Namazın Mekruhları -2

11 Nisan 2009 tarihinde yayınlandı. görüntülenme Mukayeseli Fıkıh Müzakereleri

Abdulaziz Bayındır: Temâsîl, heykel dediğimiz şeylerdir yani. İnsanlar da onlara ibadet etmişlerdir.

Bir Katılımcı: Temâsîl’den farkı var mı? Tasvir’in timsalden farkı var mı?

Abdulaziz Bayındır: Yok. Tasvirin farkı yok da, ben fotoğrafın farklı olduğunu söylemeye çalışıyorum. Yani şimdi burada işte onun arkasından ciddi şeyler geliyor. Birisi işte fotoğrafa haram diyor; mesela bugün her şey fotoğrafla, biz işte mesela şu anda ders veriyoruz, bu arkadaşımız bu kamerayla bu dersi her tarafa veriyor.

Bir Katılımcı: … musavvir vel musavviru ala.

Abdulaziz Bayındır: İşte o musavvir başka bir şey, fotoğraf ve film başka bir şey.

Bir Katılımcı: Şimdi burada da şey giriyor işin içine. Kasıt.

Bir Katılımcı: Tablo çizmek surete…

Abdulaziz Bayındır: Aslında o da tasvir değil. Biz ona tasvir diyoruz da tablo çizmeye, esas tasvir o değil yani. Tasvir heykel yapmak, üç boyutlu olmak. Mesela…

Yahya Şenol: O ne yani? Onun adı ne?

Abdulaziz Bayındır: O da, tabi ona tasvir deniyor, mecazen deniyor, hakikaten denmiyor.

Rüstem Hoca: … karikatür …

Abdulaziz Bayındır: Evet. Ona kartun da diyorlar İngilizcesinden esinlenerek.

Abdullah Bayındır:Çizgi film.

Abdulaziz Bayındır: Evet.

Rüstem Hoca: (anlaşılmıyor)

Abdulaziz Bayındır: Mesela şimdi hadiste var ya, şu suretlere can verin denecektir onlara. Yani hiç kimse bu resme can ver … Şeye, bizim resim dediğimiz şeye can verme diye bir şey olmaz ki. Can verilecek şeyin üç boyutlu olması gerekir.

Rüstem Hoca: Bizim … şemsiye derler. Yani onu gövde aynı şey gibi.

Abdulaziz Bayındır: Ama gene sure, bak o kelimeyi kullanıyorsunuz.

Rüstem Hoca: Peki sure yani insanın tasavvur …

Enes Hoca: … şemsiye kelimesi eklenmese o ifade etmiyor değil mi?

Rüstem Hoca: Yasak olanları da üç boyutlu heykel olur.

Abdullah Bayındır:Aslında heykellerin birçoğu, sanatsal olarak yapıldığı söylenenler bile; insanların zihninde, gerisinde bir ibadet şeyi var. Mesela Avrupa’nın birçok yerinde, heykellerin olduğu yerin o etrafındaki küçücük su birikintilerine paralar maralar; televizyonda görüyoruz atılıyor, bir şey yapılıyor,  bir dilek tutuluyor, bir şeyler yapılıyor. Yani bu terk edildiği söylenildiğinde bile aslında bir ibadet şeyi giriyor işin içine. Ama resimlerde hiç ben bir resmin etrafına bir şey atıldığını görmedim.

Bir katılımcı: Şöyle bir şey. Mesela Hollanda’da, bilmem Lahey kentinde Spinoza’nın heykeli var. Kim ona ibadet edecek?

Rüstem Hoca: Uzağa gitmeye gerek yok. Mesela Atatürk’ün heykeli var ona kimse ibadet…

Katılımcı: Ediyorlar. Onu mu şey yapmıyor, ibadet mi etmiyor ona?

Abdulaziz Bayındır: Ya şimdi, gidip de orada bir takım şikayetlerde bulunmak, bir takım şeylerde bulunmak nedir? Gerçi yani bizim bildiğimiz manada bir ibadet yok. Yani o heykelin karşısında bildiğimiz anlamda bir ibadet yok. Şimdi şeyden… Bu kiliselere giriyorsunuz…

Abdullah Bayındır:Hz. Meryem’in kucağında Hz. İsa.

Abdulaziz Bayındır: St. Pietro Kilisesi var. Petrus’un mezarının bulunduğu yer. Roma’nın… Vatikan’ın olduğu yer işte. Zaten Vatikan dediğiniz bizim Sultan Ahmet kadar bir yer. Fazla büyüklüğü yok. St. Pietro Kilisesi var ki, baya büyük bir kilise. Yani bizim Süleymaniye Camisini rahatlıkla onun içerisine sokabilirsiniz. Baya büyük bir kilise. Ama her tarafı heykellerle dolu. Kilisenin içi, dışı, tamamı heykellerle dolu.

Rüstem Hoca: Orada bakarsak, duvarda çizilmiş olan resimler dahil olması gerekir yani.

Katılımcı: Ama biraz önce kim söyledi? Amaç, niyet … daha sağlam … Çünkü Meryem anamızın oğlu İsa (a.s)ın durmuş olduğu duvardaki resimleri bile vardır. E kimi de duvardaki resme bakıyor…

Abdulaziz Bayındır: Orada St. Paul Kilisesi de var. Pavlus’un kabri de orada, Petrus’un kabri de orada. Pavlus’un olduğu yerde de bütün Papaların resimlerini koymuşlar. Zaten orada on yedi tane kadar mı Papanın yeri boş kalmış, onlar bitti mi dünyanın hayatı bitiyormuş zaten.

Bir Katılımcı: Genişlet …

Abdulaziz Bayındır: (gülerek) zam yapar.

Bir katılımcı: …çizgi film…

Abdulaziz Bayındır: Evet… Anlayamadım…

Katılımcı: Çizgi film…

Abdulaziz Bayındır: Ya hayır, bir kere filmi buna sokmamız hangi şekliyle olursa olsun doğru değil.

Katılımcı: Yok onu sadece söylüyorum yani sakınca var mı yok mu?

Abdulaziz Bayındır: Niye sakınca olsun canım? Onlar başka. Hiç kimse onları ibadet maksadıyla kullanmaz ki.

Katılımcı: İbadet değil de, sanki yani mesela canlandırma…

Abdulaziz Bayındır: Ya canlandırma dediğin nedir? O şey, yani animasyon dedikleri şey. Senin hayalini karşına getiriyor. Cenab-ı Hak da canlandırmıyor mu; “ve yadrıbullâhul emsâle” (İbrâhîm 25, Nûr 35). Misaller vermek de birer canlandırmadır.  Bak o emsâl kökünden temâsil de geliyor değil mi?

Katılımcı: … şöyle bir şey; normal filmlerde zaten oynayan oynuyor ama mesela çizgi filmlerde yine bir canlı orada bir şey yok.

Abdulaziz Bayındır: Onun bir zararı yok ki, çizgi filme de bir şey olmaz normal filmlerde de bir şey olmaz. Yani bu eğitimde kullanılan, işte resimler, bunlar bir hayli tartışılmış. Mesela Suudi Arabistan’da bir süre direndiler, arkasından direnemediler yani. Resim yasaklarken şimdi her tarafta kralın, hanedanın resimleriyle doldurmuşlar ülkenin her tarafını.

Bir Katılımcı: … heykel niye yasak?

Abdulaziz Bayındır: Bu soruyu niçin sordun onu söyle?

Katılımcı: Yani fotoğraf bence bitmiş, yani fotoğraf üstüne herhangi bir tartışma olamaz. Fotoğraf çok normal.

Abdulaziz Bayındır: İşte, heykellere ibadet de ediliyor ya. İbadet ediliyor. Bugün fotoğraflara da ibadet edenler var. Şimdi, adam şeyhinin fotoğrafını buraya koyuyor (avucuna bakarak). Onun karşısında küçülüyor, kendisini cücelerden cüce, onu yücelerden yüce sayıyor. Ondan… Gerçekten böyle yapıyorlar. Yani…

Enes Hoca: Geçende buraya bir…

Bir Katılımcı: Hocam … bir tanesini ben gördüm…

Rüstem Hoca: Heykelle  resim arasında fazla bir fark yok aslında.

Abdulaziz Bayındır: Herhalde o yüzden burada itiraz ediyor.

Katılımcı: … bir tanesi şeyhinin fotoğrafını yapmış böyle belden yukarı kocaman bir şey yani. 70’e … ebatında.  Özel bir yere … adam. Oradan gece kalkıyor gece namazı … koyuyor ona bakıyor, onunla rabıta şey yapıyor, ondan sonra teheccüt namazı kılıyor.

Enes Hoca: Geçende buraya bir kişi geldi. Mustafa Çavdar da ona ayetleri okudu; şu ayeti oku, şu ayeti oku dedi, o da baya sinirlendi. Ceket içerisinden bir fotoğraf çıkardı, bir şeyh efendinin fotoğrafı. Bana bu yeter, kuran muran dinlemem  dedi, sinirlendi çıktı gitti. Ferhat abi de seccade üzerinde seni Allah şeyhinle haşretsin diye dua etti. O da amin dedi çıktı gitti.

Rüstem Hoca: “mâ hâzihit temâsîlulletî entum lehâ” (Enbiyâ 52) derken mesela orada temâsîl…

Abdulaziz Bayındır: “âkifûn” evet.

Rüstem Hoca: Mesela biz heykel olarak düşünüyoruz ama onlar da bir duvara çizmiş bir resim olabilir yani. Bir şahsı temsil ediyor.

Abdullah Bayındır: Şöyle bir tarafı var ama, Ortodoks Kilisesi ile Katolikler arasında; tarihte Ortodokslar tamamen resme ve şeye karşı çıkmışlar. Heykele. Ondan sonra Katolikler bunu almışlar kiliseye sokmuşlar özellikle Roma’nın etkisiyle. Sonradan şey zamanında, Bizans’ın son zamanlarında onlar resmi… Ortodokslar karşı çıkarken, onlar heykel yerine resmi , bir etkilenmeyle nasılsa artık sokmuşlar onlar da kiliselerine. Bir bakıma resmi heykelin yerine Ortodokslar ikame etmişler sonradan.

Onun için mesela bu şeydeki resimler yokmuş daha önce, Ayasofya’nın o içindekiler. Sonradan o resim fetvasını kim verdiyse Ortodoks şeylerinden, işte din adamlarından, o resim girmiş onlara da. Resmi yani heykelin yerine aynı anlamda ikame etmişler.

Abdulaziz Bayındır: Şimdi İran’da mescitlerde resim var değil mi?

Abdurrahman Yazıcı: Var Hocam evet. Ali’nin resmi de var. Şey arkada, bir şeye gittik şehitlerin resimleri diye koymuşlar Hocam, bir köşe yapmışlar.

Abdulaziz Bayındır: E tabi bunlar gerçekten…

Bir Katılımcı: Bizde de yazı yazma maharet sayılıyor. Dört Halife’nin yazıları …

Abdulaziz Bayındır: Evet. Şimdi mesela “İz kâle li ebîhi ve kavmihî mâ hâzihit  diyor İbrahim (a.s) (Enbiyâ 52). Sizin onların karşısına geçip durduğunuz şu şeyler ne, heykeller ne diyor. Onlar da işte, babalarımızın ona ibadet ettiğini gördük diyor.

Şimdi bir de şey var, bazıları bu Sebe’ suresinde geçen, yani “Ya’melûne lehu mâ yeşâu min mehârîbe ve temâsîle ve cifânin” (Sebe’ 13). Bunu şey yapıyorlar, yani burada da baksana Allahın bir peygamberi kendisine heykeler yaptırıyormuş diyorlar da, ben şahsen bunun heykel olduğu kanaatini asla taşımıyorum. Yani buradaki temâsîl heykel değil de… Buradaki temâsîl…

Rüstem Hoca: … aslan geçiyor. Genelde timsal geçiyor.

Abdulaziz Bayındır: Evet, tabi aslan bir başka açıdan, timsal başka açıdan. Şimdi buradaki temâsîl‘in ben heykel olduğunu hiç bir şekilde düşünmüyorum. Buradaki temâsîl, bugün kalıp dediğimiz şeydir. Yani bu sanayide kullandığımız timsaller var ya. Peki delil ne diye sorarsanız, işte bu “mehârîb”, nedir? Harp aletleri değil mi mehârîb? Ondan sonra “cifân”, “kel cevab”, yani çok büyük… Mesela çok büyük kaplar yapıyorlar. “kudûrin râsiyât”, öyle tencereler yapıyorlar ki yerinden kalkmıyor.

Bütün bunlar kalıpsız olmaz ki. Bunları kalıplarda yapmak gerekiyor. Dolayısıyla bu temâsîl, kalıplar olur. Kalıp da çok ciddi bir sanayidir. Yani Süleyman (a.s) zamanında o kadar çok bilim ve teknoloji gelişecek de kalıpçılık olmayacak mı? Bana öyle geliyor. Yani bunlar bir heykel falan değil. Çünkü peygamber lüzumsuz şeyle insanları çalıştırmaz.

Rüstem Hoca: Ben de diğer yerlerde gelen timsal veya temasil’in heykel olmadığını  düşünüyorum.

Abdulaziz Bayındır: Yok, o “temâsîlulletî entum lehâ âkifûn” ayrı.

Rüstem Hoca: … bir önceki insanı temsil etme itibariyle heykele mecazen timsal denebilir ama heykel aslında sözlük anlamıyla timsal olmamalı.

Abdulaziz Bayındır: Yani onun dengi bir şey, yapı demek o.

Rüstem Hoca: Evet, onu temsil ettiği için.

Abdulaziz Bayındır: Burada bir şey mi var Enes Hoca?

Bir Katılımcı: Yoksa heykel ne denilebilir ki?

Rüstem Hoca: Sanat, resim.

Katılımcı: (anlaşılmadı)

Rüstem Hoca: Heykel de Arapça kelime.

Katılımcı: Heykel … kemiğin yapısına deniliyor. Heykel …

Abdulaziz Bayındır: Tabi o Türkçe’ye geçerken aynı anlamda geçmiyor.

Bir Katılımcı: Hocam, iyi bir ressam Peygamber efendimizin şemail… O hadislere de bakarak bir şeklini çizmeye çalışsa kendince, sıkıntı olur mu?

Abdulaziz Bayındır: İşte bütün bu müzakerelerden sonra sıkıntı olacağı ortaya çıktı. Şundan dolayı… Bak şimdi şunu şöyle düşünün, bizde fotoğraf konusunda biraz müsamahakârlık var. Biz de aynı şeyi söylüyoruz. Mecburen söylüyoruz başka çaresi yok. Bak fotoğrafta müsamaha olduğu için tarikatların büyük bir bölümünde şeyhin resmi var. Hepsi cebinde taşıyorlar. Belki tamamında, bilmiyorum ama büyük bir bölümünde olduğunu biliyorum.

Şimdi onlar rabıta yaparken şeyhlerinin resmini karşılarına koyup , onun karşısında tamamen küçülüyorlar. Oturuş şekli, başlarının duruş şekli, yüzüne bakma yasağı falan, tam bir ibadet yani rüku halinde olmuş oluyorlar. Ya da işte tam bir ibadet halinde olmuş oluyorlar.

Şimdi, heykelin yasak olmadığını düşünün; bu defa şeyhlerinin resmi yerine neyi koyarlar? Heykelini koyarlar. Peki şeyhinin heykelini koyan peygamberin resmini, heykelini koymaz mı? Onun için bu konuda şey yapmamak lazım. Yani işte az önce şey yapıldı ya. İşte Serkan’ın söylediği, elle yapılan insan resmiyle fotoğraf arasında fark gözetmek lazım. O şeyde, çizgi filmlerde tam insan resmi yapılmıyor. O ikisi arasında fark gözetmek lazım. Yani birisine o…  Şey, filme, fotoğrafa fetva vermek lazım. Öbürüne vermemek lazım. Çünkü öbürü mutlaka kötüye kullanılıyor.

Bir Katılımcı: Peki film sektöründeki, mesela şimdi Çağrı filmini izliyoruz; Peygamber efendimizi ortaya koymuyor. Hz. Aliyi de ortaya koymuyor. Hz. Hamza ön planda mesela. Yani Hz. Ali sanki…

Bir Katılımcı: Dört halife yok ki.

Katılımcı: Doğru, hiç biri yok.

Abdulaziz Bayındır: Mesela İsa filminde Hz. İsa rahatlıkla…

Katılımcı: Hz. Eyüp filminde yani Peygamber ortaya… Şimdi sahabeleri, bir kere Hz. Aliyi Hz. Ebu Bekir’den ayırmak mümkün değil. Madem ki öyle hepsini canlandır. Madem ki bu caiz. Sonra Peygamber efendimizi ortaya koymazsak; ya tüm peygamberleri hiç bir şekilde canlandırmayacağız veyahut da canlandırıyorsak bunu, ki Hz. Eyüp’ü Hz. İsayı canlandırıyorsan, Hz. Muhammed’e de (s.a.v) orada temsili bir şey ver.

Abdullah Bayındır: Ben de onların olması gerektiğini düşünenlerdenim.

Abdulaziz Bayındır: Ya işte böyle bir psikoloji oluşturdular millette.

Abdullah Bayındır: Ya bir şey olmaz aslında birisi oynasa. Bu bir tabu, yani bir yıktı mı bir daha da şey etmez.

Abdurrahman Yazıcı: Birisi oynasa da, o zaman derler yok gerçeğe uymuyor, böylesi asıl gerçek…

Abdullah Bayındır: Ya bir şey olmaz. Hz. Hamza oynadı diye herkes Anthony Quinn’e mi yapıştı?

Yahya Şenol: Biri rüyasında Anthony Quinn’i görse Hz. Hamza zanneder.

(gülüşmeler)

Yahya Şenol: O yüzden şey diyor ki, ismini vermeyelim, bir standupçı; sakın diyor kıyamette Hz. Hamza diye koşmayın şeyin peşinden, Anthony Quinn’in, yanlış yere gidersiniz.

Abdullah Bayındır: Yok, çocukken adam belki ondan etkilenir.

Abdulaziz Bayındır: Şurayı da okuyalım; “ve lâ be’se en yusallîye”… Mesela ben burada “ba” bekliyordum gelmedi.

Fatih Orum: Bizde var…

Abdulaziz Bayındır: Bende yok. “ve lâ be’se bi en yusallîye” daha güzel olur yani. Evet, “ve lâ be’se bi en yusallîye”. Hah tamam. “alâ bisatin fihi tesaviru” Üzerinde resimler olan, artık mecburen öyle diyeceğiz, bir yaygı üzerinde namaz kılmakta bir beis olmaz. “ yenefihi istiharete” … Çünkü yere yaydıysanız demek ki burada ibadet falan etmiyorsunuz.  İbadet edeceğin şeyi yere yaymazsın.

Yani bu da şunu gösterir; asıl konu o resimler ya da heykelin kendisi değil, onun hangi maksatla kullanılması. Ama insanların başka maksatla kullanmalarına da fırsat vermemek lazım. Bizim gibi böyle fetva sorulan kişilerin bu konuda dikkat etmesi lazım.

“ve lâ yescudu alattasâviri”. Bizzat resmin üzerine secde etmez. “Lenâ yuşfeu ibâdete sura” Yani, şeklen sanki surete ibadet ediyor gibi gösteriyor diyor.

Abdullah Bayındır: Yere resim çizmesi düşürtme diyor. Hani şey aklıma geldi, Saddam’ın Bush’un resmini yere çizmesi. O şey zamanında alışveriş merkezlerinin tam girişine Bush resimleri, millet çiğnesin diye. Öyle göstermişlerdi.

Abdulaziz Bayındır: Evet. Baba Bush yani. “ve … kerahete fil asli” İmam Muhammed, El Asl adlı kitabında mutlak olarak kerahet… Yukrehu dedi o kadar. Mutlak olarak dedi. “… musalla muazzamu” Çünkü namaz kılınan yer değer verilmesi gereken yerdir. Musalla muazzamsa orada olmamalı yani bu tip şeyler.

Yahya Şenol: Şimdi buradan yola çıkarak, hani üzerinde Kâbe falan bir şeyler… Kâbe’ye secde etmeyi de mekruh kılıyor…

Abdulaziz Bayındır: Yo bunun onunla bir alakası yok. Kâbe ibadet edilen bir yer değil ki hiç bir zaman.

Yahya Şenol: (anlaşılmadı)

Abdulaziz Bayındır: Ha, yok ya…

Abdullah Bayındır:Aslında bence kafa karıştırıcı şey namazda, göz hizasında hani o bazı yerlerde şey verilmiş. Olmasa iyi olur diye düşünüyorum.

Abdulaziz Bayındır: Tabi bazıları kafasını oraya takarlar. Hele bilhassa o, kadınların süslediği bir takım seccadeler var. Bir başka kadın o seccadede namaz kılarken o nakışlarını bile sayabilir bitirene kadar. Örnek alabilir. Onun için sade olmalı.

(gülüşmeler)

Bir Katılımcı: Zihin başka yere dağılmaz.

Abdulaziz Bayındır: Zihni dağıtacak şey olmamalı. “Ve yukrehu enyekune fevkarasihi fissakfi ev biyenedeyhi ev bihizahihi tesaviru.” Yani namaz kıldığı yerde, başının üst tarafında, önünde, kendi hizasında suretlerin olması; işte heykeller, heykelcikler ya da resimler, o da mekruhtur. Nasıl olacak? Muallakadan, asılı bir vaziyette.

Evet. Lehadisi Cibril’e, Cebrail’in (a.s) şu sözü sebebiyle; “inna lanet kulubeyten fihi kelbun ev sura.” “İçinde köpek ya da suret olan bir eve girmeyiz biz.” Bundan dolayı şey yapılıyor, mekruh sayılıyor. Yani ona… Öyle bir yerde… O zaman onların girmediği bir yerde sen de namaz kılma demiş oluyorlar.

“Ve lev kâne tussuretun sahiraten bi haytu la tebdu linnaziri la ila yukrehu.”  Bakan kişinin fark edemeyeceği kadar küçükse mekruh olmaz. Mesela bazen kravatların üstünde küçük küçük resimler oluyor. Evet…

Bir Katılımcı: Burada Cibril’in (a.s) biz girmeyiz derken, acaba yani kendisinde mi ifadesi var? Burada bize devamlı sorular sordular da. Şimdi, insanın sağında solunda melekler vardır mesela…

Abdulaziz Bayındır: Onlar da dışarıda beklerler. Yanlış bir şey yaparsan girerler içeriye. Bize öyle anlatmışlardı yani. Meleklere sormadık ama bize öyle anlattılar.

Bir Katılımcı: Burada biz ifadesi bütün melekleri kapsıyor mu acaba?

Bir Katılımcı: (anlaşılmadı)

Abdulaziz Bayındır: Yok, yani gerekirse giriyorlar.

Fatih Orum: Mecbur kalırsa gözünü kapayıp giriyor.

(gülüşmeler)

Abdullah Bayındır: Nasıl İ.E.T.T şoförü mecbur, Cuma namazına gidemiyor, Cuma saatinde çalışmak zorunda kalıyor.

Abdulaziz Bayındır: Evet. Valide, Müslim’de geçiyor değil mi?

Bir Katılımcı: Bütün melekler o eve girecek değil. Zaten girmeye kalkışsalar eve sığmazlar. Yani demek belli bir kısım, bir bölüm.

Abdullah Bayındır: Cebrail (a.s)… Hayır, şöyle bir şey de olabilir, Cebrail’in (a.s) gelişi, hani Kadir …  orada geçtiği gibi bir başka bir… Şey o gün…

Abdulaziz Bayındır: Ama inna kelimesi çoğul yani. Ene değil yani.

Abdullah Bayındır: Ama işte, o aşağı iniş, Kadir Gecesi’ndeki iniş gibi bir değişik bir şey yani. Daha rahmetle alakalı olan bir şey. Yani normal bir meleğin değil.

Yahya Şenol: İşte, kadınların evde baş örtüsüz  durdukları zaman bile meleklerin girmeyeceği söyleniyor. O yüzden hepsi içeride…

Abdulaziz Bayındır: O yüzden evet kadınlar maalesef öyle… Bazı kadınlar yatarken bile başlarını örtmek gerektiğini zannediyorlar. Halbuki bu olmaz. Yani o ev senin için bir elbisedir zaten.

Rüstem Hoca: O Hatice … hadisi var ya hani, saçımı başımı açtıydım diyor, gitmedi diyor. Başını açarken gitmiyor Peygamber’in (s.a.v) yanına gelen yabancı bir adam mesela.

Abdulaziz Bayındır: Ne zaman gidiyor? Evet… Ya hayır, şimdi, kadınlara acayip baskı yapıyorlar gerçekten. İşte, gelmez falan… Bazen bu aile hayatını bozacak noktalara geliyor. Adam karısını karşısında güzelliği ile görmek istiyor. Sokağa çıkıyor, sokaktaki kadın bütün güzelliği ile onun karşısında açılıyor; eve gidiyor, evdeki karısı kapanmış. Cık, bu son derece şey yani. Çok kötü sonuçlara sebep oluyor yani. Maalesef yani bir gerçek. Ciddi bir problem olarak karşımızda duruyor.

Bana hep sorarlardı; Hocam, işte, gece yatarken başımızı yarım bağlasak olmaz mı kadınlar? Kardeşim sen ne yaparsan yap. Yarım bağla, bağlama sen bilirsin. E melek girmezmiş de. E melekten sana ne. Sana ne. Senin meleğe karşı bir sorumluluğun var mı? Girerse girer, girmezse girmez. Tamam sen kocanla beraber olduğun zaman da girmez, o zaman git ayrı odalarda yat. Hiç evlenme. Öyle şey olur mu?

Efendim… “Ve iza kâne timsalu maktuarasi” Eğer heykelin başı koparılmışsa… Bak burada buna resim dediğini anlatmak için diyor, “Ey mevhu verrasi” Başı silinmişse. Resim demek istiyor.

Enes Hoca: Biraz geçtiniz mi? “Ve lev kâne tussuretun…”

Yo. Onu okuduk. “Fe leyse bi timsalin” O timsal olmaz diyor. Yani başı koparılmışsa. “Len ula yu’bedu bi dunilras” Baş yokken kendisine ibadet edilmez. “Ve sare kema ila salla ila şem in” Bir muma karşı namaz kılıyor gibi olur. Alt tarafı öyle olur. “ev siracin” Ya da bir kandil karşısında namaz kılıyor gibi olur. “Alâ mahalu” Söylediklerine bakılırsa yani.

Abdullah Bayındır:O namaz kılmayla alakalı.

Abdulaziz Bayındır: Tabi namaz kılmayla ilgili.

Abdullah Bayındır:Ürdün’de Petra diye bir yer var. Taşların içine oyulmuş evler. Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı şeyi oraya geldiğinde oradaki yapılmış heykellerin hepsinde kurşun izleri var kafalarında. Heykel derken yani sadece kabartma. Ta tepelerde yapılmış şeyler üstünde. Orada namaz kılınır. Dünya kadar yer var. Ne diye kurşunluyorsunuz oradakilerin başını?

Abdulaziz Bayındır: Ölmüşler mi?

Abdullah Bayındır: Şeyin üstünde yapılan kabartma biraz şey gelmişti bana. Yadırgamıştım.

Abdulaziz Bayındır: Evet. Şeyde de yapıldı ya, bu Afganistan’da da. Evet, yaptılar. Asırlarca orada duruyor, dursun ne olacak?

Rüstem Hoca: Ben Müslümanım diyen bir şey çıkmıştır komutan içinden, imanı bilmeyen, o yapmıştır.

Abdulaziz Bayındır: Ama şimdi, bu şekilde insanları yetiştirdiğiniz zaman, eline fırsat geçince… Adam Allah rızası için yapıyor. Büyük sevap işlediğini düşünüyor.

Abdullah Bayındır: Peygamberimizin Kâbe içindeki putları kırması gibi bir sevap aldığını düşünüyor.

Abdurrahman: Ama put Hocam, o da bir gerçek yani.

Abdulaziz Bayındır: Tamam, put olmasına put. Ama bu hayatın gerçeği. Yani insanlar… Değişik inançlarda insanlar var.

Abdullah Bayındır: Peygamberimiz putları ne zaman kırdı? Mekke’de ilk başta kırmadı. Çünkü o zaman put inancı kırılmamıştı.

Yahya Şenol: Hakim olunca kırdı. Onlar da bize hakim olursa…

Abdulaziz Bayındır: Mesela şeyi dolaştık, o St. Pietro Kilisesi’ni dolaştık çıktık dışarıya. Bu Roma Müslüman olsa bu kiliseyi ne yapacağız dedik. Boş ver, bunu Katoliklere bırakalım, biz bunun altından çıkamayız… Altından çıkamayız hakikaten. Onu onlara bırakacaksın, başka çaresi yok.

Evet…

Bir katılımcı: Allah’ın mescidi olarak görünen yerleri de temizlemek gerekiyor.

Bir katılımcı: Şöyle bir şey; Taliban zayıf olduğunda bence herkes, şey yani, kötü gösterebiliyor o davranışı ama bir gün gelir o yapılan eylem alkışlanabilecek bir eylem olabilir.

Rüstem Hoca: … ayeti var ya, yani orada onların yıkılmaması gerektiğini gösteren bir ayrıntı çıkar yani.

Bir katılımcı: (anlaşılmadı)

Abdulaziz Bayındır: Evet, şimdi şöyle… “Ve lev kane tussuretu alev bisadetin vel katile ve la bisatin mahruşun la yukrehu” Yani yere atılmış bir sergide, yani işte, seccade dediğimiz. Orada olsa resim, ya da yayılmış bir yaygıda olsa mekruh olmaz. “Lennaha tudasu” Kirlenir. Değil mi?

Enes Hoca: “tudasu”, çiğnenir. Ayak … paspas…

Abdulaziz Bayındır: Çiğnenir.  … aynı. İkisi de aynı mı? Ha, “tutefsir”. “Bi hilafin ma iza kâne bisadeti mansubeten” Ama dikilmişse, yani asılmış vaziyette ise yaygı, dikilmişse… Az önce “bi saada” geçti. Ben ne mana verdim?

Enes Hoca: Sergi dediniz.

Abdulaziz Bayındır: Ha, çok yanlış yapmışım. “Ve lev kane tussuretu alev bi saadetin…” Yastıkta bir şey olsa…

Abdullah Bayındır: “bi saada” deyince ben şey…

Bir katılımcı: O da var.

Abdulaziz Bayındır: Evet, tamam “ Alâ bisatin mefruşin la yukrehu” Yani yere atılmış bir yastık var. Yayılmış bir yastık.

Abdullah Bayındır: “bisada” sergi, “bisade” yastık.

Bir de dikilen yastık var. “Bi hilafin ma iza kâne bisadeti mansubeten” Eğer dikilmişse o yastık. Efendim… “Ev kâne tale sutreti” Ya da sutrenin, namaz kıldığınız yerin üzerinde olursa. “…” O zaman bu böyle değil, mekruh olur. “Yevmel tazimul leha” O zaman o surete saygı olmuş olur.

Abdullah Bayındır: Yastığın üstündeki çünkü normal suret.

Abdulaziz Bayındır: Çünkü yastık öyle tutup yere konmaz tek başına. “Ve eşedduha keraheten entekune evamen musasalli” En fazla mekruh olan kısmı namaz kılan imamın önünde olmasıdır. “Summe min… kırasi” Sonra başının üstünde. “Summe ale…” Sonra sağında. “Summe … şimali” Sonra solunda. “Summe …” En son, arkasında olması.

Rüstem Hoca: Mekruhluk zayıflarken en sonunda bitiyor.

Yahya Şenol: Yani hiç bir şey … namaz kılınamıyordu da?..

Abdulaziz Bayındır: Sadece yerde olursa olur diyor. Vücut hizasında, önde, arkada, üstte, sağda, solda… Ne?

Yahya Şenol: …? (anlaşılmıyor)

Abdullah Bayındır:Arkadayken de… Yerde olmasından daha zayıf arkada olması.

Abdulaziz Bayındır: Hayır, gene mekruh olur diyor.

Abdullah Bayındır: Mekruhtur… Yerde olmasından daha zayıf ki arkada olması. Yerde olması gene göze rastlıyor.

Abdulaziz Bayındır: Hayır, arkada da duvara asarsan bir değer vermiş oluyorsun. Ama yere yaydığın zaman değer vermiş olmuyorsun. Oradan hareket ediyor.

“Ve lev le bise sevben fihi tasabiru yukrehu” Üzerinde resimler olan elbiseyle namaz kılsa mekruh olur. “ … yuşbihu hamiles sanabi” Put taşıyana benzer. Pek de benzer bir tarafı bu yok yani. Putu böyle mi taşıyor? Neyse. “Vessalati caizetin fi cemile zalike”  Ama bütün bu durumlarda namaz caizdir. “ … şeraite” Namaz şartlarını bulundurduğu için caizdir yani. Mekruh oldu ama caizdir diyor.

Abdullah Bayındır: O zaman tenzihen mekruh diyor.

Abdulaziz Bayındır: “Ve tuadu alâ vechin gayri mekruhin.”  Ama iade edilir. Yani orada değil de başka bir yerde. Kerahetsiz olarak namaz kılınan yerde iade edilir. “Ve hazel hukmu fi kulli salatin uddiyet mali kerahe” Kerahette kılınan bütün namazlarda bu böyledir.

“Ve lâ yukrehu timsalun gayru birruhi” Ruh sahibi olmayan timsaller mekruh değildir. İşte, Kâbe heykeli dedin ya. Aslında buradaki ruhu can manasına kullanıyor. Kur’an-ı Kerimdeki ruh manasına değil.

Bir katılımcı: At ise mesela, o…

Abdulaziz Bayındır: Evet, ona ruh demiş oluyor. “Lenne yula yu’bed” Çünkü bunlara ibadet edilmez.

Peki konu başlığı uzakta mı yakında mı?

Katılımcılar: Az kaldı.

“Ve lâ be’si bikaddil hayyati vel akra ve fissalati” Namaz sırasında yılan ve akrep öldürmekte bir sakınca yoktur. “… gavle aleyhissalati vesselam uktulû el esfedeyni ve lâ kuntum fissalatin” Bu iki siyahı, demek ki akrep ve şey…

Abdullah Bayındır: Kara yılan

Abdulaziz Bayındır: Yılan. Onu namazda bile olsa öldürün demiş Peygamberimiz.

Abdullah Bayındır: Anadolu’daki kara yılan zehirsizdir ama.

Abdulaziz Bayındır: “Ve len nefihi zaletuşşa’li” Meşguliyeti gidermek. Nasıl oluyor ki o iş?

Abdullah Bayındır: Aklın meşguliyeti. Onu görünce korkarsın.

Abdulaziz Bayındır: “Fe eşbehe derrel  marri” Yani önünden geçen kişiyi engellemek gibidir diyor.   Yani yılan öldürmek o kadar kolay mı?

Bir katılımcı: … alıp vuruyor.

Abdullah Bayındır: Yılan sıcaktan mayışmış…

Abdulaziz Bayındır: Hayır, yılanlar sıcakta ortaya çıkar. Soğukta kaybolurlar. “Ve estevi cemiul … hayyati yuvessahihu” Bütün yılan çeşitleri buna girer. Doğru olan budur. “…”  … hadis mutlak olduğu için diyor.

Abdullah Bayındır: Yılanın rengi artınca zehri artıyor diye şey var. Genel bir görüş. Onun için siyahtan daha geçmek lazım.

Abdulaziz Bayındır: Evet, valla bizim bir çoğumuz rüya gördüğümüz için, yılanı görsek zaten çoktan namazımız gider. Yani öldürmeyi bırak…

(gülüşmeler)

Aslında işin gerçeği, Hz. Musa da yılanı gördüğünde arkasını dönüp kaçıyor yani.

Abdulaziz Bayındır: Ha?

Yahya Şenol: Abdest gideceği için…

Abdulaziz Bayındır: Bazıları televizyonda görmeye dayanamıyor.

Rüstem Hoca: Değirmene gideriz. Oturduğunuz zaman üstünden geçip gider. Uyuya kalıyor insan değirmende.

Abdulaziz Bayındır: Zehirli değil o zaman.

Rüstem Hoca: Zehirli değil. Ama çöle gittiğin zaman orada kısa yılanlar var onlar zehirli. Zaten zehirli olsa öldürmeye fırsat vermez, kovalıyor insanı.

Abdulaziz Bayındır: Gelme diyor. Sonra karışmam diyor.

Abdullah Bayındır: Yalnız, dünyanın en zehirli yılanı dedikleri o Kral Kobrası Hindistan tarafındaki; belgeselde göstermişti  onu. İşte, insanların olduğu alan giriyor, bir tane çiftçi kız onu görüyor bağırıyor, o da şeye kalkıyor böyle, kobraların kalkışı, ağzını açıp o da bağırıyor kendince, geri kaçıyor. İkisi de ters taraflara kaçıyor.

Abdulaziz Bayındır: “Ve yukrehu adduleyi ve tesbihati bil yedifis salati.” Namazda elle ayetleri ve tespihleri saymak mekruhtur. “Ve kezâlike addussuvari.” Sureleri saymak da öyle. “Le … amelissalati.” Bu namazın amellerinden değildir. Mesela tespih namazı kılarken mecburen sayıyor adam.

“Ve an Ebu Yusufe ve Muhammedi rahimehullahiteala”...

Sen bu tespih namazıyla ilgili  araştırma yapmıştın. Neydi?

Enes Hoca: Bid’atmış.

Abdulaziz Bayındır: Bid’at. Peygamberimizin kıldığına dair hiç rivayet var mı?

Enes Hoca: Zayıf yerlerde oluyor o hadisler.

Yahya Şenol: Bir hadis söyleniyor. Bid’at denmiyor ama.

Enes Hoca: O hadisin zayıf … olduğunu şey yaptım ama genel karar bid’at oluyor.

Yahya Şenol: Yok ya bid’at değil. Mekruh…

Abdullah Bayındır: Onu kandil gecelerinde falan kılıyorlar değil mi?

Fatih Orum: Bir namaz mekruh nasıl oluyor yani? Namazın mekruh olması ne demek?

Yahya Şenol: Hoş görmüyor adam…

Abdulaziz Bayındır: İyi ya işte, bid’at… Mekruh ise bid’at demektir yani. Peygamberimiz yapmamışsa…

Yahya Şenol: Kim, yani son şeyler olmasın bunlar?

Abdulaziz Bayındır: Yani her hangi bir peygamber o ibadeti yapmadı da siz yaptıysanız işte bid’at odur. Başka hangi…

Bir katılımcı: Ama her mekruh bid’at değil.

Abdulaziz Bayındır: Peygamberimiz yaptıysa niye mekruh?

Yahya Şenol: Tavsiye ettiğine dair bir hadis var ya. Zayıf diyor ona. Zayıf dediği için kılınmazsa daha iyi olur diyor.

Abdulaziz Bayındır: Ama Peygamberimiz kendi kılmamışsa tavsiye de etmemiş demektir. “Ve yukrehu adduleyi ve tesbihati bil yedifis salati.”… Yok orayı okuduk zaten.

Enes Hoca: Bu tespihlerle ayetleri sayıyor, sureleri niye sayıyor ki bu?

Abdulaziz Bayındır: Ha, sureleri de sayar işte.

Rüstem Hoca: Bazı namazda … şu kadar okudun diye bazı şeyler var.

Abdulaziz Bayındır: Üç kere ihlas okursa diye. Hani Peygamberimizin kılmadığı şekilde bir takım namazlar var ya. “Ve an Ebu Yusufe ve Muhammedi rahimehullahiteala … basi bi zalike fil faraidi vel nemafili cemian muraate sunneten kıraati.” Yani kıraat sünnetine uymak için farz ve nafile namazlarda şey yapılabilir. Sabah namazında kırk ayet var falan diye söylüyorlar ya.

“Vel ameli imacaet bi sunneh” Sünnetde geldiği şekilde amel etmek niyetiyle olursa sahihtir demişler. “Gulna” Biz şöyle diyoruz, “Yum kun ve enyaudde zâlike kable şurui” Namaza başlamadan saysın. Hiç aklına gelmedi peki. “Feistani anil addi bi ba’dehu” Namaza başladıktan sonra da saymasına gerek kalmasın. “Vallahu âlem.”

Bitti mi?

Yahya Şenol: Gerçi bir paragraf daha var. Bu gene şeylerle alakalı, …atla. Ondan sonra vitir namazı geliyor.

Abdulaziz Bayındır: Ne namazı?

Yahya Şenol: Fasıl diye başlıyor da, işte o yukrehu…

Tamam. “Faslun” Bir başka fasıl, “Ve yukrehu istikbali kıbleti bil felci filhalail en aleyhissalati vesselam nehali zalike” Yani insanlar tuvalete gittiği zaman ön tarafını kıbleye çevirmeleri mekruh olur. “ve …” Arka taraflarını çevirmeleri mekruh olur. Peygamber efendimizden bu konuda bir rivayet gelmiş. Peygamberimiz yasaklamıştır diye. “Lima fihi min terkit tazimi” Saygıyı terketmek. “Ve lâ yukrehu fi rivayetin” Başka bir rivayette de mekruh değildir. “Lelnel mustedbera fercuhu gayru muvazin lilkıbleti.” Çünkü ön tarafı kıbleye dönük olan kişi…

Abdullah Bayındır:Yani namaz dışında kıblenin işin içine katılması çok ilginç.

Abdulaziz Bayındır: Kıbleye tam muvazi, tam hizada olmaz diyor. “Ve ma yen hatumin hu yen hatu inel ard” İşte o boşalan, önden arkadan gelen pislikler yere boşalır.

Rüstem Hoca: Yani kıbleye muvazi olmuyor demesi çok iyidir. Mesela bugün şöyle baktığım zaman kıble gittikçe aşağı iniyor yani.

Abdulaziz Bayındır: Tabi yani o şeyler, o boşalma yere yapılır, kıble tarafı olmaz.

Rüstem Hoca: Bir de başka bir … bakmış olur. Düz…

Bir katılımcı: Hizayı o anlamda açıklamamışsan, o zaman hiç birimizin namazı olmaz. Yönümüz değişiyor, bir boşluğa doğru bakıyoruz. Halbuki kıble altta.

(Burada kıblenin aşağıda kaldığı söyleniyor)

Abdulaziz Bayındır: Şimdi, kıblede esas olan şeyin bulunduğu yöndür kendisi değil. Öyle düşündüğün zaman hepsi de aynıdır. “Bi hilafil mustakbili” Ön tarafını kıbleye çevir… değil. “Lennevu fercehu muvazinneha” Onun ön tarafı kıbleye dönük olur diyor. “Ve ma yen hatumin hu yen hatu ileyha” Ondan çıkan kıbleye doğru çıkar, sonra aşağı doğru akar. İdrarı kastediyor.

(gülüşmeler)

Abdulaziz Bayındır: Ya bunlarla uğraşmanın anlamı ne Allahını severseniz ya? Öf! Yani millete hayatı zindan etmek için… Bak bir çok kimse psikolojik olarak hasta oluyor, yani bunların yüzünden biliyor musun? Hele, mesela adamın evindeki tuvalet böyle yapılmışsa.

Fatih Orum: Çok sorun oluyor.

Abdulaziz Bayındır: Ya olmaz ki kardeşim…

Abdullah Bayındır: Ayak uzatma da var.

Abdulaziz Bayındır: Ayak uzatma, bilmem ne.

Fatih Orum: Ona göre evini dizayn ediyor. Yatak odasını ona göre dizayn ediyor.

Abdulaziz Bayındır: Yatak odasını ona göre, yani hasta oluyor.

Abdurrahman Yazıcı: İşte bu Kuveyt’teki falan şeylerin, Arapların, zengin Arapların, işte İslamdan anladıkları, işte tuvalet, evde yaptıkları tuvalet şeye dönüyor mu dönmüyor mu falan, bunları …  Tuvalet önü kıbleye dönmesin, yok şöyle olsun böyle olsun.

Abdulaziz Bayındır: İşte ama çocukluktan bunu öğrenince mecbur ediyorsunuz. Benim burada, “Ve tukrehu mucamatu fevkal mescid” Mescidin üzerinde eşiyle ilişkide bulunmak mekruh olur. Şimdi altta mescit üst tarafta ev. Yani bunların hepsi çok ciddi sıkıntılı ifadelerdir. “Vel  bevlu vettahalli” İdrar da mekruhtur, baş başa kalmak da mekruhtur.

“Len lasat hal mescidi lehu hukmul mescid. Hatta yasihhal iktidau minhu bimen tahtau” Çünkü mescidin üstü de mescit sayılır diyor. Kim söylüyor bunu?

Bir katılımcı: Ama o kadar da değil Hocam. Şimdi bu günümüzdeki camiler için ya da katlı binalar için denilmemiştir. O zaman evler genellikle tek katlı, tek katlı değilse de en fazla iki katlıdır. Bunun üstü otomatikman camiye ait olacak. Yani caminin üstünde kız arkadaşıyla konuşmak ne kadar uygundur?

Abdulaziz Bayındır: Kız arkadaşıyla değil kardeşim, eşiyle yapıyor. Kız arkadaş diye bir kavram var mı şeyde?

Katılımcı: Orada “halve” diyor.

Abdulaziz Bayındır: Öyle bir şey yok, haramlardan bahsetmiyoruz burada. Eşiyle bu.

Katılımcı: Ha eşiyle de olsa, yani sonuçta cami kamu malı.

Bir katılımcı: Bizim Konya’da çok öyle binaların alt katlarının mescit yapması…

Abdullah Bayındır:Ankarada çok fazla.

Bir katılımcı: Tam ben söyleyecektim. Bazı evlerde mescit…

Abdulaziz Bayındır: Hayır, onlar zaruretten dolayı. İstisna… Yani bu prensibi neye dayanarak koymuş ki? Asıl mesele o.

Abdullah Bayındır:Caminin parçası olan imam lojmanları var. Mesela Yavuz Selim Camii’nde.

Abdulaziz Bayındır: Üst katta lojman oluyor. Bak şimdi, burada bak ne demiş delil olarak; “Ligavli taalâ ve lâ tubaşurunne ve entum akifune fil mesacit.” E bu onun delili mi?

Enes Hoca: … mescit sayılıyor ya.

Abdullah Bayındır: İtikaf için…

Abdulaziz Bayındır: Nereden sayılıyor? Kâbe’nin dışında neresi sayılıyor?

Enes Hoca: (anlaşılmadı)

Abdulaziz Bayındır: Tamam. Aşağıdakine uyma itibariyle olabilir. Evde de namaz kılarken evin mescit oluyor.

Fatih Orum: Evde itikafa giriyor veya “tubaşurunne ve entum akifune” o zaman orada…

Abdullah Bayındır: Ya bu uygun olur uygun olmaz demek ayrı bir şey, haram olur haram olmaz…

Abdulaziz Bayındır: Mekruh diyor. Bu olmaz. Dini bir hüküm mekruhluk. Yani bir delile dayanması lazım. “Ve lâ be’se bil bavli fevka beytin fihi mescidun.” İçinde bir mescit bulunan bir beytin üzerinde idrar yapılabilir diyor. Ne demek bu? “Vel muradu mauiddeti salati fil beyti.” yani evin içerisinde namaz kılmak için ayırdığınız bir yer var, bir bölüm var. Bundan maksat odur. Onun üst tarafına idrar yapılabilir. “Len … yahut hukmen mescidi” Evet… Bu mescit hükmünü almaz. “Ve inne debne ileyh”… Ne?

Enes Hoca: “Ve inne dibna ileyhi”

Abdulaziz Bayındır: Evet, “Ve inne debna ileyhi”  Onu caiz görsek bile. Yani böyle bir şey olabilir desek bile.

Enes Hoca: Yok burada öyle bir şey demiş ki, yani…

Abdulaziz Bayındır: Teşvik etsek bile öyle mi?

Enes Hoca: Yok, evlerimiz içerisinde belli bir bölümü mescit yapmaya davet edilsek bile. Mesela ona delil olarak … kıbletin ayetini almış… (ayet anlaşılmadı)

Abdulaziz Bayındır: Bak, “Ve … kıble” O şey değil. Bak diyor ki, oradaki o ayette bir mescit yapılmasını istiyor Musa (a.s). Yani bu ayet ona deli olmaz.

Enes Hoca: Bir hadis de var. Bu ikisiyle birlikte oradaki ibare … Yani böyle bir…

Abdulaziz Bayındır: Teşvik edilmiş olsak bile.

Enes Hoca: … olsak bile evlerdeki mescit hükmü verilmez.

Abdulaziz Bayındır: Tamam. “Ve yukrehu enyune kababun mescidi.” Mescidin kapısının kitlenmesi mekruhtur. Doğrudur. Ama şimdi değil. Şimdi bir sürü eşya var. Ama eskiden öyle değildi.

Abdullah Bayındır: Dışında namaz kılacak yer zaten bırakılıyor şimdi çoğusunun. İçi kitleniyor.

Abdulaziz Bayındır: Evet, tamam. O da ihtiyacı karşılıyor. “Lenneu yuşmena minassalati” Namazdan engelleme anlamı taşıyor bu. E gerçekten insan bakıyor, bir yerde bir mescit buluyor, orada bir namaz kılarım diyor, gidiyorsun kapısı kapalı. Ne yapacaksın? “Ve kıle la’be sebihi izahi fi alâ metail mescid” Mescidin metaından mallarından korkulursa kitlenmesinde bir günah yoktur denmiş. Bir beis yoktur. “Fi gayri evanissalâh” Namaz vakitleri dışında kilitlenebilir demiş. ve lâ… işte, eşyasını korumak için.

“Ve lâ be’se en yunkaşa el mescidu bilrıssi vessâci ve mâ idâb.”  Sac ne demek?

Enes Hoca: “Vessacu şecerun ya’vuzu cidden ye’futu hu bil hindi ve lâ hu kıymetun” demiş. Öyle bir ağaç…

Abdulaziz Bayındır: Evet. Yani özel bir ağaçla süslenmesi. Evet. Mescidin kireçle, ondan sonra, o Hindistan’da biten o siyah ağaçla ve altın suyuyla süslenmesinde bir beis yoktur diyor. “Ve kavlu ulâ be’se…” Burada geçen lâ be’se ifadesi “… yuşiru ilâ ennehu lâ yu’ceru aleyhi” lâ be’se diyorsa bunun yapmanın sevabı da yoktur demektir diyor. “lâ kinnehu lâ ye’tem” Ama günah değildir demektir.

“Ve kıyle huva kurbatun ve haza izâ fale bimmari nefsihi” Bu bir sevaptır diyen de denmiş. Kendi malından yaparsa. Bir de para toplayan adamlar için de işe yarar yani. Genellikle böyle gereksiz şeylere harcarlar böyle mescitlere toplanan paraları.

“Emmel mutevelli feyaf alû mâlil vakfi.” Mütevelli vakıf mallarından bunu yapar diyormuş. “Ma yercu ilâ kamil bina.” Ha, mutevelli vakıf malından binayı sağlamlaştıracak şeylere yatırım yapılır. “… ilennakşi” Süse değil. “Hatta lev feale yadmunu” Yapsa bunu, süs için harcamada bulunsa kendi cebinden karşılaması gerekir. “Vallahu âlem bissevâp ve ileyhi marcuu vel veâb.” Şimdi babı salatin vitr. Bugün iyi gittik ha.

Bir katılımcı: Son on beş dakika iyiydi.

Abdulaziz Bayındır: Uçakla gittik. Yok, baştan beri iyi gidiyoruz. Söyleyecek sözleriniz varsa dinleriz. Ama yoksa kapatırız.

Katılımcı: Şafiiler hamamı eklemişler. Bu namazı hamamda kılmak mekruhtur…

Abdullah Bayındır: Hamam da tuvalet anlamına geliyor.

Katılımcı: Yok, bildiğimiz hamam. Yani banyo. Yolda, ondan sonra kilisede, ahırda, kabristanda namaz kılmanın mekruh olduğunu söylüyorlar. Rükûdan çok … olduğunu söylüyorlar. Hasiraya göbek anlamını veriyorlar. Yani el bağlanan…

Abdulaziz Bayındır: Hanefilerin sünnet dediklerine Şafiiler mekruh diyor. Hanefiler de Şafiilerinkine  mekruh diyor. Tamam.

Abdullah Bayındır: Açık ifade olmayınca her şeye…

Rüstem Hoca: Belki orada da söylenmiştir ama yani ben duymadığım için … (Arapça cümle anlaşılmadı)

Abdulaziz Bayındır: Yani insanın idrar ya da büyük abdest yapma ihtiyacı sıkıştırdığı zaman ya da karnı aç, yemek de hazır böyle bir zamanda da namaz kılması mekruh olur. Ha şeyler de, Zâhiriler de ha (Abdurrahman Hoca’yı işaret ediyor)

Abdurrahman Yazıcı: Zâhirilerde farz Hocam. Yiyip şey yapması lazım.

Abdulaziz Bayındır: Namaz vakti geçmiyorsa, yemek de hazırsa yemek yemesi farz.

Abdurrahman Yazıcı: İhtiyacı da gelmişse ya da. Abdest bozması gerekiyorsa namaz kılamaz.

Abdulaziz Bayındır: Namaz kılamaz.

Abdullah Bayındır:… Hanefide. 

Rüstem Hoca: … (Arapça bir şey okurken görüntü bitiyor)

 

Tüm Mukayeseli Fıkıh Müzakereleri
# İçerik Adı Yayınladığı Tarih Görüntülenme
1 Kitaba Çağrı 16 Eylül 2017
2 Kurban İbadeti 24 Ağustos 2017
3 Hadislerin Derlenmesinde İran Etkisi 19 Ağustos 2017
4 Diyanetin Fetö Raporu: Bu din bu hale nasıl geldi? 14 Ağustos 2017
5 Hilal, Fitre ve Bayram 28 Haziran 2017
6 Nebi’mizin Ramazan Hayatı 12 Haziran 2017
7 İmsak Ölçüleri 27 Mayıs 2017
8 Dini Siyasete Alet Etmek 20 Mayıs 2017
9 Nebilere Yüklenen Olağanüstü Özellikler 13 Mayıs 2017
10 Tarih Boyunca Nebilere Gösterilen Tepkiler 6 Mayıs 2017
11 Yanlış Şeriat Algısı Suç ve Ceza 29 Nisan 2017
12 Kapitalizmin Sonu 15 Nisan 2017
13 Faiz Bağlamında Modern Finansal Ürünler 8 Nisan 2017
14 Hadislere Bakışımız Nasıl Olmalı 1 Nisan 2017
15 Haram Aylar 25 Mart 2017
16 Kur’an’cılık Tehlikesi 1.Bölüm 20 Mart 2017
17 Din ve Devlet İlişkileri 1.Bölüm 11 Mart 2017
18 Cuma Namazı ve Hutbe’si 4 Mart 2017
19 Kur’an’a Göre Sihir Kavramı 25 Şubat 2017
20 Abese Suresi Bağlamında Nebi’mizin Korunmuşluğu 18 Şubat 2017
21 Ev İçi Mahremiyet Kuralları 11 Şubat 2017
22 Örtünme İle İlgili Hükümler 4 Şubat 2017
23 Baş Örtüsü ve Örtünme 28 Ocak 2017
24 Kur’an’nın Çözüm Üretmedeki Yeri 21 Ocak 2017
25 Yahudileri Gölgede Bırakan Hileler 16 Ocak 2017
26 Müslümanlar’da Allah’a Güven Krizi 31 Aralık 2016
27 Müslümanlığımızı Gözden Geçirme İhtiyacı 24 Aralık 2016
28 Ümmet Olamamanın Ağır Bedeli 17 Aralık 2016
29 Tarihsellik İddialarında Cezalar Örneği 10 Aralık 2016
30 Mezhepçiliğin Doğurduğu Acı Sonuçlar 3 Aralık 2016
31 Kur’an’nın Tarihselliği İddiası ve Miras Konusu 26 Kasım 2016
32 Takiye (Kimliği Gizleme) 19 Kasım 2016
33 Faiz ve Güncel Meseleler 12 Kasım 2016
34 Mehdi Gelicek mi ? 7 Kasım 2016
35 Hz.İsa Gelicekmi? 31 Ekim 2016
36 Çağdaş Ulemanın Usulsüzlüğü 22 Ekim 2016
37 Dinsel Çoğulculuk 15 Ekim 2016
38 Son Kitabı Devre Dışı Bırakma Projesi, Dialog 8 Ekim 2016
39 Fıtrat Zemininde Buluşma 1 Ekim 2016
40 Nisa 34. Ayet Bağlamında Kadına Şiddet 24 Eylül 2016
41 Kurban İbadeti 10 Eylül 2016
42 Kadının Dövülmesi 3 Eylül 2016
43 Kur’an’a Göre Hükmetmek 27 Ağustos 2016
44 15 Temmuz Darbe Gecesine Kurani Bir Bakış 20 Ağustos 2016
45 Paralel Dinin Olmazsa Olmazı Aracılık – 1 13 Ağustos 2016
46 Müslüman Gayrimüslim İlişkileri 2 Temmuz 2016
47 Zekat 25 Haziran 2016
48 Oruçla İlgili Hükümler 18 Haziran 2016
49 Uydurulan Dinde Yatsı Sonu, Seher ve İmsak Vakti 4 Haziran 2016
50 Uydurulan Dinde Mut’a Nikahı 28 Mayıs 2016
51 Uydurulan Dinde Şartlı Talak 21 Mayıs 2016
52 Uydurulan Dinin Dayatması Olarak Çocukların Evlendirilmesi 7 Mayıs 2016
53 Kölelik ve Cariyelik Mezheplerin Dayatması mı? 30 Nisan 2016
54 Musa Hızır Kıssasının Evrensel Mesajı 23 Nisan 2016
55 Sünnetin Delil Değeri 16 Nisan 2016
56 Kira Sertifikaları Faizsiz Ürün mü? 9 Nisan 2016
57 Suç-Ceza Dengesi Açısından Cinsel İstismar 2 Nisan 2016
58 Boşanma Konusunda Allah’ın Koyduğu Sınırlar 26 Mart 2016
59 Allah’ın Koyduğu Sınırlar Nasıl Aşıldı 19 Mart 2016
60 Muhsana, Kadına Pozitif Ayrımcılık 13 Mart 2016
61 İnsanlar ile Cinlerin Ortak Özellikleri 5 Mart 2016
62 Nebiler Günahtan Korunmuş mudur? 27 Şubat 2016
63 Bedir Savaşı Örneğinde Nebi ve Resul Farkı 20 Şubat 2016
64 Dinde Haram-Helal Koyma Yetkisi 13 Şubat 2016
65 Cinler 6 Şubat 2016
66 İlk İnsanın Yaratılışı 30 Ocak 2016
67 İnsanı İnsan Yapan Özellikler 23 Ocak 2016
68 Allah’ı İkinci Sıraya Koymak 16 Ocak 2016
69 Şirkle İman Arasındaki Kararsızlık 9 Ocak 2016
70 Mehdi Beklentisi 2 Ocak 2016
71 Her İnsan Allah’ı Bilir 26 Aralık 2015
72 Fıkıh Müzakereleri | Her İnsan Allah’ı Bilir 26 Aralık 2015
73 Bir Sömürü Aracı Olarak Halifelik – 2 19 Aralık 2015
74 Bir Sömürü Aracı Olarak Halifelik 12 Aralık 2015
75 Kur’ân’da Dindarlık 5 Aralık 2015
76 Tarih Boyunca Bir Siyasi Baskı ve Ötekileştirme Aracı Olarak Zındıklık 28 Kasım 2015
77 Geleneğe Göre Dinden Dönmenin Hükmü (Bölüm 2) 21 Kasım 2015
78 Geleneğe Göre Dinden Dönmenin Hükmü (Bölüm 1) 21 Kasım 2015
79 Kur’an’a Göre Dinden Dönmenin Hükmü 16 Kasım 2015
80 Kur’an’da Zina Suçu Ve Cezası 7 Kasım 2015
81 Tağut Doğru Yolun Üstünde Oturur 31 Ekim 2015
82 Hadis Uydurma Faaliyetleri 24 Ekim 2015
83 Kader İnancı Ve Nesih 17 Ekim 2015
84 Resulullah Sonrası Siyasi Gelişmeler 10 Ekim 2015
85 Nesih 3 Ekim 2015
86 Hac Ve Kurban 19 Eylül 2015
87 Terör Olayları Karşısında Nebevi Siyaset 12 Eylül 2015
88 Dinde Özgürlük 5 Eylül 2015
89 Dine Uyma Yerine Dini Kendine Uydurma 4 “Cariyelik” 29 Ağustos 2015
90 Dine Uyma Yerine Dini Kendine Uydurma 3 “Cariyelik” 22 Ağustos 2015
91 Dine Uyma Yerine Dini Kendine Uydurma 2 “Kitap Algısı” 15 Ağustos 2015
92 Dine Uyma Yerine Dini Kendine Uydurma 8 Ağustos 2015
93 Nebimizin Yürüttüğü Dış Politika 1 Ağustos 2015
94 Kadir Gecesi ve İmsak Vaktine Tavırlar 11 Temmuz 2015
95 Zekat 4 Temmuz 2015
96 Oruç İbadeti 2 27 Haziran 2015
97 Oruç İbadeti 20 Haziran 2015
98 Kutup Bölgelerinde İftar ve İmsak Vakitleri 13 Haziran 2015
99 Emtia Borsalarındaki İşlemlerin Fıkhi Hükmü 6 Haziran 2015
100 Kur’ân’a Göre Gece-Gündüz 30 Mayıs 2015
101 Prof. V. A. Yefimov’la Yapılan Toplantının Değerlendirilmesi 23 Mayıs 2015
102 İsra ve Mirac 16 Mayıs 2015
103 Berzah Alemi 2 9 Mayıs 2015
104 Berzah Alemi 2 Mayıs 2015
105 Enflasyon ve Faiz 25 Nisan 2015
106 İşsizlik Probleminin Kaynağı 18 Nisan 2015
107 Peygamberimizin Öldürülmesini Emrettiği Kişiler Hakkındaki Rivayetler 4 Nisan 2015
108 Faizsiz Sistemin İlkeleri (Zekat-Faiz Karşılaştırması) 28 Mart 2015
109 Faizsiz Sistemin İlkeleri – Faizsiz Bankacılık 28 Mart 2015
110 Faizsiz Sistemin İlkeleri (Enflasyon) 21 Mart 2015
111 Faizsiz Sistemin İlkeleri (Bankacılık) 14 Mart 2015
112 Faizsiz Sistemin İlkeleri 7 Mart 2015
113 Tecavüz Suçunun Cezası 28 Şubat 2015
114 İdam Cezası ve Kıssas Tartışmaları 21 Şubat 2015
115 Ceza Hukukunun Genel Prensipleri 14 Şubat 2015
116 Kur’ân’da Ruh Kavramı 7 Şubat 2015
117 İcmanın Delilleri ve Değerlendirilmesi 24 Ocak 2015
118 Fıkıh Müzakereleri | Ceza Hukukunun Genel Prensipleri 17 Ocak 2015
119 Nebiye Hakaretin Cezası 10 Ocak 2015
120 Noel ve Mevlid Kandili Kutlamalari 3 Ocak 2015
121 Kelime Oyunları ve Şeb-i Arus 27 Aralık 2014
122 Evlilik Nedeniyle Ortaya Çıkan Haramlık 20 Aralık 2014
123 Talak’ın Şarta Bağlanması 13 Aralık 2014
124 Kadının Boşanma Hakkı 6 Aralık 2014
125 Boşanmanın Hükümleri 29 Kasım 2014
126 Küçüklerin Evlendirilmesi 22 Kasım 2014
127 İslam Hukuku-Roma Hukuku Karşılaştırması 15 Kasım 2014
128 Beni Kureyza Yahudileri ve Esirlerin Öldürülmesi 8 Kasım 2014
129 İslâm Miras Hukukunda Kelâle 3 Kasım 2014
130 Batı Güdümlü İslam Anlayışında Kur’an Sünnet Algısı – 2 25 Ekim 2014
131 Batı Güdümlü İslam Anlayışında Kur’an Sünnet Algısı 18 Ekim 2014
132 İslam Alimlerinin Işid’e Gönderdikleri Mektubun Eleştirisi 11 Ekim 2014
133 Kurban İbadeti 27 Eylül 2014
134 Birbirimizden yardım istemek şirk midir? 9 Ağustos 2014
135 Nafile Oruç 2 Ağustos 2014
136 Zekat ve Fitre 26 Temmuz 2014
137 Kadir Gecesi 19 Temmuz 2014
138 Tarihi gelişimi ve Hükümleri Açısından İtikaf 12 Temmuz 2014
139 Yatsının Son Vakti 5 Temmuz 2014
140 Vakti Dışında Namaz, Süresinden Fazla Oruç 28 Haziran 2014
141 Bakara 187. Ayet Işığında Oruç İbadeti 21 Haziran 2014
142 Kimler Oruç Tutabilir 14 Haziran 2014
143 Orucun Tarihi ve Meşruiyeti 7 Haziran 2014
144 Ecel ve Şehitlik – Sorular ve Cevaplar 24 Mayıs 2014
145 Ecel ve Şehitlik 17 Mayıs 2014
146 Seferilik Mesafesi ve Müddeti 10 Mayıs 2014
147 Yolculukta Namaz – 2 26 Nisan 2014
148 Dinden Dönmek 19 Nisan 2014
149 Yolculukta Namaz 5 Nisan 2014
150 Namazı Terketmenin Hükmü 29 Mart 2014
151 Namazda Zikir 8 Mart 2014
152 Kadınların Cemaate Katılması 1 Mart 2014
153 Cemaatle Namaz – 2 22 Şubat 2014
154 Cemaatle Namaz 15 Şubat 2014
155 Sehiv Secdesi 8 Şubat 2014
156 Namazı Bozan Haller – 2 1 Şubat 2014
157 Namazı Bozan Haller 18 Ocak 2014
158 Cumanın Farzından Önceki ve Sonraki Sünnetler 11 Ocak 2014
159 Cuma Hutbesi 4 Ocak 2014
160 Cuma Namazı 28 Aralık 2013
161 Sünnet Namazları 21 Aralık 2013
162 Vitir Namazı 14 Aralık 2013
163 Teheccüd Namazı 7 Aralık 2013
164 Kur’an’da Melek ve Cin Kavramları – Sorular 23 Kasım 2013
165 Kur’an’da Melek ve Cin Kavramları – 2 18 Kasım 2013
166 Kur’an’da Melek ve Cin Kavramları 2 Kasım 2013
167 Cezanın Amacı Açısından Mağdur Hakları 26 Ekim 2013
168 Bayram Namazı ve Teşrik Tekbirleri 12 Ekim 2013
169 Tarihi, Amacı ve Ahkamı Yönüyle Kurban 5 Ekim 2013
170 Kur’an’da Münafıkların Durumu – 2 28 Eylül 2013
171 Kur’an’da Münafıkların Durumu 21 Eylül 2013
172 Günümüz İslam Dünyasının Problemleri 14 Eylül 2013
173 Bedel Hac – Doç.Dr. Servet Bayındır 7 Eylül 2013
174 Allah’ın Bilgisi ve Kader 24 Ağustos 2013
175 Mısırdaki Müslümanların Durumu 17 Ağustos 2013
176 Kadir Gecesi 3 Ağustos 2013
177 İmsak Tartışmaları 27 Temmuz 2013
178 Kutup Bölgelerinde İbadet Vakitleri 20 Temmuz 2013
179 Kader 19 Ocak 2013
180 Kıyamet Alametleri 22 Aralık 2012
181 Kur’an Sünnet Bütünlüğünde Kurban İbadeti 20 Ekim 2012
182 Kur’an Sünnet Bütünlüğünde Hac İbadeti 13 Ekim 2012
183 Faiz-Zekat İlişkisi 6 Ekim 2012
184 Namazların Birleştirilmesi 29 Eylül 2012
185 İslama Yönelik Saldırılar 22 Eylül 2012
186 Alternatif Bir Finansal Ürün Olarak Kira Sertifikaları(SUKUK) 15 Eylül 2012
187 Öğle ve İkindi Namazlarının Vakitleri 8 Eylül 2012
188 Yatsı Namazı Vaktinin Bitişi 1 Eylül 2012
189 Kur’an’a Göre Gelenek 25 Ağustos 2012
190 Bayram Namazı ve Fitre 18 Ağustos 2012
191 Televizyondan Kabe İmamına Uyulabilir mi? 11 Ağustos 2012
192 Ramazan Ayının İnsana Sunduğu Fırsatlar 4 Ağustos 2012
193 İmsak Vakti ve Seher – 2 28 Temmuz 2012
194 İmsak Vakti ve Seher 21 Temmuz 2012
195 Nesih, Kıblenin Değişmesi Örneği 23 Haziran 2012
196 İsra ve Miraç 16 Haziran 2012
197 Uydurma Hadisler – Harun Ünal 9 Haziran 2012
198 Sezaryen Doğum 2 Haziran 2012
199 Vahiy – Sünnet İlişkisi 26 Mayıs 2012
200 Nesih Kavramı 19 Mayıs 2012
201 Din ve Tıp Açısından Sünnet 14 Mayıs 2012
202 Din ve Müzik 5 Mayıs 2012
203 Hadislerin Kur’an’a Arzı 28 Nisan 2012
204 Türkiye’de Kutlu Doğum Etkinlikleri 21 Nisan 2012
205 Allah’ın Elçisini Doğru Anlamak 14 Nisan 2012
206 Kur’an Öncesi Mekke Toplumu 7 Nisan 2012
207 Faizsiz Bankacılğın Problemleri 31 Mart 2012
208 Hz.Muhammed’in(S.A.V.) Tebyin Görevi 24 Mart 2012
209 İslam ve Türk Medeni Kanunu(TMK) Miras Sistemlerinin Mukayesesi 17 Mart 2012
210 Kur’an’a Göre Tağut Kavramı 10 Mart 2012
211 Farklı İnançların Birlikte Yaşamasının Doğal Kuralları 3 Mart 2012
212 Kur’an’a Göre Resule İman, İtaat ve İttiba 25 Şubat 2012
213 Organ Nakli 18 Şubat 2012
214 Sebeb-i Nüzul Meselesi 11 Şubat 2012
215 Daru’l-Harbde Faiz 4 Şubat 2012
216 İftida 28 Ocak 2012
217 Talak (Boşanma) 21 Ocak 2012
218 Gayrimüslimlerle Evlilik 14 Ocak 2012
219 A’raf Ehli 7 Ocak 2012
220 Müminler Cehenneme Girecekler Mi? – 2 31 Aralık 2011
221 Müminler Cehenneme Girecekler Mi? 24 Aralık 2011
222 Çocukların Evlendirilmesi 17 Aralık 2011
223 İnanç Özgürlüğü 10 Aralık 2011
224 Evliliğin Denetlenmesi 3 Aralık 2011
225 Adetli Kadın Kur’an’a Dokunabilir mi? 26 Kasım 2011
226 Hz.İsa’yı(a.s.) Geri Getirmek İsteyenlerin Hedefi 19 Kasım 2011
227 Nebi ve Resul Kavramları 12 Kasım 2011
228 Kurban Bayramına Nasıl Hazırlanmalıyız? 5 Kasım 2011
229 İcma Delili ve Değerlendirilmesi 22 Ekim 2011
230 Vekaletle(Bedel) Hac 15 Ekim 2011
231 İhram Yasakları 8 Ekim 2011
232 Kadınların Yolcuğu 1 Ekim 2011
233 Kur’an ve Sünnet Işığında Hac İbadeti 24 Eylül 2011
234 Faiz Anlayışı 10 Eylül 2011
235 Bayram Namazı 27 Ağustos 2011
236 İmsak Vakti 20 Ağustos 2011
237 Teravih Namazı Konusunda Diyanet’e Cevap 13 Ağustos 2011
238 Oruç Tutamayanlar Ne Yapmalı? 6 Ağustos 2011
239 Güneşin Batmadığı Yerlerde Namaz Vakitleri 2 Temmuz 2011
240 Yatsı Namazının Vakti 7 Mayıs 2011
241 Allah’ın İndirdikleri İle Hükmetmeyenler – 2 30 Nisan 2011
242 Allah’ın İndirdikleri İle Hükmetmeyenler 23 Nisan 2011
243 Günahlarla İlgili Kavramlar – 2 2 Nisan 2011
244 Günahlarla İlgili Kavramlar 26 Mart 2011
245 Büyük Günahlar – 3 19 Mart 2011
246 Büyük Günahlar Nelerdir? 12 Mart 2011
247 Büyük Günah İşleyenlerin Durumu 5 Mart 2011
248 Ye’cüc ve Me’cüc 26 Şubat 2011
249 Dabbetü’l-Arz 19 Şubat 2011
250 Tarikatlarda Vesile ve Tevessül 12 Şubat 2011
251 Evliyanın Yardımı İle İlgili İddialar – 2 5 Şubat 2011
252 Kutuplarda Namaz Vaktinin Tespiti 29 Ocak 2011
253 Evliyanın Yardımı İle İlgili İddialar 22 Ocak 2011
254 Kâlû Belâ Olayı Hakkında Sorulan Sorular – 2 1 Ocak 2011
255 Kâlû Belâ Olayı Hakkında Sorulan Sorular 25 Aralık 2010
256 Mehdi İnancı 18 Aralık 2010
257 Kur’an’a Göre Zekat Oranları 4 Aralık 2010
258 Artan Malı İnfak Etme 27 Kasım 2010
259 Vitr Namazı 13 Kasım 2010
260 Bayram Namazları 6 Kasım 2010
261 Sehiv Secdesi – Mukayeseli Fıkıh Dersleri 30 Ekim 2010
262 Kurban İle Alakalı Sorular 23 Ekim 2010
263 Hac Farklı Aylarda Yapılabilir mi? – Fıkıh Dersi 9 Ekim 2010
264 Başkasının Yerine Hacc Yapmak 2 Ekim 2010
265 Hilal İle İlgili Sorulan Sorular 25 Eylül 2010
266 Cariyeler İle İlgili Sorulan Sorular 18 Eylül 2010
267 ORUÇ BOZMANIN CEZASI 4 Eylül 2010
268 Zekat 28 Ağustos 2010
269 İmsak ve Yatsı Vakitleri – 2 21 Ağustos 2010
270 İmsak ve Yatsı Vakitleri 14 Ağustos 2010
271 İsra ve Miraç -2 10 Temmuz 2010
272 İsra ve Miraç -1 3 Temmuz 2010
273 İcma’a Delil Getirilen Hadisler 26 Haziran 2010
274 İcma 19 Haziran 2010
275 Başörtüsü ve Örtünme 12 Haziran 2010
276 Mezheplerin Tutarlılığı 29 Mayıs 2010
277 Asabe Siyaset İlişkisi (Kızın Çocuklarının Mirasçılığı Örneği) 22 Mayıs 2010
278 Kur’an’ı Açıklama Usulü 15 Mayıs 2010
279 Kartepe Programı Değerlendirme 5 Mayıs 2010
280 Abdestte Ayakların Mesh Edilmesi 24 Nisan 2010
281 Hudeybiye’den Geri Kalanlar 13 Nisan 2010
282 Peygamberimizin Zeynep (ranha) ile Evliliği 3 Nisan 2010
283 Bedir Savaşı 20 Mart 2010
284 Kur’an Sünnet Bütünlüğü: Allah’ın İzni Meselesi 13 Mart 2010
285 Vahiy Çeşitleri 6 Mart 2010
286 Kadınların Özel Halleri 11 Şubat 2010
287 Kur’an’a Göre Zekat Nispeti 6 Şubat 2010
288 Vahy-i Gayr-i Metlüv’e Dair Getirilen Deliller -1 30 Ocak 2010
289 Iskat (Ölen Kimseyi İbadet Borçlarından Kurtarmak) 16 Ocak 2010
290 Dini Tebliğ ve Uygulamada Cebrailin Rolü -2 2 Ocak 2010
291 Dini Tebliğ ve Uygulamada Cebrail’in Rolü 26 Aralık 2009
292 Kuran ve Sünnet Bütünlüğü – Kurban 21 Kasım 2009
293 Kuran ve Sünnet Bütünlüğü – Kıble Meselesi -2 14 Kasım 2009
294 Kuran ve Sünnet Bütünlüğü – Kıble Meselesi -1 7 Kasım 2009
295 Kuran ve Sünnet Bütünlüğü – Kur’anı Anlama 31 Ekim 2009
296 Kuran ve Sünnet Bütünlüğü – Yolculukta Namazin Kısaltılması Örneği 24 Ekim 2009
297 İsa Aleyhisselam Tekrar Gelecek mi? -2 17 Ekim 2009
298 İsa Aleyhisselam Tekrar Gelecek mi? 1-1 10 Ekim 2009
299 İsa Aleyhisselam Tekrar Gelecek mi? 1-2 10 Ekim 2009
300 Hanefi Mezhebinin İçki ile İlgili Görüşleri -1 3 Ekim 2009
301 Hanefi Mezhebinin İçki ile İlgili Görüşleri -2 3 Ekim 2009
302 Mirasta Avliye Meselesi -1 26 Eylül 2009
303 Mirasta Avliye Meselesi -2 26 Eylül 2009
304 Kasten Orucu Bozanın Cezası -1 12 Eylül 2009
305 Kasten Orucu Bozanın Cezası -2 12 Eylül 2009
306 Oruç Keffareti -2 29 Ağustos 2009
307 Oruç Keffareti -1 29 Ağustos 2009
308 Adetli Kadının Orucu -1 22 Ağustos 2009
309 Adetli Kadının Orucu -2 22 Ağustos 2009
310 Hastaların Orucu -1 15 Ağustos 2009
311 Hastaların Orucu -2 15 Ağustos 2009
312 Namazda Örtünme / 2-1 8 Ağustos 2009
313 Namazda Örtünme / 2-2 8 Ağustos 2009
314 Namazda Örtünme / 1-1 1 Ağustos 2009
315 Namazda Örtünme / 1-2 1 Ağustos 2009
316 Kur’an’da Örtünme -1 18 Temmuz 2009
317 Kur’an’da Örtünme -2 18 Temmuz 2009
318 Gayrimüslimlerle Evlilik -1 11 Temmuz 2009
319 Gayrimüslimlerle Evlilik -2 11 Temmuz 2009
320 Müşriklerle Evlilik -1 4 Temmuz 2009
321 Müşriklerle Evlilik -2 4 Temmuz 2009
322 Ehli Kitap ve Müşrikler -1 27 Haziran 2009
323 Ehli Kitap ve Müşrikler -2 27 Haziran 2009
324 Hayvan Kesimi / 2-1 20 Haziran 2009
325 Hayvan Kesimi / 2-2 20 Haziran 2009
326 Hayvan Kesimi -1 13 Haziran 2009
327 Hayvan Kesimi -2 13 Haziran 2009
328 Helal Gıda ve Jelatin Konusu -1 6 Haziran 2009
329 Helal Gıda ve Jelatin Konusu -2 6 Haziran 2009
330 Nafile Namazlar -1 9 Mayıs 2009
331 Nafile Namazlar -2 9 Mayıs 2009
332 Vitir Namazı -1 2 Mayıs 2009
333 Vitir Namazı -2 2 Mayıs 2009
334 Kur’an’ın Genel Açıklaması -1 25 Nisan 2009
335 Kur’an’ın Genel Açıklaması -2 25 Nisan 2009
336 Namazın Mekruhları -1 11 Nisan 2009
337 Namazın Mekruhları -2 11 Nisan 2009
338 Namazı Bozan Şeyler -1 4 Nisan 2009
339 Namazı Bozan Şeyler -2 4 Nisan 2009
340 Namazda Konuşmak -1 28 Mart 2009
341 Namazda Konuşmak -2 28 Mart 2009
342 Namazda Abdestin Bozulması / 2-1 21 Mart 2009
343 Namazda Abdestin Bozulması / 2-2 21 Mart 2009
344 Namazda Abdestin Bozulması / 1-1 14 Mart 2009
345 Namazda Abdestin Bozulması / 1-2 14 Mart 2009
346 Namazda İmamlık / 3-1 28 Şubat 2009
347 Namazda İmamlık / 3-2 28 Şubat 2009
348 Namazda Saf Düzeni -1 21 Şubat 2009
349 Namazda Saf Düzeni -2 21 Şubat 2009
350 Namazda İmamlık / 2-1 14 Şubat 2009
351 Namazda İmamlık / 2-2 14 Şubat 2009
352 Namazda İmamlık / 1-1 7 Şubat 2009
353 Namazda İmamlık / 1-2 7 Şubat 2009
354 İmamın Arkasında Kıraat -1 24 Ocak 2009
355 İmamın Arkasında Kıraat -2 24 Ocak 2009
356 Namazda Okunan Sûre ve Ayetler / 4-1 17 Ocak 2009
357 Namazda Okunan Sûre ve Ayetler / 4-2 17 Ocak 2009
358 Namazda Okunan Sûre ve Ayetler / 3-1 10 Ocak 2009
359 Namazda Okunan Sûre ve Ayetler / 3-2 10 Ocak 2009
360 Namazda Okunan Sûre ve Ayetler / 2-1 3 Ocak 2009
361 Namazda Okunan Sûre ve Ayetler / 2-2 3 Ocak 2009
Kuran Dersi Canlı Yayın