Rahman Sûresi / İnsanın Yaratılışı

19 Temmuz 2005 tarihinde yayınlandı. görüntülenme Kur'an Sohbetleri

Bugün Kuran’ı Kerim’in 55. suresi olan Rahman Suresini okuyacağız. Bu sure vesilesiyle Kuran’ı Kerim’de insanın yaratılışıyla ilgili ayetleri hep bir arada göreceğiz. Hz. Adem’in yaratılışı, ondan sonra insanın, onun neslinden gelen bizlerin yaratılışı sonra da insanların öldükten sonra tekrar yaratılışı. Bunlarla ilgili ayetleri inşallah bir arada görmeye çalışacağız.

Bismillahirrahmanirrahim, her surenin başında bir besmele var. Bunları kısaca açıklamaya çalışıyoruz. Allah’ın adıyla, rahman ve rahim olan. Rahman kelimesi de, rahim kelimesi de aynı kökten geliyor. Merhamet anlamına gelen rah kökünden geliyor. Arapçada rahman, Allah’tan başka herhangi bir varlık için kullanılamıyor. Ama rahim, Allah için de, diğer varlıklar için de kullanılıyor. Merhamet, işte bizim gibi güçsüz insanlar yani birisine acıyor ama bir şey yapamıyor. Ya da yapıyorsa da yeteri kadar yapamıyor. Böyle varlıklarda olan acıma duygusudur. Ama Allahü Teâlâ için böyle bir söz konusu değildir. O yapar ve tam olarak yapar. Her zaman için rahimdir, her zaman için rahmandır. Allah, tam olarak yaptığından dolayı o ikram sahibidir. Allah adında rahmet kelimesini kullandığımız zaman ikram anlamını vermemiz lazım, çünkü onun güçsüzlüğü diye bir şey söz konusu değildir. O, ikramda bulunur.

Yalnız bu ikram bazen bize ters intikal edebilir. Mesela Allahü Teâlâ bizi sıkıntıya sokuyordur, o sıkıntı da bizim için büyük bir ikramdır da onu biz çok kötü bir şey olarak algılayabiliriz. Bu, tıpkı bir çocuğun okula gönderilmesine benzer. Ne güzel, arkadaşlarıyla sokakta oynayıp zıplarken, sabahleyin istediği saatte kalkarken, şimdi şu saatte kalkacaksın, çantanı alacaksın, okula gideceksin, şu kadar saat okulda kalacaksın, geleceksin. Çocuk açısından hadi başlangıçta biraz eğlenceli gibi, sonradan da bir sıkıntı gibi olmaya başlar. O üzüldükçe babası ona der ki ya da annesi, evladım bu senin için çok iyidir, ileride göreceksin. Tıpkı onun gibi bizim bazen çok kötü durumlara düştüğümüz olabilir. O durumda bile Allahü Teâlâ’nın bize ikramı devam ediyordur. Çünkü onun verdiği nimetle zaten ayakta duruyoruz. Çünkü o ilerisi için bizim hayrımıza olan şeydir. Eğer günahımız varsa affına vesile olur, yoksa derecemizin yükselmesine. Her iki halde de daha pişkin, daha olgun bir insan olmamıza sebep olur. Tıpkı eğitimli bir insan gibi.

Şimdi, rahman ve rahim de, ikisi de aynı kökten geldiği için birisine bir mana vermek lazım ki insanlarda bulunabilsin. Dolayısıyla rahim sözcüğüne ikramı bol diye bir anlam verdik. Rahman sözcüğüne de iyiliği sonsuz diye bir anlam verdik. İyiliği sonsuzluk, ancak Allah’a mahsus bir özelliktir. Ama ikramı bol olmak insanlar için de söz konusu olabilir. O zaman besmelenin anlamı şöyle oldu: İyiliği sonsuz, ikramı bol Allah’ın adıyla.

Er Rahman: İyiliği sonsuz olan ya da o Rahman’dır. Allah’ın iyiliği sonsuzdur. Allemel Kur’an. Kuran’ı öğretmiştir. Demek ki sonsuz iyiliğin en önemli göstergelerinden bir tanesi Kuran’ı öğretmiş olmasıdır. Hakikaten de Kuran, bir insanın bu dünyada elde edebileceği en yüce bilgilere sahip olan bir kitaptır. O Kuran üzerinde çalışmak, onun üzerinde düşünmek, onunla yaşamak, onun gösterdiği yoldan gitmek bir insan için olabilecek en güzel şeydir. İnsanın hem dünyasını hem ahiretini kazanır. Bu dünyada ve ahirette mutlu olur.

İnsanı Allah yaratmıştır ve ona beyanı öğretmiştir. Beyan kelimesi açıklama manasınadır. Birçok şeyi açıklama ihtiyacı duyarız. Bu açıklamayı da dilimizle yaparız. Tabi işaretle de yaparız, yazıyla da yazarız. Ama o açıklamanın oluşma safhası da vardır. Yani önce o açıklama ihtiyacının ortaya çıkması lazım. Onun için bir bilgi birikimi gerekir. Allah insanlara çevresinden bilgi alabilme, o bilgiyi kendi hamuruyla yoğurma, sonra da bir üretim gibi piyasaya sürme şeklinde açıklayabilecek vasıfta yaratmıştır. Bazı bilgileri aldığı gibi nakleder, bu da bir açıklama yoludur. Bazıları da kendine göre yeni bir şekil verir. Mesela undan ekmek yapılması gibi insanlara sunar. Bazısı da bozar sunar. Bilgiyi bozarak sunar. Kötü niyetlidir ya da bilmeden böyle şeyler yapabilir. Ama her halükarda içinde olanı açıklayabilme yeteneğini insana Allahü Teâlâ vermiştir. Ama mesela hayvanlar hikayelerini anlatamazlar. İnsanlar anlatırlar.

Güneş ve Ay bir hesaba göre hareket ederler. Biliyorsunuz öylesine ince hesaplara göre hareket ederler ki güneşin Ay’ın hareketlerinde küçük bir sapma olmaz. Bu konuyla ilgilenen bilim adamları işte şu gün, şu saatte, şu dakikada, şu saniyede güneş falan yerde olacak, Ay ve güneşin yerleri şöyle olacak diyebilirler. Çünkü o düzeni Allahü Teâlâ kurmuştur.

Necm de secer de secde ederler. Necm kelimesi yıldız manasına da oluyor Kuran-ı Kerim’de, Araplar yerden biten ve sapı olmayan bitkilere de necm diyorlar. Hani yeryüzüne böyle yapışan bitkiler var ya. Sarmaşık gibi böyle. Yani sapı olmayan, sapsız bitkilere necm diyorlar. Ama bu ayeti kerimede bunun yıldız olması gerekir. Şundan dolayı, bir başka ayette mesela Hac Suresi 18. ayetinde Allahü Teâlâ şöyle diyor. Görmedin mi, şunu görmen gerekmez mi, idrak etmen icap eder, anla, düşün, kavra göklerde kim var, yerde kim varsa hepsi Allah’a secde ederler. Yani her şey Allah’a boyun eğer. Güneş ve Ay da. Yıldızlar, dağlar ve ağaçlar da hepsi Allah’a secde eder ne demek? Yani Allah’ın koyduğu kuralların dışına çıkmaz, öyle devam ederler. Bu hayvanlar da Allah’a secde ederler, insanların bir çoğu da. İnsanlar da iki gruba ayrılır. Müslüman, kafir herkesin vücudu zorunlu olarak Allah’ın koyduğu kurallara uyar. Yemek yer, uyur, yatar kalkar yani Allah’ın kurallarına uymazsa zaten yaşaması mümkün olmaz. İşte kalbinin çalışması, vücuttaki bütün organların çalışması o kurallara göredir. Orada da insanların Cenabı Hakk’a bir isyanı pek olmaz. Daha doğrusu onu yapamazsınız. Yani mesela kalbinize deseniz ki bugün fazla mesai yapacağız, sizi dinlemez.

Şimdi, bir de gönüllü kulluk kısmı vardır. İnsanlar bu zorunlu kulluk kısmı der ki Allah’ın kuludur, orada bir problem yok. Ama gönüllü kulluk yani Allah’ın insanlara verdiği bir seçim hürriyeti. Bunu kullanma söz konusu olunca bir çok kimseye bakarsınız ki Cenabı Hakk’a başkaldırmış, Allah’a akıl öğretiyor. Allah’a yol gösteriyor kendi kafasınca. Onun için burada insanların çoğu Allah’a boyun eğer.

Peki, insanların çoğu derken kendine peygamber gelmeyenler ne yapacak? Onlar da aklını kullanacaklar. Fıtratına aykırı davranış yapmazsa oldu. Aklını kullanırsa tamam, yapacağı odur zaten. Aklını kullanan kişi yoldan çıkmaz.

Ama çoğusuna da azap hak olmuştur. Kendi tavırlarıyla cezayı hak etmişler. Kim ki, Allah kimi alçaltırsa yani kimin kötü durumda olduğunu Allah karar verirse, Allah kimi kötü sayarsa ona ikram edecek kimse yoktur. Yani onu değerli hale getirecek hiç kimse olmaz. Allah’ın alçak saydığını hiç kimse yüksek sayamaz. Sayarsa da hiçbir şey ifade etmez. Mesela bu şuna benzer. Biz kendi aramızda bir adamı kendimize göre çeşitli mevkilerde, makamlarda kabul edebiliriz. Aramızda ortaklaşa bir karar alırız, falanca adam yüksek mühendistir diyebiliriz. Ama dışarıya çıktığımız zaman diploma isterler değil mi? Ya biz böyle kararlaştırdık. Sizden bana ne? Aynı şekilde Cenabı Hak bütün hesaplar onun elinde olduğuna göre onun alçak kabul ettiği alçaktır, bitti. Kuralı o koyar. Değerli kabul ettiği de değerlidir. O zaman öyleyse kendiniz kural koymaya kalkışmayın yazık edersiniz. Çünkü bunu kimse dinlemez. Tıpkı kendisini hoca ilan eden gibi. Şimdi birisi var, diyor ki kendisini biraz hoca zannediyor, ben diyor profesörleri cebimden çıkarırım diyor. Onun yakını birisi de demiş ki bana anlattı, sen şimdiye kadar hiç profesörle karşılaştın mı? Yok demiş. Peki nasıl cebinden çıkarıyorsun, bir görebilir miyim?

Şimdi, kendi kendine bu oluyor. Hiç unutmuyorum fakir bir adam köyde, yani zar zor geçiniyor. Bizim yanımızda konuşuyor. Diyor ki sanki onu hiç tanımıyormuşuz gibi, benim servetim, benim çoluk çocuğuma onlar ölene kadar yeter diyor. Halbuki kendisinin bir aylık yiyeceği yok. Şimdi bunu söylemek kolay. Ama gerçekte böyle bir şey yok. Bu, demekle olsa hepimiz her şeyi söyleriz. Demekle olmuyor. Onun için biz kendi aramızda bir kişiyi cennetlik ilan edebiliriz. Ama cennete koyacak olan biz değiliz ki. Ya da bir adamı cehennemlik ilan edebiliriz. Cehenneme koyacak  olan biz değiliz ki değil mi? O zaman bizim ilanımızın da hiçbir anlamı olmaz. Ama Allahü Teâlâ’nın verdiği karar, her halükarda geçerlidir.

Az önceki okuduğumuz ayeti kerime secde ayetiydi. Secde yapmayı unutmayalım. Dersten sonra yaparız.

Onun için yıldız da ağaç da Allah’a secde eder. Yani her şey Allah’a boyun eğer. Her şey Allah’ın koyduğu düzene uyar. Kainat içinde düzeni bozabilecek tek varlık insandır. Onun için Allahü Teâlâ denizde ve karada insanların elleriyle yaptıklarından dolayı bozukluk ortaya çıktı. Bozulma ortaya çıktı. Yani çevreyi bozabilecek olan tek varlık insandır. Düzeni bozabilecek olan tek varlık insandır. Şimdi bu niye böyle? Neden dolayı insanların yapmış olduklarından denizde ve karada bozukluk ortaya çıktı? Rum 41’miş. Yaptıklarının bir kısım cezasını onlara tattırmak için. Yani sen yaptın ya, bunun cezasının birazını sen çek. Birazını sen çek demek ne demek? Bundan başkaları da zarar görür demektir. Diğer insanlar da zarar görür, hayvanlar da zarar görür, bitkiler de zarar görür, her şey zarar görür. İşte bugün biliyorsunuz insanların yaptıkları yanlışlıklardan dolayı denizlerde balık kalmadı, havada kuş kalmadı, ormanlarda hayvan kalmadı ve insanlar da hastanelerde kuyrukta. Ülkeye hastane yetişmiyor, hastanelere doktor yetişmiyor. Herkes hasta. Niye böyle? İşte yaptıklarımızın bir kısmının cezasını siz de çekin. Bir kısmını da başkaları çeker.

Allah, göğü yükseltti ve dengeyi kurdu. Kainatta müthiş bir denge vardır. Şimdi kainattaki hiçbir şey bu dengeyi bozamaz ama insan hariç. Siz dengeyi bozmayın, aşırılığa gitmeyin diye.

Ölçüyü adaletli olarak yerine getirin. Yani tartıyorsanız adil tartın. Ölçüde, tartıda haksızlık yapmayın. Tabi bu ölçü her şey için söz konusudur.

Tartıyı eksiltmeyin, eksik tartmayın. Mesela biliyorsunuz Kuran’ı Kerim’in en ağır yasaklarından bir tanesi de faizdir. Faiz de dengeleri tamamen bozan bir şeydir. Ben burada para çıkarsam şuradan, diyelim ki 50 lira para var. Ben bu 50 lirayı Mehmet Hoca’ya versem, bunla gider sizden birine olan borcunu öder. O ona, o ona herkesin birbirine 50’şer lira borcu olsa, öyle düşünün, en son Yahya gelse, onun da bana 50 lira borcu olsa şu 50 lira şu kadar adamda el değiştirerek herkesin işini görür, sonunda yine benim cebime gelir değil mi? Burada 100 kişi varsa 50’yi 100 ile çarpın 5000 liralık iş görmüş oluyor.

Şimdi, bütün bunlara ben sebep olduğum için eğer ben bunu Mehmet Hoca’ya Allah rızası için verdiysem hepsine ben sebep olduğumdan dolayı bunun sevabını alırım. Ama kendi borcumu ödemek için verdiysem yine bir sevaptır, çünkü yine bir çok harekete sebep olmuşumdur, sadece o kadar. O borcumu vermiş olmanın karşılığı olur, başka bir şey olmaz. Şimdi bu 50 lira burada 100 kişinin işini görmüştür ama sonuçta 50 lira artı 1 kuruş olmamıştır değil mi? 50 liradır yine. Bunu aynen piyasaya sürdüğünüzü düşünün, falan adamın borcunu öde, falan adamı işçi çalıştır, falan adam yatırım yapar, filan adam şunu yapar, bunu yapar ama sonuçta bu 50 lirayı kimse 50 lira 1 kuruşa çıkaramaz.

Ama siz faize verdiğiniz zaman diyorsunuz ki al bu 50 lirayı ama ben 60 lira isterim diyorsunuz. Yani hiç kimsenin bunu artırma şansı yok. İnsanlara güçlerinin yetmeyeceği bir yük yüklüyorsunuz. O zaman bu ne demektir? Birisinin cebindeki 10 lirayı bana getir ver demektir. Bir daha şey yaparsak biraz daha, bir daha yaparsak biraz daha… Bir müddet sonra toplumun parasını ben kontrol edecek hale gelirim. O zaman insanlarla çocuk gibi oynamaya başlarım ve bütün dengeler bozulmaya başlar. Birçok dükkan kapanmak zorunda kalır, çünkü onların günlük sermayesi olarak kullandıkları parayı ben almışımdır artık. Piyasanın dengesi bozulur tıpkı bugün dünyada olduğu gibi. Bazı kimseler paraya hükmediyor.

Sonra para öyle bir şeydir ki şu 50 lirayı aç kalsam yiyemem. Susuz kalsam bunu içemem. Bu hiçbir işime yaramaz. Sadece dolaşımda olursa bir işe yarar. Şimdi, belli insanların cebine girdiği zaman dolaşımdan da alınmış oluyor. Böylece toplumun tüm dengesi bozuluyor, dünyada olduğu gibi. İşte, Allahü Teâlâ bu dengeyi bozan faizden çok ağır bir yasak olarak bahsediyor. Ama insanlar dengeyi bozabiliyorlar. Bunun cezasını da başkalarıyla birlikte kendileri de görüyor.

Allah, yeryüzünü de düzenlemiştir, oluşturmuştur, onu da enam için. Bu enam kelimesi mahluk anlamına, yaratıklar anlamına geliyor. Bazen canlılar manasında da kullanılıyor. Onun için birçok mealde galiba, bakayım benimkinde nasıl? Bendekinde Allah, yeri halk için koydu diye bir tercüme yapılmış. Fakat bu çok enteresan bir tercüme. Öyle bir tercüme ki kimse yanlış diyemez çünkü halk kelimesi mahluk manasına gelir Arapçada. Öyle bir tercüme ki hiçbir Türk o manada anlamaz. Halk dediğiniz zaman insanlar diye anlar. Bendeki öyle, sizde de canlılar diye mi var? Evet, canlı mahluk. Ama esasen manası mahluktur. Canlılar da denebilir, cansızlar da denebilir. Çünkü yeryüzü burada bulunan bütün varlıklar için bir anlam taşıyor.

Burada meyve vardır, hurma… Hurmayı özellikle zikrediyor. Şimdi bu meyvenin kapçık diyoruz değil mi o dış kısmına, o meyvenin içinde oluştuğu şey var ya. Mesela hurmalar bir şeyin içinde oluşuyor. Dışında bir dış kabuk oluyor, içinden çekip alıyorsunuz hurma oluyor. Kapçık mı deniyor. Mesela mısırı düşünün, mısırın dışında bir koçan var, o koçanın içinden mısırı çıkarıyorsunuz. Onu meyveler olarak düşünün. Fındık var mesela, fındığın dışında bir şey var, kapçığı var, onun içinden alıyorsunuz. İşte hurma da öyle, kestane de aynı şekilde değil mi? Ceviz de öyle? Neyse şimdi salkım falan da deniyor ama esas salkım dendin mi o aradaki kısımlar, o meyveyi asıl tutan şey. Kapçıklı hurma. Sapı olan taneli bitkiler ve güzel kokulu bitkiler. İşte bütün bunları Cenabı Hak yaratmış, her şeyi hazırlamış insanlar için, son derece güzel. Rabbinizin hangi nimetini yalanlayabilirsiniz?

Rabbiküma burada Arapçada “küma” iki varlık için yani sizin ikinizin Rabbi. Tukezzibani yalanlarsınız. Sizin ikiniz derken belki erkek ve kadın olarak da düşünülebilir. Biraz sonra gelen ayeti kerimelerin işaretiyle insan ve cin olarak da akla gelebilir. Artık bu meyvelerden cinler yararlanıyor mu o konuda benim bildiğim herhangi bir şey yok. Herhalde erkek ve dişi biraz daha şey olabilir ya da insanlar ve hayvanlar da belki olabilir. Oradaki enam sözcüğünü canlılar şeklinde anlarsak insanlar ve hayvanlar da olabilir. Her iki grubun Rabbi. İkiniz de Allah’ın bu nimetlerinden hangisini yalanlayabilirsiniz? Tabi neyi murat ettiğini Cenabı Hak daha iyi bilir. Tükezziban da tensiyedir. İkiniz yalanlayabilirsiniz. Yani bu nimetlerin hepsi Allah’ındır. Allah’ın karşısında yalana sarılamazsınız ki. Hangi kafire sorsanız, bunu kim yarattı diye, Allah yarattı der. E peki bu kadar nimete karşılık bir teşekkür gerekmez mi? O teşekkür de Allah’a yapılan şükürdür. Yani tamam Allah sana her şeyi versin güzel. Ama emir vermesin mi? Tabi ki emir de verecek.

Allah, insanı salsaldan yaratmıştır. Salsal, mesela bir ayette diyor ki, Hicr Suresinin 26. ayetinde diyor. Yıllanmış hameden… Hame, bataklık yani çamur suyla karışmış, uzun süre kalmış, kokuşmuş. Ona bataklık deniyor değil mi? Bu bataklığa iki yıl sonra gitsen ne olur? Üstü kurumuş olur, kurumuş olan kısım da bir tabaka oluşur onun üzerinde sanki pişmiş çömlek parçalarına benzer. Şöyle vurursunuz tak tak ses çıkarır. Salsal odur. Tak tak ses çıkarır. Yanı yıllarca kalmış o çamurun kuruyarak o hale gelmiş şekli.

Şimdi, salsaldan yaratmışızdır, fahhar gibi. Yani çömlek gibi bir salsal. Sanki uzun süre durduğu zaman, bilhassa sel gelir, bıraktığı çamur yığınları olur, bir süre sonra oraya gittiğiniz zaman orada bakarsınız ki böyle kıvrılmış, güneşte de pişmiş sanki çömlek parçaları gibi görürsünüz, böyle vurunca tak tak eder. Yüzü de gayet düzgündür.

Hicr 26. ayette diyor ki Allahü Teâlâ insanoğlunu işte böyle vurduğunuz zaman tak tak ses çıkaracak, sanki çömlek parçacığı gibi olmuş olan bir çamurdan yarattık. İşte bu çamurun başlangıcı bir hame yani bataklıktır. Bataklığı bilirsiniz, ne üretir en çok? Sivrisinek üretir. Yani canlılar üretiyor ve bataklığın içinde bu konuda uzman birisi varsa lütfen söylesin, yani benim bildiğim kadarıyla her çeşit canlı oluşur orada. Solucanlar, kurtçuklar, başka şeyler oluşur.

Şimdi buna şuradan hareketle şey yapıyoruz Araf Suresinin baş tarafında Allahü Teâlâ insanların yaratılışını anlatıyor. İşte insanı tiin’den yani sulanmış bir topraktan yarattığını, sonra meleklere Adem’e secde edin dediğini, hepsinin secde ettiğini ama İblis’in etmediğini anlatıyor. İblis’le ilgili Adem aleyhisselamla ilgili olayları anlattıktan sonra Araf Suresinin 29. ayetinde şöyle diyor: Sizi Allah nasıl başlattıysa o şekilde geri döndürüleceksiniz. Yani yeniden dönüşünüz öyle olacaktır. Bizi nasıl başlattı, bu dünyada hayat nasıl başladı? İşte Adem aleyhisselamın çamurdan yaratılmasıyla başladı. Çamurdan yaratılmasıyla başladı ama ondan sonra öyle devam etmiyor şu anda. Yani Adem aleyhisselamın yaratıldığı gibi devam etmiyor bu gün. Ama bir müddet sonra insanlar ölecek. Yeniden dirilişiniz başladığınız gibi olacak dediğine göre insanların ahirette yeniden dirilmesi, yeniden oluşması, sizi Allah nasıl başlattıysa o şekilde döneceksiniz buyrulduğuna göre Araf Suresinde o zaman bunu bu açıdan incelemek zorundayız.

Biz Mehmet Hoca ile bir iki saat oturduk, ilgili ayeti kerimeleri çıkardık. Onları hep birlikte okuyacağız. Tabi bu çalışma, üzerinde fazla durulmuş bir çalışma değil. Ama bundan sonra çalışacaklar için bir belki zemin oluşturabilir. Biz burada ayetlerde ne yazıyorsa onları söyleyeceğiz. Ne anladıysak onları söyleyeceğiz, işin gerçeğini Cenabı Hak bilir. Ama çalışmak isteyenler için de bir çalışma kapısıdır. Üzerinde durmak isteyenler için mutlaka bunları açıklayan çok sayıda ayet daha vardır. Bizim bulamadığımız ayetler de vardır. Onları da daha sonra üzerinde çalışanlar bulurlar.

Araf Suresi: De ki Rabbim adaletli yani dengeli davranmayı emretti. Yani her şeyin hakkını vermeyi emretti. Her secde yerinde yüzünüzü dosdoğru Allah’a yöneltin. Başka tarafa değil. Yalnız Allah’ı yardıma çağırın, ona dua edin, samimi olarak din onun olmak üzere. Başkasının sözlerini dine karıştırmayın. Allah sizi nasıl başlattıysa öylece döndürüleceksiniz. İşte başlangıç nasıl olmuş? Onunla ilgili ayeti kerimeleri okuyoruz.

Mesela Saffat Suresinde bir ayette Allahü Teâlâ Sen şimdi onlardan sağlam bir görüş iste bakalım. İnsanlar da kendilerine göre bir şeyler yaratıyorlar. Ha, burada şunu söyleyeyim. O yaratma kelimesi bizlerde mahkum edilmiştir. Birisi yaratma kelimesini kullandı mı bakarsınız ki birçok kimse haaa falan, sen ne demek istiyorsun derler. Yani o kelimeye haksızlık yapılıyor. Niye? Çünkü yaratma kelimesini insanlar da kullanıyorlar. Kullanılması yasak bir şey değil. Ama zamanında mezhepler arasında bu kelime üzerinde gereksiz sürtüşmeler olmuş, bir grup Mutezile’ye karşı çıkanlar yaratma kelimesi üzerine aşırı yüklenmişler, Allah’tan başka yaratıcı yoktur diyerek ayetlerden bir tanesini delil getirmişler, öbürü başkasını getirmiş falan derken bu kelime mahkum edilmiş. Bizde de Mutezile’ye karşı çıkanlar hakim olduğu için ben yarattım diyen bir insana bak bak diye adamı neredeyse kafir yapacak kimseler olur.

Şimdi, yaratma kelimesini yoktan var etme manasına yalnız Cenabı Hakk’a mahsustur. Yaratan, yaratmayan gibi olur mu? Ama var olana şekil verme anlamında ona da yaratma kelimesi kullanılır. Mesela İsa aleyhisselam, ayeti kerimede şöyle geçiyor. Ben çamurdan kuş şeklinde bir şey yaratırım, halk ederim. Ayeti kerime bu. Ve ona üflerim, Allah’ın izniyle o bir kuş olur uçar. Yine Cenabı Hak, yaratanların en güzeli olan Allah pek yücedir diyor. Yaratanların en güzeli! Demek ki başka yaratanlar da var. O zaman kelimeyi Allah gibi yaratma şeklinde düşünürseniz tabi bunu hiç kimse yapamaz. İnsanlar ben görüyorum der değil mi herkes? Allah da görüyor. E şimdi ben Allah oldum mu demiş oluyor insanlar? Hiçbir insan ben Allah gibi görüyorum demez. Zaten benim görmem çok sınırlıdır. Ancak Allah’ın görmeme müsaade ettiği şeyleri görürüm, başkasını göremem. Ben hayat sahibiyim, Allah da hayat sahibi. Efendim ben işitirim, benim iradem vardır, benim kudretim vardır, ben konuşurum derken insanlar Cenabı Hakk’a ortak bir şey yapmıyorlar ki. Allah’ın kelam, irade, kudret sıfatına ortak olunur demiyor. Bunların hiçbirisi için bir problem çıkarılmıyor. Aynı tür sıfatlardan olan tekvin sıfatı vardır. Hemen iş oraya geldiği zaman mezhepler arasındaki bir sürü sürtüşmenin bugüne kadar intikaline kurban giderek hemen ben yaratıyorum deyince adam vay sen Allah’la kendini eş mi görüyorsun diyor. Kim yani hangi insan der ki ben yoktan var ediyorum? Var olanlara kendime göre yeni bir şekil veriyorum o kadar.

Onun için burada yani insanlar bir şeyler yapıyorlar. Onların yaptıkları mı daha sağlam, yoksa bizim yarattığımız mı diyor Cenabı Allah. Yaratanların en güzeli. Biz o insanları yapışkan bir çamurdan yaratmışızdır. Yani öyle bir çamur ki tam kıvamında, duvara vurdum mu ayıramıyorsun. Şimdi, önce yapışkan bir çamur, sonra bu çamurun üzerine su birikmiş, sonra yıllar geçmiş kokuşmuş, sonra kurumaya başlamış üzeri çömlek parçası gibi olmuş, sonra ne olmuş bakalım.

Bundan önce bir ayeti kerime daha var. Rabbin meleklere dedi ki ben tıinden bir beşer yaratmaktayım. Tıin yani çamurdan. Yani suyla toprağın karışımından bir beşer, bir insan yaratmaktayım dedi Allah meleklere. Onun organlarını belli bir şekle yani dengesini kurup tüm organlarını yarattığım zaman ona kendi ruhumdan üflediğimde onun için secdeye kapanın dedi. Ne zaman secdeye kapanacaklarmış? Allah çamurdan ki çamurun geçirdiği safhaları az önce okuduk. Bütün o safhalar geçiyor, o arada bir şeyler oluşuyor, neler oluştuğunu daha sonra okuyacağız. Oradan bir insanı Cenabı Hak yaratıyor, bütün organlar tamamlanıp insan tam şekline girdikten sonra ruhundan üflüyor işte o zaman tam insan oluyor. O zaman diyor ki Allahü Teâlâ onun için secdeye kapanın.

Bunun daha detayını da şurada veriyor Cenabı Hak. Bu da Müminun Suresi 12. ayet. Şimdi az önce tıinden yarattım dedi yani çamurdan. Bu defa da çamurdan süzülmüş bir özden yarattım diyor. Şimdi tekrar aynı şeyi düşünelim. Çünkü her defasından farklı şeyler aklımıza gelir. Bir çamur oluşturuluyor, sonrası bataklık haline geliyor, sonra yıllarca bekliyor, onun üzerinde kabuklar oluşuyor yani kuruyor, sonra onun içindeki bir özden bir şey meydana getiriyor Cenabı Hak. Sonra biz onu bir nutfe haline, bir meni parçacığı haline getirdik, sağlam bir yerde. Şimdi bu sağlam yeri hep ana rahmi olarak düşünüyoruz. Ama burada ana rahmi kelimesi geçmiyor. O sağlam yer Adem aleyhisselam açısından düşünüldüğünde o yaratıldığı yer olabilir. Yani çünkü üstünde o kabuklar oluşunca artık onun altı tam bir koruma altında oluyor. Yani olabilir diyorum, mutlaka olur diye değil. Dersin başında da dedim, hep beraber düşünüyoruz, ayetleri anlamaya çalışıyoruz.

Sonra o nutfeyi yani o döllenmiş meni parçacığı şeklinde olanı bir kan pıhtısı halinde yarattık. Sonra onu bir çiğnem et parçası şeklinde yarattık. Onu kemikler halinde ve o kemiklere de et giyindirdik, onu ete büründürdük.

Şimdi, işte bu bir tesviya haline gelmiş olmaktır. Yani tüm organların, kemikler yaratılmış, sinirler, ete büründürülmüş, tüm vücudun şekli ortaya çıkmış. Ondan sonra Allah ruh üflemiş yukarıdaki ayeti kerimede de olduğu gibi. Sonra onu yepyeni bir mahluk olarak inşa ettik, oluşturduk. Yepyeni bir mahluk çünkü ruhu üflenmiş bir mahluk. Ruh üfleninceye kadar diğer hayvanlar gibi aynı oluyor, şekil farklı ama yani bir canı var, organları var. Ama ruh üflendiği zaman insan, insan oluyor. O andan itibaren farklılaşıyor. Yaratanların en güzeli olan Allahü Teâlâ çok yücedir.

Şimdi ahsenül halikin kelimesinin burada olması da çok önemli. Bakın insanı nasıl yarattığını safha safha anlatıyor. Bu tabi bizim yaratılışımız için de önemli. Ama neden ben bunu Adem aleyhisselam için de olabilir dedim, biraz sonraki ayetten onu çıkaracağız. Ama burada dikkatinizi çekmek istediğim ahsenül halikin ifadesidir. Biraz önce yaratma kelimesi ile ilgili söyledik. Yaratanların en güzeli. Bu şunu gösteriyor. İnsanların işte bugün klonlama falan diyorlar, organ meydana getireceğiz diyorlar. Bu, bunun olabileceğini gösteriyor. İşte nutfeyi alak haline getirdik, onu bir çiğnem et haline getirdik, onu kemik haline getirdik, kemiğe et giydirdik falan. Demek ki bu işlemleri insanlar da yapabilecek ki burada Allah, ahsenül halikin ifadesini kullanıyor. Ama bunu en güzel ben yaparım demiş oluyor. Ahsenül halikin ifadesinin burada kullanılması önemli. Yani insanlar da güzel yapabilirler. Ama Cenabı Hakk’ın yarattığı gibi olmaz. Ne olursa olsun. Sonra öleceksiniz, sonra kıyamet günü tekrar diriltileceksiniz. Onu daha sonra ayetlerde göreceğiz.

Şu ayeti kerimede de Secde Suresi 17. ayet ve devamı ayetler: Allah yarattığı her şeyi çok güzel yapmıştır. İnsanı yaratmaya da çamurdan başlamıştır. Hem Adem aleyhisselam için öyle hem bizim için öyle. Çünkü bizim vücudumuzun oluşmasına sebep olan asıl tohum, ana ve babamızın bedenlerinden çıkan su, su ile toprağın karışımından elde edilmiş gıdaların ana ve babamızın vücudunda ayıklanmış olan bir özünden oluşuyor. O öz, çamurdan geliyor çünkü o su ile toprak birleşmezse hayat olmaz. Yediğimiz bütün gıdalar çamurdan geliyor dikkat ederseniz. Başka yerden gelen bir şeyi yemiyoruz. Et de yeseniz o et yine o hayvanın su ile toprağın birleşmesinden elde edilen gıdaları yemesiyle oluşuyor. Süt de öyle hepsi de öyle.

Bakın insanı yaratmaya tıinden başladık sonra onun soyunu diyor burada. Bu ayette insanın soyu derken Adem aleyhisselamın soyu, sonra soyunu oluşturdu bir özden. Az önce söylediğim gibi o çamurdan gelen bir özden, vücudumuz da oluşuyor yediğimiz gıdalardan. Ve zayıf bir sudan yarattı. Burada Adem aleyhisselama bir farklılaşma oluyor. Yukarıda nesnehu ifadesi yoktu bir önceki surede. Yani Müminun suresinde. Evet diyor çamurdan gelen bir özden yarattım diyor, Adem aleyhisselam için olabilir dememin sebebi o. Orada çamurdan gelen bir öz ifadesi kullanılıyor. Burada da tıinden sonra Adem’in nesli yani çamurdan sonra Adem’in neslini bir özden, zayıf bir sudan yarattık diyor. Ha, ikisi de aynıdır diyen bir kişiye söyleyebileceğimiz bir şey olmaz. Yani hiçbir mani de yok. Yukarıdaki ayetlerde, aşağıdaki ayetlerde Adem’in soyundan gelenleri anlatıyor diyebilir insan. Ama bu aradaki farktan dolayı onu düşünmemize de bir mani yok.

Yine aynı şekilde nutfeyi yarattık, alak haline getirdik. Nutfe yani döllenmiş yumurta onu bir kan pıhtısı gibi rahim cidarına yapışan kan pıhtısı haline getirdik. Yine aynı esasa göre. Onu bir çiğnem et haline getirdik, sonra ana rahminde bütün organları tamamladı Allah. Yani organlar tamamlandı, et giydirildi. O zaman onu üfledik. Bakın Adem aleyhisselama ruhun üflenmesi de organların tamamlanmasından sonra oluyor. Ana rahminde tamamlanmış olan organlara hayat boyu bir ilave yapılmıyor. Ha biraz daha gelişiyor, kuvvetleniyor ama bir ilave yok. Ana rahminde belirlenmiş organlara bir ilave yok hayat boyu. Onun için aynen devam ediyor. Organların tamamlanmasından sonra ruh üfleniyor.

İşte Adem aleyhisselam için de diyor. O tesviye, organların tamamlanması onun da ruh üflenmesi aynı şekilde. Dolayısıyla Adem aleyhisselam ile bizim aramızdaki tek fark onun için kararı mekin denilen şey. O balçık oluşması ki herhalde bilim adamları balçık üzerine uzun uzun durmalılar. Yani boşuna değil, bir bataklıkta binlerce sivrisinek ürüyor. Bunun bir sebebi olmalı. Orada bir sürü canlılar ürer kendi kendine. O zaman demek ki uzunca bir süre belli şartlarda ana rahmi gibi görev de görüyor demek ki yani.

Ruhundan üfledikten sonra sizin için işitmeyi, görmeyi ve kalpleri oluşturdu. İnsanı diğer canlılardan farklılaştıran şey. İşitme bütün varlıklarda var ama diğer varlıklar sesleri anlamlandırarak kelimeleri birbirinden ayıramazlar. Yani bir cümle kuramazlar ya da kurulu bir cümleye cevap veremezler. Görme hepsinde var ama basiret yok. Yani şurada olanı görürsünüz, buna bakarak bundan hareketle bir başka karara varamaz diğer hayvanlar ama siz varırsınız. Ben şu adamın tavrından çok kuşkulandım, bunun başka bir niyeti var diyebilirsiniz. Siz onun arka planını görebilirsiniz. Ama hayvanlar göremez. İşte insanda olan basiret bu.

Bir de insanın kalbi vardır. Yani esas karar organıdır. Yanlış bir şeye bile karar verebilirsiniz. Aklınızın ve bilgilerinizin gereğine göre değil çıkarlarınıza göre de karar verebilirsiniz. Bu kalp, kalp çünkü dönektir. İnsanın kafir olmasına sebep olan da odur. İmanın kalpte olması da odur. Sizin zihninizle kalbiniz aynı şeye karar verirse kesin olarak mümin olursunuz. Aklınız ve kalbinizin kararı birleşirse mutlaka mümin olursunuz. Çünkü doğru karardır o. Ama aklınızın kararıyla kalbinizin kararı uymazsa, asıl kararı veren kalptir, asıl yönetim merkezi kalptir, yanlış karar vermiş olursunuz. Akıl ona uymak zorunda kalır ve sürekli huzursuzluk kaynağı olur. Ondan dolayı kafirler sürekli huzursuzdurlar.

Zaman zaman isterler ki keşke biz de Müslüman olsak. Çünkü çok güzel bir şey, onu bilirler. O kurdukları bina, kendilerine göre bir bina kurmuşlardır, içlerinde şüphe olmaya devam eder. Kalpleri parça parça olmuş başka. O zaman her şey ortaya çıkacaktır.

Şimdi, bir şey daha var. Cenabı Hak bize İsa aleyhisselamı… İsa aleyhisselam babasız olarak dünyaya geldi. Ama anası var. Adem aleyhisselamın babası kim? Yok değil mi? Anası var. Anası toprak. İsa aleyhisselamın da anası var. Onun için ne diyor Cenabı Hak? Ali İmran Suresi 59. ayet: İsa’nın örneği tıpkı Adem’in örneğine benzer. Adem’i topraktan yarattı. Bak şimdi toprak diyor. Ana şey ya, işte su karışıyor, bir şeylerden geçiyor falan. Sonra ol dedi, o da oluverdi. Tabi oluverdi, tabi geçen hafta da okumuştuk anında değil. Onun belli bir oluşum sürece var Allah’ın koyduğu kanuna göre.

İsa aleyhisselamla ilgili bir başka örnek var. Mekkeliler peygamber sallallahu aleyhi ve selleme İsa aleyhisselamla ilgili bir şey söylüyorlar. Zuhruf Suresinin 57 ve devamı ayetleri. Meryem’in oğlu örnek olarak verilince senin kavmin bir de baktın ki geri geri kaçınıyorlar. Dediler ki bizim tanrılarımız mı iyi yoksa İsa mı? Çünkü İsa’ya Hıristiyanlar Tanrı diyor ya. Ya Muhammet bunu sana söylemelerinin sebebi sadece senle bir tartışmaya girmektir. Hayır, onlar tartışmayı çok seven bir toplulukturlar. Mücadeleci bir topluluktur.

İsa kendisine bir ikramda bulunduğumuz bir kuldu, başka bir şey değil. İsrailoğulları için bir mefel. Dilden dile anlatılan bir örnek olarak oluşturmuşuzdur. İsteseydik sizden melekler oluştururduk yeryüzünde. Yani sizin soyunuzdan melekler de gelebilirdi, biri diğerinin yerine geçen. İsa’nın gelmesi o kıyametteki yeniden diriliş için bir bilgidir. Yeniden diriliş için bir bilgidir. Bir bilgiyse bu bilgi ancak rahimde oluşan şartlarla az önce balçıkta oluşan şartların birbirine benzerliği üzerine demek ki bir bilgi oluşturmak gerekiyor. Yeniden diriliş açısından. Bu konuda şüpheye düşmeyin, bana uyun. Doğru yol budur. Şimdi, işte ana rahminin şartları o toprakta oluşuyor demek ki.

Şimdi gelelim o kıyamet olayına. İnsanları yeniden dirilişte en çok şüpheye düşüren bu çürümüş kemikler nasıl yeniden oluşacak? Hep o soru. Evet gerçekten şöyle düşünün biz bir ana ile babanın çocuklarıyız. Annemizin rahminde bir süre kalıyoruz, sonra dışarı çıkıyoruz, küçük bir çocuk. Uzunca zaman bakım yani 15 sene, 20 sene belki bazen sürüyor. Bakımdan, yetiştirmeden geçtikten sonra toplumun içine bir insan olarak çıkıyoruz, bir işe yarar bir varlık olarak çıkıyoruz. E peki ahirette anamız kim olacak, yeniden dirilişte babamız kim olacak ve bu ne zaman, nasıl oluşacak? Bu soru insanların aklına normal olarak gelir. Şimdi Allah, en baştaki ayeti tekrar hatırlarsanız Araf Suresinin 26. ayetiydi galiba: Sizi nasıl başlattıysa yani Adem aleyhisselam nasıl ilk kere yaratıldıysa siz o şekilde döneceksiniz. Yani yeniden yaratılışınız da öyle olacak.

Peki, yaratılış öncesi olaylara bir bakalım. Güneşe kabuk bağlatıldığı zaman… Tabi bu nasıl bir kabuktur onu Allah bilir. Acaba böyle bir közün etrafında küllerin oluşması gibi bir şey mi, başka bir şey mi ama güneşin ışınlarının dünyaya ulaşmasının zorlaşacağı anlaşılıyor. Yoksa gökyüzünde oluşan toz bulutunun güneşin üzerine yığılması mıdır? Ya da yer şekilleri değişirken oluşan toz bulutundan dolayı güneşin gözükmez hale gelmesi midir onu Allah bilir tabi.

Yıldızlar da karartıldığı zaman. Ya da aralarındaki çekim kuvvetini ortadan kaldırıp teker teker dökülmeye başladığı zaman. Dağlar yürütüldüğü zaman, 10 aylık dişi develer serbest bırakıldığı zaman. Araplar 10 aylık olduğu zaman yani dişi deve artık doğuma yaklaştığı zaman dışarı bırakmazlarmış. Çünkü çok değerli bir hayvan. Onun yavrusunu almaları lazım, beslemeleri lazım. Artık en değerli varlığınızı bile orada aklınıza getirmeyeceksiniz.

Vahşi hayvanlar tek bir noktaya toplandığı zaman. Dağlarda o deprem oluyor, sallantı oluyor, o sırada tabi bütün vahşi hayvanlar oradan kaçarak belli bir yerde toplanıyorlar, artık kimsenin kimseye bakacak hali yok. Yani kurtla kuzu yan yana da olsa kimse hiçbirini görecek halde değil.

Ve denizler kaynatıldığı zaman. Denizleri biliyorsunuz yeryüzündeki lav tabakasına en yakın olan şeyler. Oradan çıkan lavlar denizleri kaynatır. Yine bu Tekvir Suresi, bir de İnfitar Suresinde de benzer şeyler var. Gök yarıldığı zaman. Yıldızlar dağıldığı zaman. Şimdi ilginç olan şu. Gök yarılıyor, yıldızlar dağılıyor ama güneşe bir şey yok. Güneş olduğu yerde kalıyor. Demek ki güneş sisteminde bir şey olmuyor. Kalıyor. Dünyaya bir şey olmuyor, dünya olduğu yerde kalıyor. En fazla olan şey güneşin üzerinde bir kabuk oluşması, dünyada da dağların ve denizlerin şeklinin değişmesi.

(Güneş yakmayacak deniyor.)

Yakmayabilir, kabuk oluşturduktan sonra nasıl yaksın. Ayet olarak bilmiyorum. Var mı güneş yakmayacak diye. Herhalde sen başka yerden duymuşa benziyorsun. Neyse bir araştır bakarız. Ha sen şeyi söylüyorsun. Cenneti söylüyorsun. Burada cennetten bahsetmiyoruz, önceki olayları söylüyoruz.

Şimdi, Mearic Suresinde 4. ayet. Şimdi, şu olayları bir şey yaparsanız, denizlerin aradaki engeller ortadan kalkıyor, alttan çok büyük depremlerle denizdeki sular dışarıya çıkıyor ve dağlar unufak oluyor. Tsunami olayında gördük bir kıyamet tatbikatını değil mi? Şimdi bu sular, dünyada sular topraklardan daha fazla değil mi? Yüzde 70’i su. Toprak az. O sular ve alttan da kaynama olacak, çünkü o dağlar falan çıkması meselesi var. O zaman tsunaminin daha alası olur orada. Gelir toprağa, toprak da, dağlar da tamamen tuz buz olmuş, dağ kalmamış. O zaman ve müthiş de bir deprem var tabi. O deprem içinde yeryüzü büyük bir su tabakası ile kaplanmadı mı önce. Önce bir tıin, çamur oluşur. Arkasından bir bataklık oluşur. Arkasından tıpkı Adem aleyhisselamın yaratıldığı ortam gibi… O bataklığın üzeri kurur, sonra o bütün insanların tohumu zaten var. Orada çünkü vücudun çürümeyen parçacıkları var, bugün insanlar onu tespit ettiler artık. DNA falan denen o hadiseyi bugün artık bilim de tespit etti. Her insanın tohumu var. Adem aleyhisselamın oluşması safhası gibi, yani başladığınız gibi geri döneceksiniz.

Orada insanların vücutları tümüyle oluşur, tıpkı Adem aleyhisselamın tam bir insan olarak oluşması gibi. Artık çocuk olarak değil. Adem aleyhisselam dünyaya çocuk gibi gelmedi. Çocuğun tüm vücudu oluşuyor ama gelişim doğduktan sonra da devam ediyor. Tüm vücut oluştuktan sonra, zaten orada O salsaldan yani vurduğunuz zaman ses çıkaracak çamurdan yıllarca kalmış bir bataklık çamurundan oluşmuştur. O mesnun kelimesi çok enterasan. Diş diş olmuş manasına da geliyor. Çünkü o bataklıklar uzun süre kaldığı zaman çatlar. Diş diş olur ve parçalanır. Sonra yeni bir Cenabı Hakk’ın yeni bir zelzelesiyle, yeni bir emirle kabirde bulunanlar ki hepsi birer yeni bir insan olmuş, yeni bir vücuda sahip olmuş, Adem aleyhisselamda olduğu gibi ortaya çıkacak ve oluşum tamamlandıktan sonra Sur’a üflenecek.

Sur’a üflenince de bütün ruhlar gelip ait olduğu cesede girecek. Tıpkı Adem aleyhisselamın ruhunun cesedine girmesi gibi. O zaman da herkes yatağından uyanmış bir insan gibi kalkacak. Sur’a üflenmiştir, bir de bakarsınız ki herkes bulunduğu kabirlerinden kalkmış… Çünkü üzerinde büyük bir çamur tabakası oluşmuş olacak bu tsunamilerle, insanın üzerinde. O bir ana rahmi gibi demektir, vazife yapacak. O zaman yeniden oluşum, yeniden doğuş meydana gelecek. Bütün vücutlar oluştuktan sonra Cenabı Hakk’ın emriyle Sur’a üflenecek, ruhlar gelip vücuda girince insanlar uykudan uyanmış gibi.

Peygamber efendimiz kuyruk sokumuyla ilgili insan öldüğü zaman tüm kemikleri çürür, kuyruk sokumu kemiği hariç. O kuyruk sokumu kemiği her insanın tohumunu oluşturuyor. Tüm özelliklerini taşıyan bir tohum. Yani hadisi şeriflerde böyle buyruluyor.

Şimdi şu ayeti okumaya devam edelim. Şimdi şunu hatırlayın, diğer derslerimizde hep tekrarlıyorduk, bu dersimizde de tekrarlayalım. Baştan gördük. Ruh, vücudun oluşumu tamamlandıktan sonra üfleniyor. Ondan sonra da ne oluyordu? Uyuduğumuz zaman çıkıp gidiyordu değil mi ruh? Allah, nefisleri ölümü sırasında vefat ettirir. Yani vücut ölürse nefisleri de yani ruhu da çeker alır. Ölmemiş olan kişiyi de vefat ettirir uykusunda. Ölümüne karar verdiğini tutar, diğerini belli bir süreye kadar serbest bırakır.

Şimdi buradan şunu alacağız. Ölen, ruh değil. Ölen, vücut. Melekler neye sahip? Melekler bizim gibi etten kemikten oluşmuş bir vücuda sahip mi? Değil. Onlarınki zaten ruh gibi bir şey yani. Onun için bak burada ne diyor Allahü Teâlâ? Melekler ve ruh Allah’a yükselirler, bir günde ki uzunluğu 50 bin senedir. 50 bin sene sürecek bir gün. Çok güzel bir şekilde sabret. Bu insanlar o günü uzak zannediyorlar. Biz de yakın görüyoruz onu. O gün gökyüzü erimiş bakır gibi olacak. Dağlar da renk renk atılmış yün parçaları gibi. Uzaktan öyle gözükecek çünkü topraklar çok değişik renklerdedir. Dağların altından çıkan, bütün denizlerden kaynayan sularla birlikte düşünürseniz, toprak yani orada oluşan o şey, yeni oluşumda ne olur? Uzaktan baktığınız zaman renkli yünler gibi olur.

İşte 50 bin sene süren bu zaman içinde melekler de artık buradan ayrılıp gidecekler. Onlardan da arınacak, gökler ve yerde yok. Gökler ve yerin dışında bir de biliyorsunuz cennet var, daha başka neler var onu bilmiyoruz. Mesela şunu da hatırlayalım. Necm Suresinde çok yakında okumuştuk. 13. ayet. Muhammet, Cebrail’i gördü. İşte ruh denen bu. Az önce orada ruh kelimesi geçiyor. Yani ruh, Cebrail aleyhisselam. Bir başka inişinde sidretül müntehanın yanında gördü. Sidretül münteha yedinci kat gök. Peygamberimiz oraya kadar çıkıyor. Cebrail ne yapıyor? Cebrail iniyor. Yedinci kat göğe Peygamberimiz çıkıyor, Cebrail iniyor. Nereden iniyor. Allah onu söylemiyor bize. Bir başka inişinde de Cebrail’i gerçek hüviyetinde gördü diyor. Bir inişinde Hira’da görmüştü, dünyaya kadar inmişti gerçek şeklinde. Bir başka inişinde sidretül münteha yani yedinci kat gökte gördü. Yedinci kata kadar Peygamberimiz çıkıyor ama Cebrail iniyor. Nereden iniyor bilemiyoruz. Ama onun yanında cennetül meva var diyor. Cennet ki bir tanesinin genişliği gökler ve yer kadar. Çok cennetler var tabi.

Bu bilgiden sonra devam edelim. Mearic Suresinin ayetlerine devam ediyoruz. Melekler ve Ruh (Cebrail a.s.) çıkar. Çünkü yeryüzünde ve gökyüzünde görevli melekler var. Artık göklerde ve yerde görev bitmiş. Hiçbir insan kalmamış. Onlar artık buradan ayrılıyorlar. Nereye gidiyorlar, artık Allah’ın dilediği yere, onu bilmiyoruz. Ama öyle bir gün ki o günün uzunluğu 50 bin sene. Demek ki oluşum 50 bin sene kadar bir süre içinde oluyor ve yıllanmış balçık burada da onun 50 bin sene kadar sürdüğünü bildiriyor Cenabı Hak.

O zaman güzel bir şekilde sabret. Onlar bu günü uzak zannediyorlar ama biz onu yakın görüyoruz. O gün gök erimiş bakır gibi olacak, dağlar da atılmış renkli yün/pamuk gibi olacak.

Rahman Suresinin 26 ve 27. ayetlerinde de Allah, o zaman yerlerin ve göklerin durumunu şöyle haber veriyor. Gökler ve yerde kainatta bulunan ne var ne yok hepsinin artık işi bitmiş, her şey öldü, yok. Yalnız celal ve ikram sahibi olan Allah’ın yüzü kalmış, başka bir şey yok. Her şey çekilmiş gitmiş buralardan, hiçbir şey kalmamış.

O gün bu toprak bundan başka bir şekle dönüştürülecektir. Artık o gün dünya üzerindeki şekiller bugünkü gibi değil. Ama dünya yine aynı dünya. Gökler de başka bir şekle büründürülecektir. Yine yeniden gökler oluşturulacak. Bir ayeti kerimede gökler Allah’ın yemininde dürülmüş. Yani şöyle bir yazmak için eskiden düşünün kağıtları yuvarlak hale getirirler, dürerler sonra da açar yazarlar. Rulo haline getirirler. İşte gökler de öyle rulo halinde olacak. Sonra Cenabı Hak onu yeniden yaratacak. Ama bu bildiğimiz şeklin dışında bir şekil. Yeryüzü de öyle.

İnsanlar böyle bir zamanda tek ve her şeye gücü yeten Allah için yeniden kabirlerinden ayağa kalkacaklar. O gün günahkarları göreceksin. O zaman göreceksin o günahkarlar kelepçelerle bağlanmış bir vaziyette getirileceklerdir. Suçlular mahkemeye öyle götürülürler.

Elbiseleri katrandan. Vücutlarına katran sürülmüş. Yüzlerini de ateş yalıyor. Bu, sadece şunun için herkes yaptığının karşılığını görsün diye. Allah herkesi yaptığına karşılık cezalandırsın diyedir. Allah hesabı çok çabuk görür. Bu, insanlara açıkça bir tebliğdir, bununla uyarılsınlar. Bilsinler ki o bir tek ilahtır, ondan başka hiç kimsenin herhangi bir konuda yetkisi yoktur. İçi temiz olanlar bu şekilde öğüt alsın, kafalarını çalıştırsınlar.

(Hocam bu Adem aleyhisselam dünyada mı …)

Adem aleyhisselam bu dünyada yaratılmıştır. Allahü Teâlâ diyor ki Sizi bu dünyada, bu topraklarda yarattık. Bu dünyada yaratıldı Adem aleyhisselam. Cennette yaratılmadı. Sizi tekrar toprağa iade edeceğiz. Çünkü öldüğümüz zaman vücudumuz tekrar toprak olacak. Sizi yine bu topraktan çıkaracağız bir kere daha.

(İzleyicinin konuşması anlaşılmıyor.)

Cennet için yaratılmış olmak da aynı şey. Yani ileride bizim hedefimiz cennet değil mi? Yani esas bizim… İnsanoğlu güzelliğe doymuyor ama araştırmaya da doymuyor, sürekli çalışıyoruz bazen hatalarımızı yakalıyoruz. Kendi hatalarımızı da yakalıyoruz bazen. Hata da insanoğlunun bir ayrılmaz parçasıdır. Önemli olan iyi niyetli olmak ama yani Cenabı Hak cenneti vaat etmiş tabi.

(İzleyicinin konuşması anlaşılmıyor.)

Cennete çıkarıldığına dair delil yok. Mehmet Hoca epey zamandır bir araştırma yapıyor, vardığı kanaat şu. Eski alimlerden çoğu da o kanaatteymiş. Tam da bitmiş değil, araştırması biterse size o ayetleri de okuruz. Bitmediği için şöyle kısa bir şey söyleyelim. Şimdi onun cennet olduğu inancı bizde epeyce sarsıldı yani. Tekrar cennete çıkarıldığına dair bir ifade olmadığı gibi Adem aleyhisselamın kaldığı cennetin ebedi cennet olduğuna dair hiçbir işaret yok Kuran-ı Kerim’de. Cennet, bitki örtüsü olan bir yere denir Arapçada. O zaman Allah, Adem aleyhisselamı yeryüzünde meyvesi, her şeyi bol bir bahçeye yerleştirmiş olabilir kanaati şu anda hakim vaziyete geldi.

Şimdi, tıpkı her insan gibi yanlış yaptığı zaman Cenabı Hak insanların elinden nasıl nimeti alırsa o da yanlış yapmış, o nimeti almış gibi gözüküyor. Yani şu anda o kanaat giderek kuvvetleniyor. Çalışma bittiği zaman inşallah size orada şeyleri… Kuran üzerinde çalışma, başka kitaplarda değil Kuran üzerinde yapılıyor.

Peki, böylece bu dersin de sonuna gelmiş olduk. Sonucu tek kelimeyle özetlersek başladığınız gibi geri döneceksiniz diyor Allah. Adem aleyhisselamın yaratıldığı gibi yeniden yaratılışınız da aynı şartlarda olacak. Burada ilim adamlarına balçık üzerinde çalışma düşüyor. Orada çalışmaları lazım.

Tüm Kur'an Sohbetleri
# İçerik Adı Yayınladığı Tarih Görüntülenme
1 İsra Suresi 13-15. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 12 Mart 2024
2 İsra Suresi 9-11. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Şubat 2024
3 İsra Suresi 4-8. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 20 Şubat 2024
4 İsra Suresi 2-3. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Şubat 2024
5 İsra Suresi 1. Ayet | Kur’an Sohbetleri 6 Şubat 2024
6 Nahl Suresi 124-128. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 30 Ocak 2024
7 Nahl Suresi 119-123. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 23 Ocak 2024
8 Nahl Suresi 114-118. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 16 Ocak 2024
9 Nahl Suresi 110-113. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Ocak 2024
10 Nahl Suresi 103-109. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 2 Ocak 2024
11 Nahl Suresi 101-102. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 26 Aralık 2023
12 Nahl Suresi 94-100. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 19 Aralık 2023
13 Nahl Suresi 93. Ayet | Kur’an Sohbetleri 12 Aralık 2023
14 Nahl Suresi 90-93. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 5 Aralık 2023
15 Nahl Suresi 83-89. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Kasım 2023
16 Nahl Suresi 77-82. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Kasım 2023
17 Nahl Suresi 72-76. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Kasım 2023
18 Nahl Suresi 68-71. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Kasım 2023
19 Nahl Suresi 65-67. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 31 Ekim 2023
20 Nahl Suresi 60-64. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 24 Ekim 2023
21 Nahl Suresi 56-59. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 17 Ekim 2023
22 Filistin-İsrail Savaşı | Kur’an Sohbetleri 10 Ekim 2023
23 Nahl Suresi 51-55. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 3 Ekim 2023
24 Nahl Suresi 45-50. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 26 Eylül 2023
25 Nahl Suresi 41-44. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 19 Eylül 2023
26 Nahl Suresi 38-40. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 12 Eylül 2023
27 Nahl Suresi 35-37. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 5 Eylül 2023
28 Nahl Suresi 30-34. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 29 Ağustos 2023
29 Nahl Suresi 24-29. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 22 Ağustos 2023
30 Nahl Suresi 15-23. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 15 Ağustos 2023
31 Nahl Suresi 9-14. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 8 Ağustos 2023
32 Nahl Suresi 5-8. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 1 Ağustos 2023
33 Nahl Suresi 3-4. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Temmuz 2023
34 Nahl Suresi 1-2. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 18 Temmuz 2023
35 Hicr Suresi 88-99. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Temmuz 2023
36 Hicr Suresi 85-87. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 4 Temmuz 2023
37 Hicr Suresi 61-77. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Haziran 2023
38 Hicr Suresi 51-60. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 6 Haziran 2023
39 Hicr Suresi 45-50. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 30 Mayıs 2023
40 Hicr Suresi 43-44. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 23 Mayıs 2023
41 Hicr Suresi 28-42. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 16 Mayıs 2023
42 Hicr Suresi 26-27. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Mayıs 2023
43 Hicr Suresi 19-25. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 2 Mayıs 2023
44 Hicr Suresi 14-18. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Nisan 2023
45 Hicr Suresi 6-13. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 18 Nisan 2023
46 Hicr Suresi 1-5. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Nisan 2023
47 İbrahim Suresi 42-52. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 4 Nisan 2023
48 İbrahim Suresi 35-41. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Mart 2023
49 İbrahim Suresi 28-34. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Mart 2023
50 İbrahim Suresi 22-27. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Mart 2023
51 İbrahim Suresi 18-21. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Mart 2023
52 İbrahim Suresi 9-17. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Şubat 2023
53 İbrahim Suresi 5-8. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Şubat 2023
54 İbrahim Suresi 1-4. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Şubat 2023
55 Rad Suresi 41-43. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Şubat 2023
56 Rad Suresi 38-40. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 31 Ocak 2023
57 Rad Suresi 36-37. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 24 Ocak 2023
58 Rad Suresi 33-36. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 17 Ocak 2023
59 Rad Suresi 30-32. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 10 Ocak 2023
60 Rad Suresi 26-29. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 3 Ocak 2023
61 Rad Suresi 19-25. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Aralık 2022
62 Rad Suresi 17-19. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 20 Aralık 2022
63 Rad Suresi 15-16. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Aralık 2022
64 Rad Suresi 11-14. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 6 Aralık 2022
65 Rad Suresi 6-10. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 29 Kasım 2022
66 Rad Suresi 1-5. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 22 Kasım 2022
67 Yusuf Suresi 105-111. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 15 Kasım 2022
68 Yusuf Suresi 96-104. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 8 Kasım 2022
69 Yusuf Suresi 87-95. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 1 Kasım 2022
70 Yusuf Suresi 77-86. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Ekim 2022
71 Yusuf Suresi 67-76. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 18 Ekim 2022
72 Yusuf Suresi 58-66. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Ekim 2022
73 Yusuf Suresi 43-57. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 4 Ekim 2022
74 Yusuf Suresi 36-42. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Eylül 2022
75 Yusuf Suresi 30-35. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 20 Eylül 2022
76 Yusuf Suresi 23-29. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Eylül 2022
77 Yusuf Suresi 7-22. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 6 Eylül 2022
78 Yusuf Suresi 1-6. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 30 Ağustos 2022
79 Kur’an’da İman Esasları | Kur’an Sohbetleri 23 Ağustos 2022
80 Hud Suresi 118-123. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 16 Ağustos 2022
81 Hud Suresi 116-117. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Ağustos 2022
82 Hud Suresi 114-115. Ayetler – Namazların Birleştirilmesi | Kur’an SohbetleriFgOoOm0a2AkFgOoOm0a2Ak 2 Ağustos 2022
83 Hud Suresi 109-113. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Temmuz 2022
84 Hud Suresi 96-104. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 5 Temmuz 2022
85 Hud Suresi 84-95. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Haziran 2022
86 Hud Suresi 69-83. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Haziran 2022
87 Hud Suresi 61-68. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Haziran 2022
88 Hud Suresi 50-60. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Haziran 2022
89 Hud Suresi 36-49. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 31 Mayıs 2022
90 Hud Suresi 25-35. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Mayıs 2022
91 Hud Suresi 18-24. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 17 Mayıs 2022
92 Hud Suresi 15-17. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Mayıs 2022
93 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 13-14. Ayetler 26 Nisan 2022
94 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 12. Ayet 20 Nisan 2022
95 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 8-11. Ayetler 13 Nisan 2022
96 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 7. Ayet 6 Nisan 2022
97 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 5-6. Ayetler 30 Mart 2022
98 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 1-4. Ayetler 23 Mart 2022
99 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 107-109. Ayetler 16 Mart 2022
100 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 101-106. Ayetler 9 Mart 2022
101 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 99-100. Ayetler 2 Mart 2022
102 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 93-98. Ayetler 23 Şubat 2022
103 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 75-86. Ayet 9 Şubat 2022
104 Kur’an Sohbetleri | Yunus 71-74. Ayetler 2 Şubat 2022
105 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 65-70. Ayetler 26 Ocak 2022
106 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 61-64. Ayetler 19 Ocak 2022
107 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 59-60. Ayetler 12 Ocak 2022
108 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 54-58. Ayetler 5 Ocak 2022
109 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 45-53. Ayetler 29 Aralık 2021
110 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 41-44. Ayetler 22 Aralık 2021
111 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 38-40. Ayetler 15 Aralık 2021
112 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 37. AYET 8 Aralık 2021
113 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 31-36. AYETLER 1 Aralık 2021
114 Kur’an Sohbetleri | YUNUS 26-30. AYETLER 24 Kasım 2021
115 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 21-25. AYETLER 17 Kasım 2021
116 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 15-20. AYETLER 10 Kasım 2021
117 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 7-14. AYETLER 3 Kasım 2021
118 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 4-6. AYETLER 27 Ekim 2021
119 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 1-3. AYETLER 20 Ekim 2021
120 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 123-129. AYETLER 13 Ekim 2021
121 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 119-122. AYETLER 5 Ekim 2021
122 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 113-118. AYETLER 28 Eylül 2021
123 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 107-112. AYETLER 21 Eylül 2021
124 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 97-106. AYETLER 15 Eylül 2021
125 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 90-96. AYETLER 8 Eylül 2021
126 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 81-89. AYETLER 31 Ağustos 2021
127 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 74-80. AYETLER 24 Ağustos 2021
128 Kur’an Sohbetleri | SIKINTILAR VE BOLLUKLA İMTİHAN 17 Ağustos 2021
129 Kur’an Sohbetleri | RESUL VE TEBLİĞ 17 Ağustos 2021
130 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 71-73. AYETLER 4 Ağustos 2021
131 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 64-70. AYETLER 27 Temmuz 2021
132 Kur’an Sohbetleri | BÜYÜK GÜNAHLAR 20 Temmuz 2021
133 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 61-63. AYETLER 14 Temmuz 2021
134 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 58-60. AYETLER 6 Temmuz 2021
135 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 53-57. AYETLER 30 Haziran 2021
136 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 43-52. AYETLER 23 Haziran 2021
137 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 38-42. AYETLER 16 Haziran 2021
138 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 36-37. AYETLER 9 Haziran 2021
139 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 34-35. AYETLER 2 Haziran 2021
140 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 32-33. AYETLER 26 Mayıs 2021
141 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 30-31. AYETLER 19 Mayıs 2021
142 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 29. AYET (CİZYE) 12 Mayıs 2021
143 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 28. AYET (Müslüman olmayanlar Mekke’ye giremez mi?) 5 Mayıs 2021
144 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 25-27. AYETLER 28 Nisan 2021
145 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 23-24. AYETLER 21 Nisan 2021
146 Kur’an Sohbetleri | ORUÇ İLE İLGİLİ AYETLER 15 Nisan 2021
147 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 17-22. AYETLER 6 Nisan 2021
148 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 16. AYET 31 Mart 2021
149 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 9-15. AYETLER 24 Mart 2021
150 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 5-8. AYETLER 17 Mart 2021
151 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 1-5. AYETLER 10 Mart 2021
152 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 72-75. AYETLER 3 Mart 2021
153 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 67-71. AYETLER 25 Şubat 2021
154 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 65-66. AYETLER 17 Şubat 2021
155 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 59-64. AYETLER 10 Şubat 2021
156 Kur’an Sohbetleri | ‬ENFAL SURESİ 52-58. AYETLER 5 Şubat 2021
157 Kur’an Sohbetleri | ‬ENFAL SURESİ 50-51. AYETLER 27 Ocak 2021
158 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 49. AYET 21 Ocak 2021
159 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 45-48. AYETLER 14 Ocak 2021
160 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 41-44. AYETLER 6 Ocak 2021
161 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 35-40. AYETLER 30 Aralık 2020
162 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 31-34. AYETLER 23 Aralık 2020
163 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 28-30. AYETLER 16 Aralık 2020
164 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 17-23. AYETLER 2 Aralık 2020
165 Kur’an Sohbetleri | ‬ENFAL SURESİ 13-16. AYETLER 26 Kasım 2020
166 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 9-12. AYETLER 18 Kasım 2020
167 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 5-8. AYETLER 5 Kasım 2020
168 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 1-4. AYETLER 29 Ekim 2020
169 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 204-206. AYETLER 22 Ekim 2020
170 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 200-204. AYETLER 15 Ekim 2020
171 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 189-199. AYETLER 8 Ekim 2020
172 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 188. AYET 1 Ekim 2020
173 Kur’an Sohbetleri | SUR’A ÜFLENMESİ 24 Eylül 2020
174 Kur’an Sohbetleri | KUR’AN’DA KIYAMET SAATİ 17 Eylül 2020
175 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 184-186. AYETLER 10 Eylül 2020
176 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 180-183. AYETLER 3 Eylül 2020
177 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 179. AYET VE DEVAMI 28 Ağustos 2020
178 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 175-178. AYETLER 20 Ağustos 2020
179 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 172-174. AYETLER 13 Ağustos 2020
180 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 168-171. AYETLER 5 Ağustos 2020
181 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 163-167. AYETLER 24 Temmuz 2020
182 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 158-162. AYETLER 15 Temmuz 2020
183 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 154-157. AYETLER 8 Temmuz 2020
184 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 138-153. AYETLER 1 Temmuz 2020
185 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 127-137. AYETLER 24 Haziran 2020
186 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 103-126. AYETLER 17 Haziran 2020
187 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 100-102. AYETLER 10 Haziran 2020
188 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 94-99. AYETLER 3 Haziran 2020
189 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 85-93. AYETLER 26 Mayıs 2020
190 Kur’an Sohbetleri | KADİR GECESİ 19 Mayıs 2020
191 Kur’an Sohbetleri | A’RÂF SURESİ 73-78. AYETLER 13 Mayıs 2020
192 Kuran Sohbetleri | A’RAF SURESİ 65-72 ARASI AYETLER 6 Mayıs 2020
193 Kur’an Sohbetleri | NAMAZ VAKİTLERİNİN EVRENSEL ÖLÇÜLERİ 30 Nisan 2020
194 Kur’an Sohbetleri | ORUCA BAŞLAMA VE BİTİŞ VAKİTLERİ 23 Nisan 2020
195 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 59-64. AYETLER 16 Nisan 2020
196 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 57-58. AYETLER 9 Nisan 2020
197 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 53-56. AYETLER 2 Nisan 2020
198 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 52. AYET 26 Mart 2020
199 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 42-51. AYETLER 19 Mart 2020
200 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 37-41. AYETLER 13 Mart 2020
201 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 34-37. AYETLER 5 Mart 2020
202 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 31-32. AYETLER 27 Şubat 2020
203 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 29-30. AYETLER 20 Şubat 2020
204 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 26-28. AYETLER 13 Şubat 2020
205 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 10-25. AYETLER 7 Şubat 2020
206 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 4-9. AYETLER 30 Ocak 2020
207 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 1-3. AYETLER 23 Ocak 2020
208 Kur’an Sohbetleri | KUR’AN’A DAİR KURGULAR VE GERÇEKLER 16 Ocak 2020
209 Kur’an Sohbetleri | İSLAM VE TİCARET 10 Ocak 2020
210 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 159-165. AYETLER 3 Ocak 2020
211 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 154-157. AYETLER 26 Aralık 2019
212 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 150-153. AYETLER 19 Aralık 2019
213 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 148-150. AYETLER 12 Aralık 2019
214 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 146-147. AYETLER 6 Aralık 2019
215 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 142-145. AYETLER 28 Kasım 2019
216 Kur’an Sohbetleri | DÜNYA HAYATININ ANLAMI 21 Kasım 2019
217 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 141. AYET 14 Kasım 2019
218 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 136-140. AYETLER 7 Kasım 2019
219 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 133-135. AYETLER 31 Ekim 2019
220 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 128 – 132. AYETLER 24 Ekim 2019
221 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 122 – 127. AYETLER 17 Ekim 2019
222 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 118 – 121. AYETLER 10 Ekim 2019
223 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 113-117. AYETLER 3 Ekim 2019
224 KUR’AN SOHBETLERİ | EN’ÂM SÛRESİ 111 VE DEVAMI AYETLER 26 Eylül 2019
225 KUR’AN SOHBETLERİ | EN’ÂM SÛRESİ 108-111. AYETLER 19 Eylül 2019
226 KUR’AN SOHBETLERİ | EN’ÂM SÛRESİ 106-108. AYETLER 12 Eylül 2019
227 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 106-107 ARASI AYETLER 5 Eylül 2019
228 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 100-106 ARASI AYETLER 29 Ağustos 2019
229 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 95-99 ARASI AYETLER 22 Ağustos 2019
230 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 93-94 ARASI AYETLER 11 Temmuz 2019
231 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (91-92 ARASI AYETLER) 4 Temmuz 2019
232 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (83-90 ARASI AYETLER) 27 Haziran 2019
233 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (74-83 ARASI AYETLER) 20 Haziran 2019
234 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (68-73 ARASI AYETLER) 14 Haziran 2019
235 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (63-67 ARASI AYETLER) 3 Mayıs 2019
236 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (61-64 ARASI AYETLER) 25 Nisan 2019
237 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (60-62 ARASI AYETLER) 18 Nisan 2019
238 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (56-59 ARASI AYETLER) 11 Nisan 2019
239 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (54-59 ARASI AYETLER) 4 Nisan 2019
240 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (50-53 ARASI AYETLER) 28 Mart 2019
241 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (42-49 ARASI AYETLER) 21 Mart 2019
242 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (37-41 ARASI AYETLER) 14 Mart 2019
243 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (32-36 ARASI AYETLER) 7 Mart 2019
244 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (19-31 ARASI AYETLER) 28 Şubat 2019
245 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (11-18 ARASI AYETLER) 21 Şubat 2019
246 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (1-11 ARASI AYETLER) 12 Şubat 2019
247 KUR’AN SOHBETLERİ | HER KÂFİR YALANCIDIR (ENAM 6/27) 5 Şubat 2019
248 KUR’AN SOHBETLERİ | KUR’AN’DAN KİMLER İSTİFADE EDER 29 Ocak 2019
249 KUR’AN SOHBETLERİ | CAİZ OLAN VE OLMAYAN VESİLELER 22 Ocak 2019
250 KURAN SOHBETLERİ | KİMSE MÜŞRİĞİM DEMEZ (ENAM 6/22-24) 15 Ocak 2019
251 KUR’AN SOHBETLERİ | İSLAM’IN EVRENSELLİĞİ (EN’AM 6/19-21) 8 Ocak 2019
252 KUR’AN SOHBETLERİ | KUR’AN’IN EVRENSELLİĞİ 1 Ocak 2019
253 Kuran Sohbetleri | İnsanı Kamil Uydurması 25 Aralık 2018
254 Allah’a Teslim Olmak (En’am 12-15. Ayetler) 18 Aralık 2018
255 Kur’an’da Yolculuk ve Amaçları (En’am 11. Ayet) 11 Aralık 2018
256 Nebimize Kur’an’dan Başka Mucize Verilmiş Midir? (En’am 7-10. Ayetler) 4 Aralık 2018
257 Allah Her Şeyi Bilir (En’am 1-6. Ayetler) 27 Kasım 2018
258 Dinin Bozulmasının Canlı Örneği: Namaz Vakitleri (En’am 3-6. Ayetler) 20 Kasım 2018
259 Ecel (En’am 2. Ayet) 13 Kasım 2018
260 Dünya Düz Mü Yuvarlak Mı? (En’am 1. Ayet) 6 Kasım 2018
261 İsa Aleyhisselam’ın Mucizeleri (Maide 109. Ayet ve Devamı) 30 Ekim 2018
262 Mahşerde Rasullerle Yüzleşme (Maide 109. Ayet) 23 Ekim 2018
263 Vasiyet ve Kadının Şahitliği (Maide 106-108. Ayetler) 16 Ekim 2018
264 Tebliğ Görevi ve Bireysel Sorumluluğumuz (Maide 103-105. Ayetler) 9 Ekim 2018
265 Soru Sorma Özgürlüğü (Maide 101 ve 102. Ayetler) 2 Ekim 2018
266 Çoğunluk Hakikatin Ölçüsü mü? (Maide 100. Ayet) 25 Eylül 2018
267 İnsanları Uyarma Görevi (Maide 77-81. Ayet) 18 Eylül 2018
268 Dinde Aşırılık (Maide 77. Ayet) 11 Eylül 2018
269 Rasul ve Tebliğ (Maide 99. Ayet) 4 Eylül 2018
270 İhramlıyken Avlanma Yasağı (Maide 94-98. Ayetler) 24 Temmuz 2018
271 Uyuşturucu Maddelerin Haramlığı (Maide 90-93. Ayetler) 17 Temmuz 2018
272 İçkinin Yasaklanması ve Tedricilik (Maide 90. Ayet) 10 Temmuz 2018
273 Yemin Keffâreti (Maide 89. Ayet) 3 Temmuz 2018
274 Ehl-i Kitaptan Mümin Olanlar (Maide 82-86. Ayetler) 19 Haziran 2018
275 Hristiyanlıktaki Teslis İnancı (Maide 72-76. Ayetler) 15 Mayıs 2018
276 Kur’an’a Yönelik Saldırılar (Maide 70 ve 71. Ayetler) 8 Mayıs 2018
277 İsrailoğulları’nın Kur’an’a Karşı Tutumları (Maide 70. Ayet) 1 Mayıs 2018
278 Ehli Kitap Ne Zaman Kafir Olur? (Maide 69. Ayet) 24 Nisan 2018
279 Müslümanın Görevi Kur’an’a Uyma (Maide 67-68. Ayetler) 17 Nisan 2018
280 Gerçek Zenginliğin Yolu (Maide 66. Ayet) 10 Nisan 2018
281 Yahudilerin Çıkmazları (Maide 64-66. Ayetler) 3 Nisan 2018
282 İslam’da Ticaret Ahlakı: Çiftlik Bank Örneği 27 Mart 2018
283 Günahta Yarışan Dindarlar (Maide 60-63. Ayetler) 20 Mart 2018
284 Ehli Kitaptan Maymunlaşan ve Domuzlaşanlar (Maide 60-63. Ayetler) 13 Mart 2018
285 Ehli Kitabın Müslümanlardan İntikamı (Maide 59. Ayet) 6 Mart 2018
286 Tasdik Bağlamında Namaz (Maide 55-57. Ayetler) 27 Şubat 2018
287 Mü’minlerin Yakın Dostu Sadece Mü’minlerdir (Maide 55-57. Ayetler) 20 Şubat 2018
288 Ehli Kitapla Savaşta Nebevi Siyaset (Maide 54-56. Ayetler) 13 Şubat 2018
289 Dinden Dönme ve Zındıklık (Maide 53-54. Ayetler) 6 Şubat 2018
290 Ehl-i Kitaptan Münafıklar (Maide 51-52. Ayetler) 30 Ocak 2018
291 Savaş Ahlakı 23 Ocak 2018
292 Yahudiler ve Hristiyanlarla İlişkiler: Cizye (Maide 51. Ayet) 16 Ocak 2018
293 Yahudi ve Hristiyanlarla İlişkiler (Maide 51. Ayet) 9 Ocak 2018
294 Ehli Kitapla İlişkiler (Maide 50-51. Ayetler) 2 Ocak 2018
295 Hadisler Vahiy Olabilir mi? (Maide 48-49. Ayetler) 26 Aralık 2017
296 Önceki Şeriatler (Maide 48. Ayet) 19 Aralık 2017
297 Muhammed Aleyhisselam ve Kur’an (Maide 48. Ayet) 12 Aralık 2017
298 İsa Aleyhisselam ve İncil (Maide 46-47. Ayet) 5 Aralık 2017
299 Kısasta Hayat Vardır (Maide 45. Ayet) 28 Kasım 2017
300 Allah’ın İndirdiğiyle Hükmetmeyenler (Maide 44. Ayet) 24 Kasım 2017
301 Tevrat Kime Verildi? (Maide 43-44. Ayetler) 14 Kasım 2017
302 Kafirlikte Yarışanlar (Maide 41-42. Ayetler) 7 Kasım 2017
303 Hırsızlık Suçu ve Cezası (Maide 38-40. Ayetler) 31 Ekim 2017
304 Küfür ve Şirk (Maide 36-37. Ayetler) 24 Ekim 2017
305 Şirke Alet Edilen Ayet (Maide 35. Ayet) 17 Ekim 2017
306 Toplumsal Güvenliği İhlal Suçu ve Cezası (Maide 32-34. Ayetler) 10 Ekim 2017
307 Kur’an’da Kuşların Dünyası (Maide 27-32. Ayetler) 3 Ekim 2017
308 Kendini Büyük Görmek (Maide 15-26. Ayetler) 28 Eylül 2017
309 İmtihanı Kaybettiren Benlik Yarışı (Maide 17,18 ve 19. Ayetler) 22 Eylül 2017
310 Allah Kime Lanet Eder? (Maide 12-13. Ayetler) 8 Eylül 2017
311 Allah’a Verilen Sözde Daima Adil Olmak (Maide 7-11. Ayetler) 5 Eylül 2017
312 Adaletten Şaşmamak (Maide 8-10. Ayetler) 22 Ağustos 2017
313 Yargısız İnfaz (Mâide 7-8. Ayetler) 23 Mayıs 2017
314 Allah’a Verilen Söz 16 Mayıs 2017
315 Abdestte Ayağa Mesh Meselesi (Maide 6. Ayet) 9 Mayıs 2017
316 Evlenmede Namuslu Olma Şartı 2 Mayıs 2017
317 Haram Kılınan Hayvansal Gıdalar (Maide 3. Ayet) 25 Nisan 2017
318 Dosta ve Düşmana Karşı Tavrımız Ne Olmalı? 18 Nisan 2017
319 Şirk Tehlikesi 11 Nisan 2017
320 Kitaplara İman’ın Anlamı Nisa 136 Ankabut 46 4 Nisan 2017
321 Miras Nisa 176.Ayet 28 Mart 2017
322 Kafir’lik Kendini Büyük Görmektir Nisa 172 ve 175.Ayetler 21 Mart 2017
323 Din’de Aşırılık Nisa 171 ve 173.Ayetler 14 Mart 2017
324 İnsanlığa Çağrı Nisa 170.Ayet 7 Mart 2017
325 Müslümanların Kur’an Karşısındaki Tavırları Nisa 167-169.Ayetler 28 Şubat 2017
326 Nebi ve Resul Nisa 163-166.Ayetler 21 Şubat 2017
327 Ehli Kitap’tan Mümin Olanlar 14 Şubat 2017
328 Her Haram Bir Mahrumiyet Doğurur Nisa 160-162. Ayetler 7 Şubat 2017
329 Ehli Kitapla İlişkiler Nisa (3) 153-158.Ayetler 31 Ocak 2017
330 Ehli Kitapla İlişkiler Nisa (2) 153-155.Ayetler 25 Ocak 2017
331 Ehli Kitapla İlişkiler Nisa 153-155.Ayetler 17 Ocak 2017
332 Allah İle Resul’lerinin Arasını Ayırmak Nisa-148-149 ve 150. Ayetler 3 Ocak 2017
333 Müslümanların Baş Belası Münafıklar II 27 Aralık 2016
334 Müslümanların Baş Belası Münafıklar Nisa 138 ve Devamı 20 Aralık 2016
335 İman Konusunda Verilen İmtihan Nisa 137 ve 147.Ayetler 13 Aralık 2016
336 Kafirlik Müşriklik ve Munafıklık Nisa 136.Ayet ve Devamı 6 Aralık 2016
337 İmanın Şartları Nisa 136 29 Kasım 2016
338 Takva Nisa Suresi 131 ve 135.Ayetler 22 Kasım 2016
339 Nüşuz ve Kadına Darp Nisa-128 ve 130.ayetler 15 Kasım 2016
340 Nisa suresi 125 ve 127.ayetler 8 Kasım 2016
341 Nisa suresi 122 ve 125.ayetler 2 Kasım 2016
342 Yüzü Suyu Hürmetine Dua – Nisa Suresi 117. Ayet 28 Ekim 2016
343 En Büyük Din İstismarı Şirk – Nisa Suresi 116-121. Ayetler 18 Ekim 2016
344 İcma 11 Ekim 2016
345 Peygamberlerin İsmet Sıfatı – Nisa Suresi 113. Ayet 4 Ekim 2016
346 Tevbe İstiğfar – Nisa Suresi 110-112. Ayetler 27 Eylül 2016
347 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır 4 – Nisa Suresi 105. Ayet ve Devamı 20 Eylül 2016
348 Kur’an Yorumlanabilir mi? – Nisa Suresi 105. Ayet ve Devamı 6 Eylül 2016
349 Düşmanı Etkisizleştirmenin İlkeleri – Nisa Suresi 101-104. Ayetler 30 Ağustos 2016
350 Yolculukta Namaz – Nisa Suresi 101-103. Ayetler 23 Ağustos 2016
351 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır 3(Tevbe Suresi Bağlamında) 16 Ağustos 2016
352 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır 2 9 Ağustos 2016
353 Müslümanın Ana Görevi Cihad – Nisa Suresi 94-100.Ayetler 31 Mayıs 2016
354 Adam Öldürmenin Cezası – Nisa Suresi 92-93. Ayetler 24 Mayıs 2016
355 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır – Nisa Suresi 88-91. Ayetler 18 Mayıs 2016
356 Münafıklık – Nisa Suresi 89-90. Ayetler 10 Mayıs 2016
357 Allah’a ve Ahiret Gününe İman – Nisa Suresi 86-87. Ayetler 3 Mayıs 2016
358 Şefaat İnancı – Nisa Suresi 85. Ayet 26 Nisan 2016
359 Müslüman-Gayrimüslim İlişkileri – Nisa Suresi 84. Ayet 19 Nisan 2016
360 Yetkililere İtaat – Nisa Suresi 83.Ayet 12 Nisan 2016
361 Kur’an’ı Çelişkili Olarak Gösterenler – Nisa Suresi 82.Ayet 5 Nisan 2016
362 Kitap-Resul İlişkisi – Nisa Suresi 80-82. Ayetler 29 Mart 2016
363 Bollukla ve Sıkıntı ile İmtihan 22 Mart 2016
364 Canı Pahasına İmtihanı Kazanmak 15 Mart 2016
365 Nisa Süresi 71. Ayet Ve Devamı (Allah Yolunda Cihad) 8 Mart 2016
366 Nisa Süresi 65-70. Ayetler (İntihar Eylemleri) 1 Mart 2016
367 Nisa Süresi 60-65. Ayetler (Müslümanların Kur’ân’dan Kaçışı) 23 Şubat 2016
368 Nisa Süresi 58-59. Ayetler (Halifelik Makamı 2) 16 Şubat 2016
369 Nisa Süresi 58-59. Ayetler (Halifelik Makamı) 9 Şubat 2016
370 Nisa Süresi 56-57. Ayetler (Hocaları Sorgulayan Müslüman) 2 Şubat 2016
371 Nisa Süresi 53-54. Ayetler (Hikmetsiz Kalan Müslümanların Çaresizliği) 26 Ocak 2016
372 Nisa Süresi 48-52. Ayetler (Müslümanların Kimlik Bunalımı) 19 Ocak 2016
373 Nisa Süresi 47. Ayet (Kur’ân’a Güvenmemenin Acı Sonuçları) 12 Ocak 2016
374 Nisa Süresi 44-46 Ayet (Ayetleri Tahrif) 5 Ocak 2016
375 Nisa Süresi 43. Ayet (Abdestte Çıplak Ayağa ve Çoraplara Mesh) 29 Aralık 2015
376 Nisa Süresi 41-42. Ayetler (Kafir İle Günahkarın Farkı) 22 Aralık 2015
377 Harcama Kültürü, Nisa 36.Ayet 16 Aralık 2015
378 Nisa Süresi 36. Ayet (Anne-Babaya İyi Davranmak) 8 Aralık 2015
379 Nisa Süresi 36. Ayet (Müslümanları Batıran Şirk) 1 Aralık 2015
380 Nisa Süresi 35. Ayet (Aile Hakemliği) 24 Kasım 2015
381 Nisa Süresi 34. Ayet (Kadının Dövülmesi Meselesi 2) 17 Kasım 2015
382 Nisa Süresi 34. Ayet (Kadının Dövülmesi Meselesi) 10 Kasım 2015
383 Nisa Süresi 33. Ayet (Mirasta Kadın-Erkek Dengesi ve Avliyye) 3 Kasım 2015
384 Nisa Süresi 32. Ayet (Kendimizi Keşfedelim) 27 Ekim 2015
385 Büyük Günahlar 20 Ekim 2015
386 Sorgulamayan Müslümanlar Ve İntihar Eylemleri 13 Ekim 2015
387 Nisa Süresi 29. Ayet Ve Devamı (Faizli Kredi Ekonomiyi Öldürür) 6 Ekim 2015
388 Hac’da Şeytan Taşlama 29 Eylül 2015
389 Nisa Süresi 26-28. Ayetler (Allah’ın İradesi Ve Sünnetullah) 22 Eylül 2015
390 Nisa Süresi 25. Ayet Ve Devamı (Recim Cezası Konusunda Şii-Sünni İttifakı) 15 Eylül 2015
391 Nisa Süresi 25. Ayet (Evlenmede Öncelik Sıralaması) 8 Eylül 2015
392 Nisa Süresi 24. Ayet (Muta Nikahı) 1 Eylül 2015
393 Nisa Süresi 22-23. Ayetler (Hürmet-i Müsahare) 25 Ağustos 2015
394 Mekkeli Müşrikler Bir Nebi Beklentisi İçindemiydiler 18 Ağustos 2015
395 Nisa Süresi 20-21. Ayetler “Evlenme Ve Boşanma Kolay Olmalı” 11 Ağustos 2015
396 Nisa Süresi 19. Ayet (Kadına Yönelik Şiddet) 4 Ağustos 2015
397 Nisa Süresi 17-18. Ayetleri (Tevbe) 28 Temmuz 2015
398 Nebimizin Yürüttüğü İç Politika (Son Olaylara Kur’an Penceresinden Bakış) 21 Temmuz 2015
399 Kur’ân’a Göre İftar ve İmsak Vakitleri 16 Haziran 2015
400 Nisa Süresi 15-16. Ayetler (Batı Güdümüne Giren Müslümanların Perişan Hali) 9 Haziran 2015
401 Kur’an’a Göre İmsak Vakti – 2.Bölüm 6 Haziran 2015
402 Kur’an’a Göre İmsak Vakti – 1.Bölüm 2 Haziran 2015
403 Nisa Süresi 13-14. Ayetleri (Allah’ın Koyduğu Sınırların Aşılması ve Kader) 26 Mayıs 2015
404 Nisa Süresi 12. Ayet ve Kelale 19 Mayıs 2015
405 Nisa Süresi 12. Ayet – Miras Konuları 12 Mayıs 2015
406 Miras Ayetleri Bağlamında Vasiyet – 2 5 Mayıs 2015
407 Nisa Süresi 11. Ayet – Miras Paylaşımı 29 Nisan 2015
408 Nisa Süresi 11. Ayet 21 Nisan 2015
409 Nisa Süresi 8. Ayet – Miras (Vasiyet) 14 Nisan 2015
410 Nisa Süresi 8. Ayet – Miras 7 Nisan 2015
411 Nisa Süresi 6. Ayet – Miras’da Asabelik 31 Mart 2015
412 Nisa Süresi 6. Ayet – Yetim ve Öksüz Çocuklar 24 Mart 2015
413 Nisa Süresi 3.Ayet – Çok Eşlilik 17 Mart 2015
414 Nisa Süresi 2.Ayet – Evlilik Yaşı 10 Mart 2015
415 Nisa Süresi 1. Ayeti ve Devamı – Kadın ve Erkeğin Yaratılışı 3 Mart 2015
416 Al-i İmrân Süresi 196 – Dünyalıkla İmtihan 24 Şubat 2015
417 Al-i İmrân Suresi 188. Ayet – Yaratılan Ayetlerdeki Zikir 17 Şubat 2015
418 Al-i İmrân Suresi 187. Ayet – Kur’ân’ı Anlatma Görevi 10 Şubat 2015
419 Al-i İmrân Suresi 186. Ayet – Gayrimüslimlerle İlişkiler 3 Şubat 2015
420 Al-i İmrân Suresi 183. Ayet – Geleneksel Dinin Çıkmazları 27 Ocak 2015
421 Al-i İmrân Suresi 180. Ayet – Cimrilik Eden Kendine Eder 20 Ocak 2015
422 Ali İmran Suresi 179- Ayet – Kur’an’ı Merkeze Koyma Zorunluluğu 13 Ocak 2015
423 Al-i İmrân Suresi 169-172. Ayetler – Güven ve Kararlılık 6 Ocak 2015
424 Al-i İmrân Suresi 164-168. Ayetler – Allah’ın Bilgisi ve Kader 30 Aralık 2014
425 Al-i İmrân Suresi 156-161. Ayetler – Hoşgörülü ve İlkeli Olmak 23 Aralık 2014
426 Al-i İmrân Suresi 149-154. Ayetler – Sabır ve Cihat İmtihanı 3 16 Aralık 2014
427 Al-i İmrân Suresi 142-148. Ayetler – Sabır ve Cihat İmtihanı 2 9 Aralık 2014
428 Al-i İmrân Suresi 140-142. Ayetler – Sabır ve Cihat İmtihanı 2 Aralık 2014
429 Al-i İmrân Suresi 137-140. Ayetler – Allah’a Güvenenler En Üstünlerdir 25 Kasım 2014
430 Al-i İmrân Suresi 137-139. Ayetler-Sünnetullah Kavramı 18 Kasım 2014
431 Al-i İmrân Suresi 132-136. Ayetler 11 Kasım 2014
432 Al-i İmrân Suresi 130-131. Ayetler – Faiz ve Ekonomi 4 Kasım 2014
433 Al-i İmrân Suresi 121-129. Ayetler 28 Ekim 2014
434 Al-i İmrân Suresi 116-120. Ayetler 21 Ekim 2014
435 Al-i İmrân Suresi 109-115. Ayetler 14 Ekim 2014
436 Kurban İbadeti ve Bayram Ahlakı 30 Eylül 2014
437 Ehl’i Kitap ile İlişkiler 23 Eylül 2014
438 Gayri Müslimler ile İlişkiler 16 Eylül 2014
439 Al-i İmrân Suresi 104-108. Ayetler 9 Eylül 2014
440 Al-i İmrân Suresi 100-105. Ayetler – Allah’ın İpine Sarılmak 2 Eylül 2014
441 Al-i İmrân Suresi 98-101. Ayetler 26 Ağustos 2014
442 Âl-i İmrân Suresi 96-97.ayetler 19 Ağustos 2014
443 Âl-i İmrân Suresi 92-93.ayetler 12 Ağustos 2014
444 Tevbe Nedir? Nasıl Yapılır? 7 Ağustos 2014
445 Yatsı Namazı ve İmsak Vakti 24 Haziran 2014
446 Esirlere Yapılması Gereken Muamele 17 Haziran 2014
447 Ali-İmran Suresi 90. Ayet 10 Haziran 2014
448 Ali-İmran Suresi 85-89. Ayetler 3 Haziran 2014
449 Ali-İmran Suresi 83-84. Ayetler 27 Mayıs 2014
450 Ali-İmran Suresi 81-82. Ayetler 20 Mayıs 2014
451 Ali-İmran Suresi 81. Ayet 13 Mayıs 2014
452 Ali-İmran Suresi 78-80. Ayetler – Nebimizin Sözleri Vahiy midir? 6 Mayıs 2014
453 Ali-İmran Suresi 78. Ayet – Kur’an ile Aldatanlar-3 Paralel Din 29 Nisan 2014
454 Ali-İmran Suresi 78. Ayet – Kur’an ile Aldatanlar-2 Paralel Din 22 Nisan 2014
455 Ali-İmran Suresi 78. Ayet – Kur’an ile Aldatanlar-1 Paralel Din 15 Nisan 2014
456 Ali-İmran Suresi 77. Ayet 8 Nisan 2014
457 Geçici Zaferi Kalıcı Hale Getirmek 1 Nisan 2014
458 Ali-İmran Suresi 70-77. Ayetler 25 Mart 2014
459 Ali-İmran Suresi 64-69. Ayetler 11 Mart 2014
460 Ali-İmran Suresi 64. Ayet – Dinler Arası Diyalog İhaneti 4 Mart 2014
461 Ali-İmran Suresi 60-64. Ayetler – Kur’an’da Mehdilik 25 Şubat 2014
462 Ali-İmran Suresi 56-59. Ayetler – İsa (a.s) ve Adem (a.s)’ın Yaratılışları 18 Şubat 2014
463 Ali-İmran Suresi 51-55. Ayetler – İsa a.s’ın İstismarı 11 Şubat 2014
464 Ali-İmran Suresi 51-55. Ayetler – İsa a.s’ın İstismarı – 2 (Şahs-i Manevi) 11 Şubat 2014
465 Ali-İmran Suresi 49-51. Ayetler – İsa a.s. Hayatı 4 Şubat 2014
466 Yahudilere Temiz Yiyeceklerin Haram Kılınması 4 Şubat 2014
467 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? – 4 28 Ocak 2014
468 Ali-İmran Suresi 44-48. Ayetler 28 Ocak 2014
469 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? – 3 21 Ocak 2014
470 Ali-İmran Suresi 38-44. Ayetler – Meryem Ana 21 Ocak 2014
471 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? – 2 14 Ocak 2014
472 Ali-İmran Suresi 33-37. Ayetler – Zekeriyya a.s. ve Meryem Ana 14 Ocak 2014
473 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? 7 Ocak 2014
474 Ali-İmran Suresi 33. Ayet – Haddini Aşmak 31 Aralık 2013
475 Allah’ın Kullarını, Allah’ın Kitabına Davet 24 Aralık 2013
476 Ali-İmran Suresi 33. Ayet 17 Aralık 2013
477 Ali-İmran Suresi 30. Ayet 10 Aralık 2013
478 Ali-İmran Suresi 29. Ayet 3 Aralık 2013
479 Ali-İmran Suresi 28-30. Ayetler – Kafirleri Dost Edinmek 26 Kasım 2013
480 Ali-İmran Suresi 27. Ayet 19 Kasım 2013
481 Ali-İmran Suresi 26-27. Ayetler 12 Kasım 2013
482 Ali-İmran Suresi 19-25. Ayetler – Allah’ın Kitabına Teslim Olmak yada Olmamak 5 Kasım 2013
483 Ali-İmran Suresi 14-20. Ayetler – Müslümanların Kur’an Karşısındaki Tavırları 29 Ekim 2013
484 Dünya Sevgisi 22 Ekim 2013
485 Ali-İmran Suresi 8-12. Ayetler – Muhkem Müteşabih Ayetler – 3 8 Ekim 2013
486 Ali-İmran Suresi 7. Ayet – Muhkem Müteşabih Ayetler – 2 1 Ekim 2013
487 Muhkem ve Müteşabih Ayetler 24 Eylül 2013
488 Ali-İmran Suresi 5-6. Ayetler 17 Eylül 2013
489 Kur’an’da Furkan Kavramı 10 Eylül 2013
490 Ebubekir Sifil ve Faruk Beşer’e Cevaplar 27 Ağustos 2013
491 Kur’an’ı İkinci Sıraya Koymak 20 Ağustos 2013
492 Kur’an’ın Önceki Kitapları Tasdiki 20 Ağustos 2013
493 Ali-İmran Suresi 1-2. Ayetler 13 Ağustos 2013
494 Bakara Suresi 285-286 Ayetler 2 Temmuz 2013
495 Bakara Suresi 284-Ayet Kişinin İçinde Olanlardan Sorumluluğu 25 Haziran 2013
496 Bakara Suresi 283. Ayet – Vasiyet ve Rehin 18 Haziran 2013
497 Bakara Suresi 282. Ayet – 11 Haziran 2013
498 Kur’an’daki Musa-Hızır Kıssasının Kader Konusu ile İlgisi 4 Haziran 2013
499 Bakara Suresi 282. Ayet – Daru’ul-harpte Faiz, Borcun Zekata Sayılması ve Borcun Belgelenmesi 28 Mayıs 2013
500 Bakara Suresi 278-280. Ayetler 14 Mayıs 2013
501 Bakara Suresi 277-279. Ayetler-Kredi Sisteminin Ekonomiye Etkisi 7 Mayıs 2013
502 Bakara Suresi 275-276. Ayetler 30 Nisan 2013
503 Bakara Suresi 274. Ayet 23 Nisan 2013
504 Bakara Suresi 270-273. Ayetler – Yardımı İncitmeden Yapmak 16 Nisan 2013
505 Bakara Suresi 269. Ayet – Hikmet ve Sünnet 9 Nisan 2013
506 Bakara Suresi 267. Ayet 2 Nisan 2013
507 Bakara Suresi 262-266. Ayetler 26 Mart 2013
508 Kader İnancının Hesap Günündeki Yansımaları 19 Mart 2013
509 Kader İnancının Dini Hayata Yansımaları 12 Mart 2013
510 Allah’ın Bilgisi ile İlgili Ayetler 5 Mart 2013
511 Allah’ın Gayb Bilgisi 26 Şubat 2013
512 Doğru Allah İnancı 19 Şubat 2013
513 İnsanın Kaderi Ne Zaman Yazılır 12 Şubat 2013
514 Allah’ın İlmi ve İradesi 5 Şubat 2013
515 Bakara Suresi 261. Ayet ve Kader Konusuna Cevaplar 22 Ocak 2013
516 Kader Konusunda Yapılan Tenkitlere Cevaplar – 2 15 Ocak 2013
517 Kader Konusunda Yapılan Tenkitlere Cevaplar 8 Ocak 2013
518 Başımıza Gelenler Ne Zaman Yazılır? 1 Ocak 2013
519 Allah’ın Bilgisi ve Kader 25 Aralık 2012
520 Canlıların İlk Yaratılışı ve Yaratılışın Tekrarı 18 Aralık 2012
521 Bakara Suresi 258. Ayet – Üzeyir(a.s.) Allah’ın Oğlu mudur? 11 Aralık 2012
522 İbrahim As’ın Tağuta Karşı Tavrı 4 Aralık 2012
523 Bakara Suresi 257-258. Ayetler 27 Kasım 2012
524 İnandığı Gibi Yaşama Hürriyeti 20 Kasım 2012
525 Bakara Suresi 255. Ayet – Allah İnancı (Ayetu’l Kursi) 13 Kasım 2012
526 Bakara Suresi 254. Ayet 6 Kasım 2012
527 Resul Kavramının İçinin Boşaltılması 30 Ekim 2012
528 Kurban Bayramının Vakti ve Bayram İle İlgili Hükümler 23 Ekim 2012
529 Kur’an Sünnet Bütünlüğünde Kurban İbadeti 16 Ekim 2012
530 Bakara Suresi 246-252. Ayetler – Allah’a Güvenen Kazanır 9 Ekim 2012
531 Bakara Suresi 240-245. Ayetler 2 Ekim 2012
532 İddet Bekleyen Kadının Geçindirilmesi 2 Ekim 2012
533 Ölüm İddeti Bekleyen Kadının Evden Çıkması 2 Ekim 2012
534 Ölüm, Allaha Ait Bir Karardır 2 Ekim 2012
535 Kaza Namazı Yoktur, Korku Namazı Nedir? 25 Eylül 2012
536 Bakara Suresi 235. Ayet 18 Eylül 2012
537 Bakara Suresi 234. Ayet 11 Eylül 2012
538 Bakara Suresi 233. Ayet 4 Eylül 2012
539 Bakara Suresi 230. Ayet 28 Ağustos 2012
540 Kadir Gecesi 14 Ağustos 2012
541 Evlilik İle İlgili Mezheplerin Hataları 7 Ağustos 2012
542 Oruçla Alakalı Güncel Meseleler 31 Temmuz 2012
543 Bakara Suresi 185-187. Ayetler 24 Temmuz 2012
544 Nikahın Denetlenmesi 26 Haziran 2012
545 Bakara Suresi 230. Ayet 19 Haziran 2012
546 Kadının Boşama Hakkı İftida 3 12 Haziran 2012
547 Kadının Boşanması 5 Haziran 2012
548 Boşanma (Talak ve İftida) 29 Mayıs 2012
549 Kur’an’da Erkeğin Eşini Boşaması 22 Mayıs 2012
550 İla ve Yemin 15 Mayıs 2012
551 Bakara Suresi 222. Ayet 8 Mayıs 2012
552 Farklı Dinden Olanların Evliliği 1 Mayıs 2012
553 Yetimlerle İlgili Ayetler 24 Nisan 2012
554 Artan Malın Hepsi Verilecek mi? 17 Nisan 2012
555 Peygamberi Yanlış Algılamak 10 Nisan 2012
556 Bakara Suresi 218-219. Ayetler – İçki ve Kumar Yasağı 3 Nisan 2012
557 Bakara Suresi 214-217. Ayetler 27 Mart 2012
558 Dinlerde Süreklilik ve Allah’ın Kitabına Uyma Zorunluluğu 20 Mart 2012
559 Kafir ve Münafıkların Davranışları 13 Mart 2012
560 Şeytan Taşlama 6 Mart 2012
561 Bakara Suresi 197-202. Ayetler 28 Şubat 2012
562 Hac Farklı Zamanlarda Yapılabilir mi? 21 Şubat 2012
563 Hac Kurbanı 14 Şubat 2012
564 Faizin Ekonomiye Etkileri – Doç.Dr. Servet Bayındır 7 Şubat 2012
565 Ekonomi Krediye Değil Zekatla Gelişir 31 Ocak 2012
566 Ceza Yargılamasında Objektif Delil 24 Ocak 2012
567 Bakara Suresi 190-191. Ayetler – Savaş Hukukunun Temel Kuralı 17 Ocak 2012
568 Bakara Suresi 188. Ayet – 1 – Rüşvet 10 Ocak 2012
569 Bakara Suresi 188. Ayet – 2 – Hilal Hesapla Belirlenir 10 Ocak 2012
570 Bakara Suresi 183-187. Ayetler 3 Ocak 2012
571 Çağdaş Kölelik Sistemi – Kredi 27 Aralık 2011
572 Özel Hayatın Gizliliği 20 Aralık 2011
573 Bakara Suresi 180-183. Ayetler – Vasiyet ve Miras 13 Aralık 2011
574 Bakara Suresi 180-181. Ayetler – Mirası Paylaştırma Görevi 6 Aralık 2011
575 Bakara Suresi 178-179. Ayetler – Ölüm Cezası 29 Kasım 2011
576 Bakara Suresi 178-179. Ayetler – Kur’an’da Kısas Cezası 22 Kasım 2011
577 Bakara Suresi 177. Ayet – Allah Yolunda İyi Olanlar 15 Kasım 2011
578 Ayet ve Hadislere Göre Kurban İbadeti 1 Kasım 2011
579 Allah’ın Evliyası Kimlerdir? 25 Ekim 2011
580 Bakara Suresi 172-175. Ayetler – Helal Gıda 18 Ekim 2011
581 B. 171. Ayet – Kalp, Göz ve Kulakların Mühürlenmesi Ne Demektir? 11 Ekim 2011
582 Bakara Suresi 168-170. Ayetler – Hayvan Kesimi ve Deniz Ürünleri 4 Ekim 2011
583 Bakara Suresi 163-167. Ayetler – Allah İle İlişkiyi Koparmak 27 Eylül 2011
584 Bakara Suresi 159-162. Ayetler – Ayetleri Gizlemek Küfürdür 20 Eylül 2011
585 Bakara Suresi 158. Ayet – Geleneğin Kur’an ve Sünnet Anlayışı 13 Eylül 2011
586 Bakara Suresi 155-157. Ayetler – Sıkıntıyı Bunalıma Dönüştürmemek 6 Eylül 2011
587 Kadir Gecesi 23 Ağustos 2011
588 Sosyal ve Ekonomik Açıdan Zekat 16 Ağustos 2011
589 Kur’an ve Sünnet Işığında Teravih Namazı 9 Ağustos 2011
590 Bakara Suresi 183-186. Ayetler – Oruç 2 Ağustos 2011
591 Bakara Suresi 154. Ayet 5 Temmuz 2011
592 Kutuplara Yapılan İkinci Yolculuk 30 Haziran 2011
593 Bakara Suresi 153. Ayet – Allah’tan Başkasından Yardım İstenir mi? 14 Haziran 2011
594 Bakara Suresi 152. Ayet – Allah’ı Zikir 7 Haziran 2011
595 Bakara Suresi 152. Ayet – Kur’an’da Hikmet Kavramı 31 Mayıs 2011
596 Bakara Suresi 151-152. Ayetler – Sahabenin Kur’an Eğitimi 24 Mayıs 2011
597 Bakara Suresi 142-150. Ayetler -“Kıblenin Değişmesi” 17 Mayıs 2011
598 Bakara Suresi 142. Ayet 10 Mayıs 2011
599 Bakara Suresi 139-141. Ayetler 3 Mayıs 2011
600 Bakara Suresi 135-138. Ayetler 26 Nisan 2011
601 Kur’an’da Peygamber Algısı 19 Nisan 2011
602 Bakara Suresi 130-134. Ayetler 12 Nisan 2011
603 Bakara Suresi 124-130. Ayetler 5 Nisan 2011
604 İbrahim (A.S.)’ın Geçirdiği İmtihanlar – 2 29 Mart 2011
605 İbrahim (A.S.)’ın Geçirdiği İmtihanlar 22 Mart 2011
606 Bakara Suresi 124-128. Ayetler 15 Mart 2011
607 Bakara Suresi 122-123. Ayetler 8 Mart 2011
608 Bakara Suresi 121. Ayet 1 Mart 2011
609 Bakara Suresi 120. Ayet 22 Şubat 2011
610 Bakara Suresi 117-119. Ayetler 15 Şubat 2011
611 Bakara Suresi 116. Ayet 8 Şubat 2011
612 Kutuplarda Namaz Vaktinin Tespiti 1 Şubat 2011
613 Bakara Suresi 114-115. Ayetler 25 Ocak 2011
614 Bakara Suresi 113. Ayet 18 Ocak 2011
615 Bakara Suresi 110-112. Ayetler 11 Ocak 2011
616 Bakara Suresi 109. Ayet – “Ehl-i Kitabın Kıskançlıkları” 4 Ocak 2011
617 Bakara 108. Ayet – “Ehl-i Kitap ve Müşriklerin Peyg. İstekleri” 28 Aralık 2010
618 Bakara Suresi 105-107. Ayetler – İlahi Kitaplarda Nesh 21 Aralık 2010
619 Bakara Suresi 104. Ayet – İlahi Kitapların Tahrifi 14 Aralık 2010
620 Bakara Suresi 102-104. Ayetler 7 Aralık 2010
621 Bakara Suresi 97-102. Ayetler 30 Kasım 2010
622 Bakara Suresi 91-96. Ayetler 23 Kasım 2010
623 Hayvan Kesimi 9 Kasım 2010
624 Hayvan Kesimi – Sorular ve Cevaplar 9 Kasım 2010
625 Kurban İbadeti 2 Kasım 2010
626 Kurban İbadeti – Sorular ve Cevaplar 2 Kasım 2010
627 Konulu Kuran Sohbetleri – Hacc İbadeti 26 Ekim 2010
628 Konulu Kuran Sohbetleri – Hacc İbadeti – Sorular ve Cevaplar 26 Ekim 2010
629 Bakara Suresi 87-90. Ayetler 19 Ekim 2010
630 Bakara Suresi 84-86. Ayetler 12 Ekim 2010
631 Bakara Suresi 83. Ayet – 4. Bölüm 5 Ekim 2010
632 Bakara Suresi 83. Ayet – 3. Bölüm 28 Eylül 2010
633 Bakara Suresi 83. Ayet – 2. Bölüm 21 Eylül 2010
634 Bakara Suresi 83. Ayet 14 Eylül 2010
635 Bakara Suresi 80-82. Ayetler / Günaha Batma ve Sonuçları 31 Ağustos 2010
636 Bakara Suresi 78-79.Ayetler – Kendi Kitaplarını Kuran Gibi Gösterenler 24 Ağustos 2010
637 Bakara Suresi 74-77. Ayetler / İman ve Küfür İlişkisi 17 Ağustos 2010
638 Bakara Sûresi 183-187.Ayetler / Oruç 10 Ağustos 2010
639 Bakara Sûresi 72-73.Ayetler – Ölülerin Diriltilmesi 6 Temmuz 2010
640 Bakara Sûresi 65-71.Ayetler – Kurbanlık Boğa Olayı 29 Haziran 2010
641 Bakara Sûres 65.Ayet – Allah’a İsyanın Dünyadaki Sonuçları 22 Haziran 2010
642 Bakara Sûresi 64.Ayet – Yahudilerden Alınan Söz 15 Haziran 2010
643 Bakara Sûresi 62.Ayet – Kimler Cennete Girer 8 Haziran 2010
644 Bakara Sûresi 61.Ayet – Tarım ve Avcı Toplumu 25 Mayıs 2010
645 Bakara Suresi 60. Ayet – Mucize ve Keramet 18 Mayıs 2010
646 Bakara Sûresi 58-59 – Ehl-i Kitabın Dünya Hakimiyeti Beklentisi 11 Mayıs 2010
647 Bakara Sûresi 53-58 Ayetler – Hz. Musa’ya İnen Kitap 4 Mayıs 2010
648 Bakara Sûresi 50-52 Ayetler – Yahudilerin Denizi Geçme Mucizesi 27 Nisan 2010
649 Bakara Sûresi 47-52 Ayetler – Yahudilere Verilen Nimetler 20 Nisan 2010
650 Bakara Sûresi 40-46 Ayetler – Yahudilerin Peygamber Beklentisi 13 Nisan 2010
651 Bakara Sûresi 39.Ayet – İnsanların ve Cinlerin Ortak Sorumluluğu 6 Nisan 2010
652 Bakara Sûresi 34-39 Ayetler 30 Mart 2010
653 Bakara Sûresi 34.Ayet – Hz. Adem (as) ve Cenneti 23 Mart 2010
654 Bakara Sûresi 31.Ayet – Hz. Adem’e Eşyanın İsimlerinin Öğretilmesi 16 Mart 2010
655 Bakara Sûresi 30.Ayet – Halifelik 9 Mart 2010
656 Bakara Sûresi 29.Ayet / Göklerin ve Yerin Yaratılışı 2 Mart 2010
657 Bakara Sûresi 28.Ayet / Reenkarnasyon İddialarına Kur’an’dan Cevaplar 23 Şubat 2010
658 Bakara Sûresi 26-27 Ayetler – Allah’a Teslimiyet 16 Şubat 2010
659 Bakara Sûresi (25) Ayet / Cennet ve Cennet Nimetleri 26 Ocak 2010
660 Bakara Sûresi (24-25) Ayetler 19 Ocak 2010
661 Bakara Sûresi (23-24) Ayetler 12 Ocak 2010
662 Bakara Sûresi (21-22) Ayetler 5 Ocak 2010
663 Bakara Sûresi (7-20) Ayetler 29 Aralık 2009
664 Bakara Sûresi (5-7) -1 22 Aralık 2009
665 Bakara Sûresi (1-5) 15 Aralık 2009
666 Bakara Sûresi -1 8 Aralık 2009
667 Fatiha Sûresi -1 1 Aralık 2009
668 Bakara Sûresi (5-7 Ayetler) -1 22 Kasım 2009
669 Bakara Sûresi (1-5 Ayetler) -1 15 Kasım 2009
670 Fatiha Sûresi -1 8 Kasım 2009
671 Ehli Kitap ve Müşrikler 30 Haziran 2009
672 Nas Sûresi / Vesvese 28 Nisan 2009
673 Hased ve Nazar 21 Nisan 2009
674 Felak Sûresi / Şerden Korunma 17 Nisan 2009
675 İhlas Sûresi / Allah’ın Varlığı 7 Nisan 2009
676 Tebbet Sûresi / Beddua 31 Mart 2009
677 Nasr Sûresi / Allah’ın Yardımı 24 Mart 2009
678 Roma Ziyareti 17 Mart 2009
679 Kafirûn Sûresi / Kafirler 3 Mart 2009
680 Kevser Sûresi / Kurban 24 Şubat 2009
681 Maûn Sûresi / Dini Yalanlayanlar 17 Şubat 2009
682 Kureyş Sûresi / Kadınların Mahremsiz Yolculuğu 10 Şubat 2009
683 Fil Sûresi / Fil Olayı ve Yanardağ Patlaması 3 Şubat 2009
684 Hümeze Sûresi / Koğuculuk 27 Ocak 2009
685 Asr Sûresi / İyiliği ve Sabrı Tavsiye 20 Ocak 2009
686 Tekasür Sûresi / Çoğaltma Sevgisi ve Ölüm 13 Ocak 2009
687 Kur’anda İsrailoğulları 6 Ocak 2009
688 Karia Sûresi / Sevapların ve Günahların Tartılması 30 Aralık 2008
689 Cariyeler ve Sömürülen Cinsellikleri 23 Aralık 2008
690 Adiyat Sûresi / Aşırı Mal Sevgisinin Tehlikesi 16 Aralık 2008
691 Ayetler ve Hadisler Işığında Kurban 2 Aralık 2008
692 Ayetler ve Hadisler Işığında Mut’a Nikahı 25 Kasım 2008
693 Hac 11 Kasım 2008
694 Zilzal Sûresi / Hesap Günü 11 Kasım 2008
695 Zilzal Sûresi / Zelzele 4 Kasım 2008
696 Beyyine Sûresi / Hanifler 27 Ekim 2008
697 Beyyine Sûresi / Kafirler ve Müşrikler 27 Ekim 2008
698 Alak Sûresi / Namaz Vakitleri 14 Ekim 2008
699 Alak Sûresi / Yaratılış Safhaları 7 Ekim 2008
700 Kadr Sûresi / Kadir Gecesi 26 Eylül 2008
701 Alak Sûresi / Okumanın Önemi 16 Eylül 2008
702 Tin Sûresi / Salih Amel 9 Eylül 2008
703 İnşirah Sûresi / Zorluk ve Kolaylık 2 Eylül 2008
704 Oruç 26 Ağustos 2008
705 Duha Sûresi / Yetimlik 19 Ağustos 2008
706 Duha Sûresi / Peygamberin Yetimliği 12 Ağustos 2008
707 Leyl Sûresi / Cömertlik ve Cimrilik 15 Temmuz 2008
708 Şems Sûresi – İyilik ve Kötülük 8 Temmuz 2008
709 Beled Sûresi / İnsanın Vasıfları 1 Temmuz 2008
710 Fecr Sûresi / Kötülüğe Yönelmek 24 Haziran 2008
711 Gaşiye Sûresi / Kıyamet Günü 17 Haziran 2008
712 Ala Sûresi / Eşyanın Dili -2 10 Haziran 2008
713 Kur’anda Haram Kılınan Yiyecekler 3 Haziran 2008
714 Tekvir Sûresi / İsar Kelimesi 1 Haziran 2008
715 Ala Sûresi / Eşyanın Dili 27 Mayıs 2008
716 Avrupa’da Hayvan Kesimi 20 Mayıs 2008
717 Ala Sûresi / Kainatın Oluşumu 13 Mayıs 2008
718 Tarık Sûresi / Sabah Yıldızı 6 Mayıs 2008
719 Büruc Sûresi / Göğün Burçları -2 29 Nisan 2008
720 Büruc Sûresi / Göğün Burçları 22 Nisan 2008
721 İnşikak Sûresi / Mal ve Mülk ile Şımarma 8 Nisan 2008
722 İnşikak Sûresi / Göğün Yarılması 1 Nisan 2008
723 Mutaffifin Sûresi / İlliyyun 25 Mart 2008
724 Mutaffifin Sûresi / Ölçü ve Tartıda Hile 18 Mart 2008
725 İnfitar Sûresi / Göğün Yarılması 11 Mart 2008
726 Tekvir Sûresi / Mesiet ve İrade Toplantısı Değerlendirmesi 4 Mart 2008
727 Tekvir Sûresi / Kuranda Meşiet ve İrade 26 Şubat 2008
728 Tekvir Sûresi / Kıyamet Sahneleri 5 Şubat 2008
729 Abese Sûresi / Kıyamette İnsanların Durumu 29 Ocak 2008
730 Abese Sûresi / İnanç Hürriyeti 15 Ocak 2008
731 Abese Sûresi / Peygamberin Masumiyeti 8 Ocak 2008
732 Abese Sûresi / Peygamber Masum mudur? 1 Ocak 2008
733 Nâziat Sûresi / Kıyamet 25 Aralık 2007
734 Hac Sûresi / Hac İle İlgili Ayetler 18 Aralık 2007
735 Nâziat Sûresi / Yeniden Diriliş 11 Aralık 2007
736 Nâziat Sûresi / Ahiretle İlgili Hatırlatmalar 4 Aralık 2007
737 Nebe Sûresi / Hüküm Günü 13 Kasım 2007
738 Nebe Sûresi / Büyük Haber 6 Kasım 2007
739 Nebe Sûresi / Kıyamet Haberleri 30 Ekim 2007
740 Mûrselat Sûresi / Hakikatler 23 Ekim 2007
741 Mûrselat Sûresi / Alemin İdaresi 17 Ekim 2007
742 Ramazan Özel / Bayramdaki Görevlerimiz 9 Ekim 2007
743 2007 Ramazan Özel / Zekat ile İlgili Ayetler 2 Ekim 2007
744 2007 Ramazan Özel / Zekat – Sadaka 18 Eylül 2007
745 2007 Ramazan Özel / Ramazan ile İlgili Ayetler 11 Eylül 2007
746 İnsan Sûresi / İnsanın Yaratılışı 4 Eylül 2007
747 Kıyamet Sûresi / Kıyamet Sahnesi 31 Temmuz 2007
748 Kıyamet Sûresi / Kıyamet 24 Temmuz 2007
749 Müddessir Sûresi / 32-56.Ayetler 17 Temmuz 2007
750 Müddessir Sûresi / Faiz Yasağı 26 Haziran 2007
751 Müddessir Sûresi / İnsanları Uyarma 26 Haziran 2007
752 Müzzemmil Sûresi / Kur’an Okumanın Önemi 19 Haziran 2007
753 Müzzemmil Sûresi / Gece Kur’an Okumak 12 Haziran 2007
754 Müzzemmil Sûresi / Örtüsüne Bürünen 5 Haziran 2007
755 Ana Rahmindeki Sakat Ceninin Alınması 29 Mayıs 2007
756 2007 Ramazan Özel / Oruç ile İlgili Ayetler 25 Mayıs 2007
757 Kalem Sûresi / 32-52.Ayetler 25 Mayıs 2007
758 Cin Sûresi / Mescidler 22 Mayıs 2007
759 Cin Suresi 15 Mayıs 2007
760 Cin Suresi 8 Mayıs 2007
761 Cin Sûresi / İnsan ve Cinler 1 Mayıs 2007
762 Nuh Sûresi / Davet 24 Nisan 2007
763 Nuh Sûresi / Nuh Kıssası 17 Nisan 2007
764 Meâric Sûresi / İnkarcılar 10 Nisan 2007
765 Meâric Sûresi / Hesap Günü 4 Nisan 2007
766 Mearic Suresi 27 Mart 2007
767 Hakka Suresi / Gayrimüslimler ile İlişkiler 13 Mart 2007
768 Gayrimüslimler ile İlişkiler 13 Mart 2007
769 Hakka Sûresi / Helak Olan Kavimler 13 Mart 2007
770 Kalem Sûresi / 13-43.Ayetler 6 Mart 2007
771 Hakka Sûresi / Semûd ve Ad Kavmi 27 Şubat 2007
772 Hakka Sûresi / Kıyamet Günü 20 Şubat 2007
773 İnsanın Yaratılışı / Yokluk 6 Şubat 2007
774 İnsanın Yaratılışı / Ana Rahmi 23 Ocak 2007
775 Kalem Sûresi / Öğretmek 9 Ocak 2007
776 Ramazan Özel -Soru Cevap 2 Ocak 2007
777 Kurban Özel / Kurban İle İlgili Ayetler 26 Aralık 2006
778 Kalem Sûresi / Kalem’e Yemin 19 Aralık 2006
779 Süleymaniye Vakfı Hakkında 12 Aralık 2006
780 Mülk Sûresi 24.Ayet / İnsanın Gelişimi 5 Aralık 2006
781 Mülk Sûresi 23.Ayet / İnşâ Etmek 28 Kasım 2006
782 Mülk Sûresi 15.Ayet / Yeryüzü Nimetleri 21 Kasım 2006
783 Mülk Sûresi / Yardımlaşma 14 Kasım 2006
784 Tahrim Sûresi / Tevbe Etmek 30 Ekim 2006
785 Ramazan Özel / Oruç İle İlgili Ayetler -4 10 Ekim 2006
786 Ramazan Özel / Oruç İle İlgili Ayetler -3 3 Ekim 2006
787 Ramazan Özel / Oruç İle İlgili Ayetler -2 26 Eylül 2006
788 Ramazan Özel / Oruç İle İlgili Ayetler 19 Eylül 2006
789 Tahrîm Sûresi 3.Ayet / Haram Kılma Yetkisi 12 Eylül 2006
790 Tahrîm Sûresi / Peygamberlerin Haram Kılma Yetkisi 5 Eylül 2006
791 Talak Sûresi 8.Ayet / Boşanma -4 8 Ağustos 2006
792 Talak Sûresi 6.Ayet / Boşanma -3 1 Ağustos 2006
793 Talak Sûresi 4.Ayet / Boşanma -2 27 Temmuz 2006
794 Talak Sûresi / Boşanma 18 Temmuz 2006
795 Teğabun Sûresi 14.Ayet / İtaat 11 Temmuz 2006
796 Teğabun Sûresi / Cehennemlikler 4 Temmuz 2006
797 Teğabun Sûresi 5.Ayet / Kafir Kime Denir 20 Haziran 2006
798 Tegabûn Sûresi / Kafirlik 13 Haziran 2006
799 Teğabun Sûresi / Aldatmak 6 Haziran 2006
800 Münafikûn Sûresi / Ecel -2 30 Mayıs 2006
801 Münafikûn Sûresi 11. Ayet / Ecel 23 Mayıs 2006
802 Hz.İsa Gelecek mi? 20 Mayıs 2006
803 Münafikûn Sûresi / Münafıklar 20 Mayıs 2006
804 Münafikûn Sûresi / Allah Yolunda Olanlara Karşı Gelenler 16 Mayıs 2006
805 Münafikun Sûresi / Cuma Namazı 2 Mayıs 2006
806 Cum’a Sûresi / Cuma Namazı 25 Nisan 2006
807 Muhammed Sûresi 1-4 Ayetler / Aracılık ve Şirk 19 Nisan 2006
808 Cum’a Sûresi / Kitap Yüklenenler 18 Nisan 2006
809 Hz. İsa’nın Müjdesi 11 Nisan 2006
810 Saff Sûresi 3. Ayet / Ehli Kitabın Peygamberimize Bakışı 28 Mart 2006
811 Saff Sûresi / Ehli Kitabın Peygamberimize Bakışı 21 Mart 2006
812 Mümtehine Sûresi 13.Ayet / İftida – Bey’et 14 Mart 2006
813 Mümtehine Sûresi / İftida – Gayrimüslimlerle Evlilik 7 Mart 2006
814 Mümtehine Sûresi 10.Ayet / Kadınların Boşama Hakkı 28 Şubat 2006
815 Karikatür Olayı 14 Şubat 2006
816 Mümtehine Sûresi / Gayrimüslimlerle İlişkiler 14 Şubat 2006
817 Mücadele Sûresi 18.Ayet / Allah’ın İsimleri 31 Ocak 2006
818 Haşr Sûresi 11. Ayet / Münafıklar ve Karekterleri 19 Ocak 2006
819 Ganimet – Kurban 3 Ocak 2006
820 Fetih Suresi -15 / Tebük Seferi ve Münafıklar 28 Aralık 2005
821 Haşir Sûresi / Ganimet ve Nesir 27 Aralık 2005
822 Fetih Sûresi / Hudeybiye Sonrası Olaylar 21 Aralık 2005
823 Haşr Sûresi / Sürgün ve Ganimetler 20 Aralık 2005
824 Mücadele Sûresi / Allah’ın Gazab Ettiği Kişilerle İlişkiler 13 Aralık 2005
825 Mücadele Sûresi / Allah’a ve Peygamberine Karşı Gelmek 6 Aralık 2005
826 Mücadele Sûresi / Zihar ve Kefareti 22 Kasım 2005
827 Kur’anı Kerim’de Ehli Kitap 15 Kasım 2005
828 Hadid Sûresi / Demirin Önemi 8 Kasım 2005
829 Fetih Sûresi / İslam Müslümanlar ve Diğer Dinler 1 Kasım 2005
830 Ramazan Özel / Zekat 1 Kasım 2005
831 Ramazan Özel / Zekat ve Kadir Gecesi 25 Ekim 2005
832 Ramazan Özel / İnfak – Zekat 18 Ekim 2005
833 Ramazan Özel / Oruç 11 Ekim 2005
834 Ramazan Özel 4 Ekim 2005
835 Hadid Sûresi 20.Ayet 27 Eylül 2005
836 Hadid Sûresi 11.Ayet 20 Eylül 2005
837 Hadid Sûresi 7.Ayet / İnfak 13 Eylül 2005
838 Hadid Sûresi / Arş ve Kûrsi 6 Eylül 2005
839 Vakıa Sûresi 41. Ayet / Cehennemlikler 16 Ağustos 2005
840 Vakıa Sûresi / Cennet Nimetleri 9 Ağustos 2005
841 Rahman Sûresi / Cennette Hûriler ve Gilmanlar 3 Ağustos 2005
842 Rahman Sûresi 14. Ayet / Cinlerin Yaratılışı 26 Temmuz 2005
843 Rahman Sûresi / İnsanın Yaratılışı 19 Temmuz 2005
844 Kamer Sûresi 41.Ayet / Allah’ın Varlıklara Koyduğu Standart 12 Temmuz 2005
845 Kamer Sûresi 23.Ayet / Kur’anı Anlamak Kolaydır 5 Temmuz 2005
846 Necm Sûresi 33.Ayet / Şefaat 21 Haziran 2005
847 Necm Sûresi 26.Ayet / Şefaat 14 Haziran 2005
848 Necm Sûresi 19. Ayet / Şefaat 7 Haziran 2005
849 Necm Sûresi / İsra ve Miraç 31 Mayıs 2005
850 Necm Sûresi / Sünnet – Vahiy İlişkisi 24 Mayıs 2005
851 Fetih Sûresi 24.ayet / Hac Rüya ve Mekkenin Fethi 17 Mayıs 2005
852 Tur Sûresi / İsra Miraç Hristiyanlar ve Mucize 10 Mayıs 2005
853 Zariyat Sûresi / Siirt Konferansı ve Kadın Erkek Ayrımcılığı 26 Nisan 2005
854 Zariyat Sûresi 38.Ayet / Tevbe ve Zamanı 12 Nisan 2005
855 Zariyat Sûresi 41.Ayet / Kıssalar 3 Nisan 2005
856 Zariyat Sûresi 36.Ayet / Ecel-i Musemma 29 Mart 2005
857 Zariyat Sûresi / Gökten Rızık İnmesi 22 Mart 2005
858 Zariyat Sûresi / Gök Kapıları 15 Mart 2005
859 Kaf Sûresi / Kıyamet 8 Mart 2005
860 Kaf Sûresi / Kıyamet Günü ve Yeniden Dirilme 1 Mart 2005
861 Hucurat Sûresi 18.Ayet / İman İslam ve Münafıklar 22 Şubat 2005
862 Hucurat Sûresi 7. Ayet / İslam Kardeşliği 15 Şubat 2005
863 Başörtüsü ve Laiklik 12 Şubat 2005
864 Hucurat Sûresi / Öncelik Allah ve Elçisi 1 Şubat 2005
865 Kamer Sûresi / Peygamberlerine Karşı Çıkanların Sonu 28 Ocak 2005
866 Hucurat Suresi 25 Ocak 2005
867 Kur’an ve Sünnete Göre Kurban 18 Ocak 2005
868 İftida – Hudeybiye 14 Aralık 2004
869 Muhammed Sûresi (28-38) 30 Kasım 2004
870 Kadir Gecesi 19 Kasım 2004
871 Sadaka ve Zekat 1 Kasım 2004
872 Oruç ile ilgili ayetler 2 Ekim 2004
873 Zekat / Tevbe Sûresi 60.Ayet 13 Mayıs 2004
Kuran Dersi Canlı Yayın