İçkinin Yasaklanması ve Tedricilik (Maide 90. Ayet)

10 Temmuz 2018 tarihinde yayınlandı. görüntülenme Kur'an Sohbetleri

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Euzubillahimineşşeytanirracim.Bismillahirrahmanirrahim.

Elhamdu lillahi rabbil alemin, vel akıbetu lil muttekın, essalatu vesselamu ala resulüne Muahmmedin ve ala alihi ve sahbihi ecmain.

Bugün Maide Suresinin 90 ve 91. Ayetlerini anlamaya çalışacağız. Burada hamr yani bizim Türkçemizde sarhoşluk veren içki, sarhoş edici içki onunla ilgili hükümler var. Kumarla ilgili hükümler var. Kumarla ilgili hükümler var. Ve ibadet için dikilen taşlar, fal okları falan onlardan bahsediliyor. Ayeti kerime şöyledir. “Yâ eyyuhellezîne âmenû” “Müminler” “innemel hamru vel meysiru vel ensâbu vel ezlâmu ricsum min ameliş şeytâni” “Hamr yani sadece hamr kumar, putlara kurban kesilmesi için dikilmiş olan taşlar, fal okları şeytan işi pisliklerdir.” “fectenibûhu leallekum tuflihûn” “Onlardan uzak durun. Belki iflah olur, umduğunuza kavuşursunuz.” (Maide 90) Hamr kelimesinin Arap dilindeki karşılığı yani sözlük anlamı 2:12 2:19 sn. arası anlaşılmıyor. diye de şey yapılır. Yani aklı örten demektir. Biz Türkçe’de serhoş kelimesini kullanırız. Ser Farsça’da baş demektir. Hoş da Farsça’dır. Hani sarhoşlar birbirlerine kafam iyi derler ya… Bunun tam Farsçası serhoştur. Hoş kelimesi iyi falan diye Türkçe’de kullanılıyor. Serhoş… Ser de baş demek. Serhoş başı iyi anlamına geliyor. Aklı örtülünce yani düşünemez hale gelince her şey konuşabiliyorlar. İşte Allahu Teala burada “Aklı örten şeyler yani sarhoş eden şeyler” ki elif lamlı gelmiş. Bütün, ne kadar varsa hepsi içine girer. Ondan sonra “vel meysiru” de kolayca para kazanma yoludur. Yani sıkıntıya girmeden para kazanmaktır. Mesela adam bir tane piyango bileti alıyor. Ona on lira veriyor hedefinde kolay bir şekilde milyarlarca lira para kazanmayı düşüyor. Tabi kolayca para kazanılan, kolayca para kaybedilen bir alandır. Kaybı da kolaydır. Kazanımı da kolaydır. “vel ensâbu” “bir de putlara kurban sunulması için hazırlanmış sunaklar.” “vel ezlâmu” Ezlam da oklardır. Araplar bir şey yapmaya karar verdikleri zaman çekiyorlar. İyi çıkıyorsa yapıyorlar, kötü çıkıyorsa yapmıyorlar. Putlara yalvarıyorlar. Bugün de kabirlere gidiliyor. Dua ediliyor, bir şeyler isteniyor ama tek farkı ok çekme diye bir şey yoktur. Ama onlar okla çekerek… Mesela birisiyle evlenmek istiyorsa oku çekiyor. Eğer iyi çıkıyorsa evleniyor. Kötü çıkıyorsa evlenmiyor. Yolculuğa gidecekse o şekilde yapıyor. Tabi bunlar doğru şeyler değildir. Allahu Teala bütün bunlar “ricsum min ameliş şeytâni” “şeytan işi pisliklerdir” diyor. Bu ezlam şey içinde kullanılıyor. Hani tombalada olduğu gibi… Ya da milli piyangoda olduğu gibi… Herkes katılıyor. Herkese birer numara veriliyor. Ya da isimler veriliyor. Sonra bazıları için çekiliş yapılıyor. O çekilişin adına da ezlam ile pay arama şeklinde bir isimde veriliyor. Yani o da haram. Çünkü zaten tombalada, piyangoda, aynı şekilde haramdır. “fectenibûhu” “ondan uzak durun.” Yani bu gibi işlere asla girmeyin. “leallekum tuflihûn” “Belki umduğunuza kavuşursunuz.” (Maide 90) Çünkü içki insanın ömrünün bir bölümünü şuursuzca geçirmesine sebebiyet veriyor. Kumarda insanları çok fazla meşgul eden bir şeydir. Bir tanıdığım vardı. Kumar oynardı. Sonradan tevbekar oldu. Orada kumar oynarken tuvalete öyle sıkışırdık ki ama kalkıp gidemezdik diyor. Yani o kumar onları öyle çekiyor ki tuvalete bile gidemiyorlar. Ya da dikkat ediyorsanız en sevdiklerini bile kumarda kaybetmeye razı olabiliyorlar. Yani insanın kişiliğini bütünüyle elinden alıyor. “Bunlar şeytan işi pisliklerdir. Onlardan uzak durun. Belki umduğunuza kavuşursunuz.” (Maide 90)

İnnemâ yurîduş şeytânu” “Şeytanın istediği sadece şudur.” “ey yûgıa beynekumul adâvete vel bağdâe fil hamri vel meysiri” “içki ve kumar ile aranıza düşmanlık ve kin sokmak ister.” Yani içki ve kumar insanları birbirine düşman eder. Mesela bir zamanlar Türkiye’de kumar serbest bırakıldı. Kumarhanelerde insanların sık sık öldürülmesine şahit oluyorduk. İçkinin de bir sürü kötü şeylere sebebiyet verdiğini biliyoruz. Allahu Teala “Aranıza düşmanlık ve kin sokmak ister” diyor. “ve yesuddekum an zikrillâhi” “Allah’ın zikrinden sizi engeller.” Allah’ın zikri demek Allah’a ait olan bilgi demektir. Yani Allah’ın kitabıdır. Allah’ın kitabını anlamanız konusunda sizi engeller. Çünkü şuurunuz yerinde olmaz. Kafanız başka bir yerde olur. Mesela bugünde telefonla, şuradan, buradan çeşitli oyunlar oynayanlar bakıyorsunuz ki hiç ondan kendilerini kurtaramıyorlar. Başka şey düşünemez hale geliyorlar. “ve anis salâh” “namazdan da sizi engeller.” “fehel entum muntehûn” “onlardan vazgeçtiniz değil mi?” (Maide 91)

Ve etîullâhe ve etîurrasûle” “Allah’a itaat edin yani resule.” Yani bu kitapta ne emrediliyorsa ona itaat edin. “vahzerû” “kendinizi koruyun.” Sakının. “fein tevelleytum” “Eğer bu işten yüz çevirirseniz” Hala devam ederseniz. “fağlemû ennemâ alâ rasûlinel belâğul mubîn” “Bilin ki resulümüze düşen apaçık bir şekilde meseleyi ortaya koymaktır.” (Maide 92) Yani kitaba ve kitabı tebliğ edenlere düşen konuyu ortaya koymaktır. Konuyu açıkça ortaya koyarsınız. İnsanlara içkinin ve kumarın yanlışlığını anlatırsınız. Ondan sonra yapan yapar, yapmayan yapmaz. Çünkü bu imtihan dünyasıdır. İnsanları bu tür şeylerden vazgeçirmek bizim gücümüz dışındadır. Bizim geleneksel anlayışta şöyle bir şey vardır. Allahu Teala içkiyi adım adım yasakladı, eğer Mekke’de birden bire içki haramdır deseydi millet Müslüman olmazdı. Çünkü içki çok fazla içiliyordu derler. Medine’de alıştıra, alıştıra işte en son bu ayetle içkiyi yasakladı diye söylenir. Bakalım bu gerçek mi, doğru mu? Gerçeği yansıtıyor mu, yansıtmıyor mu? Bunu Yahya’dan dinleyelim.

Yahya ŞENOL: Bu adım adım bir şeyin yasaklanması olayı İslam fıkhında Tedricilik başlığı altında inceleniyor. Tedricilik aşama, aşama kolaydan zora doğru, azdan çoğa doğru hükümlerin gelmesi olayıdır. Bu kelime çok yaygın olmasa da bizim dilimizde de kullanılıyor. Anlatılmak istenen de genelde verilecek örneklerden net bir şekilde anlaşılıyor zaten… Allahu Teala herhangi bir hükmü, bu emir veya yasak kabilinden olabilir, İslam toplumuna uygulatmak istediği zaman yani kaba tabiriyle pat diye bir anda onu söylemiyor da alıştıra, alıştıra söylüyor. Bunu demeye getiriyorlar. Alıştıra, alıştıra… Biraz önce Hocamın söylediği de kitaplara bir rivayet olarak girebilmiş. Aişe validemizin şöyle söylediği naklediliyor. “İçki Medine döneminde değil de Mekke döneminde yasaklanacak olsaydı hiç kimse içkiyi falan da bırakmazdı.” O kadar çok sevmişler, o kadar çok benimsemişler ki Allahu Teala Mekke döneminin başlarında eğer içkiyi yasaklayacak olsaydı inananlar bile içkiyi terk etmezlerdi. Ne oldu? Tedrici olarak yani yavaş yavaş, alıştıra alıştıra… Allahu Teala İslam toplumuna içkiyi, belki fırsat kalırsa biraz sonra faizi ve hatta kölelik ve cariyelik uygulamasını yavaş yavaş, alıştıra alıştıra uygulattı.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: 11:46 11:54 sn. arası anlaşılmıyor.

Yahya ŞENOL: O da söyleniyor. Bu tedricilik konusuna verilecek olan bu örnekler bir numarada hep içki örneği veriliyor. Ben bu ayetler sırası geldiği için o örneği vermek istiyorum. İçki Medine döneminde yasaklandı, haram kılındı deniyor. Mekke döneminde bunu yasaklayacak herhangi bir ayet inmedi deniyor. İlk inen ayette nüzul rivayetlerini incelediğimizde Nahl Suresinin 67. Ayeti… Bu Nahl Suresinin 67. Ayetinde şöyle buyruluyor. “Ve min semerâtin nahîli vel ağnâbi tettehızûne minhu sekerav ve rizgan hasenâ inne fî zâlike leâyetel ligavmiy yağgılûn” “Hurma ve üzüm ürünlerinden hem sarhoş edici şeyler hem de güzel rızıklar, gıdalar elde edersiniz. İşte bunda aklını kullanan kimseler için büyük ibret vardır.” (Nahl 67) İşte içkiyle alakalı inen ilk ayet bu, buradan içkinin haram olduğuna dair herhangi bir malumat edinemiyoruz biz diyorlar.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Bu sure nerede inmiş?

Yahya ŞENOL: Mekke’de…

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Mekke’de inen bu surede içkinin haramlığı yok diyorlar. Allah orada ne diyor?

Yahya ŞENOL: Yok deniyor. “tettehızûne minhu sekerav ve rizgan hasenâ” “sarhoşluk veren şeylerde elde edersiniz, güzel rızıklarda yani helal içeceklerde elde edersiniz” (Nahl 67) diyor.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR:sekerav” “sarhoşluk veren şey” (Nahl 67) diyor. Bir de güzel rızık diyor.

Yahya ŞENOL: Zıt şeyler olarak anlatılıyor. Güzel rızıksa deme ki o güzel değil, pis…

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Yine Mekke’de inan Araf Suresinde ne diyor?

Yahya ŞENOL:ve yuharrimu aleyhimul habâise” “pis olan şeyleri haram kılar” (Araf 157) diyor.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Daha ne desin? Sanki Mekke’de iyi gösterilmiş gibi… Öyle şey olur mu? Bir de burada şuna dikkat edin. Bugün dünyanın hiçbir yerinde içkiyi savunan bir adam bulamazsınız. Her yerde içki yasaktır. Onun için içki üretimi sıkı denetime tabidir. İçkiyi herkes satın alamaz. Satın almak için belli yaşlar vardır. Herkes satamaz. Denetime tabidir. Niye? Çünkü evrensel bir yasak vardır. Sadece kontrollü olarak satılır. Yani bugün ki insanlar Mekke toplumundan daha mı şey? Fıtrat budur yani…

Yahya ŞENOL: Hâlbuki bu ayeti kerimede… Belki biraz sonra Hocam söyleyecek. Maide 90. Ayette yer alan hamr kelimesinin içeriğini Nahl Suresi 67. ayetten öğreniyoruz. Cenabı Hak buna dair bir malumat veriyor. O da sarhoş edici şeylerin sadece Hanifi mezhebinde iddia edildiği gibi üzüm ve üzümden elde edilen üzüm şarabından ibaret olmadığını gösteriyor. Ayette Allahu Teala hem üzüm hem hurma ürünlerinden sarhoş edici şeyler, içecekler elde edilebildiğini söylüyor. Neyden olursa olsun bu sarhoş edicilik vasfı bize hamr kelimesinin tanımını veriyor. Ama şimdi buradaki şeyi biraz sonra nesh edildi söylemiyle tamamen yürürlükten kaldırılacak. “Mekke döneminde ilk olarak bu ayet indi, ashabı kiram bu ayeti okuduğu zaman içkiyle ilgili yasak olduğuna dair hiç bilgi elde edemedi. Ve içmeye devam ettiler. Daha sonra Mekke dönemi kapandı. Medine’ye hicret edildi. Medine’de de Bakara Suresi nazil olmaya başladı. Konuyla ilgili olarak Bakara Suresinin 219. Ayeti geldi” diyorlar. Bakara Suresinin 219. Ayeti şöyledir. “Yes’elûneke anil hamri vel meysir” “Sana hamr dan ve kumardan” Yani içki ve kumar diye çeviriyoruz ama tabi iki deyince kapsamını daraltmış oluyoruz.  Hamr kişiyi içtiği, yediği veya herhangi bir şekilde vücuduna aldığı zaman… Çeşitli yollarla… İster damar yoluyla alsın. İster başka bir şekilde alsın. Aklını uyuşturan, devre dışı bırakan her türlü sarhoş edici, uyuşturucu maddeler demektir. “Hamr ve kumarı sana soruyorlar.”  “gul” “de ki” “fîhimâ ismun kebîruv” “O ikisinde de büyük bir ism vardır.” İsm kişiyi hayırdan çekip uzaklaştıran, şerre yaklaştıran şeydir. Günah olarak tercüme edelim. “İkisinde de büyük günah vardır.” “ve menâfiu linnâs” “büyük menfaatlerde vardır.” (Bakara 219)

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: 16:45 16:47 sn. arası anlaşılmıyor. Az önce söylediğin daha iyi…

Yahya ŞENOL: Yani açılımı o…

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Yani Allahu Teala neden ism diyor?

Yahya ŞENOL: Kişiyi hayırdan alıyor, şerre yaklaştırıyor.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Yani kumar milleti birbirine düşürüyor. Namazdan, ibadetten, iyi işlerden uzaklaştırıyor. İçki de öyledir. Bugün dünyanın neresine giderseniz herkes aynıdır.

Yahya ŞENOL: Ama ilginç olan şu… “fîhimâ ismun kebîruv” “ikisinde de büyük günah vardır.” İsm vardır. Bu ifadeye rağmen şöyle diyorlar. “Müfessirlerin çoğunluğu bu ayetin şarapla ilgili açık bir yasak getirmediği, muhatapları böyle bir yasağa zihnen hazırladığı görüşündedirler.” Yani bu ayetten bunda herhangi bir günah falan olduğu anlaşılmıyormuş? “fîhimâ ismun kebîruv” “ikisinde de büyük günah vardır.” Daha ne olsun yani? Hemde “kebir” vasfı var.  “büyük günah vardır” (Bakara 219) diyor. Buradan haramlara dair bir şey çıkmıyor diyorlar.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Az önce Araf Suresiyle müdahale ettik. Mekke’de inmiş olan Araf Suresi… Araf Suresi ism için ne diyor? “Gul innemâ harrame rabbiyel fevâhışe” “De ki Rabbim fuhuş çeşitlerini haram kıldı.” Bu fuhuş çeşitleri erkek erkeğe, kadın kadına, kadın erkek… En az üç tane olması gerekiyor. “mâ zahera minhâ ve mâ betane” “İster gizli yapılsın, ister açık yapılsın haramdır.” “vel isme” “ism’ide Allah haram kılmıştır.” (Araf 33) Siz şöyle dikkat edin. Her zaman şunu söylüyoruz. Kuran’ı doğru anlamak için hoca olmaya gerek yok. Ne için hoca olmak gerekiyordu? Ayeti saptırmak için… Çünkü herkes saptıramaz. En cahil bir adam Araf 33. ayetten… “Allah ism’i haram kılmıştır” diyor. Yani kişiyi hayırdan uzaklaştıran… Bakara 219’da da “büyük ism vardır” diyor. Peki, ama haram değilmiş diyorlar. Bakara Suresi Medine’de inmiş, Araf Suresi de Mekke’de inmiş… Hem bu büyük ism diyecek hem de yasak, haram olmamış olacak. Yani bu hakikaten alim olmak da değil, kafayı yemiş olmak lazım. Başka şey değil yani…

Yahya ŞENOL:Bakara 219. Ayetle birlikte bazı sahabiler artık yavaş yavaş içkiden sıkılmaya başladılar. Ama yasaklama tüm zihinler için aynı açıklıkta olmadığından birçok Müslüman içmeye devam etti. Şu halde daha açık bir hükme ihtiyaç duyuldu.” Yani ne yapacağız? Bu ism günah mı değil mi böyle bir arada kalıyorlar. Medine döneminde üçüncü bir ayet iniyor. O da Nisa Suresinin 43. Ayeti… Nisa Suresi 43. Ayetiyle ilgili olarak “Bazı sahabilerin içkiliyken namaza durmaları ve imamın bazı ayetleri ters yüz etmesi üzerine bu ayet indi ve bunun akabinde bazı sahabiler içkiyi terk ettiler. Bu ayet gereği en azından namaz kılacakları zaman içmediler.” Nisa 43. Ayet şöyledir. “Yâ eyyuhellezîne âmenû” “Ey iman edenler” “lâ tagrabus salâte ve entum sukârâ” “Sarhoşken namaza yaklaşmayın.” Ama her türlü sarhoşlukta mı? Hayır. “hattâ tağlemû mâ tegûlûne” “ne dediğinizi bilinceye kadar…” (Nisa 43) Yani kişi içmiş ama ne dediği biliyor, daha aklı falan yerinde bu durumda o halde de namaz kılacağını, kılması gerektiğini emreden bir ayettir bu… Ama ne dediğini bilemeyecek derecede artık… Tabiri caizse zil zurna sarhoş olmuşsa Cenabı Hak o durumda namaza yaklaşmayacaksın diyor. Buradan şu sonucu çıkarıyorlar. Bakın hala içkinin haramlığına dair bir şey elde edemiyoruz diyorlar. Sadece neyi öğreniyoruz? Bu ayetle birlikte artık sahabiler yavaş yavaş anladılar. Yasak geliyor, yaklaşıyor… Böyle zannetmişler.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Burada bir şey daha söyleyeyim de… Bir gün Fatih Camisinde Pazar günü vaaz ettim. Vaazdan dışarı çıkıyorum. Bir adam camiye girmek istiyor ama ağzı leş gibi içki kokuyor. Kimse içeriye sokmak istemiyor. Niye sokmuyorsunuz? Bırakın girsin dedim. Hocam sarhoş dediler. Olsun bak adam orada ne diyor? Beni Allah’ın mescidinden engelleyemezsiniz diyor. Bak ne dediğini biliyor. Yani adam içkili diye… Belki şu anda tevbe ediyor. Sana ne? Sonra hep içkiden mi sarhoş olunur? Bazen insanlar başka şeylerden de akli melekesi zayıflamış olabilir. Yani bugün hangi mezhep bir insan sarhoşken namaz kılabilir diyor?

Yahya ŞENOL: İçki içmiş bir insan namaz kılsa bile 40 gün namazının kabul edilmeyeceği inancı var. Uzağa gitmeyelim. 40 gün kılsa bile kabul edilmez diyorlar.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Allah ne dediğini biliyorsan kılarsın diyor. Ayette 40 gün var mı? Ne dediğini bilene kadar namaza yaklaşmayacaksın diyor. Ne dediğini bildiği zaman kaç gün beklemesi lazım? Bir müddet sonra adam ne dediğini bilecek hale gelir. 40 günü nereden çıkarıyorlar?

Yahya ŞENOL: Hadis, rivayet naklediyorlar.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Ne olacak? Rahat rahat uydurabilirsiniz.

Yahya ŞENOL: Nisa 43. Ayette de içkinin haramlığına dair bir delil yok diyorlar. Halbuki ayet haram olmasına rağmen nefsine yenilmiş bir Müslümanın içki içmesi durumunda namazla olan ilişkisini Allah düzenliyor. Tamam, içmiş olabilirsin, haram… Ama Müslümansın ve bir sonraki namaz vakti geldiğinde o namazı kılmak zorundasın.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Yani bir haram farzı kaldırmaz yani…

Yahya ŞENOL: Kılacak mısın? Kılmayacak mısın? Buna ölçüyü koyan bir ayet bu… Ne dediğini biliyorsan, içkiyi içmiş bile olsan 5-10 dakika önce… O namazı vaktinde kılmak zorundasın diyor. Ayet bundan bahsediyor. Burada da içkinin haramlığına dair bir delil yok diyorlar. Demek ki içkinin haramlığına dair bir delil aranıyor. Dördüncü ayet olarak bugün ders konumuz olan Maide Suresi 90, 91 ve 92. Ayetlerin indiği söyleniyor. İşte orada Cenabı Hak “innemel hamru vel meysiru vel ensâbu vel ezlâmu ricsum min ameliş şeytâni” “Kumar, fal okları, içki bunların hepsi şeytan işi birer pisliktir.” “fectenibûhu” “Ondan kaçının.” Uzak durun ki “leallekum tuflihûn” “umduklarınıza kavuşasınız.” (Maide 90) Kurtulabilesiniz. İşte bu ayetle birlikte içkinin haram olduğu anlaşıldı diyorlar. Bu ayetten sonra Müslümanlar Medine’ye çıktılar. Bütün evde bulunan içki kaplarını, şunları, bunları sokağa, caddelere döktüler. Yani bayağı abartılı şeylerde var. Birçoğunuz okumuşsunuzdur. Günlerce, saatlerce dereler gibi aktı falan diyorlar. Herkesi böyle şey gibi gösteriyorlar. Hâlbuki ta Mekke döneminde yasaklığı ayan beyan ortadadır. Ama maalesef böyle bir hüküm hep de bu örnekle anlatılıyor. Bir numarada içki örneğiyle… Dediğim gibi iki faiz, üçüncüsü de kölelik ve cariyelik uygulaması…

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Sadece o mu yani? Bugün hala buna rağmen içkinin haram olmadığını söyleyenler var. Neymiş efendim? Allah haram dememiş. Allah ayette ism’i haram kıldım (Araf 33) diyor. Burada birkaç kere anlatmıştım da… Kardeşim Bahreyn’de bir fuara katılmıştı. Akşam bana telefon açtı. Abi burada bir kokteyl verdiler. Millet içki içiyor dedi. Bahreyn’de nasıl oluyor dedi. Benim yanımda bir Arap var, niye içiyorsun diye sordum. Allah haram demedi ki diyor dedi. Telefonu ona ver bakayım dedim. Verdi. Sizin orada hiç petrol satan istasyonlar var mı dedim. Tabi ki var dedi. Ne demek yani bize böyle soru sorulur mu? Sorulur tabi. Peki, o istasyonlarda ateşle yaklaşmayın mı diye yazılı yoksa ateş yakmayın diye mi yazılı dedim. Tamam anladım, anladım dedi. Allah yaklaşmayın diyor. Yaklaşmayın dediğin zaman onun imalatını da yapamazsın, taşıyamazsın da, satamazsın da, alamazsın da, ikramda edemezsin. Değil mi? Daha da ağır bir yasak değil mi? Yaklaşma diyor. Yaklaşma dediği zaman bırak sarhoş olmayı eline de alamazsın, bir damla da içemezsin. Tamam, tamam dedi. Yani bırak onu. Sadece o değil ki… Ondan önce bu tedricilik konusu hep böyle sanki bir şeymiş gibi… Bak gördünüz. Tedricilik var mıymış? Yani böyle basamak basamak yasaklama var mıymış? Mekke’de iken haram değil miymiş? Gayet açık.

Aynı şeyi bir de faizle ilgili söylerler. Onu da Servet Hocadan dinleyelim. Yani faizde basamak basamak yasaklanmış derler. Şunu tekrar edeyim. Bugün dünyada faizin yasak olmadığı tek ülke yoktur. Onun için bakın. İçinizde Hukukçu ve Muhasebeci varsa çok iyi bilir. Yasadışı faizli işlem yapmak nedir? Çok ağır bir suç değil mi? Yani faizi devlet denetiminde yapacaksın. Onun için devletin sıkı denetlediği bankalar faizcilik yapabilirler. Herkes yapamaz. Çünkü çok tehlikeli bir sahadır. Gayet iyi biliyorlar. Allahu Tealanın bütün yasakları evrenseldir. Sanki yerelmiş, sanki İslam’a mahsusmuş gibi bir anlayış var.

Servet BAYINDIR: Sadece bugün değil. O günde bütün dünyada faiz yasakmış. Kuranı Kerim’de faizden bahseden ayetler geldiği zaman… Yahya hocanın ifade ettiği gibi tedricilik ile ilgili fıkıhta bahsedilen en önemli örneklerden birisi işte içkidir. Bir diğeri de faizdir. Ve şöyle denir. Faizle ilgili ilk ayet Rum Suresi 39. Ayettir. İşte orada başkasının malları içerisinde artsın diye faize verdiğiniz mal Allah katında artmaz. Ama zekât olarak verenler mallarını kat kat artıranlardır. Dolayısıyla bak bu ayette faizin haram olduğundan bahsedilmiyor derler. Bu ayetinde Hicretten iki yıl önce nazil olduğu rivayet edilir. Diğer ayetlerin hepsi hemen hemen Medine dönemindedir. Medine döneminde de Ali İmran Suresi 130, Nisa Suresi 160-161… Ali İmran 130.ayette, kat kat faiz yemeyin diyor. Demek ki tek kat yenebilirmiş diye bir sonuç çıkarıyorlar. Nisa 160-161’de Yahudilere faizi haram kılmıştık. Demek ki bize haram değilmiş, Yahudilere harammış deniyor. Ve en nihayetinde bakara 275 ila 279. Ayetler arasında işte faiz çok açık bir şekilde uzak durun diyor. Burada da bu ayet en son gelen ayetlerdendir. Dolayısıyla bu en son gelen ayetlere kadar faiz haram kılınmamış idi. Peki, diğer ayetler neydi? Diğer ayetler bir anlamda insanları hazırlamaya yönelikti diyorlar. Oysa bu ayetlerin geldiği zaman… Az önce Hocamın ifade ettiği gibi bugün dünyada faiz yasaktır dediği gibi o günde bu ayetlerin geldiği tarih… Yani 610-632 yılları arası baktığımız zaman Hıristiyanlıkta, Yahudilikte, o gün ki Hammurabi kanunlarında, o gün ki Romanın kanunlarında, kilise kanunlarında tümünde faiz çok açık bir şekilde hem dinen haramdır. Hem hukuken yasaktır. Hatta Kâbe’nin yeniden inşasından bahsedilen, restorasyonundan bahsedilen rivayetler vardır. Peygamberimizin daha peygamberlikle görevlendirilmeden önce yaklaşık bir 30 yıl önce rivayet edilir ki Kâbe’yi restore etmek için herkes hadi bakalım biraz katkıda bulunsun derler. Ama iki tür kaynaktan gelen parayı buraya koymayacaksınız derler. Bir faiz geliri, bir diğeri de fuhuş geliridir. Dolayısıyla İslam öncesinde bile o gün ki insanların zihninde faiz haram. Bu para pis bir para olarak biliniyor. Yine peygamberimizin uygulamalarına baktığınız zaman… Yani bu teori o kadar zayıf ki… Peygamberimizin o gün ki yabancı milletlerle, kabilelerle yaptığı sözleşmelerin hemen hemen tümünde faizcilik yapmayacaksınız maddesi vardır. Faizcilik yapılmayacak. Mesela Taif kuşatmasından sonra Taifliler gelip peygamberimizle sulh antlaşması yapmaya çalışıyorlar. Üç şeyimize dokunma bize biraz süre ver diyorlar. 1- bir tane putları varmış. Putumuza dokunma. 2- Namaz konusunda bize biraz toleranslı davran. 3- Faiz. Çünkü onlar faizcilikle çok meşhurlar. Faizimize dokunma diyorlar. Resulullah hayır diyor. Ara sıra hocamız söyler. Dükkân benim olsa hepsi sizin olsun der. “Bu din benim üzerinde tasarrufta bulunabileceğim bir din değil. Bu Allah’ın dinidir. Haramdır” diyor. Ya kabul edersiniz, ya da etmezsiniz. Bizim bu tedricilik mantığıyla düşündüğümüz zaman Mekkeliler, Medineliler o gün ki şartlarda Müslümanlık sınırına girmiş olanlar için hadi anlayalım. Ama aynı şeyi o gün ki daha yeni İslam’a sıfırdan girmek üzere olan, hatta henüz girmemiş, pazarlık yapanlara hayır yapmayacaksınız diyor.

O gün yine Necran Hıristiyanları var. Onlar gelip sözleşme yapıyorlar. Faiz almak ve vermek olmayacak diyor. Yani Resulullah (s.a.v) uluslar arası sözleşmeye dahi o gün ki şartlarda faizin yasaklığı maddesini koyuyor. Dolayısıyla yani… Tarihi vakaya da, diğer tarihsel, dini, kutsal metinlerdeki bütün o bilgilere ve uygulamalara, pratikteki Mekke… Kabe’nin tamiriyle ilgili örnekte olduğu gibi anlatılan o uygulamalara baktığımız zaman aslında faiz tarihten beri haram olduğu bilinen, kabul edilen, herkes tarafından onaylanan ama bir kısım insanlarında faizciliği kendilerine meslek edindiği, bir kısım güya ilim adamı, hoca efendi yahutta artık o zaman hangi dinin hocasıysa… Bunların bozacılığı veya şıracılığı yaptığını görüyoruz. Maalesef o gün neyse bugün de aynı… Kuranı Kerim’de az önce saymış olduğum ayetlerin teker teker tefsirlerine bir bakın. İnsan dehşete kapılıyor. Yani çok açık olan en son Bakara 275. Ayetten dahi aslında burada ima vardır, işaret vardır, şu vardır, bu vardır diyerek en nihayetinde “aslında faiz haram değildir”e varacak kadar yorumlar var. İşte bunu yapanların düşüncesi, niyeti aslında mevcut uygulamacılara bir anlamda güya akıl vermek, fikir vermektir. Onların bu yanlışlarını güya kendilerince meşrulaştırmaktır. Ama bu tarih boyunca hep böyle olmuştur. Maalesef bugünde böyledir.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Herkes cehenneme gitme hürriyetini kullanıyor. Nisa Suresi Medine’de indi. Nisa Suresi 160-161. Ayetleri aç bakalım. Mekke’de faiz haram mı? Şimdi burada nasıl olsa hoca değilsiniz. Rahat konuşursunuz.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Yahudilere haram diyorlar değil mi? Bakın. Mekke’de inen Enam Suresi 90. ayetinde Resulullah’a Allah ne diyor? Âdem’den (a.s) itibaren 18 tane nebi sayıyor. Hepsine kitap ve hikmet verdiğini söylüyor. Ondan sonra “Ulâikellezîne hedallâhu” “Onlar Allah’ın doğru yolda kabul ettiği kişilerdir.” Ya da Allah’ın onlara rehber verdiği kişilerdir. “febihudâhum” “Onların rehberine” “ıgtedih” “uy.” (Enam 90) Mekke pazarı var. Yahudiler her zaman oraya gelmiyorlar mıydı? Alışveriş yapmıyorlar mıydı? Orada Hıristiyanlar yok muydu? Allah burada “onların rehberine uy” diyor. Nisa Suresi 160-161. Ayetlerde Yahudilere haram olduğunu açıkça söylüyor. Peki, Mekke’de inen Enam 90. Ayet Mekkelilerin, Yahudilere, Hıristiyanlara faizin haram olduğunu bilmemeleri imkânsızdır. Çünkü Mekke uluslararası bir pazardır. Oraya herkes geliyor. Bakın ayette var. Ama…

Konu dağılmasın diye kısaca Servet hocaya hatırlatayım. Allahu Teala Kuranı Kerim’de domuz etini, ölü hayvanın etini aç kalıp, zorda kalan kişinin yemesine müsaade eder ama fazla yememek şartıyla… Sırf bundan hareketle ne derler? Kendi kafalarına göre “Zaruretler memnu olan şeyleri mübah kılar” diye kural çıkarırlar. Bu özel olayı genelleştirirler. Zaruretler nedir? Mecbur kaldım ne yapayım derler. O zaman haram diye bir şey kalır mı? Ama yok yetmiyor. Ondan sonra ne demişler? “Hacat umumi olsun, hususi olsun, zaruret menzilesine tenzih olunur” diye yeni bir kural çıkarmışlar. Çünkü önceki kesmiyor. Hacat dediği ihtiyaçlardır. İhtiyaçlar ister genel, ister özel olsun zaruret sayılır demişler. Ne yapayım kardeşim benim ihtiyacım var diyorlar. Peki, siz ihtiyacı olmadan faizli kredi alan bir aptal duydunuz mu?

Servet BAYINDIR: İhtiyacın tarifi de önemlidir. İnsanın yaptığında memnun olduğu, yapmadığında rahatsız olduğu şeydir. Herkesin ihtiyacına göre değişir.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: İhtiyaçsız bir insan yok. O zaman hiç haram diye bir şey kalıyor mu? Yani bu dini ne hale getirmişler? Ve bu fıkıh kitaplarındadır. Örneği de faizdir. Maalesef… Şimdi bir de… Esas şimdi sıkı durun. Fatih hoca doktora konusuyla alakalı konuşacak.

Fatih ORUM: Bu hamr ile ilgili konuşacağım ama Servet Hoca ile Yahya Hoca bazı şeyler söylediler. Ondan hareketle bir iki şey eklemek istiyorum. Biz burada yıllarca hep bir kavramın altını çizmeye çalıştık. O da tasdik kavramıdır. Tasdik nedir? Esasında Muhammed’e (a.s) bize senin nebi olduğunun delili olarak bir mucize getir diyenlere Allahu Teala Kuranı Kerim’de sürekli bir şey söylüyordu. Senin okuduğun ayetler ellerindeki kitabı tasdik ediyor. Dolayısıyla bir mucizeye gerek yok diyordu. Yani zaten sen onların inanması gereken şeyleri, yapması gereken şeyleri söylüyorsun. Tasdik ilişkisi… Birkaç saniyeliğine kendimizi onların yerine koyalım. Elimizdeki Kuranı kerim hepimizi bir nebi beklentisi içerisine soksaydı ve hepimiz şuan bir nebi bekliyor olsaydık. Ki olabilirdi. Bütün ümmetlere Allah…

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Son nebinin ümmeti olmak bizlere nasip olmayabilirdi.

Fatih ORUM: Şimdi onları anlamak adına elimizdeki Kuranı Kerim bize Muhammed’den (a.s) sonra son bir nebi gelecek, sizde ona yardım edin, ona inanın deseydi. Ve onun size okuduğu şeyleri elinizdeki kitapla örtüşüp örtüşmediğine dikkat edin diyecekti. Çünkü bütün ilahi kitaplar birbirine tasdik ilişkisiyle bağlıdır. Mesela biz burada 50-60 kişiyiz. Geldi ben sizin beklediğiniz nebiyim dedi. Bana vahiy geldi dedi. Bizde ona tabi olduk. Ve soruyoruz. Sen gelmeden önce elimizde Kuran vardı.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Tevrat de ki daha rahat anlaşılsın.

Fatih ORUM: Elimizde Kuran var. Biz buna tabi oluyoruz. Namaz kıl diyor. Kılıyoruz. İçki içmeyin dediği için içki içmiyoruz. Faiz yemeyin dediği için elimizdeki kitap, yemiyoruz. Şimdi sen yeni bir nebi olduğunu söylüyorsun. Sana indirilen şeriatta, sana indirilen kitapta içkiyle ilgili bir şey var mı? Yok. O zaman biz şu dakikadan itibaren sana inandıktan sonra yeni bir hüküm gelene kadar içebilir miyiz? Evet içebilirsiniz. Biz düne kadar seninle tanışmadan faiz yemiyorduk. Ama şimdi sana gelen kitapta faizle ilgili bir ayet yok. Belki 10-15 yıl sonra gelecek.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Geleceğini de bilmiyorsun. İnanman için tasdik etmesi lazım.

Fatih ORUM: Faizle ihtiyaçlarımızı giderebilir miyiz? O da bize “Bana şu ana kadar bir ayet gelmediğine göre bu konuda rahat hareket edebilirsiniz. Bir ayet gelirse söylerim” deseydi ne derdik?

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: İnanmazdık.

Fatih ORUM: Böyle bir nebiye inanma yükümlülüğümüz olur muydu? Sen sahtekârın tekisin derdik. Böyle bir din olmaz. Ben düne kadar içki içmiyordum. Şimdi sana tabi oldum içki içeceğim. İçki içebilirim. Faiz yiyebilirim. Allah’ın kitabında Muhammed (a.s) tebliğ vazifesini yaparken Allahu Tealanın övdüğü, “haza müslim” yani “bu adamlar seninle tanışmadan önce de zaten Müslümandı” dediği insanlardan bahsediyor. Kasas Suresinde, İsra Suresinde, Maide Suresinde… Muhammed (a.s) ile ilk temasında biz zaten Müslümanız, seni bekliyoruz diyerek ona tabi olan insanlardan bahsediyor. Peki, bu adamlara Muhammed (a.s) siz bunları yapıyordunuz ama bundan sonra yeni hükümler gelene kadar rahat olun deseydi böyle bir birliktelik, böyle bir iman olabilir miydi? Ama bize anlatılan dinde 610 yılından önce sanki insanlık hiç yaşamamış.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Zaten öyle anlatmıyorlar mı? Sanki insanlık 610’da başlamış.

Fatih ORUM: Şimdi Servet Hoca tarihi şeyler buna izin vermiyor diyor. Tamam, vermiyor. Doğru. Peki, Kuranı Kerim’in kendisi böyle bir ilişkiye izin veriyor mu? İçki dediğimiz, faiz dediğimiz… Biraz önce Hocam evrensel şeyler dedi. 610 yılından sonra mı insanlığın gündemine geldi? Önceki ümmetler içki içen, faiz yiyen, zina eden insanlar mıydı? Bir şeyi kutsamak için kendimizden öncekileri yok etmek, toprağa gömmek alışkanlığı var. Ve bunu da Allah rızası için yapıyoruz. Yani bir şeyi kutsamak için… Dolayısıyla zaten Kuranı Kerim’in tasdik ilişkisi bu tedriciliği kökten reddeden bir şeydir. Oysa biraz önce Yahya Hocamın okuduğu kitap gibi bize de okutulan kitaplarda hep şu vardır. İslam hukukunun alameti, farikası yani diğer hukuk sistemlerinden onu ayıran şey tedriciliğe önem vermesidir. Yani neymiş? Yavaş yavaş insanları alıştıra alıştıra bu dine… Peki, eğer böyle bir şey olsaydı insanların önündeki en büyük engel, en büyük sıkıntı şirk… Mekke’de hiçbir kimseye Muhammed (a.s) şirkle ilgili gönül kırıcı, kalp kırıcı bir şey söylememesi gerekirdi. Hep onu sona almalıydı.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Yavaş, yavaş alıştırması gerekiyormuş.

Fatih ORUM: İnsanların asıl zaafı orası değil midir? Oysa daha ilk andan itibaren insanların en yumuşak karnı… Kuranı Kerim temas ediyor, dokunuyor. Bunu bırakacaksınız diyor. Oysa hiçbir şekilde… Yani bizim tasdik ilişkisiyle de… Yani Kuran’ın bizzat iç bütünlüğüyle de örtüşecek bir şey değil ama maalesef bunu İslam hukukunun bir özelliği olarak gösteriyorlar.

Servet BAYINDIR: Kısaca bir şey söyleyeyim. Benim kanaatime göre faizle tedricilik teorisinin geliştirilmesinin temel sebebi Abbasileri kurtarmaktır. Çünkü rivayetlere göre peygamberimizin amcası Abbas Bedir Savaşında esir düşüyor. Aslında o Müslümandı diyorlar. Daha sonradan Abbasiler bütün sistemi onlar üzerine kurulacağı için… Daha baştan adamı bir defa Müslüman yapmak zorundalar. Daha sonra Müslüman oldu desen olmayacak. Aslında Müslümandı ama dinini saklıyordu, Bedir Savaşına geldi, orada da kimse bilmiyordu, onu esir aldılar diyorlar. İyi tamam hadi bu Müslümandı. Müslüman başlatıyorlar. Ama tarihi vakıa gösteriyor ki Abbas Mekke’de en büyük faizcilerden birisiydi. Mekke fethine kadar Abbas Mekke’de ve o dönemin en büyük finansörleri, bankerlerinden, faizcilerinden birisidir. Şimdi bu uymuyor. Hem Müslüman hem burada faizci… Daha sonra gelen bu teoriyi aile üzerine kuracağız. Abbasi İmparatorluğunun zeminini oluşturduğu, üstüne bina edildiği bir kişi… O zaman o Müslümandı ama İslam’da faiz haram kılınmamıştı. Nitekim peygamberimiz Veda Hutbesinde ilk kaldırdığım faiz amcamın faizidir dedi. İyi. Peygamberimiz orada kanınız haramdır dedi. O güne kadar kan helaldi sanki… İşte şu helal, bu haram… Yani Veda Haccında sayılan haramları biz daha önce ilk defa o gün oldu dersek İslam’ın tümü o gün sayıldı. O gün işin tekrar hatırlatılması, tekrar pekiştirilmesi bir anlamda hülasasının yapılması… Dolayısıyla faizi kurtarmaya çalışmışlar.

Yahya ŞENOL: Belki o şeyi de hatırlatabiliriz. Kuranı Kerim’in hükümlerle ilgili benimsediği usul kolaydan zora mı? Zordan kolaya mı? “Mâ nensah min âyetin ev nunsihâ neé’ti bihayrim minhâ ev mislihâ” “Biz bir ayeti değiştirirsek ya daha iyisiyle ya da misliyle değiştiririz.” (Bakara 106) Burada anlatılanların hepsi kolaydan başlıyor zora doğru gittikçe zorlaşıyor. Halbuki Allahu Teala tam tersi bir uygulamadan bahsediyor. Önceki ümmetlerde, önceki şeriatlarda bulunan bazı zorlukların kolaylaştırılmasından bahsediyor. Ama tedricilik bunun tam tersidir. Kolaydan başlıyor zora doğru gidiyor. Hatta namazı bile buna örnek veriyorlar. Namaz önce iki vakitti, sonra beş vakte çıktı. İki rekâttı sonra dörde çıkarıldı falan diyorlar. Hepsi alıştıra alıştıra oldu diye söyleniyor. Yani bu nesih teorisine de uymuyor.

Fatih ORUM: Konuyla ilgili ben bir iki şey söyleyeceğim. İslam Hukukuna dair olayı anlattık.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: 46:38 46:41 sn. arası anlaşılmıyor.

Fatih ORUM: Bir de bu İslam Hukukunun teorisini, nazariyesini dile getiren kitaplar vardır. Fıkıh usulü kitapları dediğimiz… Esasında bu disiplinin amacı Kuranı Kerim’den, hadislerden herhangi bir sonuca ulaşmak için gözetilmesi gereken kuralları, ilkeleri, şunları bunları açıklar. Asıl gayesi odur. Bu kitapların içerisinde Kıyas diye bir ana konu vardır. Yani herhangi bir konuyla ilgili bir hükmü ele alırsınız. Aradaki bir bağlantıdan hareketle o hükmü başka bir konuya şey yaparsınız. Allah şu sebeple bunu haram kılmış, aynı sebep bu olayda da var. O halde bu da haram olmalıdır dersiniz. Kıyas, Fıkıh usulünün ana konularından bir tanesidir. Hocamın biraz önce bahsettiği o hamr kelimesi… Yani işte aklı örten her şeyi kapsar dedi. Yani sarhoşluk veren her şeydir anlamındaki o kelime bizim fıkıh usulü eserlerinin kıyas konusuyla alakalı en önemli örneklerinden bir tanesidir. Elimde bütün İlahiyat Fakültelerinde okutulan Fıkıh usulü kitabı var. Türkiye’de okutulan en yaygın Fıkıh usulü kitabıdır. Zekiyüddin Şaban’a aittir. Kıyas konusu Fıkıh Usulünün en kapsamlı konulardan belki de ilkidir. Kıyası bu kitapta anlatıyor. Bu defa kıyasın örneklerine geliyor. Birinci örneği olduğu gibi okuyorum. Kıyası anlattıktan sonra size Kuranı Kerim’den bir örnek verelim diyor. Maide Suresinin 90. Ayetini yazıyor. Sonra da şöyle diyor. “İşte bu ayet şarabın haram olduğunu göstermekte ve aynı zamanda bu haramlık hükmünün hangi gerekçe ile konduğunu açıklamaktadır. Ayette geçen hamr bazı fakihlere göre üzüm suyundan ateşte kaynatılmaksızın elde edilen özel bir içkinin adıdır. Buna göre belirtilen içkinin dışında kalan viski ve benzeri sarhoş edici maddeler ayetin kapsamına dâhil değildir. Fakat bu içkilerin içilmesi de Kuran’ın hamr hakkında açıkladığı kötü sonuçları ihtiva etmektedir. O halde bu içkilere de kıyas yoluyla hamr hükmü uygulanır.” Yani şunu söylüyor. Kuranı Kerim’de geçen hamr özel bir içkinin adıdır. O da taze üzüm suyundan elde edilen bir içkidir. Bu adamın dediğini doğru kabul edersek… Ayette “Ey Müminler size yeni rakı haram kılındı” diye bir ifade geçtiğini düşünün. Biz Türkler oturup ayette sadece yeni rakı geçiyor. O halde diğer tür içkiler haram mı değil mi bunu tartışıyoruz. Bu defa kıyasa göre bu yeni rakıyı haram kılan şey nedir? Bir onu bulalım. Bu sebep, bu illet başkalarında da varsa onlara da haram diyecekmişiz. İşte hamr, üzüm suyu ile yapılan içkinin dışındaki bütün sarhoş edicileri haram olduğunu biz kıyas yoluyla bulacakmışız. Kuranı Kerim’de böyle bir hüküm yokmuş. Kulağa hoş geliyor. Ama burada bitmiyor. Hamr’ın dışındaki yani üzüm suyundan elde edilen içki…

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Yaş üzümün suyu, kuru üzüm değil. Mesela Rakı kuru üzümden yapılır. Bunların tanımına girmiyor.

Fatih ORUM: Kulağa hoş geliyor. Bu tamam çok güzel bir şey deniyor. Diğerlerini de kıyaslayalım. Diğerleri de haram olsun. Burada şöyle söyleniyor. “Kıyasla varılan sonuçlar ayette sözü edilen içki kadar kati değildir. Zannidir.” Bu durumda hamr’ın yani taze üzüm suyundan elde edilen içkinin bir yudumunu bile içsen haramdır ama bunun dışındaki bütün sarhoş edicileri ancak sarhoş olunca haram diyebiliriz. O ana kadar içebilirsiniz diye hükme varıyorlar. Bu doğru ya da yanlış, bunu Ebu Hanife söyledi ya da söylemedi, iftira… Bunların her biri olabilir. Onların hepsini bir kenara atalım ama bu örnek hali hazırda asırlardır Fıkıh Usulü kitaplarının vazgeçilmez örneğidir.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Tek örneğidir.

Fatih ORUM: Evet, tek örneğidir. Bütün fıkıh usulü eserlerinde bu örneği görürsünüz.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Bu konuda delil yok derler. Yani hamr’ın niye haram olduğunu Allah bize açıklamamış derler. Allah işte sarhoş edici dedi. Sarhoşken namaza yaklaşmayın dedi. Daha ne desin? Ondan sonra içki sizi namazdan ve Allah’ın zikrinden engeller dedi. Daha ne diyecek? Resulullah’ta 52:14 52:16 sn. arası anlaşılmıyor. “her türlü sarhoş eden şey hamr’dır” demiş. Daha ne olsun?

Fatih ORUM: Şimdi az önce siz bana ayeti okudunuz ya… Bizim geleneğimizde herhangi bir yerde bir yanlış yapıldığı zaman bir rivayet uydurma gereği hissedilir. Bununla ilgilide bir rivayet uydurulmuş. Hanefi fıkıh eserlerinde yer almaktadır. Rivayet şöyledir. Muhammed (a.s) dedi ki diye başlıyor. Hanefi fıkıh eserlerinin hepsinde var. Yani bu derse gelmeden önce tarattım. Önce rivayetin size Türkçe’sini okuyacağım. Güya Muhammed (a.s) demiş ki “Hamr’ın yani taze üzüm suyundan elde edilen içkinin azı da çoğu da haramdır. Bunun dışındaki içkilerde ise sarhoş edecek kısmı haramdır.” Bu rivayeti Muhammed’e (a.s) söyletmişler. Bu rivayet Hanefilerin bütün fıkıh eserlerinde var. Elimdeki kitapta Nabur Raye’dir. Yani Hanefi fıkıh eserlerinde, özellikle Hidaye’de geçen rivayetleri tahlil eden bir kitaptır. Bu rivayetin aynısını almış ve diyor ki… “Bunun senedinde, anlamında şusunda busunda o kadar problemler var ki bu kabul edilebilecek, hüccet alınabilecek bir rivayet değildir” diyor. Rivayeti de uydurmuşlar. Onuda söylemişler.

Yahya ŞENOL: Uydurulmamış olanlara baksalar ne göreceklerdi? Benim önümde üç tane rivayet var. Nerede geçiyorlar? Müslim’de, Ebu Davud’da, Tırmızi’de, İbni Mace’de geçiyor. Bunlarda geçen rivayetler nedir bakın. 54:00 54:04 sn. arası anlaşılmıyor. Resulullah’ın ağzından nakledilen esas şeyler bunlardır. “Sarhoş edici olan her şey hamr’dır.” Yani Maide 90’da ve Bakara 219’da geçen hamr’ın tarifidir. “İçildiğinde, kullanıldığında, herhangi bir şekilde tüketildiğinde kişiyi sarhoş eden her şey hamr’dır.” 54:21 54:23 sn. arası anlaşılmıyor. “Ve sarhoş edici her şey otomatikman haramdır.

İkinci rivayet; Aişe validemiz bir içecek hakkında soruyor. Özel soru soruyor. Resulullah genel cevap veriyor. 54:34 54:38 sn. arası anlaşılmıyor. “Her sarhoş edici vasfı olan içecek haramdır.

Bir ölçü daha belirten üçüncü bir rivayet var. 54:48 54:52 sn. arası anlaşılmıyor.  Öyle bir şey ki içecek olabilir, yiyecek olabilir, kimyasal olabilir, sentetik olabilir. Ne olursa olsun, çok miktarda alınması kişiyi sarhoş ediyor, uyuşturuyorsa onun azıcık miktarı da haramdır. Vasıf vermiş. Resulullah isim mi vermiş? Ayetler isim mi vermiş? Bu vasfa sahip olan her şey hamr’dır. Otomatikman hamr’da haramdır.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Peki, şimdi Fatih’e sorayım bakayım. Sen bu konuda doktora yaptın. Hakkında nas olan bir konuda kıyas yapılabilir mi?

Fatih ORUM: Biraz önce Hocam bir şey anlattı. Faizle ilgili şeyi kıyas yapıyorlar. İhtiyaçtır diyorlar. Neye kıyas yapıyorlar? Zorda kaldığı zaman domuz etini yiyebilirsin ve şarabı içebilirsin diyorlar.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Ayette şarabı içebilirsin yok. Sadece domuz eti var. Başka yok.

Fatih ORUM: Tamam. Bu esasında istisnai bir şey aslında değil mi?

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Şarapla ilgili istisna yok.

Fatih ORUM: Domuz eti istisnai bir şeyse bizim fıkıh usulünde istisna olan bir şey başka şeye kıyas yapılamaz.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Asla.

Fatih ORUM: Esasında benzer şeyi burada da yapıyorlar. Bir usul kaidesini ihlal ediyorlar. Kıyasta şöyle bir ilke vardır. Herhangi bir şeyin hakkında bir hüküm, bir nas varsa o konuda kıyas yapılamaz. Hocam şimdi Malikiler, Hanbeliler, Şafiiler, Zahiriler ve Şia bu konuda kıyas yapılamaz diyorlar.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Doğru söylüyorlar.

Fatih ORUM: Bu konuda zaten ayette bir vasıf belirtiliyor. Bütün sarhoş edici maddeler zaten haramdır deniyor. Ama bakın bu konuda neredeyse bir ittifak olmasına rağmen usul kitaplarında hali hazırda bu örnek veriliyor. Yahya Hocam biraz önce bir rivayet okudu. Rivayetin doğrusunu okudu. Çünkü rivayette uydurma yapmışlar. Biraz önce onu gördüm. Hanefiler özellikle Ebu Hanife hamr’a niçin üzüm suyundan elde edilen içki anlamı vermiştir? Bir ayet bulmuşlar. Serasi’nin kitabında var. Yusuf Suresi 36. ayette “Onunla beraber zindana iki delikanlı daha girdi. Biri, “Ben rüyamda şaraplık üzüm sıktığımı gördüm” dedi.” (Yusuf 36) “ağsıru hamrâ” “şaraplık üzüm” Hamr kelimesi zaten üzümden elde edilen içkidir diyorlar.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Şaraplık üzüm kelimesi yok ki…

Yahya ŞENOL: Tercümeyi bile ona göre yapmışlar.

Fatih ORUM: Yusuf Suresinin 49. Ayetinde bu kelime bir kere daha geçiyor. “Summe yeé’tî mim bağdi zâlike âmun fîhi yuğâsun nâsu ve fîhi yağsırûn” Diyanet meali; “Sonra bunun ardından insanların yağmura kavuşacağı bir yıl gelecek. O zaman (bol rızka kavuşup) şıra ve yağ sıkacaklar.” (Yusuf 49) Dipnotunda şöyle diyor. “Yani bol bol meyve ve sebzelere kavuşacak, üzüm, hurma, zeytin ve susam gibi şeyleri sıkarak sularından istifade edeceksiniz.” Yani bir sayfa sonra yine işler karışıyor.

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: 58:50 58:51 sn. arası anlaşılmıyor.

Yahya ŞENOL: Hani üzümdü.

Servet BAYINDIR: Biraz bugüne gelirsek… Mesela şöyle bir örnek olabilir mi? Bugün uyuşturucu yasak… Narkotik polisi var araştırıyor, kovalıyor, buluyor. Baronlarını yakalıyor. Kanunlarda uyuşturucuları teker teker sayıyor mu acaba? Şu tozdan, şu maddeden, şu kimyasal özelliklerinden bahsediyor mu? Yani biraz şuna benziyor. Diyelim ki bir uyuşturucu baronunu yakaladık. Polis götürdü. “Efendim o kanunun, o maddesinde uyuşturucu yasak diyor ama o uyuşturucudan kasıt filandır. Benimkisi o değil. Başka maddeden ürettim. Onun için bizimkisi o kapsama girmez” demeye benziyor. Ayete, kanuna kendi kendince bir takım eklemeler, ilaveler yaparak kendine bir yol bulma çabası gibi…

Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR: Biraz uzadı ama olsun. Heyecanlı bir şekilde… En azından uyuyanı görmüyorum. Maşallah herkes çok uyanık… Başka zamanda maalesef göremedim. Hayır, uyusanız rahat konuşuruz. Uyumadığınız için dikkatli konuşmak zorunda kalıyoruz.

1978’de içkilerle alakalı bir makale yazmıştım. O zaman bu kitapları araştırınca az önce Fatih’in anlattığı şeyleri okudum. Şok oldum. Mebsut’ta, Bedauis Sanai’de “Oruç günlerinin gecelerinde vücuda kuvvet vermek için bir, iki kadeh alınabilir” diyor. Ama tabi üzümün dışında olacakmış. O zaman fetva işlerine baktığımız için itibarımız yüksekti. Tekel Genel Müdürlüğüne telefon açtım. İçki konusunda yazı yazdığım için sizden bilgi almak istiyorum, uzmanlarla görüşebilir miyim dedim. Tekel Genel Müdürlüğü de o zaman Unkapan’ındaydı. Şarap Fabrikaları genel müdürlerinin bir toplantısı varmış. O toplantıya gelin, orada uzmanlarda olur dediler. Gidip onlarla görüştüm. Fıkıh kitaplarında böyle anlatıyor, bu içki üzüm şarabıyla diğerlerinden ayırt ediliyor mu bana anlatın dedim. Gaziantep Şarap Fabrikaları genel müdürü “Vay be ben şimdi anladım” dedi. Bizim Gaziantep’te üzüm şarabı satamayız, kimse almaz dedi. Diğerlerini de alırlar, adam sarhoş olduğu zaman kadehi elinden çekerler dedi. Sebep buymuş dedi. Hanefi mezhebinde üzüm şarabının damlası haramdır ama diğerlerini sarhoş olana kadar içebilirsin diyor. Peki, sarhoşluk ne? İki türlü tarif var. Birisi Ebu Yusuf’un tarifi; yürürken sendeleyen, konuşurken kekeleyen kişi sarhoştur diyor. Bir de Ebu Hanife’ye mal edilen bir tarif vardır. Kadınla erkeği, yerle göğü ayıramayacak hale gelmektir diyor. Hiç öyle bir sarhoş göreniniz oldu mu? Osmanlı sarayında onun için içki içiliyordu. Onun için Türkiye’de asırlarca… Selçuklu Dönemi, Osmanlı Dönemi gibi dönem geçirmiş olan bu Anadolu’da nasıl oluyor da rakı milli içki oluyor? Böyle saçmalık olur mu? Onun için burada şunu bir kere daha tekrar ediyorum. Bu din hakikaten tanınmaz hale getirilmiş. Her derste görüyorsunuz değil mi? Bu kadar büyük yanlışlarını tespit edemediğimiz bir ders oldu mu? Onun için artık biz her defasında tekrarlamayı düşünüyorum. Medine dönemine yönelmemiz lazım. Servet Hoca’nın anlattıklarında da gördünüz. Faizin hiç helal olduğu bir dönem yok. Böyle bir adamı kurtarmak için sistemi çökertmenin bir anlamı yok. Saraydaki adamlar, Emevilerde, Abbasilerde, şurada, burada adamlar içki içmek istemiş, fetva istemişler. Buyurun beyefendi emriniz olur demişler. Kadın istemişler onda da cariyeleri göndermişler. Sistemi tümüyle çökertmişler. Bugün de bunu savunamayanlar bazıları tarih… Çünkü Kuran’dan haberi yok ki bugün ki İlahiyatçıların. Bugün ki İlahiyatçıların Kuran’dan haberi yoktur. Sadece Türkiye’de değil. Tüm İslam Aleminin Kuran’dan haberi yoktur. Onun için yeniden Kuranı Kerim’e yönelip evrensel olan bu dini bütün insanlara anlatmamız lazım. Az önce söylediğimiz gibi… Bugün yeryüzünde içkiyi savunan bir tek insan bulamazsınız. Faizi savunan bir tek insan bulamazsınız. Evrensel yasak olduğu için devletler onun alımı, satımı ya da kullanımı ya da faizcilikle ilgili tedbirler almak zorunda olmuşlardır. Allah yardımcımız olsun.

Tüm Kur'an Sohbetleri
# İçerik Adı Yayınladığı Tarih Görüntülenme
1 Kehf Suresi 83-102. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 10 Aralık 2024
2 Kehf 60-82 – Musa-Hızır Kıssası Işığında Meleklere İman | Kur’an Sohbetleri 3 Aralık 2024
3 Kehf Suresi 60-82. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 26 Kasım 2024
4 Kehf Suresi 54-59. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 19 Kasım 2024
5 Kehf Suresi 50-53. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 12 Kasım 2024
6 Kehf Suresi 47-49. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 5 Kasım 2024
7 Kehf Sûresi 45-46. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 29 Ekim 2024
8 Kehf Suresi 32-44. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 22 Ekim 2024
9 Kehf Suresi 27-31. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 15 Ekim 2024
10 Kehf Suresi 22-26. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 8 Ekim 2024
11 Kehf Suresi 19-21. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 1 Ekim 2024
12 Kehf Suresi 16-18. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 24 Eylül 2024
13 Kehf Suresi 9-15. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 17 Eylül 2024
14 Kehf Suresi 1-8. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 10 Eylül 2024
15 İsra Suresi 110-111. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 3 Eylül 2024
16 İsra Suresi 100-108. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Ağustos 2024
17 İsra Suresi 97-104. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 20 Ağustos 2024
18 İsra Suresi 89-96. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Ağustos 2024
19 İsra Suresi 85-88. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 6 Ağustos 2024
20 İsra Suresi 82-84. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 30 Temmuz 2024
21 İsra Suresi 78-81. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 23 Temmuz 2024
22 İsra Suresi 76-77. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 16 Temmuz 2024
23 İsra Suresi 73-75. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Temmuz 2024
24 İsra Suresi 66-72. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 2 Temmuz 2024
25 İsra Suresi 61-65. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Haziran 2024
26 İsra Suresi 58-60. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Haziran 2024
27 İsra Suresi 55-57. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 4 Haziran 2024
28 İsra Suresi 53-54. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Mayıs 2024
29 İsra Suresi 45-52. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Mayıs 2024
30 İsra Suresi 40-44. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Mayıs 2024
31 İsra Suresi 36-39. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Mayıs 2024
32 İsra Suresi 34-35. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 1 Mayıs 2024
33 İsra Suresi 33. Ayet | Kur’an Sohbetleri 23 Nisan 2024
34 İsra Suresi 32. Ayet | Kur’an Sohbetleri 16 Nisan 2024
35 İsra Suresi 26-31. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Nisan 2024
36 İsra Suresi 23-25. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 3 Nisan 2024
37 İsra Suresi 18-22. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 26 Mart 2024
38 İsra Suresi 16-17. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 19 Mart 2024
39 İsra Suresi 13-15. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 12 Mart 2024
40 İsra Suresi 12. Ayet | Kur’an Sohbetleri 5 Mart 2024
41 İsra Suresi 9-11. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Şubat 2024
42 İsra Suresi 4-8. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 20 Şubat 2024
43 İsra Suresi 2-3. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Şubat 2024
44 İsra Suresi 1. Ayet | Kur’an Sohbetleri 6 Şubat 2024
45 Nahl Suresi 124-128. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 30 Ocak 2024
46 Nahl Suresi 119-123. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 23 Ocak 2024
47 Nahl Suresi 114-118. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 16 Ocak 2024
48 Nahl Suresi 110-113. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Ocak 2024
49 Nahl Suresi 103-109. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 2 Ocak 2024
50 Nahl Suresi 101-102. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 26 Aralık 2023
51 Nahl Suresi 94-100. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 19 Aralık 2023
52 Nahl Suresi 93. Ayet | Kur’an Sohbetleri 12 Aralık 2023
53 Nahl Suresi 90-93. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 5 Aralık 2023
54 Nahl Suresi 83-89. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Kasım 2023
55 Nahl Suresi 77-82. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Kasım 2023
56 Nahl Suresi 72-76. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Kasım 2023
57 Nahl Suresi 68-71. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Kasım 2023
58 Nahl Suresi 65-67. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 31 Ekim 2023
59 Nahl Suresi 60-64. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 24 Ekim 2023
60 Nahl Suresi 56-59. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 17 Ekim 2023
61 Filistin-İsrail Savaşı | Kur’an Sohbetleri 10 Ekim 2023
62 Nahl Suresi 51-55. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 3 Ekim 2023
63 Nahl Suresi 45-50. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 26 Eylül 2023
64 Nahl Suresi 41-44. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 19 Eylül 2023
65 Nahl Suresi 38-40. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 12 Eylül 2023
66 Nahl Suresi 35-37. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 5 Eylül 2023
67 Nahl Suresi 30-34. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 29 Ağustos 2023
68 Nahl Suresi 24-29. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 22 Ağustos 2023
69 Nahl Suresi 15-23. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 15 Ağustos 2023
70 Nahl Suresi 9-14. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 8 Ağustos 2023
71 Nahl Suresi 5-8. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 1 Ağustos 2023
72 Nahl Suresi 3-4. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Temmuz 2023
73 Nahl Suresi 1-2. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 18 Temmuz 2023
74 Hicr Suresi 88-99. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Temmuz 2023
75 Hicr Suresi 85-87. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 4 Temmuz 2023
76 Hicr Suresi 61-77. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Haziran 2023
77 Hicr Suresi 51-60. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 6 Haziran 2023
78 Hicr Suresi 45-50. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 30 Mayıs 2023
79 Hicr Suresi 43-44. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 23 Mayıs 2023
80 Hicr Suresi 28-42. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 16 Mayıs 2023
81 Hicr Suresi 26-27. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Mayıs 2023
82 Hicr Suresi 19-25. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 2 Mayıs 2023
83 Hicr Suresi 14-18. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Nisan 2023
84 Hicr Suresi 6-13. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 18 Nisan 2023
85 Hicr Suresi 1-5. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Nisan 2023
86 İbrahim Suresi 42-52. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 4 Nisan 2023
87 İbrahim Suresi 35-41. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Mart 2023
88 İbrahim Suresi 28-34. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Mart 2023
89 İbrahim Suresi 22-27. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Mart 2023
90 İbrahim Suresi 18-21. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Mart 2023
91 İbrahim Suresi 9-17. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Şubat 2023
92 İbrahim Suresi 5-8. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Şubat 2023
93 İbrahim Suresi 1-4. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Şubat 2023
94 Rad Suresi 41-43. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Şubat 2023
95 Rad Suresi 38-40. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 31 Ocak 2023
96 Rad Suresi 36-37. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 24 Ocak 2023
97 Rad Suresi 33-36. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 17 Ocak 2023
98 Rad Suresi 30-32. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 10 Ocak 2023
99 Rad Suresi 26-29. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 3 Ocak 2023
100 Rad Suresi 19-25. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Aralık 2022
101 Rad Suresi 17-19. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 20 Aralık 2022
102 Rad Suresi 15-16. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Aralık 2022
103 Rad Suresi 11-14. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 6 Aralık 2022
104 Rad Suresi 6-10. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 29 Kasım 2022
105 Rad Suresi 1-5. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 22 Kasım 2022
106 Yusuf Suresi 105-111. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 15 Kasım 2022
107 Yusuf Suresi 96-104. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 8 Kasım 2022
108 Yusuf Suresi 87-95. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 1 Kasım 2022
109 Yusuf Suresi 77-86. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Ekim 2022
110 Yusuf Suresi 67-76. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 18 Ekim 2022
111 Yusuf Suresi 58-66. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Ekim 2022
112 Yusuf Suresi 43-57. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 4 Ekim 2022
113 Yusuf Suresi 36-42. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Eylül 2022
114 Yusuf Suresi 30-35. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 20 Eylül 2022
115 Yusuf Suresi 23-29. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Eylül 2022
116 Yusuf Suresi 7-22. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 6 Eylül 2022
117 Yusuf Suresi 1-6. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 30 Ağustos 2022
118 Kur’an’da İman Esasları | Kur’an Sohbetleri 23 Ağustos 2022
119 Hud Suresi 118-123. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 16 Ağustos 2022
120 Hud Suresi 116-117. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Ağustos 2022
121 Hud Suresi 114-115. Ayetler – Namazların Birleştirilmesi 2 Ağustos 2022
122 Hud Suresi 109-113. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Temmuz 2022
123 Hud Suresi 96-104. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 5 Temmuz 2022
124 Hud Suresi 84-95. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Haziran 2022
125 Hud Suresi 69-83. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Haziran 2022
126 Hud Suresi 61-68. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Haziran 2022
127 Hud Suresi 50-60. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Haziran 2022
128 Hud Suresi 36-49. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 31 Mayıs 2022
129 Hud Suresi 25-35. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Mayıs 2022
130 Hud Suresi 18-24. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 17 Mayıs 2022
131 Hud Suresi 15-17. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Mayıs 2022
132 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 13-14. Ayetler 26 Nisan 2022
133 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 12. Ayet 20 Nisan 2022
134 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 8-11. Ayetler 13 Nisan 2022
135 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 7. Ayet 6 Nisan 2022
136 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 5-6. Ayetler 30 Mart 2022
137 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 1-4. Ayetler 23 Mart 2022
138 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 107-109. Ayetler 16 Mart 2022
139 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 101-106. Ayetler 9 Mart 2022
140 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 99-100. Ayetler 2 Mart 2022
141 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 93-98. Ayetler 23 Şubat 2022
142 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 75-86. Ayet 9 Şubat 2022
143 Kur’an Sohbetleri | Yunus 71-74. Ayetler 2 Şubat 2022
144 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 65-70. Ayetler 26 Ocak 2022
145 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 61-64. Ayetler 19 Ocak 2022
146 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 59-60. Ayetler 12 Ocak 2022
147 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 54-58. Ayetler 5 Ocak 2022
148 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 45-53. Ayetler 29 Aralık 2021
149 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 41-44. Ayetler 22 Aralık 2021
150 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 38-40. Ayetler 15 Aralık 2021
151 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 37. AYET 8 Aralık 2021
152 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 31-36. AYETLER 1 Aralık 2021
153 Kur’an Sohbetleri | YUNUS 26-30. AYETLER 24 Kasım 2021
154 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 21-25. AYETLER 17 Kasım 2021
155 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 15-20. AYETLER 10 Kasım 2021
156 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 7-14. AYETLER 3 Kasım 2021
157 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 4-6. AYETLER 27 Ekim 2021
158 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 1-3. AYETLER 20 Ekim 2021
159 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 123-129. AYETLER 13 Ekim 2021
160 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 119-122. AYETLER 5 Ekim 2021
161 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 113-118. AYETLER 28 Eylül 2021
162 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 107-112. AYETLER 21 Eylül 2021
163 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 97-106. AYETLER 15 Eylül 2021
164 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 90-96. AYETLER 8 Eylül 2021
165 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 81-89. AYETLER 31 Ağustos 2021
166 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 74-80. AYETLER 24 Ağustos 2021
167 Kur’an Sohbetleri | SIKINTILAR VE BOLLUKLA İMTİHAN 17 Ağustos 2021
168 Kur’an Sohbetleri | RESUL VE TEBLİĞ 17 Ağustos 2021
169 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 71-73. AYETLER 4 Ağustos 2021
170 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 64-70. AYETLER 27 Temmuz 2021
171 Kur’an Sohbetleri | BÜYÜK GÜNAHLAR 20 Temmuz 2021
172 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 61-63. AYETLER 14 Temmuz 2021
173 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 58-60. AYETLER 6 Temmuz 2021
174 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 53-57. AYETLER 30 Haziran 2021
175 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 43-52. AYETLER 23 Haziran 2021
176 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 38-42. AYETLER 16 Haziran 2021
177 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 36-37. AYETLER 9 Haziran 2021
178 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 34-35. AYETLER 2 Haziran 2021
179 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 32-33. AYETLER 26 Mayıs 2021
180 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 30-31. AYETLER 19 Mayıs 2021
181 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 29. AYET (CİZYE) 12 Mayıs 2021
182 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 28. AYET (Müslüman olmayanlar Mekke’ye giremez mi?) 5 Mayıs 2021
183 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 25-27. AYETLER 28 Nisan 2021
184 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 23-24. AYETLER 21 Nisan 2021
185 Kur’an Sohbetleri | ORUÇ İLE İLGİLİ AYETLER 15 Nisan 2021
186 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 17-22. AYETLER 6 Nisan 2021
187 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 16. AYET 31 Mart 2021
188 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 9-15. AYETLER 24 Mart 2021
189 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 5-8. AYETLER 17 Mart 2021
190 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 1-5. AYETLER 10 Mart 2021
191 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 72-75. AYETLER 3 Mart 2021
192 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 67-71. AYETLER 25 Şubat 2021
193 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 65-66. AYETLER 17 Şubat 2021
194 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 59-64. AYETLER 10 Şubat 2021
195 Kur’an Sohbetleri | ‬ENFAL SURESİ 52-58. AYETLER 5 Şubat 2021
196 Kur’an Sohbetleri | ‬ENFAL SURESİ 50-51. AYETLER 27 Ocak 2021
197 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 49. AYET 21 Ocak 2021
198 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 45-48. AYETLER 14 Ocak 2021
199 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 41-44. AYETLER 6 Ocak 2021
200 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 35-40. AYETLER 30 Aralık 2020
201 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 31-34. AYETLER 23 Aralık 2020
202 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 28-30. AYETLER 16 Aralık 2020
203 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 17-23. AYETLER 2 Aralık 2020
204 Kur’an Sohbetleri | ‬ENFAL SURESİ 13-16. AYETLER 26 Kasım 2020
205 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 9-12. AYETLER 18 Kasım 2020
206 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 5-8. AYETLER 5 Kasım 2020
207 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 1-4. AYETLER 29 Ekim 2020
208 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 204-206. AYETLER 22 Ekim 2020
209 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 200-204. AYETLER 15 Ekim 2020
210 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 189-199. AYETLER 8 Ekim 2020
211 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 188. AYET 1 Ekim 2020
212 Kur’an Sohbetleri | SUR’A ÜFLENMESİ 24 Eylül 2020
213 Kur’an Sohbetleri | KUR’AN’DA KIYAMET SAATİ 17 Eylül 2020
214 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 184-186. AYETLER 10 Eylül 2020
215 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 180-183. AYETLER 3 Eylül 2020
216 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 179. AYET VE DEVAMI 28 Ağustos 2020
217 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 175-178. AYETLER 20 Ağustos 2020
218 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 172-174. AYETLER 13 Ağustos 2020
219 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 168-171. AYETLER 5 Ağustos 2020
220 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 163-167. AYETLER 24 Temmuz 2020
221 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 158-162. AYETLER 15 Temmuz 2020
222 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 154-157. AYETLER 8 Temmuz 2020
223 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 138-153. AYETLER 1 Temmuz 2020
224 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 127-137. AYETLER 24 Haziran 2020
225 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 103-126. AYETLER 17 Haziran 2020
226 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 100-102. AYETLER 10 Haziran 2020
227 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 94-99. AYETLER 3 Haziran 2020
228 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 85-93. AYETLER 26 Mayıs 2020
229 Kur’an Sohbetleri | KADİR GECESİ 19 Mayıs 2020
230 Kur’an Sohbetleri | A’RÂF SURESİ 73-78. AYETLER 13 Mayıs 2020
231 Kuran Sohbetleri | A’RAF SURESİ 65-72 ARASI AYETLER 6 Mayıs 2020
232 Kur’an Sohbetleri | NAMAZ VAKİTLERİNİN EVRENSEL ÖLÇÜLERİ 30 Nisan 2020
233 Kur’an Sohbetleri | ORUCA BAŞLAMA VE BİTİŞ VAKİTLERİ 23 Nisan 2020
234 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 59-64. AYETLER 16 Nisan 2020
235 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 57-58. AYETLER 9 Nisan 2020
236 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 53-56. AYETLER 2 Nisan 2020
237 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 52. AYET 26 Mart 2020
238 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 42-51. AYETLER 19 Mart 2020
239 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 37-41. AYETLER 13 Mart 2020
240 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 34-37. AYETLER 5 Mart 2020
241 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 31-32. AYETLER 27 Şubat 2020
242 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 29-30. AYETLER 20 Şubat 2020
243 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 26-28. AYETLER 13 Şubat 2020
244 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 10-25. AYETLER 7 Şubat 2020
245 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 4-9. AYETLER 30 Ocak 2020
246 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 1-3. AYETLER 23 Ocak 2020
247 Kur’an Sohbetleri | KUR’AN’A DAİR KURGULAR VE GERÇEKLER 16 Ocak 2020
248 Kur’an Sohbetleri | İSLAM VE TİCARET 10 Ocak 2020
249 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 159-165. AYETLER 3 Ocak 2020
250 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 154-157. AYETLER 26 Aralık 2019
251 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 150-153. AYETLER 19 Aralık 2019
252 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 148-150. AYETLER 12 Aralık 2019
253 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 146-147. AYETLER 6 Aralık 2019
254 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 142-145. AYETLER 28 Kasım 2019
255 Kur’an Sohbetleri | DÜNYA HAYATININ ANLAMI 21 Kasım 2019
256 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 141. AYET 14 Kasım 2019
257 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 136-140. AYETLER 7 Kasım 2019
258 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 133-135. AYETLER 31 Ekim 2019
259 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 128 – 132. AYETLER 24 Ekim 2019
260 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 122 – 127. AYETLER 17 Ekim 2019
261 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 118 – 121. AYETLER 10 Ekim 2019
262 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 113-117. AYETLER 3 Ekim 2019
263 KUR’AN SOHBETLERİ | EN’ÂM SÛRESİ 111 VE DEVAMI AYETLER 26 Eylül 2019
264 KUR’AN SOHBETLERİ | EN’ÂM SÛRESİ 108-111. AYETLER 19 Eylül 2019
265 KUR’AN SOHBETLERİ | EN’ÂM SÛRESİ 106-108. AYETLER 12 Eylül 2019
266 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 106-107 ARASI AYETLER 5 Eylül 2019
267 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 100-106 ARASI AYETLER 29 Ağustos 2019
268 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 95-99 ARASI AYETLER 22 Ağustos 2019
269 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 93-94 ARASI AYETLER 11 Temmuz 2019
270 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (91-92 ARASI AYETLER) 4 Temmuz 2019
271 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (83-90 ARASI AYETLER) 27 Haziran 2019
272 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (74-83 ARASI AYETLER) 20 Haziran 2019
273 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (68-73 ARASI AYETLER) 14 Haziran 2019
274 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (63-67 ARASI AYETLER) 3 Mayıs 2019
275 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (61-64 ARASI AYETLER) 25 Nisan 2019
276 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (60-62 ARASI AYETLER) 18 Nisan 2019
277 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (56-59 ARASI AYETLER) 11 Nisan 2019
278 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (54-59 ARASI AYETLER) 4 Nisan 2019
279 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (50-53 ARASI AYETLER) 28 Mart 2019
280 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (42-49 ARASI AYETLER) 21 Mart 2019
281 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (37-41 ARASI AYETLER) 14 Mart 2019
282 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (32-36 ARASI AYETLER) 7 Mart 2019
283 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (19-31 ARASI AYETLER) 28 Şubat 2019
284 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (11-18 ARASI AYETLER) 21 Şubat 2019
285 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (1-11 ARASI AYETLER) 12 Şubat 2019
286 KUR’AN SOHBETLERİ | HER KÂFİR YALANCIDIR (ENAM 6/27) 5 Şubat 2019
287 KUR’AN SOHBETLERİ | KUR’AN’DAN KİMLER İSTİFADE EDER 29 Ocak 2019
288 KUR’AN SOHBETLERİ | CAİZ OLAN VE OLMAYAN VESİLELER 22 Ocak 2019
289 KURAN SOHBETLERİ | KİMSE MÜŞRİĞİM DEMEZ (ENAM 6/22-24) 15 Ocak 2019
290 KUR’AN SOHBETLERİ | İSLAM’IN EVRENSELLİĞİ (EN’AM 6/19-21) 8 Ocak 2019
291 KUR’AN SOHBETLERİ | KUR’AN’IN EVRENSELLİĞİ 1 Ocak 2019
292 Kuran Sohbetleri | İnsanı Kamil Uydurması 25 Aralık 2018
293 Allah’a Teslim Olmak (En’am 12-15. Ayetler) 18 Aralık 2018
294 Kur’an’da Yolculuk ve Amaçları (En’am 11. Ayet) 11 Aralık 2018
295 Nebimize Kur’an’dan Başka Mucize Verilmiş Midir? (En’am 7-10. Ayetler) 4 Aralık 2018
296 Allah Her Şeyi Bilir (En’am 1-6. Ayetler) 27 Kasım 2018
297 Dinin Bozulmasının Canlı Örneği: Namaz Vakitleri (En’am 3-6. Ayetler) 20 Kasım 2018
298 Ecel (En’am 2. Ayet) 13 Kasım 2018
299 Dünya Düz Mü Yuvarlak Mı? (En’am 1. Ayet) 6 Kasım 2018
300 İsa Aleyhisselam’ın Mucizeleri (Maide 109. Ayet ve Devamı) 30 Ekim 2018
301 Mahşerde Rasullerle Yüzleşme (Maide 109. Ayet) 23 Ekim 2018
302 Vasiyet ve Kadının Şahitliği (Maide 106-108. Ayetler) 16 Ekim 2018
303 Tebliğ Görevi ve Bireysel Sorumluluğumuz (Maide 103-105. Ayetler) 9 Ekim 2018
304 Soru Sorma Özgürlüğü (Maide 101 ve 102. Ayetler) 2 Ekim 2018
305 Çoğunluk Hakikatin Ölçüsü mü? (Maide 100. Ayet) 25 Eylül 2018
306 İnsanları Uyarma Görevi (Maide 77-81. Ayet) 18 Eylül 2018
307 Dinde Aşırılık (Maide 77. Ayet) 11 Eylül 2018
308 Rasul ve Tebliğ (Maide 99. Ayet) 4 Eylül 2018
309 İhramlıyken Avlanma Yasağı (Maide 94-98. Ayetler) 24 Temmuz 2018
310 Uyuşturucu Maddelerin Haramlığı (Maide 90-93. Ayetler) 17 Temmuz 2018
311 İçkinin Yasaklanması ve Tedricilik (Maide 90. Ayet) 10 Temmuz 2018
312 Yemin Keffâreti (Maide 89. Ayet) 3 Temmuz 2018
313 Ehl-i Kitaptan Mümin Olanlar (Maide 82-86. Ayetler) 19 Haziran 2018
314 Hristiyanlıktaki Teslis İnancı (Maide 72-76. Ayetler) 15 Mayıs 2018
315 Kur’an’a Yönelik Saldırılar (Maide 70 ve 71. Ayetler) 8 Mayıs 2018
316 İsrailoğulları’nın Kur’an’a Karşı Tutumları (Maide 70. Ayet) 1 Mayıs 2018
317 Ehli Kitap Ne Zaman Kafir Olur? (Maide 69. Ayet) 24 Nisan 2018
318 Müslümanın Görevi Kur’an’a Uyma (Maide 67-68. Ayetler) 17 Nisan 2018
319 Gerçek Zenginliğin Yolu (Maide 66. Ayet) 10 Nisan 2018
320 Yahudilerin Çıkmazları (Maide 64-66. Ayetler) 3 Nisan 2018
321 İslam’da Ticaret Ahlakı: Çiftlik Bank Örneği 27 Mart 2018
322 Günahta Yarışan Dindarlar (Maide 60-63. Ayetler) 20 Mart 2018
323 Ehli Kitaptan Maymunlaşan ve Domuzlaşanlar (Maide 60-63. Ayetler) 13 Mart 2018
324 Ehli Kitabın Müslümanlardan İntikamı (Maide 59. Ayet) 6 Mart 2018
325 Tasdik Bağlamında Namaz (Maide 55-57. Ayetler) 27 Şubat 2018
326 Mü’minlerin Yakın Dostu Sadece Mü’minlerdir (Maide 55-57. Ayetler) 20 Şubat 2018
327 Ehli Kitapla Savaşta Nebevi Siyaset (Maide 54-56. Ayetler) 13 Şubat 2018
328 Dinden Dönme ve Zındıklık (Maide 53-54. Ayetler) 6 Şubat 2018
329 Ehl-i Kitaptan Münafıklar (Maide 51-52. Ayetler) 30 Ocak 2018
330 Savaş Ahlakı 23 Ocak 2018
331 Yahudiler ve Hristiyanlarla İlişkiler: Cizye (Maide 51. Ayet) 16 Ocak 2018
332 Yahudi ve Hristiyanlarla İlişkiler (Maide 51. Ayet) 9 Ocak 2018
333 Ehli Kitapla İlişkiler (Maide 50-51. Ayetler) 2 Ocak 2018
334 Hadisler Vahiy Olabilir mi? (Maide 48-49. Ayetler) 26 Aralık 2017
335 Önceki Şeriatler (Maide 48. Ayet) 19 Aralık 2017
336 Muhammed Aleyhisselam ve Kur’an (Maide 48. Ayet) 12 Aralık 2017
337 İsa Aleyhisselam ve İncil (Maide 46-47. Ayet) 5 Aralık 2017
338 Kısasta Hayat Vardır (Maide 45. Ayet) 28 Kasım 2017
339 Allah’ın İndirdiğiyle Hükmetmeyenler (Maide 44. Ayet) 24 Kasım 2017
340 Tevrat Kime Verildi? (Maide 43-44. Ayetler) 14 Kasım 2017
341 Kafirlikte Yarışanlar (Maide 41-42. Ayetler) 7 Kasım 2017
342 Hırsızlık Suçu ve Cezası (Maide 38-40. Ayetler) 31 Ekim 2017
343 Küfür ve Şirk (Maide 36-37. Ayetler) 24 Ekim 2017
344 Şirke Alet Edilen Ayet (Maide 35. Ayet) 17 Ekim 2017
345 Toplumsal Güvenliği İhlal Suçu ve Cezası (Maide 32-34. Ayetler) 10 Ekim 2017
346 Kur’an’da Kuşların Dünyası (Maide 27-32. Ayetler) 3 Ekim 2017
347 Kendini Büyük Görmek (Maide 15-26. Ayetler) 28 Eylül 2017
348 İmtihanı Kaybettiren Benlik Yarışı (Maide 17,18 ve 19. Ayetler) 22 Eylül 2017
349 Allah Kime Lanet Eder? (Maide 12-13. Ayetler) 8 Eylül 2017
350 Allah’a Verilen Sözde Daima Adil Olmak (Maide 7-11. Ayetler) 5 Eylül 2017
351 Adaletten Şaşmamak (Maide 8-10. Ayetler) 22 Ağustos 2017
352 Yargısız İnfaz (Mâide 7-8. Ayetler) 23 Mayıs 2017
353 Allah’a Verilen Söz 16 Mayıs 2017
354 Abdestte Ayağa Mesh Meselesi (Maide 6. Ayet) 9 Mayıs 2017
355 Evlenmede Namuslu Olma Şartı 2 Mayıs 2017
356 Haram Kılınan Hayvansal Gıdalar (Maide 3. Ayet) 25 Nisan 2017
357 Dosta ve Düşmana Karşı Tavrımız Ne Olmalı? 18 Nisan 2017
358 Şirk Tehlikesi 11 Nisan 2017
359 Kitaplara İman’ın Anlamı Nisa 136 Ankabut 46 4 Nisan 2017
360 Miras Nisa 176.Ayet 28 Mart 2017
361 Kafir’lik Kendini Büyük Görmektir Nisa 172 ve 175.Ayetler 21 Mart 2017
362 Din’de Aşırılık Nisa 171 ve 173.Ayetler 14 Mart 2017
363 İnsanlığa Çağrı Nisa 170.Ayet 7 Mart 2017
364 Müslümanların Kur’an Karşısındaki Tavırları Nisa 167-169.Ayetler 28 Şubat 2017
365 Nebi ve Resul Nisa 163-166.Ayetler 21 Şubat 2017
366 Ehli Kitap’tan Mümin Olanlar 14 Şubat 2017
367 Her Haram Bir Mahrumiyet Doğurur Nisa 160-162. Ayetler 7 Şubat 2017
368 Ehli Kitapla İlişkiler Nisa (3) 153-158.Ayetler 31 Ocak 2017
369 Ehli Kitapla İlişkiler Nisa (2) 153-155.Ayetler 25 Ocak 2017
370 Ehli Kitapla İlişkiler Nisa 153-155.Ayetler 17 Ocak 2017
371 Allah İle Resul’lerinin Arasını Ayırmak Nisa-148-149 ve 150. Ayetler 3 Ocak 2017
372 Müslümanların Baş Belası Münafıklar II 27 Aralık 2016
373 Müslümanların Baş Belası Münafıklar Nisa 138 ve Devamı 20 Aralık 2016
374 İman Konusunda Verilen İmtihan Nisa 137 ve 147.Ayetler 13 Aralık 2016
375 Kafirlik Müşriklik ve Munafıklık Nisa 136.Ayet ve Devamı 6 Aralık 2016
376 İmanın Şartları Nisa 136 29 Kasım 2016
377 Takva Nisa Suresi 131 ve 135.Ayetler 22 Kasım 2016
378 Nüşuz ve Kadına Darp Nisa-128 ve 130.ayetler 15 Kasım 2016
379 Nisa suresi 125 ve 127.ayetler 8 Kasım 2016
380 Nisa suresi 122 ve 125.ayetler 2 Kasım 2016
381 Yüzü Suyu Hürmetine Dua – Nisa Suresi 117. Ayet 28 Ekim 2016
382 En Büyük Din İstismarı Şirk – Nisa Suresi 116-121. Ayetler 18 Ekim 2016
383 İcma 11 Ekim 2016
384 Peygamberlerin İsmet Sıfatı – Nisa Suresi 113. Ayet 4 Ekim 2016
385 Tevbe İstiğfar – Nisa Suresi 110-112. Ayetler 27 Eylül 2016
386 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır 4 – Nisa Suresi 105. Ayet ve Devamı 20 Eylül 2016
387 Kur’an Yorumlanabilir mi? – Nisa Suresi 105. Ayet ve Devamı 6 Eylül 2016
388 Düşmanı Etkisizleştirmenin İlkeleri – Nisa Suresi 101-104. Ayetler 30 Ağustos 2016
389 Yolculukta Namaz – Nisa Suresi 101-103. Ayetler 23 Ağustos 2016
390 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır 3(Tevbe Suresi Bağlamında) 16 Ağustos 2016
391 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır 2 9 Ağustos 2016
392 Müslümanın Ana Görevi Cihad – Nisa Suresi 94-100.Ayetler 31 Mayıs 2016
393 Adam Öldürmenin Cezası – Nisa Suresi 92-93. Ayetler 24 Mayıs 2016
394 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır – Nisa Suresi 88-91. Ayetler 18 Mayıs 2016
395 Münafıklık – Nisa Suresi 89-90. Ayetler 10 Mayıs 2016
396 Allah’a ve Ahiret Gününe İman – Nisa Suresi 86-87. Ayetler 3 Mayıs 2016
397 Şefaat İnancı – Nisa Suresi 85. Ayet 26 Nisan 2016
398 Müslüman-Gayrimüslim İlişkileri – Nisa Suresi 84. Ayet 19 Nisan 2016
399 Yetkililere İtaat – Nisa Suresi 83.Ayet 12 Nisan 2016
400 Kur’an’ı Çelişkili Olarak Gösterenler – Nisa Suresi 82.Ayet 5 Nisan 2016
401 Kitap-Resul İlişkisi – Nisa Suresi 80-82. Ayetler 29 Mart 2016
402 Bollukla ve Sıkıntı ile İmtihan 22 Mart 2016
403 Canı Pahasına İmtihanı Kazanmak 15 Mart 2016
404 Nisa Süresi 71. Ayet Ve Devamı (Allah Yolunda Cihad) 8 Mart 2016
405 Nisa Süresi 65-70. Ayetler (İntihar Eylemleri) 1 Mart 2016
406 Nisa Süresi 60-65. Ayetler (Müslümanların Kur’ân’dan Kaçışı) 23 Şubat 2016
407 Nisa Süresi 58-59. Ayetler (Halifelik Makamı 2) 16 Şubat 2016
408 Nisa Süresi 58-59. Ayetler (Halifelik Makamı) 9 Şubat 2016
409 Nisa Süresi 56-57. Ayetler (Hocaları Sorgulayan Müslüman) 2 Şubat 2016
410 Nisa Süresi 53-54. Ayetler (Hikmetsiz Kalan Müslümanların Çaresizliği) 26 Ocak 2016
411 Nisa Süresi 48-52. Ayetler (Müslümanların Kimlik Bunalımı) 19 Ocak 2016
412 Nisa Süresi 47. Ayet (Kur’ân’a Güvenmemenin Acı Sonuçları) 12 Ocak 2016
413 Nisa Süresi 44-46 Ayet (Ayetleri Tahrif) 5 Ocak 2016
414 Nisa Süresi 43. Ayet (Abdestte Çıplak Ayağa ve Çoraplara Mesh) 29 Aralık 2015
415 Nisa Süresi 41-42. Ayetler (Kafir İle Günahkarın Farkı) 22 Aralık 2015
416 Harcama Kültürü, Nisa 36.Ayet 16 Aralık 2015
417 Nisa Süresi 36. Ayet (Anne-Babaya İyi Davranmak) 8 Aralık 2015
418 Nisa Süresi 36. Ayet (Müslümanları Batıran Şirk) 1 Aralık 2015
419 Nisa Süresi 35. Ayet (Aile Hakemliği) 24 Kasım 2015
420 Nisa Süresi 34. Ayet (Kadının Dövülmesi Meselesi 2) 17 Kasım 2015
421 Nisa Süresi 34. Ayet (Kadının Dövülmesi Meselesi) 10 Kasım 2015
422 Nisa Süresi 33. Ayet (Mirasta Kadın-Erkek Dengesi ve Avliyye) 3 Kasım 2015
423 Nisa Süresi 32. Ayet (Kendimizi Keşfedelim) 27 Ekim 2015
424 Büyük Günahlar 20 Ekim 2015
425 Sorgulamayan Müslümanlar Ve İntihar Eylemleri 13 Ekim 2015
426 Nisa Süresi 29. Ayet Ve Devamı (Faizli Kredi Ekonomiyi Öldürür) 6 Ekim 2015
427 Hac’da Şeytan Taşlama 29 Eylül 2015
428 Nisa Süresi 26-28. Ayetler (Allah’ın İradesi Ve Sünnetullah) 22 Eylül 2015
429 Nisa Süresi 25. Ayet Ve Devamı (Recim Cezası Konusunda Şii-Sünni İttifakı) 15 Eylül 2015
430 Nisa Süresi 25. Ayet (Evlenmede Öncelik Sıralaması) 8 Eylül 2015
431 Nisa Süresi 24. Ayet (Muta Nikahı) 1 Eylül 2015
432 Nisa Süresi 22-23. Ayetler (Hürmet-i Müsahare) 25 Ağustos 2015
433 Mekkeli Müşrikler Bir Nebi Beklentisi İçindemiydiler 18 Ağustos 2015
434 Nisa Süresi 20-21. Ayetler “Evlenme Ve Boşanma Kolay Olmalı” 11 Ağustos 2015
435 Nisa Süresi 19. Ayet (Kadına Yönelik Şiddet) 4 Ağustos 2015
436 Nisa Süresi 17-18. Ayetleri (Tevbe) 28 Temmuz 2015
437 Nebimizin Yürüttüğü İç Politika (Son Olaylara Kur’an Penceresinden Bakış) 21 Temmuz 2015
438 Kur’ân’a Göre İftar ve İmsak Vakitleri 16 Haziran 2015
439 Nisa Süresi 15-16. Ayetler (Batı Güdümüne Giren Müslümanların Perişan Hali) 9 Haziran 2015
440 Kur’an’a Göre İmsak Vakti – 2.Bölüm 6 Haziran 2015
441 Kur’an’a Göre İmsak Vakti – 1.Bölüm 2 Haziran 2015
442 Nisa Süresi 13-14. Ayetleri (Allah’ın Koyduğu Sınırların Aşılması ve Kader) 26 Mayıs 2015
443 Nisa Süresi 12. Ayet ve Kelale 19 Mayıs 2015
444 Nisa Süresi 12. Ayet – Miras Konuları 12 Mayıs 2015
445 Miras Ayetleri Bağlamında Vasiyet – 2 5 Mayıs 2015
446 Nisa Süresi 11. Ayet – Miras Paylaşımı 29 Nisan 2015
447 Nisa Süresi 11. Ayet 21 Nisan 2015
448 Nisa Süresi 8. Ayet – Miras (Vasiyet) 14 Nisan 2015
449 Nisa Süresi 8. Ayet – Miras 7 Nisan 2015
450 Nisa Süresi 6. Ayet – Miras’da Asabelik 31 Mart 2015
451 Nisa Süresi 6. Ayet – Yetim ve Öksüz Çocuklar 24 Mart 2015
452 Nisa Süresi 3.Ayet – Çok Eşlilik 17 Mart 2015
453 Nisa Süresi 2.Ayet – Evlilik Yaşı 10 Mart 2015
454 Nisa Süresi 1. Ayeti ve Devamı – Kadın ve Erkeğin Yaratılışı 3 Mart 2015
455 Al-i İmrân Süresi 196 – Dünyalıkla İmtihan 24 Şubat 2015
456 Al-i İmrân Suresi 188. Ayet – Yaratılan Ayetlerdeki Zikir 17 Şubat 2015
457 Al-i İmrân Suresi 187. Ayet – Kur’ân’ı Anlatma Görevi 10 Şubat 2015
458 Al-i İmrân Suresi 186. Ayet – Gayrimüslimlerle İlişkiler 3 Şubat 2015
459 Al-i İmrân Suresi 183. Ayet – Geleneksel Dinin Çıkmazları 27 Ocak 2015
460 Al-i İmrân Suresi 180. Ayet – Cimrilik Eden Kendine Eder 20 Ocak 2015
461 Ali İmran Suresi 179- Ayet – Kur’an’ı Merkeze Koyma Zorunluluğu 13 Ocak 2015
462 Al-i İmrân Suresi 169-172. Ayetler – Güven ve Kararlılık 6 Ocak 2015
463 Al-i İmrân Suresi 164-168. Ayetler – Allah’ın Bilgisi ve Kader 30 Aralık 2014
464 Al-i İmrân Suresi 156-161. Ayetler – Hoşgörülü ve İlkeli Olmak 23 Aralık 2014
465 Al-i İmrân Suresi 149-154. Ayetler – Sabır ve Cihat İmtihanı 3 16 Aralık 2014
466 Al-i İmrân Suresi 142-148. Ayetler – Sabır ve Cihat İmtihanı 2 9 Aralık 2014
467 Al-i İmrân Suresi 140-142. Ayetler – Sabır ve Cihat İmtihanı 2 Aralık 2014
468 Al-i İmrân Suresi 137-140. Ayetler – Allah’a Güvenenler En Üstünlerdir 25 Kasım 2014
469 Al-i İmrân Suresi 137-139. Ayetler-Sünnetullah Kavramı 18 Kasım 2014
470 Al-i İmrân Suresi 132-136. Ayetler 11 Kasım 2014
471 Al-i İmrân Suresi 130-131. Ayetler – Faiz ve Ekonomi 4 Kasım 2014
472 Al-i İmrân Suresi 121-129. Ayetler 28 Ekim 2014
473 Al-i İmrân Suresi 116-120. Ayetler 21 Ekim 2014
474 Al-i İmrân Suresi 109-115. Ayetler 14 Ekim 2014
475 Kurban İbadeti ve Bayram Ahlakı 30 Eylül 2014
476 Ehl’i Kitap ile İlişkiler 23 Eylül 2014
477 Gayri Müslimler ile İlişkiler 16 Eylül 2014
478 Al-i İmrân Suresi 104-108. Ayetler 9 Eylül 2014
479 Al-i İmrân Suresi 100-105. Ayetler – Allah’ın İpine Sarılmak 2 Eylül 2014
480 Al-i İmrân Suresi 98-101. Ayetler 26 Ağustos 2014
481 Âl-i İmrân Suresi 96-97.ayetler 19 Ağustos 2014
482 Âl-i İmrân Suresi 92-93.ayetler 12 Ağustos 2014
483 Tevbe Nedir? Nasıl Yapılır? 7 Ağustos 2014
484 Yatsı Namazı ve İmsak Vakti 24 Haziran 2014
485 Esirlere Yapılması Gereken Muamele 17 Haziran 2014
486 Ali-İmran Suresi 90. Ayet 10 Haziran 2014
487 Ali-İmran Suresi 85-89. Ayetler 3 Haziran 2014
488 Ali-İmran Suresi 83-84. Ayetler 27 Mayıs 2014
489 Ali-İmran Suresi 81-82. Ayetler 20 Mayıs 2014
490 Ali-İmran Suresi 81. Ayet 13 Mayıs 2014
491 Ali-İmran Suresi 78-80. Ayetler – Nebimizin Sözleri Vahiy midir? 6 Mayıs 2014
492 Ali-İmran Suresi 78. Ayet – Kur’an ile Aldatanlar-3 Paralel Din 29 Nisan 2014
493 Ali-İmran Suresi 78. Ayet – Kur’an ile Aldatanlar-2 Paralel Din 22 Nisan 2014
494 Ali-İmran Suresi 78. Ayet – Kur’an ile Aldatanlar-1 Paralel Din 15 Nisan 2014
495 Ali-İmran Suresi 77. Ayet 8 Nisan 2014
496 Geçici Zaferi Kalıcı Hale Getirmek 1 Nisan 2014
497 Ali-İmran Suresi 70-77. Ayetler 25 Mart 2014
498 Ali-İmran Suresi 64-69. Ayetler 11 Mart 2014
499 Ali-İmran Suresi 64. Ayet – Dinler Arası Diyalog İhaneti 4 Mart 2014
500 Ali-İmran Suresi 60-64. Ayetler – Kur’an’da Mehdilik 25 Şubat 2014
501 Ali-İmran Suresi 56-59. Ayetler – İsa (a.s) ve Adem (a.s)’ın Yaratılışları 18 Şubat 2014
502 Ali-İmran Suresi 51-55. Ayetler – İsa a.s’ın İstismarı 11 Şubat 2014
503 Ali-İmran Suresi 51-55. Ayetler – İsa a.s’ın İstismarı – 2 (Şahs-i Manevi) 11 Şubat 2014
504 Ali-İmran Suresi 49-51. Ayetler – İsa a.s. Hayatı 4 Şubat 2014
505 Yahudilere Temiz Yiyeceklerin Haram Kılınması 4 Şubat 2014
506 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? – 4 28 Ocak 2014
507 Ali-İmran Suresi 44-48. Ayetler 28 Ocak 2014
508 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? – 3 21 Ocak 2014
509 Ali-İmran Suresi 38-44. Ayetler – Meryem Ana 21 Ocak 2014
510 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? – 2 14 Ocak 2014
511 Ali-İmran Suresi 33-37. Ayetler – Zekeriyya a.s. ve Meryem Ana 14 Ocak 2014
512 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? 7 Ocak 2014
513 Ali-İmran Suresi 33. Ayet – Haddini Aşmak 31 Aralık 2013
514 Allah’ın Kullarını, Allah’ın Kitabına Davet 24 Aralık 2013
515 Ali-İmran Suresi 33. Ayet 17 Aralık 2013
516 Ali-İmran Suresi 30. Ayet 10 Aralık 2013
517 Ali-İmran Suresi 29. Ayet 3 Aralık 2013
518 Ali-İmran Suresi 28-30. Ayetler – Kafirleri Dost Edinmek 26 Kasım 2013
519 Ali-İmran Suresi 27. Ayet 19 Kasım 2013
520 Ali-İmran Suresi 26-27. Ayetler 12 Kasım 2013
521 Ali-İmran Suresi 19-25. Ayetler – Allah’ın Kitabına Teslim Olmak yada Olmamak 5 Kasım 2013
522 Ali-İmran Suresi 14-20. Ayetler – Müslümanların Kur’an Karşısındaki Tavırları 29 Ekim 2013
523 Dünya Sevgisi 22 Ekim 2013
524 Ali-İmran Suresi 8-12. Ayetler – Muhkem Müteşabih Ayetler – 3 8 Ekim 2013
525 Ali-İmran Suresi 7. Ayet – Muhkem Müteşabih Ayetler – 2 1 Ekim 2013
526 Muhkem ve Müteşabih Ayetler 24 Eylül 2013
527 Ali-İmran Suresi 5-6. Ayetler 17 Eylül 2013
528 Kur’an’da Furkan Kavramı 10 Eylül 2013
529 Ebubekir Sifil ve Faruk Beşer’e Cevaplar 27 Ağustos 2013
530 Kur’an’ı İkinci Sıraya Koymak 20 Ağustos 2013
531 Kur’an’ın Önceki Kitapları Tasdiki 20 Ağustos 2013
532 Ali-İmran Suresi 1-2. Ayetler 13 Ağustos 2013
533 Bakara Suresi 285-286 Ayetler 2 Temmuz 2013
534 Bakara Suresi 284-Ayet Kişinin İçinde Olanlardan Sorumluluğu 25 Haziran 2013
535 Bakara Suresi 283. Ayet – Vasiyet ve Rehin 18 Haziran 2013
536 Bakara Suresi 282. Ayet – 11 Haziran 2013
537 Kur’an’daki Musa-Hızır Kıssasının Kader Konusu ile İlgisi 4 Haziran 2013
538 Bakara Suresi 282. Ayet – Daru’ul-harpte Faiz, Borcun Zekata Sayılması ve Borcun Belgelenmesi 28 Mayıs 2013
539 Bakara Suresi 278-280. Ayetler 14 Mayıs 2013
540 Bakara Suresi 277-279. Ayetler-Kredi Sisteminin Ekonomiye Etkisi 7 Mayıs 2013
541 Bakara Suresi 275-276. Ayetler 30 Nisan 2013
542 Bakara Suresi 274. Ayet 23 Nisan 2013
543 Bakara Suresi 270-273. Ayetler – Yardımı İncitmeden Yapmak 16 Nisan 2013
544 Bakara Suresi 269. Ayet – Hikmet ve Sünnet 9 Nisan 2013
545 Bakara Suresi 267. Ayet 2 Nisan 2013
546 Bakara Suresi 262-266. Ayetler 26 Mart 2013
547 Kader İnancının Hesap Günündeki Yansımaları 19 Mart 2013
548 Kader İnancının Dini Hayata Yansımaları 12 Mart 2013
549 Allah’ın Bilgisi ile İlgili Ayetler 5 Mart 2013
550 Allah’ın Gayb Bilgisi 26 Şubat 2013
551 Doğru Allah İnancı 19 Şubat 2013
552 İnsanın Kaderi Ne Zaman Yazılır 12 Şubat 2013
553 Allah’ın İlmi ve İradesi 5 Şubat 2013
554 Bakara Suresi 261. Ayet ve Kader Konusuna Cevaplar 22 Ocak 2013
555 Kader Konusunda Yapılan Tenkitlere Cevaplar – 2 15 Ocak 2013
556 Kader Konusunda Yapılan Tenkitlere Cevaplar 8 Ocak 2013
557 Başımıza Gelenler Ne Zaman Yazılır? 1 Ocak 2013
558 Allah’ın Bilgisi ve Kader 25 Aralık 2012
559 Canlıların İlk Yaratılışı ve Yaratılışın Tekrarı 18 Aralık 2012
560 Bakara Suresi 258. Ayet – Üzeyir(a.s.) Allah’ın Oğlu mudur? 11 Aralık 2012
561 İbrahim As’ın Tağuta Karşı Tavrı 4 Aralık 2012
562 Bakara Suresi 257-258. Ayetler 27 Kasım 2012
563 İnandığı Gibi Yaşama Hürriyeti 20 Kasım 2012
564 Bakara Suresi 255. Ayet – Allah İnancı (Ayetu’l Kursi) 13 Kasım 2012
565 Bakara Suresi 254. Ayet 6 Kasım 2012
566 Resul Kavramının İçinin Boşaltılması 30 Ekim 2012
567 Kurban Bayramının Vakti ve Bayram İle İlgili Hükümler 23 Ekim 2012
568 Kur’an Sünnet Bütünlüğünde Kurban İbadeti 16 Ekim 2012
569 Bakara Suresi 246-252. Ayetler – Allah’a Güvenen Kazanır 9 Ekim 2012
570 Bakara Suresi 240-245. Ayetler 2 Ekim 2012
571 İddet Bekleyen Kadının Geçindirilmesi 2 Ekim 2012
572 Ölüm İddeti Bekleyen Kadının Evden Çıkması 2 Ekim 2012
573 Ölüm, Allaha Ait Bir Karardır 2 Ekim 2012
574 Kaza Namazı Yoktur, Korku Namazı Nedir? 25 Eylül 2012
575 Bakara Suresi 235. Ayet 18 Eylül 2012
576 Bakara Suresi 234. Ayet 11 Eylül 2012
577 Bakara Suresi 233. Ayet 4 Eylül 2012
578 Bakara Suresi 230. Ayet 28 Ağustos 2012
579 Kadir Gecesi 14 Ağustos 2012
580 Evlilik İle İlgili Mezheplerin Hataları 7 Ağustos 2012
581 Oruçla Alakalı Güncel Meseleler 31 Temmuz 2012
582 Bakara Suresi 185-187. Ayetler 24 Temmuz 2012
583 Nikahın Denetlenmesi 26 Haziran 2012
584 Bakara Suresi 230. Ayet 19 Haziran 2012
585 Kadının Boşama Hakkı İftida 3 12 Haziran 2012
586 Kadının Boşanması 5 Haziran 2012
587 Boşanma (Talak ve İftida) 29 Mayıs 2012
588 Kur’an’da Erkeğin Eşini Boşaması 22 Mayıs 2012
589 İla ve Yemin 15 Mayıs 2012
590 Bakara Suresi 222. Ayet 8 Mayıs 2012
591 Farklı Dinden Olanların Evliliği 1 Mayıs 2012
592 Yetimlerle İlgili Ayetler 24 Nisan 2012
593 Artan Malın Hepsi Verilecek mi? 17 Nisan 2012
594 Peygamberi Yanlış Algılamak 10 Nisan 2012
595 Bakara Suresi 218-219. Ayetler – İçki ve Kumar Yasağı 3 Nisan 2012
596 Bakara Suresi 214-217. Ayetler 27 Mart 2012
597 Dinlerde Süreklilik ve Allah’ın Kitabına Uyma Zorunluluğu 20 Mart 2012
598 Kafir ve Münafıkların Davranışları 13 Mart 2012
599 Şeytan Taşlama 6 Mart 2012
600 Bakara Suresi 197-202. Ayetler 28 Şubat 2012
601 Hac Farklı Zamanlarda Yapılabilir mi? 21 Şubat 2012
602 Hac Kurbanı 14 Şubat 2012
603 Faizin Ekonomiye Etkileri – Doç.Dr. Servet Bayındır 7 Şubat 2012
604 Ekonomi Krediye Değil Zekatla Gelişir 31 Ocak 2012
605 Ceza Yargılamasında Objektif Delil 24 Ocak 2012
606 Bakara Suresi 190-191. Ayetler – Savaş Hukukunun Temel Kuralı 17 Ocak 2012
607 Bakara Suresi 188. Ayet – 1 – Rüşvet 10 Ocak 2012
608 Bakara Suresi 188. Ayet – 2 – Hilal Hesapla Belirlenir 10 Ocak 2012
609 Bakara Suresi 183-187. Ayetler 3 Ocak 2012
610 Çağdaş Kölelik Sistemi – Kredi 27 Aralık 2011
611 Özel Hayatın Gizliliği 20 Aralık 2011
612 Bakara Suresi 180-183. Ayetler – Vasiyet ve Miras 13 Aralık 2011
613 Bakara Suresi 180-181. Ayetler – Mirası Paylaştırma Görevi 6 Aralık 2011
614 Bakara Suresi 178-179. Ayetler – Ölüm Cezası 29 Kasım 2011
615 Bakara Suresi 178-179. Ayetler – Kur’an’da Kısas Cezası 22 Kasım 2011
616 Bakara Suresi 177. Ayet – Allah Yolunda İyi Olanlar 15 Kasım 2011
617 Ayet ve Hadislere Göre Kurban İbadeti 1 Kasım 2011
618 Allah’ın Evliyası Kimlerdir? 25 Ekim 2011
619 Bakara Suresi 172-175. Ayetler – Helal Gıda 18 Ekim 2011
620 B. 171. Ayet – Kalp, Göz ve Kulakların Mühürlenmesi Ne Demektir? 11 Ekim 2011
621 Bakara Suresi 168-170. Ayetler – Hayvan Kesimi ve Deniz Ürünleri 4 Ekim 2011
622 Bakara Suresi 163-167. Ayetler – Allah İle İlişkiyi Koparmak 27 Eylül 2011
623 Bakara Suresi 159-162. Ayetler – Ayetleri Gizlemek Küfürdür 20 Eylül 2011
624 Bakara Suresi 158. Ayet – Geleneğin Kur’an ve Sünnet Anlayışı 13 Eylül 2011
625 Bakara Suresi 155-157. Ayetler – Sıkıntıyı Bunalıma Dönüştürmemek 6 Eylül 2011
626 Kadir Gecesi 23 Ağustos 2011
627 Sosyal ve Ekonomik Açıdan Zekat 16 Ağustos 2011
628 Kur’an ve Sünnet Işığında Teravih Namazı 9 Ağustos 2011
629 Bakara Suresi 183-186. Ayetler – Oruç 2 Ağustos 2011
630 Bakara Suresi 154. Ayet 5 Temmuz 2011
631 Kutuplara Yapılan İkinci Yolculuk 30 Haziran 2011
632 Bakara Suresi 153. Ayet – Allah’tan Başkasından Yardım İstenir mi? 14 Haziran 2011
633 Bakara Suresi 152. Ayet – Allah’ı Zikir 7 Haziran 2011
634 Bakara Suresi 152. Ayet – Kur’an’da Hikmet Kavramı 31 Mayıs 2011
635 Bakara Suresi 151-152. Ayetler – Sahabenin Kur’an Eğitimi 24 Mayıs 2011
636 Bakara Suresi 142-150. Ayetler -“Kıblenin Değişmesi” 17 Mayıs 2011
637 Bakara Suresi 142. Ayet 10 Mayıs 2011
638 Bakara Suresi 139-141. Ayetler 3 Mayıs 2011
639 Bakara Suresi 135-138. Ayetler 26 Nisan 2011
640 Kur’an’da Peygamber Algısı 19 Nisan 2011
641 Bakara Suresi 130-134. Ayetler 12 Nisan 2011
642 Bakara Suresi 124-130. Ayetler 5 Nisan 2011
643 İbrahim (A.S.)’ın Geçirdiği İmtihanlar – 2 29 Mart 2011
644 İbrahim (A.S.)’ın Geçirdiği İmtihanlar 22 Mart 2011
645 Bakara Suresi 124-128. Ayetler 15 Mart 2011
646 Bakara Suresi 122-123. Ayetler 8 Mart 2011
647 Bakara Suresi 121. Ayet 1 Mart 2011
648 Bakara Suresi 120. Ayet 22 Şubat 2011
649 Bakara Suresi 117-119. Ayetler 15 Şubat 2011
650 Bakara Suresi 116. Ayet 8 Şubat 2011
651 Kutuplarda Namaz Vaktinin Tespiti 1 Şubat 2011
652 Bakara Suresi 114-115. Ayetler 25 Ocak 2011
653 Bakara Suresi 113. Ayet 18 Ocak 2011
654 Bakara Suresi 110-112. Ayetler 11 Ocak 2011
655 Bakara Suresi 109. Ayet – “Ehl-i Kitabın Kıskançlıkları” 4 Ocak 2011
656 Bakara 108. Ayet – “Ehl-i Kitap ve Müşriklerin Peyg. İstekleri” 28 Aralık 2010
657 Bakara Suresi 105-107. Ayetler – İlahi Kitaplarda Nesh 21 Aralık 2010
658 Bakara Suresi 104. Ayet – İlahi Kitapların Tahrifi 14 Aralık 2010
659 Bakara Suresi 102-104. Ayetler 7 Aralık 2010
660 Bakara Suresi 97-102. Ayetler 30 Kasım 2010
661 Bakara Suresi 91-96. Ayetler 23 Kasım 2010
662 Hayvan Kesimi 9 Kasım 2010
663 Hayvan Kesimi – Sorular ve Cevaplar 9 Kasım 2010
664 Kurban İbadeti 2 Kasım 2010
665 Kurban İbadeti – Sorular ve Cevaplar 2 Kasım 2010
666 Konulu Kuran Sohbetleri – Hacc İbadeti 26 Ekim 2010
667 Konulu Kuran Sohbetleri – Hacc İbadeti – Sorular ve Cevaplar 26 Ekim 2010
668 Bakara Suresi 87-90. Ayetler 19 Ekim 2010
669 Bakara Suresi 84-86. Ayetler 12 Ekim 2010
670 Bakara Suresi 83. Ayet – 4. Bölüm 5 Ekim 2010
671 Bakara Suresi 83. Ayet – 3. Bölüm 28 Eylül 2010
672 Bakara Suresi 83. Ayet – 2. Bölüm 21 Eylül 2010
673 Bakara Suresi 83. Ayet 14 Eylül 2010
674 Bakara Suresi 80-82. Ayetler / Günaha Batma ve Sonuçları 31 Ağustos 2010
675 Bakara Suresi 78-79.Ayetler – Kendi Kitaplarını Kuran Gibi Gösterenler 24 Ağustos 2010
676 Bakara Suresi 74-77. Ayetler / İman ve Küfür İlişkisi 17 Ağustos 2010
677 Bakara Sûresi 183-187.Ayetler / Oruç 10 Ağustos 2010
678 Bakara Sûresi 72-73.Ayetler – Ölülerin Diriltilmesi 6 Temmuz 2010
679 Bakara Sûresi 65-71.Ayetler – Kurbanlık Boğa Olayı 29 Haziran 2010
680 Bakara Sûres 65.Ayet – Allah’a İsyanın Dünyadaki Sonuçları 22 Haziran 2010
681 Bakara Sûresi 64.Ayet – Yahudilerden Alınan Söz 15 Haziran 2010
682 Bakara Sûresi 62.Ayet – Kimler Cennete Girer 8 Haziran 2010
683 Bakara Sûresi 61.Ayet – Tarım ve Avcı Toplumu 25 Mayıs 2010
684 Bakara Suresi 60. Ayet – Mucize ve Keramet 18 Mayıs 2010
685 Bakara Sûresi 58-59 – Ehl-i Kitabın Dünya Hakimiyeti Beklentisi 11 Mayıs 2010
686 Bakara Sûresi 53-58 Ayetler – Hz. Musa’ya İnen Kitap 4 Mayıs 2010
687 Bakara Sûresi 50-52 Ayetler – Yahudilerin Denizi Geçme Mucizesi 27 Nisan 2010
688 Bakara Sûresi 47-52 Ayetler – Yahudilere Verilen Nimetler 20 Nisan 2010
689 Bakara Sûresi 40-46 Ayetler – Yahudilerin Peygamber Beklentisi 13 Nisan 2010
690 Bakara Sûresi 39.Ayet – İnsanların ve Cinlerin Ortak Sorumluluğu 6 Nisan 2010
691 Bakara Sûresi 34-39 Ayetler 30 Mart 2010
692 Bakara Sûresi 34.Ayet – Hz. Adem (as) ve Cenneti 23 Mart 2010
693 Bakara Sûresi 31.Ayet – Hz. Adem’e Eşyanın İsimlerinin Öğretilmesi 16 Mart 2010
694 Bakara Sûresi 30.Ayet – Halifelik 9 Mart 2010
695 Bakara Sûresi 29.Ayet / Göklerin ve Yerin Yaratılışı 2 Mart 2010
696 Bakara Sûresi 28.Ayet / Reenkarnasyon İddialarına Kur’an’dan Cevaplar 23 Şubat 2010
697 Bakara Sûresi 26-27 Ayetler – Allah’a Teslimiyet 16 Şubat 2010
698 Bakara Sûresi (25) Ayet / Cennet ve Cennet Nimetleri 26 Ocak 2010
699 Bakara Sûresi (24-25) Ayetler 19 Ocak 2010
700 Bakara Sûresi (23-24) Ayetler 12 Ocak 2010
701 Bakara Sûresi (21-22) Ayetler 5 Ocak 2010
702 Bakara Sûresi (7-20) Ayetler 29 Aralık 2009
703 Bakara Sûresi (5-7) -1 22 Aralık 2009
704 Bakara Sûresi (1-5) 15 Aralık 2009
705 Bakara Sûresi -1 8 Aralık 2009
706 Fatiha Sûresi -1 1 Aralık 2009
707 Bakara Sûresi (5-7 Ayetler) -1 22 Kasım 2009
708 Bakara Sûresi (1-5 Ayetler) -1 15 Kasım 2009
709 Fatiha Sûresi -1 8 Kasım 2009
710 Ehli Kitap ve Müşrikler 30 Haziran 2009
711 Nas Sûresi / Vesvese 28 Nisan 2009
712 Hased ve Nazar 21 Nisan 2009
713 Felak Sûresi / Şerden Korunma 17 Nisan 2009
714 İhlas Sûresi / Allah’ın Varlığı 7 Nisan 2009
715 Tebbet Sûresi / Beddua 31 Mart 2009
716 Nasr Sûresi / Allah’ın Yardımı 24 Mart 2009
717 Roma Ziyareti 17 Mart 2009
718 Kafirûn Sûresi / Kafirler 3 Mart 2009
719 Kevser Sûresi / Kurban 24 Şubat 2009
720 Maûn Sûresi / Dini Yalanlayanlar 17 Şubat 2009
721 Kureyş Sûresi / Kadınların Mahremsiz Yolculuğu 10 Şubat 2009
722 Fil Sûresi / Fil Olayı ve Yanardağ Patlaması 3 Şubat 2009
723 Hümeze Sûresi / Koğuculuk 27 Ocak 2009
724 Asr Sûresi / İyiliği ve Sabrı Tavsiye 20 Ocak 2009
725 Tekasür Sûresi / Çoğaltma Sevgisi ve Ölüm 13 Ocak 2009
726 Kur’anda İsrailoğulları 6 Ocak 2009
727 Karia Sûresi / Sevapların ve Günahların Tartılması 30 Aralık 2008
728 Cariyeler ve Sömürülen Cinsellikleri 23 Aralık 2008
729 Adiyat Sûresi / Aşırı Mal Sevgisinin Tehlikesi 16 Aralık 2008
730 Ayetler ve Hadisler Işığında Kurban 2 Aralık 2008
731 Ayetler ve Hadisler Işığında Mut’a Nikahı 25 Kasım 2008
732 Hac 11 Kasım 2008
733 Zilzal Sûresi / Hesap Günü 11 Kasım 2008
734 Zilzal Sûresi / Zelzele 4 Kasım 2008
735 Beyyine Sûresi / Hanifler 27 Ekim 2008
736 Beyyine Sûresi / Kafirler ve Müşrikler 27 Ekim 2008
737 Alak Sûresi / Namaz Vakitleri 14 Ekim 2008
738 Alak Sûresi / Yaratılış Safhaları 7 Ekim 2008
739 Kadr Sûresi / Kadir Gecesi 26 Eylül 2008