Kurban Özel / Kurban İle İlgili Ayetler

26 Aralık 2006 tarihinde yayınlandı. görüntülenme Kur'an Sohbetleri

Abdülaziz Bayındır:

Kurban Bayramı arifesinde bulunuyoruz. Allah ömür verirse birkaç gün sonra kurban bayramına gireceğiz. Bu bayramda biliyorsunuz kurbanlar kesiliyor. Kurban konusunda ileri geri herkes bir şeyler konuşuyor. Bu bir ibadet olduğu için önemli olan Allahütealâ’nın ne dediğidir. Bununla ilgili olarak elinizdeki meallerin 337. sayfasını açın. Orada Hac Suresi’nin 34. ayetini okuyacağız.

Allahütealâ şöyle buyuruyor: “Her bir ümmet için bir mensek oluşturduk.” Nüsük ibadet manasına gelir. Burada ibadetin hangi türü olduğu ayetin içerisinde belirtiliyor. “Allah’ın onlara behimetil enamdan rızık olarak verdiği şeyler üzerine Allahın adını ansınlar diye.” O zaman bu belli bir ibadet demek oluyor. “Behimetil enamdan Allahın onlara rızık olarak verdiği şey üzerine Allahın adını ansınlar diye.” O zaman demek ki mensek kurban ibadeti manasına geliyor. Bu kelime Arapçada üç anlam ifade eder: ismi zaman, ismi mekân ve mastar mimi. Yani kurbanın belli bir zamanının olduğunu ifade ediyor mensek. Yani kurban zamanı manasına gelir. Ondan sonra kurban mekânı manasına gelir ve kurban manasına gelir. Bu kelime üç ayrı anlama da gelir. Her üç anlam için de kelimeyi anlamak mümkündür. Kurbanın kesilme zamanı belli. Kurban bayramının birinci günü, ikinci günü, üçüncü günü… Şafi mezhebinde dördüncü günü… Buna eyyamı nahr denir: kurban kesme günleri. Bir de kurban kesme yeri vardır. Müslümanların kurbanlarının kesilmesi gereken yer belli bir mekân vardır. Orası da harem dâhilidir.  Yani Kâbe ve çevresidir. Orada hac kurbanları kesilir. Onun dışında yani harem dışında Peygamber’in (sav) Medine’de kurban bayramında kurban kestiği için demek ki bizim kurbanımız Mekke haremiyle sınırlı değil. Çünkü bu kelime her türlü manaya, üç ayrı manaya da gelebilecek durumdadır. Peygamber’in (sav) uygulaması bizim için açıklayıcı olur. “Her bir ümmet için bir mensek oluşturmuşuzdur ki Allah’ın onlara rızık olarak verdiği behimetül enam üzerine Allahın adını ansınlar. (Hac 22/34)”

Enam kelimesi dört ayaklı evcil hayvanlar için kullanılır. Behimetül enam işte bu dört ayaklı hayvanların behime olanlar yani enamdan behimeler. Behime de hayvan manasına geliyor. Dört ayaklı evcil hayvanlar. Enam dediğimiz zaman daha açıkçası bizim Türkçede mal davar dediğimiz hayvanlardır. Türkçede bunun tek kelimeyle karşılığı yok. Yani Arapçadaki enam kelimesinin Türkçede tek kelimeyle karşılığı yok. Bakayım buna nasıl meal vermişler. “Her ümmet için Allahın kendilerine rızık olarak verdiği hayvan cinsi üzerine…” Bu yanlış. “Allahın kendilerine rızık olarak verdiği hayvan cinsi üzerine ismini zikretsinler” diye ifade kullanılınca işte birisi de kalkar “tavuğu da kurban kesersiniz” der. Şimdi bu enam kelimesinin Türkçe karşılığı olmadığına göre oraya enam diye yazmak lazım. Sonra da açıklamasını yapmak lazım… Ya da Türkçe olarak mal davar diye yazmak lazım. Çünkü mal dediğimiz zaman ne anlaşılıyor? Büyükbaş hayvan değil mi? Yani sığır. Gerçi bizde deve yok. Onu da içine almıyor mal kelimesi. Davar dediğimiz zaman ne anlıyoruz? Koyun keçi. Tamam, o güzel. Ama mal dediğimiz zaman da yetmiyor. Yani mal davar kelimesi de bu kelimeyi tam karşılamıyor. O zaman burada enam diye yazmak lazım tercüme ederken meal yaparken. Sonra açıklamasını yapmak lazım… Madem Türkçede bunun karşılığı yok öyle yazmak lazım. Bu enamın Arapçada anlamı şu: sığır, deve, koyun, keçi. O zaman demek ki kurbanlık hayvanlar kuranı kerim tarafından belirlenmiş değil mi?

Şimdi “bunların üzerine Allahın adını ansınlar.” Bunların üzerine Allahın adını anmak nedir? Yani şimdi hayvanı karşına getiriyorsun. Bismillahüallahuekber diyorsun hadi git. Sıradaki sen gel bismillahuallahuekber git. Böyle mi? Tabi bunları kesmek. Şimdi birisi kalkar der ki Kuranı Kerim’in neresinde kesmek var? İşte bu sayfada… Şimdi okuyacağız biraz sonra. Demek ki Allahütealâ her ümmete yani gönderdiği her peygambere kurban kesme görevini yüklemiştir. Niçin yapmış? Onlar da aynen bizim gibi küçük ve büyük baş hayvanları kurban ediyorlar. Küçükbaş hayvanlar koyun, keçi büyük baş hayvanlar da sığır ve deve. Tabi manda cinsi de sığır sayılır.

“Sizin ilahınız tek bir ilahtır.” Bir başka ilah olmadığına göre emirler de yalnız Allahtan çıkıyor. Öyleyse bütün ümmetlere verilen emir aynı. “Ona teslim olun.” Hac Suresi 34. Ayeti okuyoruz. 22. Sure. Ona teslim olun. “Alçak gönüllülük ederek boyun eğen insanlara müjde ver. (Hac 22/34)” Şimdi bazı insanlar kalkıyor her zaman olacak dine kendi kafalarına göre yöne veriyorlar. E bu tür insanlar teşvik de görüyor gayet normal. Çünkü burası imtihan dünyasıdır. Önümüze her türlü engeller her türlü kılıkla çıkacaktır. Bunlar son derece normaldir. Size her zaman şunu da tekrarlıyorum, şunu da çok iyi bilin ki doğru yolun üzerinde olur şeytanlar. Cin şeytanlara bir euzu besmele çekerseniz kurtulursunuz. Allahütealâ’nın bildirdiğine göre bu şeytanlar sadece cinlerden ibaret değil: “insan ve cin şeytanlar. (Nas 114/6)” İnsan şeytanını kapıdan kovsan bacadan gelir. Sana ayet okur, hadis okur karşına dört dörtlük Müslüman gibi çıkar. Çünkü doğru yol neyi gerektiriyorsa onu yapar. Ayet hadis okumak çok güzel bir şey de o ayeti ve hadisi kendine uydurarak okur. Bu türler genellikle ayet okuyormuş gibi yapar yani ayet okur ama manayı kendine göre verir. Böyle parçalar böler kelimelere yerleşik anlamı dışında anlamlar verir, uç noktalar kaçırır.

Mesela namazla ilgili ayeti kerimeleri dua diye tercüme eder. Gerçekten dua manası var namazda elbette. Ama mesela dua her yerde yapılabilir yani oturarak, yatarak her zaman her yerde yapılır. Fakat mesela namaz için Allahütealâ diyor ki: “eğer korkarsanız yürüyerek ve binili olarak namaz kılın (Nisa 4/35)” şimdi duanın korkarağı, binilisi, oturması yürümesi var mı? Duanın abdest şartı da yok. Namaza kalktığınız zaman şu şu organlarınızı yıkayın. Şu şu organlarınızı meshedin var. Namazı kılmak var. Namazın vakitleri var. Şu vakitte bu vakitte yapın. Duanın vakti olur mu? Dolayısıyla insanları saptırmak isterlerse hayran bırakacak kılıkla karşınıza çıkarlar. Dersiniz ki dört dörtlük Müslüman işte bu. Ayetse ayet okur, hadisse hadis okur, fakat anlamı öyle bir saptırır ki… Çünkü sen ayet ve hadis istiyorsan onu okur. Ama manayı kendi kafasına göre verir. Yani kimi tuzağa düşürmek istiyorsanız tuzağı ona göre ayarlamanız lazım. Ben ayet hadisten başka bir şey tanımam diyen adamı tuzağa düşürmek isteyen de ona ayet ve hadis okuyacaktır. Çok dikkatli olmak lazım… Ama anlamı mutlaka saptıracaktır. Yani sen diyorsun ki ben sağlam yerde yürürüm kardeşim ben öyle çürük tahtada yürümem. Öyle mi? Tamam çürük tahtanın üzerini güzelce boyar. Bir de bir cila yapar bir de bir beton görünümü verir bakarsın sapasağlam. Sağlam görünümü vermese adımını atmazsın. Sağlam gördüğün zaman o an küt diye düşersin o zamanda iş işten geçmiş olur. Onun için çok dikkatli olmak lazım.

İtaatkârları Allahütealâ şöyle anlatıyor: “Allahın adı anıldığı zaman kalpleri ürperir. Allahın ayetleri okunduğu zaman kalpleri ürperir. Başlarına gelen şeylerden dolayı da sabırlı olurlar. ” Çünkü çok iyi bilirler ki biz bu dünyaya oyuna eğlenceye gelmedik. Yerimiz imtihan yeridir. İmtihanda şartlar sık sık değişir. Sık sık yeni sorular sorulur. Her türlü yeni şarta hazırlıklı olmamız lazım. Öyleyse yapılacak şey imtihanı kazanmak için sabırlı olmaktır. Birbirlerine de sabrı tavsiye ederler. “Ve namazı da ayakta tutan insanlardır bunlar.” Yani namazlarını sürekli kılanlardır. “Kendilerine rızık olarak verdiklerimizden de harcarlar. (Hac 22/35)” Bunlar benim ben çalıştım ben kazandım demez. Sen istediğin kadar çalış veren Allahtır. Sana o çalışma gücünü de veren o kazandığından hayra harcama emrini veren de odur.

“Bedeneyi de…” Bedene büyük baş hayvan demektir. “… sizin için Allahın dininin simgelerinden yaptık.” Bu dinin simgesi ne olur? Dinin temel ibadetlerinden biri olur değil mi? “Sizin için onda bir hayır vardır.” Yani bu hayvanlardan istifade edersiniz, yersiniz içersiniz sütünü içersiniz etinden yararlanırsınız dersinden yararlanırsınız birçok hayırlar vardır. “Öyle sıra sıra dizilmişler…” Şimdi Pazar günü kurban yerine gidersiniz görürsünüz bakarsınız ki hayvanlar böyle bir de o hayvanları süslemek gerekir. Yani kurbanlık oldukları belli olmalı. Onun da bir başka heyecanı var. Şimdi benim çocukluğumda hatırlıyorum. Erzurum’da böyle güzel güzel koçları süslerlerdi dolaştırırlardı bizim için bambaşka bir zevk ve heyecan olurdu. Babam öyle yapmazdı biz kurbanlığımızı sadece kesileceği andan yarım saat önce görürdük o sırada hemen arkasından kesilirdi onda böyle süs falan görmezdik. Ama bizim mahallede çok güzel süsleyenler olurdu. Boynuzlarına bakarsınız ki elmalar takmışlar ya da balonlar takmışlar. Boyunlarına gerdanlık takıyorlar güzel güzel süslüyorlar bir bambaşka güzel oluyor. Yani Allah için hazırladığı hayvanı şöyle bir dolaştırıyor. Çok güzel oluyor. Zaten işte buna taklit deniyor Arapçada. Allahütealâ kalaid diye ayeti kerimesinde ondan bahsediyor. Yani Cenabıhak da böyle şeylerin yapılmasını istiyor. “Sıra sıra dizildikleri zaman üzerlerine Allahın adını anın.” Ne yapıyorlar duruyorlar bismillah deniyor ondan sonra çeksin gitsinler öyle mi? Allahın adını anın diyor işte andık! İşte bismillah çektik daha ne istiyorsunuz diyebilir birisi. Şimdi öyle bir şekilde Allahın adını anacaksın ki andıktan sonra artık gövde yere yatsın. O zaman nasıl anacaksın? Keserek anacaksın değil mi? “Siz ondan yiyin. (Hac 22/36)” Şimdi bu sadaka mı? Yani kurban birisine hayır yapmak için mi kesiliyor? Eğer hayır yapmak için yapılıyorsa… Mesela zekât veriyorsunuz verdiğiniz zekâttan yiyebilir misiniz? Verdiğiniz sadakadan yiyebilir misiniz? Onu da yiyemezsiniz. Ondan siz yiyin diyor Allahütealâ. O zaman nedir? Kesildiği zaman görev bitmiş olur. Yani görev bitmiş olmasa bizim yememizin bir anlamı yok. Asıl mesele o hayvanı kesmek.

Şimdi kan akıtmaktır ibadetin esası denince bazılar diyor ki efendim kan akıtma demeyin lütfen. Ya ne diyelim? Kesmek diyelim o zaman. Onu da deme ya ne diyelim? Efendim bu caniliği hatırlatıyor! Canilik yapılınca hiç sesiniz çıkmaz değil mi? Peki her gün sofranıza gelen etler nasıl geliyor? Eğer böyle şeye karşıysanız hayatınızda et yemeyin. Balık da yemeyin. Hayvanları tutuyorsunuz. Çırpına çırpına ölüyor üstelik hayvanlar. Kuş da yemeyin tavuk eti falan. Beyaz et kırmızı et sofranıza et koymayın hadi! Deri elbise de giymesinler ayakkabı da giymesinler! Yani kime kulluk ediyorsun diye sormak lazım bu insanlara. Sen kendi kafandan uydurduğum din diyorsan var o din sana mübarek olsun. Sizin dininiz size beyler o din bizim dinimiz değil. Ama Allahın dini diyorsan Allah o hayvanların kesilmesini emrediyor. Efendim hayvanlara eziyet ediliyor eziyet etme eziyet etmek haramdır. Ama hayvanı kesmek eziyet değil.

Allah rahmet eylesin İsmet Sungur Bey vardı İstanbul Hukuk Fakültesi hocalarından birkaç ay önce rahmetli oldu. O imanlı bir insandı. Ben İstanbul müftülüğünde iken arada sırada İstanbul Hukuk Fakültesine giderdim orada mukayeseli hukuk kürsüsünde çok güzel sohbetle yapardık. Diğer hocalardan da katılanlar olurdu. Eşine de vasiyette bulunmuştu benim yanımda ölürsem cenaze namazımı Abdülaziz Hoca kıldıracak diye. Sonra ölmüş benim haberim olmamıştı öldüğünden hemen aradılar. Tabi sonra da gazeteler televizyonlar yazdı gittik cenaze namazını kıldırdık. Şimdi bu zat hayvanlara karşı çok merhametli bir insandı. Sabah namazında başlar Eyüp’ten başlar ta bu Samatya hastanesi Yedikule’ye kadar bütün çöplükleri dolaşır oradaki köpekleri kedileri beslerdi. Son derece merhametli bir insandı hayvanlara karşı büyük bir sevgisi vardı. Hayvanlarla ilgili kitap da yazmıştı. Baya da kalın bir kitap. O kitapta da benim yazdığım uzunca bir bölüm var. Benden istemişti ben de yazmıştım. Herhangi bir konuda mesela hayvanların kesilmesi ile ilgili dedi ki hoca dedi bu hayvanlara eziyet ediliyor uyuşturulup kesilse olur mu? Dedim ki mekruh olur. Dedi ki dinimiz böyle diyorsa bunda mutlaka büyük hikmetler vardır dedi. Çünkü en güzelini İslam söyler buna kesin inanıyordu. Kardeşiyle tanışmak nasip olmadı ama sinir hastalıkları mütehassısıymış ona sormuş sonra bana anlattı kitabında da yazdı bunu. Dedi ki kardeşime sordum dedi hayvana hiç eziyet vermeden kesmek ancak keskin bir bıçakla kesme şeklinde oluyormuş. Onun dışındaki bütün kesimler eziyetmiş. Meğer kardeşi de ona demiş ki bak sen kendi üzerinde dene. Keskin bir bıçakla elini kessen kan akmadan kestiğini fark edemezsin. Elini kesildiğini anlamazsın öyle değil mi? Herhalde hepinizin denemesi vardır. Bende oldu birkaç kere. O keskin bıçak elinizi kesse hiç fark edemezsiniz kanın sıcaklığından anlarsınız hatta bakarsınız ne oldu acaba bir kan görürsünüz bu kan nereden geliyor? Bakarsınız ki sizden geliyor. Keskin bir bıçakla hayvanı keserseniz hayvan kesildiğini fark etmez. Zaten onu keserken nefes borusu yemek borusu bir de iki tane damar var atar ve toplardamar var o damarlar kesiliyor. Ondan sonra omuriliğe dokunulmuyor. Çünkü bütün sinirler orada. Oraya dokunursanız hayvan çok ızdırap çeker. Ama oraya dokunmazsanız oraya kadar keserseniz hayvan öldüğünün farkına bile varmaz. Kafası can tamamen çıktıktan sonra kesilir hayvan hiç öldüğünü anlamaz. Ondan dolayı rahatlık içinde bütün kanını boşaltır ve bir sıkıntı olmaz.

Şimdi Allahütealâ burada ne diyor: “Allahın adını bu hayvanlar üzerine onlar sıra sıra dururken anın. Yan üstü düştükleri zaman…” nedir yani artık bütün iddialar kayboluyor ellerini ayaklarını bağlıyorsunuz keserken. Artık kalkma imkânları yok hayvanların ölmüş oluyorlar. “Şimdi ondan yiyin. Sonra ondan kanaatkâr olana da…(Hac 22/36)” yani benim ihtiyacım yok sağ ol teşekkür ederim falan diyene de yedirin, sıkıntı içerisinde başkalarının desteğiyle ayakta duracak olan kişilere de yedirin. Şimdi peygamber efendimizin hadisini hatırlayın. Üçe bölmeyi tavsiye ediyor: bir bölümünüzü çoluk çocuğunuza yedirin bakın ayet siz yiyin diyor değil mi? Bir bölümünü eşe dosta eşe dosta derken zengin fakir ayrımı yapmıyorsunuz. Bir bölümünü de fakirlere. O da el-muhattar. Yani Peygamberimiz Kuranda olandan başkasını söylemiyor.

E peki “kurban kan akıtmaktır” diyen ulema başka bir şey söylüyor mu? Bu ayeti kerimeye göre kurban nedir? Kan akıtmak değil mi? Tamam. Ama o kanı Allah için akıtıyorsunuz. Mekkeli müşrikler de kan akıtıyorlardı onlar ikiye ayırıyorlardı hayvanları. Bir grubunu Allah için kesiyorlardı bismillahallahuekber diyerek kesiyorlardı. Bir grubunu da putları için kesiyorlardı. Bir üçüncü grup hayvan vardı ki onları da yemek için kesiyorlardı. Putları için kestiği hayvanı Allahütealâ haram kılmıştır. Onun için bizim Allah rızası için kestiğimiz hayvanlara Allahın adını anmamızı Allahütealâ emrediyor.

“İşte böylece bu hayvanları size boyun eğdirdik.” Allah o hayvanları bize boyun eğdirmeseydi bizim o hayvanları kesme imkânımız olur mu? Bir de bu hayvanlar diğer hayvanlardan çok farklı. Yani Kuranı Kerim’de enam denen hayvanlarla kuşlar farklı. Yırtıcı hayvanlar farklı, balıklar farklı bunların her birisi çok farklı hayvanlardır. Enam denen hayvanlarda işte kâfirler onlara benzetiliyor. Akıl yok onlarda. Ama diğer hayvanları öyle kolay kolay ele geçiremezsiniz. O kadar kolay değildir. Bir tavuğu yakalamak kolay mı? Dışarıda olsa? Ama şurada yüz tane sığırı diziyorlar arkadaşının kesildiğini gördüğü halde hiç umurunda değil o yemeğini yemeye devam ediyor! Eğer bilseydi kendi başına geleceği orada ne yapardı ortalığı yıkardı değil mi? İşte Allahütealâ diyor ki “onları sizin hizmetinize verdik belki şükredersiniz. (Hac 22/36)”

“Allaha bunların hiçbir zaman ne etleri ulaşacak ne de kanları. (Hac 22/37)” Şimdi diğer mali ibadetleri hatırlayın. Allah yolunda paranızı harcayın. Burada o harcama yok. Burada o harcama olsa bu hayvanları kesin fakir fukaraya dağıtın denirdi. Onun için bir insan bir şehirdeki bütün fakir fukaranın bir yıllık et ihtiyacını karşılasa kurban kesmiş sayılmaz. Kurban kesmek farklı bir ibadettir. Şartları şeyi bellidir. Yani tıpkı şeye benzer: siz dünyanın en güzel yiyeceklerini yiyin su içmiş sayılmazsınız. En iyi kaynaktan su için yemek yemiş sayılmazsınız. Her birinin yeri farklıdır. En iyi elbiseyi giyinin ayakkabısız dolaşabilirsiniz.

Ben eskiden Erzurum’da bazı şeyler görürdüm çocukluk hatırası. Bazı koyun tüccarları gelirdi Erzurum’a. Doğuda çok şeyler var bu hayvancılık çok yaygın. Bakıyorsun binlerce koyun getiriyor. Bir elbise giyinirler ki bakamazsınız güzelliğinden. Ayaklarında da lastik ayakkabı! O elbisesi ne kadar güzel olursa olsun ayakkabısı farklı. Dolayısıyla hiçbir şey diğerinin yerini tutmaz. Yani o elbisenin o kadar güzel olması o ayakkabıyı kapatmıyor. Onun için bu bir kurban ibadeti bu başka bir şekilde yerine gelmez. Nasılsa öyle. İşte Allahütealâ’nın burada beyan ettiği şekilde… Kuranı Kerimde Cenabı Hakkın anlattığı şekilde… Şimdi kurban Kuranı Kerim’de var mıymış? Bütün detaylarını veriyor mu Allahütealâ? Hangi hayvanın kesileceğini bildiriyor mu? Behimetil enam diye. Bir kesilme zamanı vardır demiyor mu? E tamam işte. Kesilme zamanını da Kuranı Kerim aslında ifade ediyor. O hac ayetleri ile ilgili ayetlerde. Ve peygamber (sav) aynı günlerde… Bu sene hac neye rastladı? Bir gazete yazmıştı “bu sene hac kurban bayramına denk geldi” diye! Şimdi hac günleri kurban bayramı günleridir biliyorsunuz. İşte kurban bayramı günlerinde dünyanın her tarafındaki Müslümanlar kurban keserler hacca gidenler de hacda keserler.

“Bu hayvanların ne etleri ne kanları Allaha ulaşacaktır.” Ama mesela zekâtta sadakalarda böyle bir ifade kullanılmaz. “Ama sizin takvanız Allaha ulaşır. (Hac 22/37)”   Takva kelimesinin anlamını hatırlıyor musunuz neydi? Korunmak. Peki, en büyük korunma neden korunmadır? Şirkten korunmadır. O zaman kurbanın şirkle alakası var mı? Mesela gidin Hindistan’a Hindulara bir tane inek kestirin bakayım kestirebiliyor musunuz? Bizi keserler ama ineği kesmezler! Hadi bir tane inek kestirin sembolik olarak. Deyin ki bir tane kesin şunu şunu vereceğim ama milletin karşısında. Gizli gizli kesebilirler önemli değil. Halkın huzuruna gelip kesecekler. Biliyorsunuz Tevrat’ta var. Apis öküzü, Apis adıyla geçiyor bugünkü Tevrat’ta. Musa (as) Bakara Suresinde ki sureye adını veren olaydır. Bakara boğa demektir. İnek değil bazıları inek diyor inek suresi değil o boğa suresi. Çünkü bakara sığır demektir. O ayetlerde anlatılan sığır diyor ki ne toprağı sulamış ne de tarlayı sürmüştür. Toprağı sulamak, tarlayı sürme işi kimin işidir? Öküzün işidir değil mi? Ama bunu yapmamış olan boğadır. Boğanın bunu yapabilmesi için burulması lazım ondan sonra öküz olur. Toprağı sulamış sulamamış, ekin de ekmemişse bu ancak boğa olur. O zaman buradan anlıyoruz ki israiloğulları boğaya tapıyorlarmış. Boğaya tapan firavun ailesine büyük bir hayranlık duyuyorlar. Çünkü onların kölesi olarak büyümüşler. Onlar da boğaya tapıyorlar. Apis öküzüne tapıyorlar ve bunların da içlerine o sevgi sinmiş. “Kalplerine o boğa sevgisi içirilmiş (Bakara 2/93)” diyor Allahütealâ ayeti kerimede yani iliklerine işlemiş boğa sevgisi. Allahütealâ ne zaman ki Musa (as) gelip de “Allah size bir boğa kesmenizi emrediyor” deyince…

Şimdi siz gitseniz Hindistan’a, Hindistan’da da çok iyi bir konumunuz olsa. Mesela bir din adamı Hindulara dese ki Allah size bir inek kesmenizi emrediyor. Ne derler? Sen dalga mı geçiyorsun derler. Sen bizi deniyorsun galiba derler hiç öyle şey olur mu? Değil mi! İşte israiloğulları da aynı şeyi söylüyorlar Musa’ya (as). Bakara Suresi’nin 67.ayetinde Allahütealâ öyle deyince “Allah sizin bir boğa kesmenizi emrediyor (Bakara 2/67)” deyince İsrailoğulları şok oldu. Bu ne biçim bir talep! O peygamberleri ki o kadar mucize gördükleri peygamberleri. Her şeylerini ona borçlular çünkü onları zulümden kurtulmuş, büyük bir sıkıntıdan hürriyetlerine kavuşmuşlar. Çok zengin olmuşlar. Bütün firavun hanedanın servetleri ellerine geçmiş. Yani çok şey borçlular Musa’ya (as). Buna rağmen Musa (as) Allah sizin bir boğa kesmenizi emrediyor dediği zaman şok oldular. “Sen bizimle dalga mı geçiyorsun?” Bizimle eğleniyor musun? Böyle istek olur mu? Bugün gitsin birisi desin Hindulara söylesin Hindular aynı tepkiyi göstermez mi? Musa (as) dedi ki: “Allaha sığınırım cahillerden olmaktan. (Bakara 2/67)” Ben ne dediğimi biliyorum, kendini bilmezlerden değilim, böyle biri olmaktan Allaha sığınırım. Baktılar ki bu iş ciddi. “Dediler ki rabbine bizim için bir dua et rabbinden bir iste bakalım onu bize açıklasın.” O nedir? Aslında boğa değildir de başka bir şeydir belki biz yanlış anlıyoruz! Allah boğa kesilmesini emreder mi? Çünkü onlar inanıyorlar ki onlar boğa aracılığıyla Allaha ulaşabilecekler. Boğayı aracı koyuyorlar. Allah şöyle diyor: “Bu bir boğa, ne yaşlı, ne genç, İkisinin ortası. Size verilen emri yerine getirin. (Bakara 2/68)” Ama gene tatmin olmuş değiller. İyice rahatsız oluyorlar yaşlı da değil, genç de değil gerçekten onların hayal ettikleri tanrıyı tarif ediyor Allahütealâ. Dediler ki bakın ne desinler farklı bir şey istemeleri lazım “Rabbine bir sor bakalım rengi ne renk? Dedi ki Allah şöyle diyor: bu sarı bir boğa. Parlak renkli.” Yani sapsarı. “Bakanları böyle mutlu edecek güzellikte. (Bakara 2/69)” Bu tam böyle onların tanrı olarak seçtikleri hayvan! İyice ayakları sallanmaya başlıyor. Altın rengi! Buraya kadar inek de olabilir çünkü boğayı kesmek istemiyorlar çünkü bakara kelimesi her ikisi için de mümkün sığır demek. Sığır manasına geliyor. Arkasındaki o ta müenneslik ta’sı değil ama fiiller müennes olarak gelmiş.

“Dediler ki rabbine bir sor bunu bir açıklasın. Çünkü bize göre sığır sığıra benzer.” Yani Allah şu sığırı kesin der biz öbürünü keseriz. Yani baktılar ki artık kurtuluş yok iyice şaşırdılar. Allah şunu istedi öbürünü keseriz benzer falan neme lazım! “Belki bu defa tam isteneni yaparız. (Bakara 2/70)” Hedefi yakalarız. Asıl bomba bu ayette patlıyor buraya kadar inek de olabilirdi inek kesmek fazla problem değil. Ama şimdi esas şey burada Allah şöyle diyor “o bir bakara ki boyunduruk altına alınmamış” yani çift sürmemiş “ve ekini sulamamış”. Boyunduruk altına alınmış bir bakara değil. Eyvah! Tam boğa işte. Boyunduruk altına ancak burulduktan sonra alınabilir. Burulmadan boyunduruk altına almak mümkün değil. Tam bir boğa işte bitti. Zaten ineğin boyunduruk altına alınması diye bir şey söz konusu olmaz. Tarlayı sürmesi diye bir şey söz konusu olmaz. Tam bir boğa. Tevrat okuduysanız mutlaka görmüşsünüzdür Allah orada özellikle boğa diyor Apis diyor o kelimeyi kullanıyor. Samiri’nin yaptığı da aynı o da öyle. “…ve salıverilmiş.” Yani boğa serbest bırakılır biliyorsunuz öyle pek şeye gelmez.  Emir altına falan alınmaz. “Üzerinde bir kaşkalık da yok.” Yani alacalık yok. Bundan sonra artık soracak bir şey kalmadı. Ne desinler? Her şey belli! “Tamam, tamam şimdi gerçeği getirdin.” dediler. Yani yapacak bir şey yok. Tamam, ne yapalım. Bakın bütün israiloğulları bir tek hayvanı kesmek istemiyor. Bugünkü Hindistanlıları düşünürseniz onların psikolojisini anlarsınız. Başka bir şekilde anlamak mümkün değil. Yoksa bir hayvanı kesmeye paraları falan yetmediğinden değil ne var ki! On bin tane koyun kesin dense problem değil. Hindistan’da da öyle git istediğin kadar koyun kesin. İnek dersen kestiremezsin. Öyle bir özellik söylüyor ki kaçış yok. İşte o inanca sahip olanlar bu özellikte bir boğayı bütün meralarda araştırıyorlar getiriyorlar onu tanrı yapıyorlar ona tapıyorlar. O öldüğü zaman inanıyorlar ki onun ruhu öbür hayvana gitti dolaşıyorlar meralar buluyorlar getiriyorlar. “Onu neredeyse kesemeyeceklerdi. (Bakara 2/71)”

Şimdi tekrar Hac Suresi’ne gelelim. Şimdi onlar o hayvanı kestikten sonra artık o hayvana kim tapar? Artık kimse ona tapmaz. Kestikten sonra ayakaltına alınmış kim tapar ona? Orada gücün sembolü olarak duruyordu, sen ondan daha güçlü oldun ona daha tapar mısın? Öyleyse neden koruyormuş insanı bu hayvan kesme işi? Şirkten koruyormuş. Bakın Müslümanlarda birçok yanlışlar var ama hiç hayvanı kutsallaştırma ben duymadım siz duydunuz mu? Müslümanlarda bu yok. (Bir katılımcı: Samiri’nin yaptığı boğa da altın sarısıydı.) Onu hiç düşünmemiştim çok doğru söylediniz. Tabi bu altın sarısı onu da altından yapıyorlar gerçekten doğru yani. O rengini de ona göre ayarlıyorlar. Zaten Musa (as) Turi Sina’ya yani Sina Dağı’na gittiği zaman Samiri bir buzağı heykeli yapmıştı çünkü zihinlerde o var başka bir şey yok. Bakın Musa (as) şirkle mücadele için lazım gelen her şeyi yapmış ama ilk fırsatta şirke düşmüşler görüyor musunuz? Ama kestiğiniz zaman artık ona ibadet olmaz. Akılları fikirleri onda, onun için uygulama çok önemli. Sadece lafla söyleseniz boğa tanrı değildir falan filan derseniz “canım zaten biz de ona tanrı demiyoruz” derler. Lafla olmaz. Kanın aktığını ayağının altında olduğunu görmesi lazım. Böyle tanrı olmaz diye bizzat onu yaşaması lazım. Çünkü kesebilirsin kesmende sakınca yok boğa tanrı değildir dersen tabi canım zaten ona tanrı diyen yok ki zaten güç sembolüdür derler. Biz ona sadece saygı duyuyoruz der. Çünkü bütün müşrikler aslına müşrik olduklarını reddederler. “Rabbimiz Allaha yemin olsun biz müşrik değiliz. (Enam 6/23)” Çünkü her birisi en yüce tanrı olarak Allahı görür onun Allahın alında… Ya boğayı da Allah yaratmış başka bir şey demiyorum ki! Der. Böylece kendisini kandırır. Hadi onu kes bakalım madem öyle?

Sadakada bile öyledir. Adama dersiniz ki Allah rızası için… Allahı mı çok seviyorsun malını mı çok seviyorsun dediğiniz zaman “Ya böyle de soru olur mu kardeşim tabi ki Allahı çok seviyoruz!” diyor. Gerçekten öyle mi? Hadi şu malını Allah için ver bakayım. O zaman başlar kıvranmaya. İşte veren sadık olmuş oluyor. İşte onun adı sadaka oluyor. Yani iddiasını ispatlamış olur. Vermeyen de yalancı olmuş olur.

Musa’nın (as) gösterdiği o kadar mucizeye rağmen sonuna kadar inat ediyorlar. İşte putların yıkılması çok önemli… Şimdi bugün bazı insanlar da kendi putları ile ilgili harekete geçtiğimiz zaman ortalığı yıkarlar. “Siz söyleyin karışmayın” diyorlar. Fiiliyat olmasın hep aynı işte. Aslında insanların birçoğu Cenabıhak ile yarış içerisinde oluyor. O yarışta bulunmayan Allaha teslim olanlara müslüman deniyor işte. “Allah ne derse odur” diyen kişi müslüman olur. Evet, Allah demiş kurban olayım Allaha ama… “Ama” dedin mi iş bozulur. Ama demeyeceksin. Allah ne demişse odur deyip orada kalacaksın. “Ama” dedin mi iş orada bozulur.

Şimdi gelelim Peygamber (sav) Medine-i Münevvere’de kurban kesmiş. Ashap da kesmiş. Mesela kendisi üç tane kurban kesmiş birisi aile fertleri için, birisi kendisi için diğeri ümmetinden kurban kesemeyenler için diye. Peygamber (sav) zamanında ve ashap zamanında… Peygamberimiz diyor ki: “Bu kurban babanız İbrahim’in sünnetidir. Her bir kılından dolayı size bir sevap verilir.” Şimdi Hanefilerin dayandığı bir hadisi şerif vardır. “Kim bir imkân bulur da kurban kesmezse bizim mescidimize yaklaşmasın” diye. Yalnız bu hadis garip bir hadistir. Bu hadisi şerife dayanılarak bir hüküm bina edilemez. Evet, kurban kesme bir görevdir ama her imkân sahibinin mutlaka yapması gereken bir görev değildir. Kurbana Hanefiler vacip deseler de delillere baktığınız zaman… Belki buna kifayi vacip demek daha uygun olur yani bir toplumun içerisinde mutlaka kurban kesenler olmalı. Bir de peygamberimizin uygulamasında bir aileye bir kurban esası vardır. Yani herkesin ayrı ayrı kurban kesmesi yok. Birçok kimse de kurban kesmemiştir.

Soru: Kurbanlar sırat köprüsünden geçmeye yardımcı olur mu?

Cevap: O zaman her sene kurban kesenin işi zor! Hangisine binecekler? Bunlar aslı astarı olan şeyler değildir. Bunlar yanlış şeyler. Sırat köprüsüyle kurbanın bir alakası yok. Kurbanı biz Allah rızası için kesiyoruz. Zaten az önce okuduğum ayeti tam anlayamamıştık: “Allah onun ne etleri ne kanları ulaşır. Sizin takvanız ulaşır ona. (Hac 22/37)” Yani siz bu şekilde şirkten korunmuş olursunuz malınızı Allah rızası için vermiş olursunuz Allah rızası için bir hayvanı kesmiş olursunuz. İşte bu birçok yönlü koruma meydana getiriyor. Esas olan odur. Burada tabi ikinci dereceden de fakir fukaranın yararlanması söz konusu. İnsanlara yardım yapılıyor ve bu yardımlardan da hem eş dost yiyor tam biz ziyafet oluyor. Kurban bayramı günü Müslümanların bulunduğu her yerde tam bir ziyafet yaşanıyor. Bu çok güzel bir şey… İnsanlar birbirlerine ziyafete gidiyorlar. Aynı zamanda hem de fakir fukara bu vesileyle et yemiş oluyor.

Soru: Kurban kesilirken yanında olmak gerekiyor mu? Kurban bağışı nasıl olur?

Yanında olmak iyi olur. O çok güzel bir şey. Yanında olup da o duyguyu yaşamak bambaşka bir şey. Ama tabi kurban bağışı son birkaç yıldır ortaya çıkan bir şeydir. Daha önce böyle bir şey var mı yok mu ben şahsen bilmiyorum. Ama olur mu olmaz mı diye sorulursa engel olmadığına göre birisi bir başkası adına vekâleten kurban kesebildiğine göre burada aslında bir bağış değil bu kurban konusunda vekâlette bulunmaktır. Çünkü kimseye bir bağışta bulunmuyorsunuz. Geçen hafta da buraya Ensar Vakfı’nın başkan yardımcısı geldi buraya konuştu. Dedi ki sizin kurbanlarınızı yani kurbanlarınızı sizin adınıza keseceğiz etiyle de talebelere yemek yedireceğiz dedi. Yani etinin bağışlanması söz konusu yoksa kurbanın bağışlanması değil. Allah rızası için o kurban zaten kesiliyor. Kesildikten sonraki et de fakir fukaraya da verilebilir biri gelir bu bağış yapılan yerlerden bağış sahibi bir bölümünü alıyor götürüyor o da mümkün. Yalnız bu şeyden ben biraz endişeleniyorum. Bir müddet sonra bu kurban kurban olmaktan çıkar iş bağışa dönüşür diye de endişeleniyorum. Endişelenmiyor da değilim. Çünkü her şeyi yerli yerinde yapmak lazım…

Soru: Kurbanın insanı cihada hazırlama yani kan görmeye alıştırması gibi bir yönü olduğunu düşünüyorum. Bağışa dönerse bu ortadan kalkabilir…

Evet, şimdi kurban bağışları oluyor ama yine de kurban kesiliyor. Kurban kesilme işi sona ermiyor. Yeteri kadar da kurban kesiliyor ama zamanla öyle bir noktaya gelirse hoş olmaz. Bazı kimseler bazı uzmanlar mesela psikoloji konusunda uzman olan kişiler diyorlar ki insanların bir şiddet yönü vardır. Kurban keserek kan görerek bu şiddet yönünü tatmin etmiş olurlar falan diyorlar o da mümkün olabilir. Allahütealâ herhangi bir şeyi emrettiği zaman onun binlerce güzel tarafı vardır. Onun bir tanesi de bu olabilir. Cihada hazırlar… Bıçağı hayvana saplayan düşmana da saplayabilir denmek isteniyor herhalde. O da mümkün. Olmaz değil o da mümkün ama işin temeli değil elbette o. İşin temeli Allah rızası için ibadettir.

Şimdi büyükbaş hayvanları biliyorsunuz Hz. Muhammed’in beyanına göre ayetten onu anlayamıyoruz büyük baş hayvan yedi kişiye kadar kurban olabilir. Yani bir kişi için olabilir iki üç dört beş altı yedi kişi için yedide bitiyor. Küçükbaş hayvanlar da bir tek kişi için. Peygamber (sav) hadisinde “Her aileye bir kurban yeter.” diye bir hadisi vardır. Yani kurban konusunda en sağlam olan görüş kurbanın sünnet olmasıdır. Yeni kurbanlar mutlaka kesilmeli onu ayette gördük. Vacip olan kurbanımız da var bizim o da hac ve umre birlikte yapıldığı zaman kesilen kurbandır.

Soru: Diyanet haram kazançla kesilen kurban olur demişti. Fakat bu fetvayı geri aldılar. Siz ne dersiniz?

Bana daha önce bunu sormuştunuz. Şimdi bir malın haram olması… Anlatmıştım size. Haramlık iki şekilde olur. Birisi bir malın kendisinde olan haramlıktır domuz, şarap gibi. Her cinsi haramdır. Bir de kazanma şeklindeki haramlıktır. Kazanma şeklindeki haramlık o malın kendisini haram etmez, kazanma şeklini haram eder. Dolayısıyla bir adam bir mal çalmış olsa da o parayla gelip sizin dükkânınızdan alışveriş yapmış olsa, siz onun çaldığını bilirseniz malı satmamanız uygun olur çünkü onu teşvik etmiş olursunuz. Ama bilmezseniz satarsınız hiç de bir şey olmaz. Siz orada kurban satan bir kişi olabilirsiniz. Adam da alır kurbanını ve keser. Ama bu adamın kurban kesmiş olması yaptığı şeyin doğru olduğu manasına hiçbir zaman gelmez. Yaptığı haram ve günah olmaya devam eder. Bu ikisini birbirine karıştırmamak lazım… İkisi arasında fark var.

Yani şimdi size şöyle söyleyeyim. Birisinin suyunu çalıp abdest aldınız. Siz şimdi abdestli olur musunuz olmaz mısınız? Olursunuz. O abdestle namaz kılınır mı? Kılınır. Sizin göreviniz nedir? O adama o suyu borçlu olursunuz. Bu kadar başka bir şey yok. Bazıları bunu… Yani doğruları söylemek bazen provokatörlerin çok işine yarıyor.  Ne bileyim, kendilerini takva ehli gösterip olmaz efendim haram teşviktir! Ne demek teşvik? Bir konuda doğruyu söylemek lazım… Efendim pis suyla abdest alınır mı? Biz pis sudan bahsetmiyoruz. Adam temiz suyu çalmış abdest almış. Temiz suyu çalmış getirdiği bardakla suyu içtin susuzluğun gitmez mi? Ama onun haramlığı devam eder. O adama borçlusunuz. O adamın borcunu geri vermek lazım. Bu aynen öyle… E şimdi insanların duygularına hitap etmek değil kafalarına hitap etmek lazım. Hele bir de şu olsa mesela biri sizin dükkânınıza içki getirse bunu vereyim sen bir tane ekmek ver dese verir misiniz? Kabul eder misiniz bir müslüman olarak? Edemezsiniz. Ama o içkiyi bir yere satıp da parasıyla gelip alsa? Bir de İslamiyet size şunu şart getirmiş olsa aman birisinin parasını aldığınız zaman dikkat edin helalden mi kazanmış haramdan mı kazanmış falan dese hiç iş yapabilir misiniz? Ticaret ölür, hayat ölür hayat! Adamın evine misafir geliyor üç tane ekmek getirmiş bir dakika bu parayı nereden kazandın? İşe geç kalmış otobüse biniyor parayı veriyor. Dur bakalım binme! Parayı nereden kazandın ispatla sonra bin! Yahu bu ne mantıktır. Şey çok güzel aman efendim haram teşvik ediliyor falan filan. E güzel. Teşvik mi ediliyor? O adama helal mi ediliyor. Haram işledi işte haram. Ama onun o haramlığı onun içine geçmiş olsa sen o parayla bir şey yapamazsın.  O adamın yaptığı iştir haram olan yoksa şurada iki tane ekmek var. Birisi çalınmış birisi alın teriyle alınmış. Bu iki ekmeği size vereyim bu ikisini ayırt edin bakalım hangisi çalınmış hangisi alın teriyle kazanılmış? Ayırabilir misiniz? Yani burada biraz müslüman akıllı olmalı. Duygu tabi duygusuz hayat olmaz ama duygu birinci plana alınmaması lazım. Duygu ikinci planda devamlı… Mutlaka duygumuz olacak elbette.

Soru: Hacda hayız sırasında bayanların hacılıkları yarım kalıyor…

Hayızda hacılıkları yarım kalmaz. Hayızlı bir kadın Arafat’ta vakfe yapar. Hiçbir eksiği olmaz. Müzdelifede vakfe yapar hiçbir eksiği olmaz. Şeytanı taşlar hiçbir eksiği olmaz. Safa Merve arası say edebilir. Bir tek Kâbe’yi tavaf etmesi için abdestli olmalı. Onu da zaruret olduğu zaman tavaf edebilir. Buna da fetva verilmiştir. Ama durum müsaitse bekler. Müsait değilse tavaf eder gelir memleketine. Vekâleten olmaz. Şimdi sen akşam eve gittiğin zaman ya çok yoruldum hanım şu namazımı sen kılıver diyor musun? Ya da karnın acıktı ya çocuklar ben çok acıktım benim yerime şurada bir tas çorba içer misiniz? Her şeyin vekâleti olmaz. Tavafın vekâleti yok.

Soru: Hayız zamanını engellemek için çeşitli ilaçlar alınıyor. Bu da hastalık yapıyor.

Böyle bir şeye girmemek lazım… Yani bunların baktınız ki vakit varsa beklenir. Bayramın dört gününde tavaf etmek şart değil sonra da tavaf edilebilir. Ne zaman temizlenirse o zaman geçip tavaf eder. Ama kafile gidiyorsa o zaman da gider hayızlı da olsa tavafını yapar.

Soru: Namaz sonrasında çektiğimiz tespihler bazen vakitsizlikten yetişemiyor.

Yani şu kadar tespihleri şu kadar çekeceksiniz diye bir şart yok ki. Tespih çekmek bir kere şart değil namazın arkasından. Selam verdiğiniz an kalkıp işinize bakarsınız. Çünkü namazın içerisinde tespih çekiyorsunuz. “Sübhanerabbiyelazim” tespih değil mi? “Sübhanerabbiyelala” tespih değil mi? Tespihi çekmiş oluyorsunuz. Duanızı da yapmış oluyorsunuz. Ettahiyyatünün kendisi dua zaten. Arkasından salli barik okuyorsun. Arkasından başka dualar yapıyorsunuz. Aslında namazı bitirdiğin zaman her şey bitmiş. Kalkar işinize gidersiniz.

Namazlarda da esas olan farzlardır. Farzı kıldınız mı tamam. Ömür boyu bir rekât sünnet kılmasanız da borçlu kalmazsınız. Ama sünnet kılarsanız Peygamber (sav) cennette köşkler edinirsiniz diyor. Yani bunu teşvik ediyor. E arkasından tespih çekmek güzel bir şey ama ömür boyu hiç tespih çekmezseniz bir eksiğiniz olmaz. Ama çekerseniz sevap alırsınız. Çektiğiniz zaman illa 33 kere çekmen gerektiği kim söylüyor ki ? Bir kere de çek iki kere de çek ama adam akıllı bir tespih olsun. Sübhanallah dediğin zaman bunu bütün bedeninde duy.  Şimdi tespihi yetiştirmek için “şışışışı” yapıyor… Ne dediğini bildiği yok! Bunun bir anlamı yok yani tespih olmaz o. Tabi boncukla da çekilebilir. Herkes sayı saymasını beceremez bu parmaklarla şaşırabilir. Ama esas olan parmakladır. Bunu şaşıranlar için de boncuk da kullanılabilir. Ama ondan sonra da tespih kutsallaştırılıyor. Yok efendim şuradan aşağıya indirmeyin buradan yukarıya çıkarmayın falan filan. E şimdi bazıları da farklılaşması lazım ya! Tespihi alıyor kalbinin üstüne kalbi atarmış gibi elini kaldırıp indiriyor sanki bir şeymiş gibi. Mutlaka farklılaşması lazım ya takkesiyle, ya davranışıyla ya giyimiyle! Biz farklıyız efendim! Bir arkadaşın güzel bir tanımlaması var. Diyor ki bir yerde oturursunuz ilk önce derler ki hepimiz Müslümanız kardeşim hepimiz biriz. Az sonra derler ki ama biz farklıyız.  Üçüncü adım da siz bizden değilsiniz.

Soru: Namazın farzlarını tekrar edebilir misiniz?

Namaza başlamadan önce abdest almak farzdır. Yani abdest almadan namaz olmaz. Mutlaka abdest almak lazım… Abdest almak için yüzümüzü, kollarımızı yıkayıp başımızı mesh etmemiz ayaklarımızı da ulemanın değişik şeyleri var yıkamak ya da mesh etmek. Dört mezhebin dördü de yıkamayı farz olarak görüyor. Ama mestin üzerine meshi de caiz görüyorlar çoraplar üzerine meshi de caiz görüyorlar. Ayaklarımızdaki çorapların tamamına mesh edilebilir. İhtilaf sadece bu hanımların deriyi gösteren çok ince çorapları üzerine mesh edilir mi edilmez mi konusunda ihtilaf. Onun dışında ihtilaf yok. Şimdi bazıları diyor ki çorap ayakta durmalıdır. Doğru. Ama hangi ayak? Giyenin ayağında durmalı. Yani bunun anlamı şu: adam demiş ki ya sen yürürken çorap seni terk ederse o çoraba mesh edemezsin demiş. Ayakta durmasının manası o. Ama bunu tutmuşlar çorap bırakınca şöyle ayakta duracak diyorlar. Ya kardeşim çizme bile durmuyor çorap nasıl dursun? Bir ay giyersen durur diyor bir gün giysen durmaz ayakta.

Ben şimdi çocukken bize de öyle öğretmişlerdi çorap böyle ayakta durmalı Erzurum’a dağlardan gelen insanlar var ayakların tiftik çoraplar var böyle kalın kalın. Onu dışarıdan pantolonlarının üzerine de çekiyorlar. Şimdi merak ediyordum birisinin çıkardığını görünce bakıyordum ki boynu düşmüş elimle kaldırıyorum durmuyor. Buna da olmaz! Hiç öyle bir çorap yok. Hâlbuki Arapçasına baktım: “çorap dizin altında durmalı” ona bacak derse dizin üst tarafı da anlaşılır. Onu tercüme eden adam bu çorap ayakta durabilmeli kendiliğinden demiş. Okuyanlarda çorabı ayağa kaldırmışlar! Dolayısıyla bugün mesh edilmez denebilecek tek çorap o deriyi tümüyle gösteren çoraptır. İhtilaf o konudadır. Onun dışındaki bütün çoraplara mesh edilebilir.

Şimdi mutlaka abdest alıyoruz namazdan önce. Abdest almak için yüzümüzü yıkıyoruz kollarımızı yıkıyoruz başımızı mesh ediyoruz ayaklarımızı dört mezhebe göre yıkanıyor. (Soru: Hocam Kuran’daki ayette ayaklarınızı mesh edin denmiyor mu?) Şimdi o kadar da fazla ileri gitmeyin! Eğer detayı öğrenmek istiyorsanız bu konuda bizim internet sitesinde bu konuyla ilgili çok detayı bilgi var. Şimdi o konuya girersem çok uzar. Fıkıh dersleri yapıyoruz Cumartesi günleri. Bütün detaylarını orada anlatıyoruz, burada sadece özet olarak geçiyoruz.

Ağzımızı yıkıyoruz, burnumuzu yıkıyoruz. Yüzümüzü yıkıyoruz. Kollarımızı yıkıyoruz. Başımızı mesh ediyoruz yani ıslak elimizi başımıza sürüyoruz. Ayaklarımızı da yıkıyoruz ya da mesh ediyoruz. Böylece abdest almış oluyoruz. Abdesti bozan şey tuvalete gittiğimiz zaman yaptığımız şeylerdir. O abdesti bozar. Çünkü ayeti kerime öyle diyor. “Sizden biri tuvaletten geldiği zaman” diyor. Asıl abdesti bozan şey tuvalette yapılan şeylerdir: idrar, büyük abdest, yellenme. Bu üçü. Bunun dışındaki hanımları ilgilendiren çok önemli bir mesele var. Tuvaletle ilgili olmayan akıntıları kesinlikle abdesti bozmaz. Hanefilerin bir kısmı diyor ama bu sonradan ortaya çıkmış bir şeydir. Peygamberimiz (sav) zamanındaki hanımların da akıntıları vardı. Onlardan bunu mesele yapıp soran bir tek kişi çıkmamıştır çünkü ayet gayet açık: tuvalet ile alakalıdır abdest bozum olayı.

Bir de cünüp olunursa yıkanmak gerekiyor namaz kılmak için. Yani cünüplükten yıkanma, abdestsizlikten yıkanma namazın şartı. Bunlar olmadan namaz olmaz. Su bulamazsan teyemmüm edersin. Teyemmüm de bir toprak parçasına elini sürersin yüzünü mesh ediyorsun kollarını mesh ediyorsun bu da yıkanma yerine geçiyor. Boy abdesti yerine de geçer teyemmüm namaz abdesti yerine de. Cünüp olanlar boy abdesti alırlar namaz kılmak için yani tüm vücudunu yıkarlar. Yani teyemmüm her ikisinin yerine geçer. Boy abdesti aldıktan sonra ayrıca bir abdest gerekmez ama ayrıca abdest sünnettir. Ayette cünüpseniz namaz kılmak için boy abdesti alın diyor. İkinci bir abdest alın demiyor.

Uyku abdest bozmaz. Uykuda vücut gevşer kendinize hâkim olamazsınız yellenme ihtimalinden dolayı abdestin bozulacağı söylenir. O da yan üstü yatarak uyuma şeklinde olursa bozulur. Yoksa siz mesela otobüste gidiyorsunuz oturak tam yere oturmuşsa istediğiniz kadar uyuyun abdest bozulmaz. Yani yellenme ihtimalinden dolayı. Mesela bir tarafa doğru yayılırsınız uzuvlardan bir tanesi yerinden kalkarsa yellenme ihtimalinden bozulur. Şimdi yan üstü yattığın zaman zaten yellenme olur. Abdesti bozan yellenmedir. Yan üstü yattığın zaman kendine hâkim olamazsın. Rükuda durabiliyorsanız demek ki kendinize hâkimsiniz. Secde de normal secde yapar gibi durabiliyorsanız mesela bizim bir yakınımız var secdede uyur kalır. Gitmişken bir daha kalkmaz! Şimdi orada yığılırsa abdesti bozulur. Ama secdede kalabiliyorsa kendine hâkim demektir.

(Çorapla ilgili bir soru geliyor duyulmuyor.) Deliksiz çorap olur mu? Onları bir mest olarak kullanamazsınız. Mestlerdeki yırtığın anlamı şudur. Onları bir mest olarak kullanamazsınız. Ayağınızdan kendiliğinden çıkar. Ayağınızı gösterir. O şekilde yırtık çorap zaten giyilmez.

Soru: Gusül abdestinin zamanı var mıdır?

Gusül abdesti namazın şartıdır başka bir şeyin şartı değil. Mesela yatsı namazından sonra cünüp olursanız sabah namazı gelinceye kadar yıkanmanız farz değil. Sabah namazını kılmanız gerektiği an yıkanmadan kılamadığınız için cünüplükten yıkanmak farz olur. Yani cünüplükten yıkanmak sadece namazın farzıdır başka bir şey değil. Dolayısıyla akşamdan cünüp olduysan uyursun. Peygamberimiz de (sav) öyle yapıyormuş. Namaz kılacağın zaman kalkar yıkanırsın. Hemen yıkanman gerekmez.

Şimdi namaza başlıyoruz namaz için kıbleye dönmek farz. Ayakta duruyoruz, rükû yapıyoruz, secde yapıyoruz. Bizim siteye bakarsanız orada da detaylı bir şekilde anlatılıyor. Hiç namaz kılmasını bilmeyen de birisinin yanında durur namazını kılar. Ama namazı mutlaka kılmak lazım… Bir adam şimdi müslüman oldu yatsıyı mutlaka kılacak. Hiçbir şey bilmiyor kılsın.

 Soru: Peygamberimize kurban kesmek için para topluyormuşlar…

Ona hadi oradan demek lazım! Sen hayır yapıyorsan yap. Böyle din büyüklerini kendi emellerine alet edenleri iyi bir sopaya çekmek lazım Allah rızası için. Böyle terbiyesizlik olmaz. Sen bir şey yapıyorsan yap. Ne milletten para topluyorsun! İşte bu din istismarıdır başka bir şey değil. Peygamberimize kurban kesecekmiş! Ne demek Peygambere kesmek? Allah rızası için kesersin işte o kadar. Peygambere salâvat getirilir.

Soru: Hocam televizyonlara beyanat verirken sözlerinizin işlerine gelen bölümünü yayınlamalarına müsaade etmeyiniz…

Olur, bana sorarlarsa etmem söz! Şimdi bunun bir tek yolu var hiç beyanat vermeyeceksin. Ben epey zamandır gazetelere röportaj yapmıyorum bu yüzden. Yani gazetecilere güvenmiyorum. Oranın haber müdürü ya da yazı işleri müdürü istediği şekli veriyor. Muhabirlerin herhangi bir etkisi olmuyor. Sizin dediğiniz çok haklı ama kendi televizyonumuz olacak ki o konularda şey yapalım. Ya hiç beyanat vermeyeceğiz ya da bunlardan kurtuluş yok maalesef böyle.

Soru: Sünnetin terk edilmesiyle peygamberin şefaatinden mahrum olunur mu?

Böyle bir şey söz konusu değil. Sanki bu Allah için bu peygamber için Allahı ayrı peygamberi ayrı memnun edeceksin böyle bir şey yok. Allahı memnun ettin mi peygamber de memnun olur. Peygamber’in (sav) sünneti basite alınamaz. O öyle bir şey yapıyorsa biz de onu yaparız. Burada mesele şudur yani illa da herkes… Mesela Ebu Bekir (ra) ve Ömer (ra) her sene kurban kesmiyorlardı ki millet bunu farz diye algılamasın. Ama kurbanı mutlaka kesmek lazım…

Soru: Şehitlerin şefaat hakkı var mı?

Allah kimlere şefaat yetkisi verecek onu biz bilmiyoruz. Belki de hiç kimseye vermeyecek. Çünkü Kuranı Kerime baktığınız zaman bizim bildiğimiz manada bir şefaat yok zaten. Yani kimse kimseyi kurtaramıyor. Allahütealâ belki hiç kimseye şefaat yetkisi vermeyecektir. Onu da bilmiyoruz. Verecekse istediği kişiye istediği kişi için verecek. “Sen gel şuna şefaat et” o şekilde. Yani Cenabıhakkın kimse, kimse için şefaat edemez ayetinden önce diyor ki “Size rızık olarak verdiğimiz şeyden harcayın. Bir gün gelmeden önce ki o gün ne alışveriş olacak ne dostluk ne de şefaat. (Bakara 2/254)” Şefaat olmayacak diyor Allahütealâ. Bizim beklediğimiz manda bir şefaat yok. Bir başka ayeti kerimede: “Onlar şefaate güç yetiremezler. Sadece Allahın razı olduğu kişi lehine hakkında söz söylemesine müsaade ettiği kişi yerine. (Taha 20/109)” Yani şuna.

Soru: Şefaatin kelime manası nedir Nisa 85’i[1] açılar mısınız?

Destek olmak, yardımcı olmak… Birlikte olmak manasına da gelir. O (ayet) tamamen bu dünya ile alakalıdır. Bir adama destek vermek. İyiliğe destek vermek kötülüğe destek vermek… O tamamen bu dünya ile alakalı o ayeti kerime. Böylece dersimizi bitirmiş olalım.

(Yazıya geçiren: Efe Mısırlı – [email protected])

[1] Kim iyi bir işe aracılık ederse onun da o işten bir nasibi olur. Kim kötü bir işe aracılık ederse onun da ondan bir payı olur. Allah her şeyin karşılığını vericidir. (Nisa 4/85)

Tüm Kur'an Sohbetleri
# İçerik Adı Yayınladığı Tarih Görüntülenme
1 İsra Suresi 13-15. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 12 Mart 2024
2 İsra Suresi 9-11. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Şubat 2024
3 İsra Suresi 4-8. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 20 Şubat 2024
4 İsra Suresi 2-3. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Şubat 2024
5 İsra Suresi 1. Ayet | Kur’an Sohbetleri 6 Şubat 2024
6 Nahl Suresi 124-128. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 30 Ocak 2024
7 Nahl Suresi 119-123. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 23 Ocak 2024
8 Nahl Suresi 114-118. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 16 Ocak 2024
9 Nahl Suresi 110-113. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Ocak 2024
10 Nahl Suresi 103-109. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 2 Ocak 2024
11 Nahl Suresi 101-102. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 26 Aralık 2023
12 Nahl Suresi 94-100. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 19 Aralık 2023
13 Nahl Suresi 93. Ayet | Kur’an Sohbetleri 12 Aralık 2023
14 Nahl Suresi 90-93. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 5 Aralık 2023
15 Nahl Suresi 83-89. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Kasım 2023
16 Nahl Suresi 77-82. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Kasım 2023
17 Nahl Suresi 72-76. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Kasım 2023
18 Nahl Suresi 68-71. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Kasım 2023
19 Nahl Suresi 65-67. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 31 Ekim 2023
20 Nahl Suresi 60-64. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 24 Ekim 2023
21 Nahl Suresi 56-59. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 17 Ekim 2023
22 Filistin-İsrail Savaşı | Kur’an Sohbetleri 10 Ekim 2023
23 Nahl Suresi 51-55. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 3 Ekim 2023
24 Nahl Suresi 45-50. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 26 Eylül 2023
25 Nahl Suresi 41-44. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 19 Eylül 2023
26 Nahl Suresi 38-40. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 12 Eylül 2023
27 Nahl Suresi 35-37. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 5 Eylül 2023
28 Nahl Suresi 30-34. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 29 Ağustos 2023
29 Nahl Suresi 24-29. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 22 Ağustos 2023
30 Nahl Suresi 15-23. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 15 Ağustos 2023
31 Nahl Suresi 9-14. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 8 Ağustos 2023
32 Nahl Suresi 5-8. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 1 Ağustos 2023
33 Nahl Suresi 3-4. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Temmuz 2023
34 Nahl Suresi 1-2. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 18 Temmuz 2023
35 Hicr Suresi 88-99. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Temmuz 2023
36 Hicr Suresi 85-87. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 4 Temmuz 2023
37 Hicr Suresi 61-77. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Haziran 2023
38 Hicr Suresi 51-60. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 6 Haziran 2023
39 Hicr Suresi 45-50. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 30 Mayıs 2023
40 Hicr Suresi 43-44. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 23 Mayıs 2023
41 Hicr Suresi 28-42. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 16 Mayıs 2023
42 Hicr Suresi 26-27. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Mayıs 2023
43 Hicr Suresi 19-25. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 2 Mayıs 2023
44 Hicr Suresi 14-18. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Nisan 2023
45 Hicr Suresi 6-13. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 18 Nisan 2023
46 Hicr Suresi 1-5. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Nisan 2023
47 İbrahim Suresi 42-52. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 4 Nisan 2023
48 İbrahim Suresi 35-41. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Mart 2023
49 İbrahim Suresi 28-34. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Mart 2023
50 İbrahim Suresi 22-27. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Mart 2023
51 İbrahim Suresi 18-21. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Mart 2023
52 İbrahim Suresi 9-17. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Şubat 2023
53 İbrahim Suresi 5-8. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Şubat 2023
54 İbrahim Suresi 1-4. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Şubat 2023
55 Rad Suresi 41-43. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Şubat 2023
56 Rad Suresi 38-40. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 31 Ocak 2023
57 Rad Suresi 36-37. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 24 Ocak 2023
58 Rad Suresi 33-36. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 17 Ocak 2023
59 Rad Suresi 30-32. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 10 Ocak 2023
60 Rad Suresi 26-29. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 3 Ocak 2023
61 Rad Suresi 19-25. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Aralık 2022
62 Rad Suresi 17-19. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 20 Aralık 2022
63 Rad Suresi 15-16. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Aralık 2022
64 Rad Suresi 11-14. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 6 Aralık 2022
65 Rad Suresi 6-10. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 29 Kasım 2022
66 Rad Suresi 1-5. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 22 Kasım 2022
67 Yusuf Suresi 105-111. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 15 Kasım 2022
68 Yusuf Suresi 96-104. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 8 Kasım 2022
69 Yusuf Suresi 87-95. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 1 Kasım 2022
70 Yusuf Suresi 77-86. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Ekim 2022
71 Yusuf Suresi 67-76. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 18 Ekim 2022
72 Yusuf Suresi 58-66. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Ekim 2022
73 Yusuf Suresi 43-57. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 4 Ekim 2022
74 Yusuf Suresi 36-42. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Eylül 2022
75 Yusuf Suresi 30-35. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 20 Eylül 2022
76 Yusuf Suresi 23-29. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Eylül 2022
77 Yusuf Suresi 7-22. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 6 Eylül 2022
78 Yusuf Suresi 1-6. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 30 Ağustos 2022
79 Kur’an’da İman Esasları | Kur’an Sohbetleri 23 Ağustos 2022
80 Hud Suresi 118-123. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 16 Ağustos 2022
81 Hud Suresi 116-117. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Ağustos 2022
82 Hud Suresi 114-115. Ayetler – Namazların Birleştirilmesi | Kur’an SohbetleriFgOoOm0a2AkFgOoOm0a2Ak 2 Ağustos 2022
83 Hud Suresi 109-113. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Temmuz 2022
84 Hud Suresi 96-104. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 5 Temmuz 2022
85 Hud Suresi 84-95. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Haziran 2022
86 Hud Suresi 69-83. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Haziran 2022
87 Hud Suresi 61-68. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Haziran 2022
88 Hud Suresi 50-60. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Haziran 2022
89 Hud Suresi 36-49. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 31 Mayıs 2022
90 Hud Suresi 25-35. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Mayıs 2022
91 Hud Suresi 18-24. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 17 Mayıs 2022
92 Hud Suresi 15-17. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Mayıs 2022
93 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 13-14. Ayetler 26 Nisan 2022
94 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 12. Ayet 20 Nisan 2022
95 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 8-11. Ayetler 13 Nisan 2022
96 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 7. Ayet 6 Nisan 2022
97 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 5-6. Ayetler 30 Mart 2022
98 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 1-4. Ayetler 23 Mart 2022
99 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 107-109. Ayetler 16 Mart 2022
100 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 101-106. Ayetler 9 Mart 2022
101 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 99-100. Ayetler 2 Mart 2022
102 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 93-98. Ayetler 23 Şubat 2022
103 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 75-86. Ayet 9 Şubat 2022
104 Kur’an Sohbetleri | Yunus 71-74. Ayetler 2 Şubat 2022
105 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 65-70. Ayetler 26 Ocak 2022
106 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 61-64. Ayetler 19 Ocak 2022
107 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 59-60. Ayetler 12 Ocak 2022
108 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 54-58. Ayetler 5 Ocak 2022
109 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 45-53. Ayetler 29 Aralık 2021
110 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 41-44. Ayetler 22 Aralık 2021
111 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 38-40. Ayetler 15 Aralık 2021
112 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 37. AYET 8 Aralık 2021
113 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 31-36. AYETLER 1 Aralık 2021
114 Kur’an Sohbetleri | YUNUS 26-30. AYETLER 24 Kasım 2021
115 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 21-25. AYETLER 17 Kasım 2021
116 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 15-20. AYETLER 10 Kasım 2021
117 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 7-14. AYETLER 3 Kasım 2021
118 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 4-6. AYETLER 27 Ekim 2021
119 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 1-3. AYETLER 20 Ekim 2021
120 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 123-129. AYETLER 13 Ekim 2021
121 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 119-122. AYETLER 5 Ekim 2021
122 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 113-118. AYETLER 28 Eylül 2021
123 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 107-112. AYETLER 21 Eylül 2021
124 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 97-106. AYETLER 15 Eylül 2021
125 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 90-96. AYETLER 8 Eylül 2021
126 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 81-89. AYETLER 31 Ağustos 2021
127 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 74-80. AYETLER 24 Ağustos 2021
128 Kur’an Sohbetleri | SIKINTILAR VE BOLLUKLA İMTİHAN 17 Ağustos 2021
129 Kur’an Sohbetleri | RESUL VE TEBLİĞ 17 Ağustos 2021
130 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 71-73. AYETLER 4 Ağustos 2021
131 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 64-70. AYETLER 27 Temmuz 2021
132 Kur’an Sohbetleri | BÜYÜK GÜNAHLAR 20 Temmuz 2021
133 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 61-63. AYETLER 14 Temmuz 2021
134 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 58-60. AYETLER 6 Temmuz 2021
135 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 53-57. AYETLER 30 Haziran 2021
136 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 43-52. AYETLER 23 Haziran 2021
137 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 38-42. AYETLER 16 Haziran 2021
138 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 36-37. AYETLER 9 Haziran 2021
139 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 34-35. AYETLER 2 Haziran 2021
140 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 32-33. AYETLER 26 Mayıs 2021
141 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 30-31. AYETLER 19 Mayıs 2021
142 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 29. AYET (CİZYE) 12 Mayıs 2021
143 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 28. AYET (Müslüman olmayanlar Mekke’ye giremez mi?) 5 Mayıs 2021
144 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 25-27. AYETLER 28 Nisan 2021
145 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 23-24. AYETLER 21 Nisan 2021
146 Kur’an Sohbetleri | ORUÇ İLE İLGİLİ AYETLER 15 Nisan 2021
147 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 17-22. AYETLER 6 Nisan 2021
148 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 16. AYET 31 Mart 2021
149 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 9-15. AYETLER 24 Mart 2021
150 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 5-8. AYETLER 17 Mart 2021
151 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 1-5. AYETLER 10 Mart 2021
152 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 72-75. AYETLER 3 Mart 2021
153 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 67-71. AYETLER 25 Şubat 2021
154 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 65-66. AYETLER 17 Şubat 2021
155 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 59-64. AYETLER 10 Şubat 2021
156 Kur’an Sohbetleri | ‬ENFAL SURESİ 52-58. AYETLER 5 Şubat 2021
157 Kur’an Sohbetleri | ‬ENFAL SURESİ 50-51. AYETLER 27 Ocak 2021
158 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 49. AYET 21 Ocak 2021
159 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 45-48. AYETLER 14 Ocak 2021
160 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 41-44. AYETLER 6 Ocak 2021
161 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 35-40. AYETLER 30 Aralık 2020
162 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 31-34. AYETLER 23 Aralık 2020
163 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 28-30. AYETLER 16 Aralık 2020
164 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 17-23. AYETLER 2 Aralık 2020
165 Kur’an Sohbetleri | ‬ENFAL SURESİ 13-16. AYETLER 26 Kasım 2020
166 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 9-12. AYETLER 18 Kasım 2020
167 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 5-8. AYETLER 5 Kasım 2020
168 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 1-4. AYETLER 29 Ekim 2020
169 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 204-206. AYETLER 22 Ekim 2020
170 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 200-204. AYETLER 15 Ekim 2020
171 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 189-199. AYETLER 8 Ekim 2020
172 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 188. AYET 1 Ekim 2020
173 Kur’an Sohbetleri | SUR’A ÜFLENMESİ 24 Eylül 2020
174 Kur’an Sohbetleri | KUR’AN’DA KIYAMET SAATİ 17 Eylül 2020
175 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 184-186. AYETLER 10 Eylül 2020
176 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 180-183. AYETLER 3 Eylül 2020
177 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 179. AYET VE DEVAMI 28 Ağustos 2020
178 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 175-178. AYETLER 20 Ağustos 2020
179 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 172-174. AYETLER 13 Ağustos 2020
180 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 168-171. AYETLER 5 Ağustos 2020
181 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 163-167. AYETLER 24 Temmuz 2020
182 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 158-162. AYETLER 15 Temmuz 2020
183 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 154-157. AYETLER 8 Temmuz 2020
184 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 138-153. AYETLER 1 Temmuz 2020
185 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 127-137. AYETLER 24 Haziran 2020
186 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 103-126. AYETLER 17 Haziran 2020
187 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 100-102. AYETLER 10 Haziran 2020
188 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 94-99. AYETLER 3 Haziran 2020
189 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 85-93. AYETLER 26 Mayıs 2020
190 Kur’an Sohbetleri | KADİR GECESİ 19 Mayıs 2020
191 Kur’an Sohbetleri | A’RÂF SURESİ 73-78. AYETLER 13 Mayıs 2020
192 Kuran Sohbetleri | A’RAF SURESİ 65-72 ARASI AYETLER 6 Mayıs 2020
193 Kur’an Sohbetleri | NAMAZ VAKİTLERİNİN EVRENSEL ÖLÇÜLERİ 30 Nisan 2020
194 Kur’an Sohbetleri | ORUCA BAŞLAMA VE BİTİŞ VAKİTLERİ 23 Nisan 2020
195 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 59-64. AYETLER 16 Nisan 2020
196 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 57-58. AYETLER 9 Nisan 2020
197 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 53-56. AYETLER 2 Nisan 2020
198 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 52. AYET 26 Mart 2020
199 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 42-51. AYETLER 19 Mart 2020
200 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 37-41. AYETLER 13 Mart 2020
201 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 34-37. AYETLER 5 Mart 2020
202 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 31-32. AYETLER 27 Şubat 2020
203 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 29-30. AYETLER 20 Şubat 2020
204 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 26-28. AYETLER 13 Şubat 2020
205 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 10-25. AYETLER 7 Şubat 2020
206 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 4-9. AYETLER 30 Ocak 2020
207 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 1-3. AYETLER 23 Ocak 2020
208 Kur’an Sohbetleri | KUR’AN’A DAİR KURGULAR VE GERÇEKLER 16 Ocak 2020
209 Kur’an Sohbetleri | İSLAM VE TİCARET 10 Ocak 2020
210 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 159-165. AYETLER 3 Ocak 2020
211 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 154-157. AYETLER 26 Aralık 2019
212 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 150-153. AYETLER 19 Aralık 2019
213 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 148-150. AYETLER 12 Aralık 2019
214 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 146-147. AYETLER 6 Aralık 2019
215 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 142-145. AYETLER 28 Kasım 2019
216 Kur’an Sohbetleri | DÜNYA HAYATININ ANLAMI 21 Kasım 2019
217 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 141. AYET 14 Kasım 2019
218 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 136-140. AYETLER 7 Kasım 2019
219 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 133-135. AYETLER 31 Ekim 2019
220 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 128 – 132. AYETLER 24 Ekim 2019
221 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 122 – 127. AYETLER 17 Ekim 2019
222 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 118 – 121. AYETLER 10 Ekim 2019
223 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 113-117. AYETLER 3 Ekim 2019
224 KUR’AN SOHBETLERİ | EN’ÂM SÛRESİ 111 VE DEVAMI AYETLER 26 Eylül 2019
225 KUR’AN SOHBETLERİ | EN’ÂM SÛRESİ 108-111. AYETLER 19 Eylül 2019
226 KUR’AN SOHBETLERİ | EN’ÂM SÛRESİ 106-108. AYETLER 12 Eylül 2019
227 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 106-107 ARASI AYETLER 5 Eylül 2019
228 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 100-106 ARASI AYETLER 29 Ağustos 2019
229 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 95-99 ARASI AYETLER 22 Ağustos 2019
230 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 93-94 ARASI AYETLER 11 Temmuz 2019
231 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (91-92 ARASI AYETLER) 4 Temmuz 2019
232 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (83-90 ARASI AYETLER) 27 Haziran 2019
233 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (74-83 ARASI AYETLER) 20 Haziran 2019
234 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (68-73 ARASI AYETLER) 14 Haziran 2019
235 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (63-67 ARASI AYETLER) 3 Mayıs 2019
236 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (61-64 ARASI AYETLER) 25 Nisan 2019
237 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (60-62 ARASI AYETLER) 18 Nisan 2019
238 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (56-59 ARASI AYETLER) 11 Nisan 2019
239 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (54-59 ARASI AYETLER) 4 Nisan 2019
240 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (50-53 ARASI AYETLER) 28 Mart 2019
241 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (42-49 ARASI AYETLER) 21 Mart 2019
242 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (37-41 ARASI AYETLER) 14 Mart 2019
243 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (32-36 ARASI AYETLER) 7 Mart 2019
244 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (19-31 ARASI AYETLER) 28 Şubat 2019
245 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (11-18 ARASI AYETLER) 21 Şubat 2019
246 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (1-11 ARASI AYETLER) 12 Şubat 2019
247 KUR’AN SOHBETLERİ | HER KÂFİR YALANCIDIR (ENAM 6/27) 5 Şubat 2019
248 KUR’AN SOHBETLERİ | KUR’AN’DAN KİMLER İSTİFADE EDER 29 Ocak 2019
249 KUR’AN SOHBETLERİ | CAİZ OLAN VE OLMAYAN VESİLELER 22 Ocak 2019
250 KURAN SOHBETLERİ | KİMSE MÜŞRİĞİM DEMEZ (ENAM 6/22-24) 15 Ocak 2019
251 KUR’AN SOHBETLERİ | İSLAM’IN EVRENSELLİĞİ (EN’AM 6/19-21) 8 Ocak 2019
252 KUR’AN SOHBETLERİ | KUR’AN’IN EVRENSELLİĞİ 1 Ocak 2019
253 Kuran Sohbetleri | İnsanı Kamil Uydurması 25 Aralık 2018
254 Allah’a Teslim Olmak (En’am 12-15. Ayetler) 18 Aralık 2018
255 Kur’an’da Yolculuk ve Amaçları (En’am 11. Ayet) 11 Aralık 2018
256 Nebimize Kur’an’dan Başka Mucize Verilmiş Midir? (En’am 7-10. Ayetler) 4 Aralık 2018
257 Allah Her Şeyi Bilir (En’am 1-6. Ayetler) 27 Kasım 2018
258 Dinin Bozulmasının Canlı Örneği: Namaz Vakitleri (En’am 3-6. Ayetler) 20 Kasım 2018
259 Ecel (En’am 2. Ayet) 13 Kasım 2018
260 Dünya Düz Mü Yuvarlak Mı? (En’am 1. Ayet) 6 Kasım 2018
261 İsa Aleyhisselam’ın Mucizeleri (Maide 109. Ayet ve Devamı) 30 Ekim 2018
262 Mahşerde Rasullerle Yüzleşme (Maide 109. Ayet) 23 Ekim 2018
263 Vasiyet ve Kadının Şahitliği (Maide 106-108. Ayetler) 16 Ekim 2018
264 Tebliğ Görevi ve Bireysel Sorumluluğumuz (Maide 103-105. Ayetler) 9 Ekim 2018
265 Soru Sorma Özgürlüğü (Maide 101 ve 102. Ayetler) 2 Ekim 2018
266 Çoğunluk Hakikatin Ölçüsü mü? (Maide 100. Ayet) 25 Eylül 2018
267 İnsanları Uyarma Görevi (Maide 77-81. Ayet) 18 Eylül 2018
268 Dinde Aşırılık (Maide 77. Ayet) 11 Eylül 2018
269 Rasul ve Tebliğ (Maide 99. Ayet) 4 Eylül 2018
270 İhramlıyken Avlanma Yasağı (Maide 94-98. Ayetler) 24 Temmuz 2018
271 Uyuşturucu Maddelerin Haramlığı (Maide 90-93. Ayetler) 17 Temmuz 2018
272 İçkinin Yasaklanması ve Tedricilik (Maide 90. Ayet) 10 Temmuz 2018
273 Yemin Keffâreti (Maide 89. Ayet) 3 Temmuz 2018
274 Ehl-i Kitaptan Mümin Olanlar (Maide 82-86. Ayetler) 19 Haziran 2018
275 Hristiyanlıktaki Teslis İnancı (Maide 72-76. Ayetler) 15 Mayıs 2018
276 Kur’an’a Yönelik Saldırılar (Maide 70 ve 71. Ayetler) 8 Mayıs 2018
277 İsrailoğulları’nın Kur’an’a Karşı Tutumları (Maide 70. Ayet) 1 Mayıs 2018
278 Ehli Kitap Ne Zaman Kafir Olur? (Maide 69. Ayet) 24 Nisan 2018
279 Müslümanın Görevi Kur’an’a Uyma (Maide 67-68. Ayetler) 17 Nisan 2018
280 Gerçek Zenginliğin Yolu (Maide 66. Ayet) 10 Nisan 2018
281 Yahudilerin Çıkmazları (Maide 64-66. Ayetler) 3 Nisan 2018
282 İslam’da Ticaret Ahlakı: Çiftlik Bank Örneği 27 Mart 2018
283 Günahta Yarışan Dindarlar (Maide 60-63. Ayetler) 20 Mart 2018
284 Ehli Kitaptan Maymunlaşan ve Domuzlaşanlar (Maide 60-63. Ayetler) 13 Mart 2018
285 Ehli Kitabın Müslümanlardan İntikamı (Maide 59. Ayet) 6 Mart 2018
286 Tasdik Bağlamında Namaz (Maide 55-57. Ayetler) 27 Şubat 2018
287 Mü’minlerin Yakın Dostu Sadece Mü’minlerdir (Maide 55-57. Ayetler) 20 Şubat 2018
288 Ehli Kitapla Savaşta Nebevi Siyaset (Maide 54-56. Ayetler) 13 Şubat 2018
289 Dinden Dönme ve Zındıklık (Maide 53-54. Ayetler) 6 Şubat 2018
290 Ehl-i Kitaptan Münafıklar (Maide 51-52. Ayetler) 30 Ocak 2018
291 Savaş Ahlakı 23 Ocak 2018
292 Yahudiler ve Hristiyanlarla İlişkiler: Cizye (Maide 51. Ayet) 16 Ocak 2018
293 Yahudi ve Hristiyanlarla İlişkiler (Maide 51. Ayet) 9 Ocak 2018
294 Ehli Kitapla İlişkiler (Maide 50-51. Ayetler) 2 Ocak 2018
295 Hadisler Vahiy Olabilir mi? (Maide 48-49. Ayetler) 26 Aralık 2017
296 Önceki Şeriatler (Maide 48. Ayet) 19 Aralık 2017
297 Muhammed Aleyhisselam ve Kur’an (Maide 48. Ayet) 12 Aralık 2017
298 İsa Aleyhisselam ve İncil (Maide 46-47. Ayet) 5 Aralık 2017
299 Kısasta Hayat Vardır (Maide 45. Ayet) 28 Kasım 2017
300 Allah’ın İndirdiğiyle Hükmetmeyenler (Maide 44. Ayet) 24 Kasım 2017
301 Tevrat Kime Verildi? (Maide 43-44. Ayetler) 14 Kasım 2017
302 Kafirlikte Yarışanlar (Maide 41-42. Ayetler) 7 Kasım 2017
303 Hırsızlık Suçu ve Cezası (Maide 38-40. Ayetler) 31 Ekim 2017
304 Küfür ve Şirk (Maide 36-37. Ayetler) 24 Ekim 2017
305 Şirke Alet Edilen Ayet (Maide 35. Ayet) 17 Ekim 2017
306 Toplumsal Güvenliği İhlal Suçu ve Cezası (Maide 32-34. Ayetler) 10 Ekim 2017
307 Kur’an’da Kuşların Dünyası (Maide 27-32. Ayetler) 3 Ekim 2017
308 Kendini Büyük Görmek (Maide 15-26. Ayetler) 28 Eylül 2017
309 İmtihanı Kaybettiren Benlik Yarışı (Maide 17,18 ve 19. Ayetler) 22 Eylül 2017
310 Allah Kime Lanet Eder? (Maide 12-13. Ayetler) 8 Eylül 2017
311 Allah’a Verilen Sözde Daima Adil Olmak (Maide 7-11. Ayetler) 5 Eylül 2017
312 Adaletten Şaşmamak (Maide 8-10. Ayetler) 22 Ağustos 2017
313 Yargısız İnfaz (Mâide 7-8. Ayetler) 23 Mayıs 2017
314 Allah’a Verilen Söz 16 Mayıs 2017
315 Abdestte Ayağa Mesh Meselesi (Maide 6. Ayet) 9 Mayıs 2017
316 Evlenmede Namuslu Olma Şartı 2 Mayıs 2017
317 Haram Kılınan Hayvansal Gıdalar (Maide 3. Ayet) 25 Nisan 2017
318 Dosta ve Düşmana Karşı Tavrımız Ne Olmalı? 18 Nisan 2017
319 Şirk Tehlikesi 11 Nisan 2017
320 Kitaplara İman’ın Anlamı Nisa 136 Ankabut 46 4 Nisan 2017
321 Miras Nisa 176.Ayet 28 Mart 2017
322 Kafir’lik Kendini Büyük Görmektir Nisa 172 ve 175.Ayetler 21 Mart 2017
323 Din’de Aşırılık Nisa 171 ve 173.Ayetler 14 Mart 2017
324 İnsanlığa Çağrı Nisa 170.Ayet 7 Mart 2017
325 Müslümanların Kur’an Karşısındaki Tavırları Nisa 167-169.Ayetler 28 Şubat 2017
326 Nebi ve Resul Nisa 163-166.Ayetler 21 Şubat 2017
327 Ehli Kitap’tan Mümin Olanlar 14 Şubat 2017
328 Her Haram Bir Mahrumiyet Doğurur Nisa 160-162. Ayetler 7 Şubat 2017
329 Ehli Kitapla İlişkiler Nisa (3) 153-158.Ayetler 31 Ocak 2017
330 Ehli Kitapla İlişkiler Nisa (2) 153-155.Ayetler 25 Ocak 2017
331 Ehli Kitapla İlişkiler Nisa 153-155.Ayetler 17 Ocak 2017
332 Allah İle Resul’lerinin Arasını Ayırmak Nisa-148-149 ve 150. Ayetler 3 Ocak 2017
333 Müslümanların Baş Belası Münafıklar II 27 Aralık 2016
334 Müslümanların Baş Belası Münafıklar Nisa 138 ve Devamı 20 Aralık 2016
335 İman Konusunda Verilen İmtihan Nisa 137 ve 147.Ayetler 13 Aralık 2016
336 Kafirlik Müşriklik ve Munafıklık Nisa 136.Ayet ve Devamı 6 Aralık 2016
337 İmanın Şartları Nisa 136 29 Kasım 2016
338 Takva Nisa Suresi 131 ve 135.Ayetler 22 Kasım 2016
339 Nüşuz ve Kadına Darp Nisa-128 ve 130.ayetler 15 Kasım 2016
340 Nisa suresi 125 ve 127.ayetler 8 Kasım 2016
341 Nisa suresi 122 ve 125.ayetler 2 Kasım 2016
342 Yüzü Suyu Hürmetine Dua – Nisa Suresi 117. Ayet 28 Ekim 2016
343 En Büyük Din İstismarı Şirk – Nisa Suresi 116-121. Ayetler 18 Ekim 2016
344 İcma 11 Ekim 2016
345 Peygamberlerin İsmet Sıfatı – Nisa Suresi 113. Ayet 4 Ekim 2016
346 Tevbe İstiğfar – Nisa Suresi 110-112. Ayetler 27 Eylül 2016
347 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır 4 – Nisa Suresi 105. Ayet ve Devamı 20 Eylül 2016
348 Kur’an Yorumlanabilir mi? – Nisa Suresi 105. Ayet ve Devamı 6 Eylül 2016
349 Düşmanı Etkisizleştirmenin İlkeleri – Nisa Suresi 101-104. Ayetler 30 Ağustos 2016
350 Yolculukta Namaz – Nisa Suresi 101-103. Ayetler 23 Ağustos 2016
351 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır 3(Tevbe Suresi Bağlamında) 16 Ağustos 2016
352 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır 2 9 Ağustos 2016
353 Müslümanın Ana Görevi Cihad – Nisa Suresi 94-100.Ayetler 31 Mayıs 2016
354 Adam Öldürmenin Cezası – Nisa Suresi 92-93. Ayetler 24 Mayıs 2016
355 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır – Nisa Suresi 88-91. Ayetler 18 Mayıs 2016
356 Münafıklık – Nisa Suresi 89-90. Ayetler 10 Mayıs 2016
357 Allah’a ve Ahiret Gününe İman – Nisa Suresi 86-87. Ayetler 3 Mayıs 2016
358 Şefaat İnancı – Nisa Suresi 85. Ayet 26 Nisan 2016
359 Müslüman-Gayrimüslim İlişkileri – Nisa Suresi 84. Ayet 19 Nisan 2016
360 Yetkililere İtaat – Nisa Suresi 83.Ayet 12 Nisan 2016
361 Kur’an’ı Çelişkili Olarak Gösterenler – Nisa Suresi 82.Ayet 5 Nisan 2016
362 Kitap-Resul İlişkisi – Nisa Suresi 80-82. Ayetler 29 Mart 2016
363 Bollukla ve Sıkıntı ile İmtihan 22 Mart 2016
364 Canı Pahasına İmtihanı Kazanmak 15 Mart 2016
365 Nisa Süresi 71. Ayet Ve Devamı (Allah Yolunda Cihad) 8 Mart 2016
366 Nisa Süresi 65-70. Ayetler (İntihar Eylemleri) 1 Mart 2016
367 Nisa Süresi 60-65. Ayetler (Müslümanların Kur’ân’dan Kaçışı) 23 Şubat 2016
368 Nisa Süresi 58-59. Ayetler (Halifelik Makamı 2) 16 Şubat 2016
369 Nisa Süresi 58-59. Ayetler (Halifelik Makamı) 9 Şubat 2016
370 Nisa Süresi 56-57. Ayetler (Hocaları Sorgulayan Müslüman) 2 Şubat 2016
371 Nisa Süresi 53-54. Ayetler (Hikmetsiz Kalan Müslümanların Çaresizliği) 26 Ocak 2016
372 Nisa Süresi 48-52. Ayetler (Müslümanların Kimlik Bunalımı) 19 Ocak 2016
373 Nisa Süresi 47. Ayet (Kur’ân’a Güvenmemenin Acı Sonuçları) 12 Ocak 2016
374 Nisa Süresi 44-46 Ayet (Ayetleri Tahrif) 5 Ocak 2016
375 Nisa Süresi 43. Ayet (Abdestte Çıplak Ayağa ve Çoraplara Mesh) 29 Aralık 2015
376 Nisa Süresi 41-42. Ayetler (Kafir İle Günahkarın Farkı) 22 Aralık 2015
377 Harcama Kültürü, Nisa 36.Ayet 16 Aralık 2015
378 Nisa Süresi 36. Ayet (Anne-Babaya İyi Davranmak) 8 Aralık 2015
379 Nisa Süresi 36. Ayet (Müslümanları Batıran Şirk) 1 Aralık 2015
380 Nisa Süresi 35. Ayet (Aile Hakemliği) 24 Kasım 2015
381 Nisa Süresi 34. Ayet (Kadının Dövülmesi Meselesi 2) 17 Kasım 2015
382 Nisa Süresi 34. Ayet (Kadının Dövülmesi Meselesi) 10 Kasım 2015
383 Nisa Süresi 33. Ayet (Mirasta Kadın-Erkek Dengesi ve Avliyye) 3 Kasım 2015
384 Nisa Süresi 32. Ayet (Kendimizi Keşfedelim) 27 Ekim 2015
385 Büyük Günahlar 20 Ekim 2015
386 Sorgulamayan Müslümanlar Ve İntihar Eylemleri 13 Ekim 2015
387 Nisa Süresi 29. Ayet Ve Devamı (Faizli Kredi Ekonomiyi Öldürür) 6 Ekim 2015
388 Hac’da Şeytan Taşlama 29 Eylül 2015
389 Nisa Süresi 26-28. Ayetler (Allah’ın İradesi Ve Sünnetullah) 22 Eylül 2015
390 Nisa Süresi 25. Ayet Ve Devamı (Recim Cezası Konusunda Şii-Sünni İttifakı) 15 Eylül 2015
391 Nisa Süresi 25. Ayet (Evlenmede Öncelik Sıralaması) 8 Eylül 2015
392 Nisa Süresi 24. Ayet (Muta Nikahı) 1 Eylül 2015
393 Nisa Süresi 22-23. Ayetler (Hürmet-i Müsahare) 25 Ağustos 2015
394 Mekkeli Müşrikler Bir Nebi Beklentisi İçindemiydiler 18 Ağustos 2015
395 Nisa Süresi 20-21. Ayetler “Evlenme Ve Boşanma Kolay Olmalı” 11 Ağustos 2015
396 Nisa Süresi 19. Ayet (Kadına Yönelik Şiddet) 4 Ağustos 2015
397 Nisa Süresi 17-18. Ayetleri (Tevbe) 28 Temmuz 2015
398 Nebimizin Yürüttüğü İç Politika (Son Olaylara Kur’an Penceresinden Bakış) 21 Temmuz 2015
399 Kur’ân’a Göre İftar ve İmsak Vakitleri 16 Haziran 2015
400 Nisa Süresi 15-16. Ayetler (Batı Güdümüne Giren Müslümanların Perişan Hali) 9 Haziran 2015
401 Kur’an’a Göre İmsak Vakti – 2.Bölüm 6 Haziran 2015
402 Kur’an’a Göre İmsak Vakti – 1.Bölüm 2 Haziran 2015
403 Nisa Süresi 13-14. Ayetleri (Allah’ın Koyduğu Sınırların Aşılması ve Kader) 26 Mayıs 2015
404 Nisa Süresi 12. Ayet ve Kelale 19 Mayıs 2015
405 Nisa Süresi 12. Ayet – Miras Konuları 12 Mayıs 2015
406 Miras Ayetleri Bağlamında Vasiyet – 2 5 Mayıs 2015
407 Nisa Süresi 11. Ayet – Miras Paylaşımı 29 Nisan 2015
408 Nisa Süresi 11. Ayet 21 Nisan 2015
409 Nisa Süresi 8. Ayet – Miras (Vasiyet) 14 Nisan 2015
410 Nisa Süresi 8. Ayet – Miras 7 Nisan 2015
411 Nisa Süresi 6. Ayet – Miras’da Asabelik 31 Mart 2015
412 Nisa Süresi 6. Ayet – Yetim ve Öksüz Çocuklar 24 Mart 2015
413 Nisa Süresi 3.Ayet – Çok Eşlilik 17 Mart 2015
414 Nisa Süresi 2.Ayet – Evlilik Yaşı 10 Mart 2015
415 Nisa Süresi 1. Ayeti ve Devamı – Kadın ve Erkeğin Yaratılışı 3 Mart 2015
416 Al-i İmrân Süresi 196 – Dünyalıkla İmtihan 24 Şubat 2015
417 Al-i İmrân Suresi 188. Ayet – Yaratılan Ayetlerdeki Zikir 17 Şubat 2015
418 Al-i İmrân Suresi 187. Ayet – Kur’ân’ı Anlatma Görevi 10 Şubat 2015
419 Al-i İmrân Suresi 186. Ayet – Gayrimüslimlerle İlişkiler 3 Şubat 2015
420 Al-i İmrân Suresi 183. Ayet – Geleneksel Dinin Çıkmazları 27 Ocak 2015
421 Al-i İmrân Suresi 180. Ayet – Cimrilik Eden Kendine Eder 20 Ocak 2015
422 Ali İmran Suresi 179- Ayet – Kur’an’ı Merkeze Koyma Zorunluluğu 13 Ocak 2015
423 Al-i İmrân Suresi 169-172. Ayetler – Güven ve Kararlılık 6 Ocak 2015
424 Al-i İmrân Suresi 164-168. Ayetler – Allah’ın Bilgisi ve Kader 30 Aralık 2014
425 Al-i İmrân Suresi 156-161. Ayetler – Hoşgörülü ve İlkeli Olmak 23 Aralık 2014
426 Al-i İmrân Suresi 149-154. Ayetler – Sabır ve Cihat İmtihanı 3 16 Aralık 2014
427 Al-i İmrân Suresi 142-148. Ayetler – Sabır ve Cihat İmtihanı 2 9 Aralık 2014
428 Al-i İmrân Suresi 140-142. Ayetler – Sabır ve Cihat İmtihanı 2 Aralık 2014
429 Al-i İmrân Suresi 137-140. Ayetler – Allah’a Güvenenler En Üstünlerdir 25 Kasım 2014
430 Al-i İmrân Suresi 137-139. Ayetler-Sünnetullah Kavramı 18 Kasım 2014
431 Al-i İmrân Suresi 132-136. Ayetler 11 Kasım 2014
432 Al-i İmrân Suresi 130-131. Ayetler – Faiz ve Ekonomi 4 Kasım 2014
433 Al-i İmrân Suresi 121-129. Ayetler 28 Ekim 2014
434 Al-i İmrân Suresi 116-120. Ayetler 21 Ekim 2014
435 Al-i İmrân Suresi 109-115. Ayetler 14 Ekim 2014
436 Kurban İbadeti ve Bayram Ahlakı 30 Eylül 2014
437 Ehl’i Kitap ile İlişkiler 23 Eylül 2014
438 Gayri Müslimler ile İlişkiler 16 Eylül 2014
439 Al-i İmrân Suresi 104-108. Ayetler 9 Eylül 2014
440 Al-i İmrân Suresi 100-105. Ayetler – Allah’ın İpine Sarılmak 2 Eylül 2014
441 Al-i İmrân Suresi 98-101. Ayetler 26 Ağustos 2014
442 Âl-i İmrân Suresi 96-97.ayetler 19 Ağustos 2014
443 Âl-i İmrân Suresi 92-93.ayetler 12 Ağustos 2014
444 Tevbe Nedir? Nasıl Yapılır? 7 Ağustos 2014
445 Yatsı Namazı ve İmsak Vakti 24 Haziran 2014
446 Esirlere Yapılması Gereken Muamele 17 Haziran 2014
447 Ali-İmran Suresi 90. Ayet 10 Haziran 2014
448 Ali-İmran Suresi 85-89. Ayetler 3 Haziran 2014
449 Ali-İmran Suresi 83-84. Ayetler 27 Mayıs 2014
450 Ali-İmran Suresi 81-82. Ayetler 20 Mayıs 2014
451 Ali-İmran Suresi 81. Ayet 13 Mayıs 2014
452 Ali-İmran Suresi 78-80. Ayetler – Nebimizin Sözleri Vahiy midir? 6 Mayıs 2014
453 Ali-İmran Suresi 78. Ayet – Kur’an ile Aldatanlar-3 Paralel Din 29 Nisan 2014
454 Ali-İmran Suresi 78. Ayet – Kur’an ile Aldatanlar-2 Paralel Din 22 Nisan 2014
455 Ali-İmran Suresi 78. Ayet – Kur’an ile Aldatanlar-1 Paralel Din 15 Nisan 2014
456 Ali-İmran Suresi 77. Ayet 8 Nisan 2014
457 Geçici Zaferi Kalıcı Hale Getirmek 1 Nisan 2014
458 Ali-İmran Suresi 70-77. Ayetler 25 Mart 2014
459 Ali-İmran Suresi 64-69. Ayetler 11 Mart 2014
460 Ali-İmran Suresi 64. Ayet – Dinler Arası Diyalog İhaneti 4 Mart 2014
461 Ali-İmran Suresi 60-64. Ayetler – Kur’an’da Mehdilik 25 Şubat 2014
462 Ali-İmran Suresi 56-59. Ayetler – İsa (a.s) ve Adem (a.s)’ın Yaratılışları 18 Şubat 2014
463 Ali-İmran Suresi 51-55. Ayetler – İsa a.s’ın İstismarı 11 Şubat 2014
464 Ali-İmran Suresi 51-55. Ayetler – İsa a.s’ın İstismarı – 2 (Şahs-i Manevi) 11 Şubat 2014
465 Ali-İmran Suresi 49-51. Ayetler – İsa a.s. Hayatı 4 Şubat 2014
466 Yahudilere Temiz Yiyeceklerin Haram Kılınması 4 Şubat 2014
467 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? – 4 28 Ocak 2014
468 Ali-İmran Suresi 44-48. Ayetler 28 Ocak 2014
469 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? – 3 21 Ocak 2014
470 Ali-İmran Suresi 38-44. Ayetler – Meryem Ana 21 Ocak 2014
471 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? – 2 14 Ocak 2014
472 Ali-İmran Suresi 33-37. Ayetler – Zekeriyya a.s. ve Meryem Ana 14 Ocak 2014
473 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? 7 Ocak 2014
474 Ali-İmran Suresi 33. Ayet – Haddini Aşmak 31 Aralık 2013
475 Allah’ın Kullarını, Allah’ın Kitabına Davet 24 Aralık 2013
476 Ali-İmran Suresi 33. Ayet 17 Aralık 2013
477 Ali-İmran Suresi 30. Ayet 10 Aralık 2013
478 Ali-İmran Suresi 29. Ayet 3 Aralık 2013
479 Ali-İmran Suresi 28-30. Ayetler – Kafirleri Dost Edinmek 26 Kasım 2013
480 Ali-İmran Suresi 27. Ayet 19 Kasım 2013
481 Ali-İmran Suresi 26-27. Ayetler 12 Kasım 2013
482 Ali-İmran Suresi 19-25. Ayetler – Allah’ın Kitabına Teslim Olmak yada Olmamak 5 Kasım 2013
483 Ali-İmran Suresi 14-20. Ayetler – Müslümanların Kur’an Karşısındaki Tavırları 29 Ekim 2013
484 Dünya Sevgisi 22 Ekim 2013
485 Ali-İmran Suresi 8-12. Ayetler – Muhkem Müteşabih Ayetler – 3 8 Ekim 2013
486 Ali-İmran Suresi 7. Ayet – Muhkem Müteşabih Ayetler – 2 1 Ekim 2013
487 Muhkem ve Müteşabih Ayetler 24 Eylül 2013
488 Ali-İmran Suresi 5-6. Ayetler 17 Eylül 2013
489 Kur’an’da Furkan Kavramı 10 Eylül 2013
490 Ebubekir Sifil ve Faruk Beşer’e Cevaplar 27 Ağustos 2013
491 Kur’an’ı İkinci Sıraya Koymak 20 Ağustos 2013
492 Kur’an’ın Önceki Kitapları Tasdiki 20 Ağustos 2013
493 Ali-İmran Suresi 1-2. Ayetler 13 Ağustos 2013
494 Bakara Suresi 285-286 Ayetler 2 Temmuz 2013
495 Bakara Suresi 284-Ayet Kişinin İçinde Olanlardan Sorumluluğu 25 Haziran 2013
496 Bakara Suresi 283. Ayet – Vasiyet ve Rehin 18 Haziran 2013
497 Bakara Suresi 282. Ayet – 11 Haziran 2013
498 Kur’an’daki Musa-Hızır Kıssasının Kader Konusu ile İlgisi 4 Haziran 2013
499 Bakara Suresi 282. Ayet – Daru’ul-harpte Faiz, Borcun Zekata Sayılması ve Borcun Belgelenmesi 28 Mayıs 2013
500 Bakara Suresi 278-280. Ayetler 14 Mayıs 2013
501 Bakara Suresi 277-279. Ayetler-Kredi Sisteminin Ekonomiye Etkisi 7 Mayıs 2013
502 Bakara Suresi 275-276. Ayetler 30 Nisan 2013
503 Bakara Suresi 274. Ayet 23 Nisan 2013
504 Bakara Suresi 270-273. Ayetler – Yardımı İncitmeden Yapmak 16 Nisan 2013
505 Bakara Suresi 269. Ayet – Hikmet ve Sünnet 9 Nisan 2013
506 Bakara Suresi 267. Ayet 2 Nisan 2013
507 Bakara Suresi 262-266. Ayetler 26 Mart 2013
508 Kader İnancının Hesap Günündeki Yansımaları 19 Mart 2013
509 Kader İnancının Dini Hayata Yansımaları 12 Mart 2013
510 Allah’ın Bilgisi ile İlgili Ayetler 5 Mart 2013
511 Allah’ın Gayb Bilgisi 26 Şubat 2013
512 Doğru Allah İnancı 19 Şubat 2013
513 İnsanın Kaderi Ne Zaman Yazılır 12 Şubat 2013
514 Allah’ın İlmi ve İradesi 5 Şubat 2013
515 Bakara Suresi 261. Ayet ve Kader Konusuna Cevaplar 22 Ocak 2013
516 Kader Konusunda Yapılan Tenkitlere Cevaplar – 2 15 Ocak 2013
517 Kader Konusunda Yapılan Tenkitlere Cevaplar 8 Ocak 2013
518 Başımıza Gelenler Ne Zaman Yazılır? 1 Ocak 2013
519 Allah’ın Bilgisi ve Kader 25 Aralık 2012
520 Canlıların İlk Yaratılışı ve Yaratılışın Tekrarı 18 Aralık 2012
521 Bakara Suresi 258. Ayet – Üzeyir(a.s.) Allah’ın Oğlu mudur? 11 Aralık 2012
522 İbrahim As’ın Tağuta Karşı Tavrı 4 Aralık 2012
523 Bakara Suresi 257-258. Ayetler 27 Kasım 2012
524 İnandığı Gibi Yaşama Hürriyeti 20 Kasım 2012
525 Bakara Suresi 255. Ayet – Allah İnancı (Ayetu’l Kursi) 13 Kasım 2012
526 Bakara Suresi 254. Ayet 6 Kasım 2012
527 Resul Kavramının İçinin Boşaltılması 30 Ekim 2012
528 Kurban Bayramının Vakti ve Bayram İle İlgili Hükümler 23 Ekim 2012
529 Kur’an Sünnet Bütünlüğünde Kurban İbadeti 16 Ekim 2012
530 Bakara Suresi 246-252. Ayetler – Allah’a Güvenen Kazanır 9 Ekim 2012
531 Bakara Suresi 240-245. Ayetler 2 Ekim 2012
532 İddet Bekleyen Kadının Geçindirilmesi 2 Ekim 2012
533 Ölüm İddeti Bekleyen Kadının Evden Çıkması 2 Ekim 2012
534 Ölüm, Allaha Ait Bir Karardır 2 Ekim 2012
535 Kaza Namazı Yoktur, Korku Namazı Nedir? 25 Eylül 2012
536 Bakara Suresi 235. Ayet 18 Eylül 2012
537 Bakara Suresi 234. Ayet 11 Eylül 2012
538 Bakara Suresi 233. Ayet 4 Eylül 2012
539 Bakara Suresi 230. Ayet 28 Ağustos 2012
540 Kadir Gecesi 14 Ağustos 2012
541 Evlilik İle İlgili Mezheplerin Hataları 7 Ağustos 2012
542 Oruçla Alakalı Güncel Meseleler 31 Temmuz 2012
543 Bakara Suresi 185-187. Ayetler 24 Temmuz 2012
544 Nikahın Denetlenmesi 26 Haziran 2012
545 Bakara Suresi 230. Ayet 19 Haziran 2012
546 Kadının Boşama Hakkı İftida 3 12 Haziran 2012
547 Kadının Boşanması 5 Haziran 2012
548 Boşanma (Talak ve İftida) 29 Mayıs 2012
549 Kur’an’da Erkeğin Eşini Boşaması 22 Mayıs 2012
550 İla ve Yemin 15 Mayıs 2012
551 Bakara Suresi 222. Ayet 8 Mayıs 2012
552 Farklı Dinden Olanların Evliliği 1 Mayıs 2012
553 Yetimlerle İlgili Ayetler 24 Nisan 2012
554 Artan Malın Hepsi Verilecek mi? 17 Nisan 2012
555 Peygamberi Yanlış Algılamak 10 Nisan 2012
556 Bakara Suresi 218-219. Ayetler – İçki ve Kumar Yasağı 3 Nisan 2012
557 Bakara Suresi 214-217. Ayetler 27 Mart 2012
558 Dinlerde Süreklilik ve Allah’ın Kitabına Uyma Zorunluluğu 20 Mart 2012
559 Kafir ve Münafıkların Davranışları 13 Mart 2012
560 Şeytan Taşlama 6 Mart 2012
561 Bakara Suresi 197-202. Ayetler 28 Şubat 2012
562 Hac Farklı Zamanlarda Yapılabilir mi? 21 Şubat 2012
563 Hac Kurbanı 14 Şubat 2012
564 Faizin Ekonomiye Etkileri – Doç.Dr. Servet Bayındır 7 Şubat 2012
565 Ekonomi Krediye Değil Zekatla Gelişir 31 Ocak 2012
566 Ceza Yargılamasında Objektif Delil 24 Ocak 2012
567 Bakara Suresi 190-191. Ayetler – Savaş Hukukunun Temel Kuralı 17 Ocak 2012
568 Bakara Suresi 188. Ayet – 1 – Rüşvet 10 Ocak 2012
569 Bakara Suresi 188. Ayet – 2 – Hilal Hesapla Belirlenir 10 Ocak 2012
570 Bakara Suresi 183-187. Ayetler 3 Ocak 2012
571 Çağdaş Kölelik Sistemi – Kredi 27 Aralık 2011
572 Özel Hayatın Gizliliği 20 Aralık 2011
573 Bakara Suresi 180-183. Ayetler – Vasiyet ve Miras 13 Aralık 2011
574 Bakara Suresi 180-181. Ayetler – Mirası Paylaştırma Görevi 6 Aralık 2011
575 Bakara Suresi 178-179. Ayetler – Ölüm Cezası 29 Kasım 2011
576 Bakara Suresi 178-179. Ayetler – Kur’an’da Kısas Cezası 22 Kasım 2011
577 Bakara Suresi 177. Ayet – Allah Yolunda İyi Olanlar 15 Kasım 2011
578 Ayet ve Hadislere Göre Kurban İbadeti 1 Kasım 2011
579 Allah’ın Evliyası Kimlerdir? 25 Ekim 2011
580 Bakara Suresi 172-175. Ayetler – Helal Gıda 18 Ekim 2011
581 B. 171. Ayet – Kalp, Göz ve Kulakların Mühürlenmesi Ne Demektir? 11 Ekim 2011
582 Bakara Suresi 168-170. Ayetler – Hayvan Kesimi ve Deniz Ürünleri 4 Ekim 2011
583 Bakara Suresi 163-167. Ayetler – Allah İle İlişkiyi Koparmak 27 Eylül 2011
584 Bakara Suresi 159-162. Ayetler – Ayetleri Gizlemek Küfürdür 20 Eylül 2011
585 Bakara Suresi 158. Ayet – Geleneğin Kur’an ve Sünnet Anlayışı 13 Eylül 2011
586 Bakara Suresi 155-157. Ayetler – Sıkıntıyı Bunalıma Dönüştürmemek 6 Eylül 2011
587 Kadir Gecesi 23 Ağustos 2011
588 Sosyal ve Ekonomik Açıdan Zekat 16 Ağustos 2011
589 Kur’an ve Sünnet Işığında Teravih Namazı 9 Ağustos 2011
590 Bakara Suresi 183-186. Ayetler – Oruç 2 Ağustos 2011
591 Bakara Suresi 154. Ayet 5 Temmuz 2011
592 Kutuplara Yapılan İkinci Yolculuk 30 Haziran 2011
593 Bakara Suresi 153. Ayet – Allah’tan Başkasından Yardım İstenir mi? 14 Haziran 2011
594 Bakara Suresi 152. Ayet – Allah’ı Zikir 7 Haziran 2011
595 Bakara Suresi 152. Ayet – Kur’an’da Hikmet Kavramı 31 Mayıs 2011
596 Bakara Suresi 151-152. Ayetler – Sahabenin Kur’an Eğitimi 24 Mayıs 2011
597 Bakara Suresi 142-150. Ayetler -“Kıblenin Değişmesi” 17 Mayıs 2011
598 Bakara Suresi 142. Ayet 10 Mayıs 2011
599 Bakara Suresi 139-141. Ayetler 3 Mayıs 2011
600 Bakara Suresi 135-138. Ayetler 26 Nisan 2011
601 Kur’an’da Peygamber Algısı 19 Nisan 2011
602 Bakara Suresi 130-134. Ayetler 12 Nisan 2011
603 Bakara Suresi 124-130. Ayetler 5 Nisan 2011
604 İbrahim (A.S.)’ın Geçirdiği İmtihanlar – 2 29 Mart 2011
605 İbrahim (A.S.)’ın Geçirdiği İmtihanlar 22 Mart 2011
606 Bakara Suresi 124-128. Ayetler 15 Mart 2011
607 Bakara Suresi 122-123. Ayetler 8 Mart 2011
608 Bakara Suresi 121. Ayet 1 Mart 2011
609 Bakara Suresi 120. Ayet 22 Şubat 2011
610 Bakara Suresi 117-119. Ayetler 15 Şubat 2011
611 Bakara Suresi 116. Ayet 8 Şubat 2011
612 Kutuplarda Namaz Vaktinin Tespiti 1 Şubat 2011
613 Bakara Suresi 114-115. Ayetler 25 Ocak 2011
614 Bakara Suresi 113. Ayet 18 Ocak 2011
615 Bakara Suresi 110-112. Ayetler 11 Ocak 2011
616 Bakara Suresi 109. Ayet – “Ehl-i Kitabın Kıskançlıkları” 4 Ocak 2011
617 Bakara 108. Ayet – “Ehl-i Kitap ve Müşriklerin Peyg. İstekleri” 28 Aralık 2010
618 Bakara Suresi 105-107. Ayetler – İlahi Kitaplarda Nesh 21 Aralık 2010
619 Bakara Suresi 104. Ayet – İlahi Kitapların Tahrifi 14 Aralık 2010
620 Bakara Suresi 102-104. Ayetler 7 Aralık 2010
621 Bakara Suresi 97-102. Ayetler 30 Kasım 2010
622 Bakara Suresi 91-96. Ayetler 23 Kasım 2010
623 Hayvan Kesimi 9 Kasım 2010
624 Hayvan Kesimi – Sorular ve Cevaplar 9 Kasım 2010
625 Kurban İbadeti 2 Kasım 2010
626 Kurban İbadeti – Sorular ve Cevaplar 2 Kasım 2010
627 Konulu Kuran Sohbetleri – Hacc İbadeti 26 Ekim 2010
628 Konulu Kuran Sohbetleri – Hacc İbadeti – Sorular ve Cevaplar 26 Ekim 2010
629 Bakara Suresi 87-90. Ayetler 19 Ekim 2010
630 Bakara Suresi 84-86. Ayetler 12 Ekim 2010
631 Bakara Suresi 83. Ayet – 4. Bölüm 5 Ekim 2010
632 Bakara Suresi 83. Ayet – 3. Bölüm 28 Eylül 2010
633 Bakara Suresi 83. Ayet – 2. Bölüm 21 Eylül 2010
634 Bakara Suresi 83. Ayet 14 Eylül 2010
635 Bakara Suresi 80-82. Ayetler / Günaha Batma ve Sonuçları 31 Ağustos 2010
636 Bakara Suresi 78-79.Ayetler – Kendi Kitaplarını Kuran Gibi Gösterenler 24 Ağustos 2010
637 Bakara Suresi 74-77. Ayetler / İman ve Küfür İlişkisi 17 Ağustos 2010
638 Bakara Sûresi 183-187.Ayetler / Oruç 10 Ağustos 2010
639 Bakara Sûresi 72-73.Ayetler – Ölülerin Diriltilmesi 6 Temmuz 2010
640 Bakara Sûresi 65-71.Ayetler – Kurbanlık Boğa Olayı 29 Haziran 2010
641 Bakara Sûres 65.Ayet – Allah’a İsyanın Dünyadaki Sonuçları 22 Haziran 2010
642 Bakara Sûresi 64.Ayet – Yahudilerden Alınan Söz 15 Haziran 2010
643 Bakara Sûresi 62.Ayet – Kimler Cennete Girer 8 Haziran 2010
644 Bakara Sûresi 61.Ayet – Tarım ve Avcı Toplumu 25 Mayıs 2010
645 Bakara Suresi 60. Ayet – Mucize ve Keramet 18 Mayıs 2010
646 Bakara Sûresi 58-59 – Ehl-i Kitabın Dünya Hakimiyeti Beklentisi 11 Mayıs 2010
647 Bakara Sûresi 53-58 Ayetler – Hz. Musa’ya İnen Kitap 4 Mayıs 2010
648 Bakara Sûresi 50-52 Ayetler – Yahudilerin Denizi Geçme Mucizesi 27 Nisan 2010
649 Bakara Sûresi 47-52 Ayetler – Yahudilere Verilen Nimetler 20 Nisan 2010
650 Bakara Sûresi 40-46 Ayetler – Yahudilerin Peygamber Beklentisi 13 Nisan 2010
651 Bakara Sûresi 39.Ayet – İnsanların ve Cinlerin Ortak Sorumluluğu 6 Nisan 2010
652 Bakara Sûresi 34-39 Ayetler 30 Mart 2010
653 Bakara Sûresi 34.Ayet – Hz. Adem (as) ve Cenneti 23 Mart 2010
654 Bakara Sûresi 31.Ayet – Hz. Adem’e Eşyanın İsimlerinin Öğretilmesi 16 Mart 2010
655 Bakara Sûresi 30.Ayet – Halifelik 9 Mart 2010
656 Bakara Sûresi 29.Ayet / Göklerin ve Yerin Yaratılışı 2 Mart 2010
657 Bakara Sûresi 28.Ayet / Reenkarnasyon İddialarına Kur’an’dan Cevaplar 23 Şubat 2010
658 Bakara Sûresi 26-27 Ayetler – Allah’a Teslimiyet 16 Şubat 2010
659 Bakara Sûresi (25) Ayet / Cennet ve Cennet Nimetleri 26 Ocak 2010
660 Bakara Sûresi (24-25) Ayetler 19 Ocak 2010
661 Bakara Sûresi (23-24) Ayetler 12 Ocak 2010
662 Bakara Sûresi (21-22) Ayetler 5 Ocak 2010
663 Bakara Sûresi (7-20) Ayetler 29 Aralık 2009
664 Bakara Sûresi (5-7) -1 22 Aralık 2009
665 Bakara Sûresi (1-5) 15 Aralık 2009
666 Bakara Sûresi -1 8 Aralık 2009
667 Fatiha Sûresi -1 1 Aralık 2009
668 Bakara Sûresi (5-7 Ayetler) -1 22 Kasım 2009
669 Bakara Sûresi (1-5 Ayetler) -1 15 Kasım 2009
670 Fatiha Sûresi -1 8 Kasım 2009
671 Ehli Kitap ve Müşrikler 30 Haziran 2009
672 Nas Sûresi / Vesvese 28 Nisan 2009
673 Hased ve Nazar 21 Nisan 2009
674 Felak Sûresi / Şerden Korunma 17 Nisan 2009
675 İhlas Sûresi / Allah’ın Varlığı 7 Nisan 2009
676 Tebbet Sûresi / Beddua 31 Mart 2009
677 Nasr Sûresi / Allah’ın Yardımı 24 Mart 2009
678 Roma Ziyareti 17 Mart 2009
679 Kafirûn Sûresi / Kafirler 3 Mart 2009
680 Kevser Sûresi / Kurban 24 Şubat 2009
681 Maûn Sûresi / Dini Yalanlayanlar 17 Şubat 2009
682 Kureyş Sûresi / Kadınların Mahremsiz Yolculuğu 10 Şubat 2009
683 Fil Sûresi / Fil Olayı ve Yanardağ Patlaması 3 Şubat 2009
684 Hümeze Sûresi / Koğuculuk 27 Ocak 2009
685 Asr Sûresi / İyiliği ve Sabrı Tavsiye 20 Ocak 2009
686 Tekasür Sûresi / Çoğaltma Sevgisi ve Ölüm 13 Ocak 2009
687 Kur’anda İsrailoğulları 6 Ocak 2009
688 Karia Sûresi / Sevapların ve Günahların Tartılması 30 Aralık 2008
689 Cariyeler ve Sömürülen Cinsellikleri 23 Aralık 2008
690 Adiyat Sûresi / Aşırı Mal Sevgisinin Tehlikesi 16 Aralık 2008
691 Ayetler ve Hadisler Işığında Kurban 2 Aralık 2008
692 Ayetler ve Hadisler Işığında Mut’a Nikahı 25 Kasım 2008
693 Hac 11 Kasım 2008
694 Zilzal Sûresi / Hesap Günü 11 Kasım 2008
695 Zilzal Sûresi / Zelzele 4 Kasım 2008
696 Beyyine Sûresi / Hanifler 27 Ekim 2008
697 Beyyine Sûresi / Kafirler ve Müşrikler 27 Ekim 2008
698 Alak Sûresi / Namaz Vakitleri 14 Ekim 2008
699 Alak Sûresi / Yaratılış Safhaları 7 Ekim 2008
700 Kadr Sûresi / Kadir Gecesi 26 Eylül 2008
701 Alak Sûresi / Okumanın Önemi 16 Eylül 2008
702 Tin Sûresi / Salih Amel 9 Eylül 2008
703 İnşirah Sûresi / Zorluk ve Kolaylık 2 Eylül 2008
704 Oruç 26 Ağustos 2008
705 Duha Sûresi / Yetimlik 19 Ağustos 2008
706 Duha Sûresi / Peygamberin Yetimliği 12 Ağustos 2008
707 Leyl Sûresi / Cömertlik ve Cimrilik 15 Temmuz 2008
708 Şems Sûresi – İyilik ve Kötülük 8 Temmuz 2008
709 Beled Sûresi / İnsanın Vasıfları 1 Temmuz 2008
710 Fecr Sûresi / Kötülüğe Yönelmek 24 Haziran 2008
711 Gaşiye Sûresi / Kıyamet Günü 17 Haziran 2008
712 Ala Sûresi / Eşyanın Dili -2 10 Haziran 2008
713 Kur’anda Haram Kılınan Yiyecekler 3 Haziran 2008
714 Tekvir Sûresi / İsar Kelimesi 1 Haziran 2008
715 Ala Sûresi / Eşyanın Dili 27 Mayıs 2008
716 Avrupa’da Hayvan Kesimi 20 Mayıs 2008
717 Ala Sûresi / Kainatın Oluşumu 13 Mayıs 2008
718 Tarık Sûresi / Sabah Yıldızı 6 Mayıs 2008
719 Büruc Sûresi / Göğün Burçları -2 29 Nisan 2008
720 Büruc Sûresi / Göğün Burçları 22 Nisan 2008
721 İnşikak Sûresi / Mal ve Mülk ile Şımarma 8 Nisan 2008
722 İnşikak Sûresi / Göğün Yarılması 1 Nisan 2008
723 Mutaffifin Sûresi / İlliyyun 25 Mart 2008
724 Mutaffifin Sûresi / Ölçü ve Tartıda Hile 18 Mart 2008
725 İnfitar Sûresi / Göğün Yarılması 11 Mart 2008
726 Tekvir Sûresi / Mesiet ve İrade Toplantısı Değerlendirmesi 4 Mart 2008
727 Tekvir Sûresi / Kuranda Meşiet ve İrade 26 Şubat 2008
728 Tekvir Sûresi / Kıyamet Sahneleri 5 Şubat 2008
729 Abese Sûresi / Kıyamette İnsanların Durumu 29 Ocak 2008
730 Abese Sûresi / İnanç Hürriyeti 15 Ocak 2008
731 Abese Sûresi / Peygamberin Masumiyeti 8 Ocak 2008
732 Abese Sûresi / Peygamber Masum mudur? 1 Ocak 2008
733 Nâziat Sûresi / Kıyamet 25 Aralık 2007
734 Hac Sûresi / Hac İle İlgili Ayetler 18 Aralık 2007
735 Nâziat Sûresi / Yeniden Diriliş 11 Aralık 2007
736 Nâziat Sûresi / Ahiretle İlgili Hatırlatmalar 4 Aralık 2007
737 Nebe Sûresi / Hüküm Günü 13 Kasım 2007
738 Nebe Sûresi / Büyük Haber 6 Kasım 2007
739 Nebe Sûresi / Kıyamet Haberleri 30 Ekim 2007
740 Mûrselat Sûresi / Hakikatler 23 Ekim 2007
741 Mûrselat Sûresi / Alemin İdaresi 17 Ekim 2007
742 Ramazan Özel / Bayramdaki Görevlerimiz 9 Ekim 2007
743 2007 Ramazan Özel / Zekat ile İlgili Ayetler 2 Ekim 2007
744 2007 Ramazan Özel / Zekat – Sadaka 18 Eylül 2007
745 2007 Ramazan Özel / Ramazan ile İlgili Ayetler 11 Eylül 2007
746 İnsan Sûresi / İnsanın Yaratılışı 4 Eylül 2007
747 Kıyamet Sûresi / Kıyamet Sahnesi 31 Temmuz 2007
748 Kıyamet Sûresi / Kıyamet 24 Temmuz 2007
749 Müddessir Sûresi / 32-56.Ayetler 17 Temmuz 2007
750 Müddessir Sûresi / Faiz Yasağı 26 Haziran 2007
751 Müddessir Sûresi / İnsanları Uyarma 26 Haziran 2007
752 Müzzemmil Sûresi / Kur’an Okumanın Önemi 19 Haziran 2007
753 Müzzemmil Sûresi / Gece Kur’an Okumak 12 Haziran 2007
754 Müzzemmil Sûresi / Örtüsüne Bürünen 5 Haziran 2007
755 Ana Rahmindeki Sakat Ceninin Alınması 29 Mayıs 2007
756 2007 Ramazan Özel / Oruç ile İlgili Ayetler 25 Mayıs 2007
757 Kalem Sûresi / 32-52.Ayetler 25 Mayıs 2007
758 Cin Sûresi / Mescidler 22 Mayıs 2007
759 Cin Suresi 15 Mayıs 2007
760 Cin Suresi 8 Mayıs 2007
761 Cin Sûresi / İnsan ve Cinler 1 Mayıs 2007
762 Nuh Sûresi / Davet 24 Nisan 2007
763 Nuh Sûresi / Nuh Kıssası 17 Nisan 2007
764 Meâric Sûresi / İnkarcılar 10 Nisan 2007
765 Meâric Sûresi / Hesap Günü 4 Nisan 2007
766 Mearic Suresi 27 Mart 2007
767 Hakka Suresi / Gayrimüslimler ile İlişkiler 13 Mart 2007
768 Gayrimüslimler ile İlişkiler 13 Mart 2007
769 Hakka Sûresi / Helak Olan Kavimler 13 Mart 2007
770 Kalem Sûresi / 13-43.Ayetler 6 Mart 2007
771 Hakka Sûresi / Semûd ve Ad Kavmi 27 Şubat 2007
772 Hakka Sûresi / Kıyamet Günü 20 Şubat 2007
773 İnsanın Yaratılışı / Yokluk 6 Şubat 2007
774 İnsanın Yaratılışı / Ana Rahmi 23 Ocak 2007
775 Kalem Sûresi / Öğretmek 9 Ocak 2007
776 Ramazan Özel -Soru Cevap 2 Ocak 2007
777 Kurban Özel / Kurban İle İlgili Ayetler 26 Aralık 2006
778 Kalem Sûresi / Kalem’e Yemin 19 Aralık 2006
779 Süleymaniye Vakfı Hakkında 12 Aralık 2006
780 Mülk Sûresi 24.Ayet / İnsanın Gelişimi 5 Aralık 2006
781 Mülk Sûresi 23.Ayet / İnşâ Etmek 28 Kasım 2006
782 Mülk Sûresi 15.Ayet / Yeryüzü Nimetleri 21 Kasım 2006
783 Mülk Sûresi / Yardımlaşma 14 Kasım 2006
784 Tahrim Sûresi / Tevbe Etmek 30 Ekim 2006
785 Ramazan Özel / Oruç İle İlgili Ayetler -4 10 Ekim 2006
786 Ramazan Özel / Oruç İle İlgili Ayetler -3 3 Ekim 2006
787 Ramazan Özel / Oruç İle İlgili Ayetler -2 26 Eylül 2006
788 Ramazan Özel / Oruç İle İlgili Ayetler 19 Eylül 2006
789 Tahrîm Sûresi 3.Ayet / Haram Kılma Yetkisi 12 Eylül 2006
790 Tahrîm Sûresi / Peygamberlerin Haram Kılma Yetkisi 5 Eylül 2006
791 Talak Sûresi 8.Ayet / Boşanma -4 8 Ağustos 2006
792 Talak Sûresi 6.Ayet / Boşanma -3 1 Ağustos 2006
793 Talak Sûresi 4.Ayet / Boşanma -2 27 Temmuz 2006
794 Talak Sûresi / Boşanma 18 Temmuz 2006
795 Teğabun Sûresi 14.Ayet / İtaat 11 Temmuz 2006
796 Teğabun Sûresi / Cehennemlikler 4 Temmuz 2006
797 Teğabun Sûresi 5.Ayet / Kafir Kime Denir 20 Haziran 2006
798 Tegabûn Sûresi / Kafirlik 13 Haziran 2006
799 Teğabun Sûresi / Aldatmak 6 Haziran 2006
800 Münafikûn Sûresi / Ecel -2 30 Mayıs 2006
801 Münafikûn Sûresi 11. Ayet / Ecel 23 Mayıs 2006
802 Hz.İsa Gelecek mi? 20 Mayıs 2006
803 Münafikûn Sûresi / Münafıklar 20 Mayıs 2006
804 Münafikûn Sûresi / Allah Yolunda Olanlara Karşı Gelenler 16 Mayıs 2006
805 Münafikun Sûresi / Cuma Namazı 2 Mayıs 2006
806 Cum’a Sûresi / Cuma Namazı 25 Nisan 2006
807 Muhammed Sûresi 1-4 Ayetler / Aracılık ve Şirk 19 Nisan 2006
808 Cum’a Sûresi / Kitap Yüklenenler 18 Nisan 2006
809 Hz. İsa’nın Müjdesi 11 Nisan 2006
810 Saff Sûresi 3. Ayet / Ehli Kitabın Peygamberimize Bakışı 28 Mart 2006
811 Saff Sûresi / Ehli Kitabın Peygamberimize Bakışı 21 Mart 2006
812 Mümtehine Sûresi 13.Ayet / İftida – Bey’et 14 Mart 2006
813 Mümtehine Sûresi / İftida – Gayrimüslimlerle Evlilik 7 Mart 2006
814 Mümtehine Sûresi 10.Ayet / Kadınların Boşama Hakkı 28 Şubat 2006
815 Karikatür Olayı 14 Şubat 2006
816 Mümtehine Sûresi / Gayrimüslimlerle İlişkiler 14 Şubat 2006
817 Mücadele Sûresi 18.Ayet / Allah’ın İsimleri 31 Ocak 2006
818 Haşr Sûresi 11. Ayet / Münafıklar ve Karekterleri 19 Ocak 2006
819 Ganimet – Kurban 3 Ocak 2006
820 Fetih Suresi -15 / Tebük Seferi ve Münafıklar 28 Aralık 2005
821 Haşir Sûresi / Ganimet ve Nesir 27 Aralık 2005
822 Fetih Sûresi / Hudeybiye Sonrası Olaylar 21 Aralık 2005
823 Haşr Sûresi / Sürgün ve Ganimetler 20 Aralık 2005
824 Mücadele Sûresi / Allah’ın Gazab Ettiği Kişilerle İlişkiler 13 Aralık 2005
825 Mücadele Sûresi / Allah’a ve Peygamberine Karşı Gelmek 6 Aralık 2005
826 Mücadele Sûresi / Zihar ve Kefareti 22 Kasım 2005
827 Kur’anı Kerim’de Ehli Kitap 15 Kasım 2005
828 Hadid Sûresi / Demirin Önemi 8 Kasım 2005
829 Fetih Sûresi / İslam Müslümanlar ve Diğer Dinler 1 Kasım 2005
830 Ramazan Özel / Zekat 1 Kasım 2005
831 Ramazan Özel / Zekat ve Kadir Gecesi 25 Ekim 2005
832 Ramazan Özel / İnfak – Zekat 18 Ekim 2005
833 Ramazan Özel / Oruç 11 Ekim 2005
834 Ramazan Özel 4 Ekim 2005
835 Hadid Sûresi 20.Ayet 27 Eylül 2005
836 Hadid Sûresi 11.Ayet 20 Eylül 2005
837 Hadid Sûresi 7.Ayet / İnfak 13 Eylül 2005
838 Hadid Sûresi / Arş ve Kûrsi 6 Eylül 2005
839 Vakıa Sûresi 41. Ayet / Cehennemlikler 16 Ağustos 2005
840 Vakıa Sûresi / Cennet Nimetleri 9 Ağustos 2005
841 Rahman Sûresi / Cennette Hûriler ve Gilmanlar 3 Ağustos 2005
842 Rahman Sûresi 14. Ayet / Cinlerin Yaratılışı 26 Temmuz 2005
843 Rahman Sûresi / İnsanın Yaratılışı 19 Temmuz 2005
844 Kamer Sûresi 41.Ayet / Allah’ın Varlıklara Koyduğu Standart 12 Temmuz 2005
845 Kamer Sûresi 23.Ayet / Kur’anı Anlamak Kolaydır 5 Temmuz 2005
846 Necm Sûresi 33.Ayet / Şefaat 21 Haziran 2005
847 Necm Sûresi 26.Ayet / Şefaat 14 Haziran 2005
848 Necm Sûresi 19. Ayet / Şefaat 7 Haziran 2005
849 Necm Sûresi / İsra ve Miraç 31 Mayıs 2005
850 Necm Sûresi / Sünnet – Vahiy İlişkisi 24 Mayıs 2005
851 Fetih Sûresi 24.ayet / Hac Rüya ve Mekkenin Fethi 17 Mayıs 2005
852 Tur Sûresi / İsra Miraç Hristiyanlar ve Mucize 10 Mayıs 2005
853 Zariyat Sûresi / Siirt Konferansı ve Kadın Erkek Ayrımcılığı 26 Nisan 2005
854 Zariyat Sûresi 38.Ayet / Tevbe ve Zamanı 12 Nisan 2005
855 Zariyat Sûresi 41.Ayet / Kıssalar 3 Nisan 2005
856 Zariyat Sûresi 36.Ayet / Ecel-i Musemma 29 Mart 2005
857 Zariyat Sûresi / Gökten Rızık İnmesi 22 Mart 2005
858 Zariyat Sûresi / Gök Kapıları 15 Mart 2005
859 Kaf Sûresi / Kıyamet 8 Mart 2005
860 Kaf Sûresi / Kıyamet Günü ve Yeniden Dirilme 1 Mart 2005
861 Hucurat Sûresi 18.Ayet / İman İslam ve Münafıklar 22 Şubat 2005
862 Hucurat Sûresi 7. Ayet / İslam Kardeşliği 15 Şubat 2005
863 Başörtüsü ve Laiklik 12 Şubat 2005
864 Hucurat Sûresi / Öncelik Allah ve Elçisi 1 Şubat 2005
865 Kamer Sûresi / Peygamberlerine Karşı Çıkanların Sonu 28 Ocak 2005
866 Hucurat Suresi 25 Ocak 2005
867 Kur’an ve Sünnete Göre Kurban 18 Ocak 2005
868 İftida – Hudeybiye 14 Aralık 2004
869 Muhammed Sûresi (28-38) 30 Kasım 2004
870 Kadir Gecesi 19 Kasım 2004
871 Sadaka ve Zekat 1 Kasım 2004
872 Oruç ile ilgili ayetler 2 Ekim 2004
873 Zekat / Tevbe Sûresi 60.Ayet 13 Mayıs 2004
Kuran Dersi Canlı Yayın