Ebubekir Sifil ve Faruk Beşer’e Cevaplar

27 Ağustos 2013 tarihinde yayınlandı. görüntülenme Kur'an Sohbetleri

Elhamdü lillahi rabbil alemin. Vel akibetü lil muttakin. Vessalatu vesselamu ala rasulina Muhammedin ve ala alihi ve sahbihi ecmain.

Bu elhamdulillah demek biliyorsunuz manasını,  yani yaptığı her şeyi güzel yapmak Allaha mahsustur. O tüm varlıkların sahibidir. Arkasından gidilmesi ve desteklenmesi gereken de Allahın rasulü ve onu yakından takip eden kişilerdir.

Bunu her konuşmanın başında Müslümanlar söyleyerek zihinlerini bir noktaya toparlamış ve yapmaları gereken işler konusunda kendilerini bir tarafa yönlendirmiş oluyorlar. Biliyorsunuz geçtiğimiz Cuma günü akşam saat 18.00 de burada bir ilmi münazara müzakere yapılmıştı. Prof. Dr. İlyas Çelebi -kelam hocası olan Marmara İlahiyat Fakültesinde- İlyas Çelebi’nin yönettiği, Yard. Doç. Dr. Ebubekir Sifil Hoca’nın katıldığı ve benim de katıldığım bir müzakere, bir münazara yapılmıştı. Orada kader konusuyla ilgili görüşler ortaya konmuştu. Ebubekir Hoca tarafından sorulan sorular vardı. Ben onlara o zaman, bir kısmına cevap vermedim, bir kısmına verdim.

Şimdi, geçtiğimiz Pazar günü Faruk Beşer arkadaşımız, -Faruk Beşer Marmara İlahiyat Fakültesinde Fıkıh Hocasıdır- Prof. Faruk Beşer. Yaratan bilmez mi? Diye bir yazı yazdı. Tabi orada isim belirtmiyor ama muhatap belli. Dolayısıyla biz dedik ki bugün, bugünkü dersi Cuma günü cevaplandırmadığımız sorulara bir de Faruk Beşer Beyin Pazar günkü yazısında ortaya çıkmış olan sorulara tahsis edelim. Şimdi Fatih Orum Hoca o soruları soracak, ben de cevaplamaya çalışacağım. Ama her şeyden önce bu toplantıya katılmış olanlara teşekkür ediyorum. Hem Ebubekir Sifil’e hem salonu dolduran sizlere, diğer misafirlere hem de toplantıyı gayet güzel bir şekilde yöneten İlyas Çelebi Hocaya teşekkür ediyorum.

Ebubekir Sifil ismi ve Faruk Beşer ismi önemli. Şu açıdan önemli. Birisi Türkiye’de kurulan Ehli Sünnet Uleması Birliği ya da Ehli Sünnet Alimleri Birliğinin üyesi. Faruk Beşer de Türkiye Alimler Birliğinin çok aktif bir üyesidir. Bu sebeple,- gerçi ikisi de aktif üyedir- belki bu hem Ehli Sünnet Alimler Birliğinin hem de Türkiye Alimler Birliğinin bu sahada yapmış oldukları bir çalışma olmuş olur. O açıdan önemli olarak düşünüyorum. Evet şimdi Fatih Orum Hoca’dan soruları alalım. Önce kimle başlıyorsun?

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum: Ebubekir Sifil’in sorularıyla başlıyoruz. Ebubekir Sifil şöyle sormuştu, hatırlayacağınız üzere. Kur’an’ın bize kadar değişmeden geldiğinin delili nedir? Bir şey kendi kendisinin delili olur mu?

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Evet şimdi, burada bir su var. Bu suyun soğukluğunun delili nedir? Şimdi dışarıdan bakıyorsunuz, buharlamayı görüyorsunuz. Bu aldatıcı olabilir değil mi? Buharlıymış gibi gözükebilir. Soğukluğun delili o suyu içmekle olur. Şimdi, bir şey tabii ki kendi kendisinin delili olur. Başka şeyden nasıl delil alacaksınız? Allah’ın Rasulu Muhammed SAV o toplumda, ben Allah’ın elçisiyim diye ortaya çıkıyor. Söylediğim sözler Allah’ın size ulaştırmamı emrettiği sözlerdir diyor. Bunu ispat için herhangi bir şey yaptığını bilen var mı? Kendisinin okunması yeter.

Dün Amerika’dan bir Türk gelmişti. New York’ta çalışıyormuş. Belli, yani çok iyi eğitim almış, elli yaşlarına yakın bir yaşı vardı, yani kırk beş elli arası. Görüntü öyleydi en azından, benim gördüğüm. Orada da çok önemli bir firmada önemli bir işte çalışıyor. Dedi ki, “Ben çocukluğumdan itibaren beş vakit namazını kılan bir kişiyim ve bu yüzden de, yani dinimden taviz vermediğim için birçok yerden atıldım.” dedi. “Fakat şu anda geldiğim son nokta, Kur’an’ı Kerim’den şüphelenmeye başladım” dedi. “Çünkü benim çalıştığım büyük… -Çalıştığı firma büyük bir firma, o firmada her dinden insanlar var. Budistler var, ateistler var, Hıristiyanlar var, Yahudiler var. Ne kadar din çeşitleri varsa hepsinden var- “Bize birtakım sorular soruyorlar. Ben o soruları çeşitli cevaplarla geçiştirirken en sonunda kendi kendime sormaya başladım ve cevapsız kaldım, o zaman şaşırdım” dedi. “İşte Kur’an’ı Kerim’i bir insan da otursa yazar dedim,” dedi. Ciddi ciddi şüphelere düşmüş ve geldi işte konuştuk dün. Dedim, “Tamam yazıyorsan, yaz. İnsanın bir saçı vardır, bir de yapma saçlar var, peruklar var. Çok da güzel gözüküyor. Ama herhangi bir fabrika bir saç telini yapabilir mi, böyle bir fabrika yeryüzünde var mı?” Dedim. “Hayır” dedi. “Yok.” “Tamam, işte buyurun.”

Şimdi, tabi orada şüphelenmesini haklı kılan hususlar var. Biz geçen haftaki derste de, hemen her derste bunu anlatıyoruz. Kur’an’ı Kerim’in lafzı değişmemiştir ama kelime manalarıyla çok ciddi oynamalar olmuştur ve kendi içinde çelişen bir kitap haline dönüşmüştür.

Bir de gene dün, önemli bir yerde, önemli konumda olan birkaç kişiyle konuşuyorum. Ki bunlar uluslar arası ilişkileri olan yurtdışında önemli işler yapmış olan arkadaşlarımız. Birisi dedi ki, “Avrupalılar ve Amerikalılar Kur’an’ı Kerim’i şeytan yazmış diye iddia ediyorlar.” “ Neden?” Dedim. Dedi ki, “Müslümanlar ellerine Kur’an’ı alıp Allahuekber diyerek birbirlerini öldürüyorlar. Avrupa’daki insanlar da bundan korkuyor,”  dedi. “Bir Müslüman gördümü korkuyorlar. Bunu rahatlıkla görebiliyorsunuz.” Şimdi ben oradan, Amerika’dan gelen o arkadaşa tabi birtakım şeyler söyledim. Yani dedim ki, “burada bir problem yok, o… nedir dedim senin en çok mesela en fazla zihnine takılan konu nedir?” Dedim. Dedi ki, “Dünya yuvarlak mı? Hangi ayette okuyorsan dünyayı düz görüyorum” dedi. Dedim, “tabi şimdi sen… Kur’an’ı Kerim’i okuma metodu var, yani, Kur’an’ın hikmetine ulaşma yöntemi var. Sen ona göre oku, o zaman göreceksin ki, Kur’an’ı Kerim bırak dünyanın yuvarlaklığını bütün noktaları ayrıntıları ile anlatmıştır.”  Dedi ki, “mesela işte sizinle ilgili internette konuşuluyor, güneş gündüzün işareti değildir, gece … yani güneş, gecenin ve gündüzün işareti değildir demişsin. İşte bundan dolayı neler konuşulduğunu biliyor musun?” Falan. Yo dedim bilmiyorum ama şunu biliyorum. Birtakım ilim çevrelerinde Türkiye’de, “Bundan dolayı biz ondan utanıyoruz” falan dediklerini duydum. Ama bunu söylediğim için silikon vadisinden Amerika’nın önde gelen kişilerinden birisi bana e mail gönderdi. Yani ilim adamı olarak, sırf ondan dolayı, “Seninle beraber konferanslar verebilir miyiz? Birlikte kitap yazabilir miyiz?” Dedi. Şimdi dedim insanlar bunu bilmediği için konuşuyor. Ama bir anlatayım, bir yazayım o zaman sizin hepinizin ağzı açıkta kalacak. Neyse birazcık anlattım. İşte bu kutup bölgesindeki namaz vakitleri ile ilgili yapmış olduğumuz gözlemleri anlattım ki çoğusunu siz biliyorsunuz, çünkü sorular çok şey yapmak istemiyorum. Kısa sürede tatmin oldu gitti.

Şimdi bunlara da gerek yok aslında. Kur’an’ı Kerim’i okuduğunuz zaman, bunun Allah kelamı olduğunu rahatlıkla anlayabilirsiniz. Ama bir müddet sonra o yanlışlar sizin içinizde birike birike bir patlama yapıyor. Yanlış mealler. İşte bir taraftan Allah-u Teâlâ Allah hepinizin yola gelmesini doğru yolda olmasını ister, bir taraf ta diyor ki dilediğini saptırır, dilediğini yola getirir. E diyorsunuz ki, Allah Allah bu ne biçim iş. Bir taraf ta diyor ki işte müşrikleri bulduğunuz yerde öldürün diyor. E bir tarafta da efendim başka bir şey söylüyor. Tam onun zıddı gibi. O zaman, bu nasıl bir kitaptır? diyor.

Tabi bu maalesef, tarih içerisinde bu noktaya nasıl gelindiğini biz her derste anlatıyoruz gayet iyi biliyorsunuz. Tabi ben şimdi burada özet geçmek zorunda olduğum için bunu da mutlaka istismar edecekler onu da biliyorum. Ama sadece bu konuyu anlatmaya kalksak dünya kadar vakit alır. Bu konudaki uluslar arası… Mesela şu anda o kadar örnek aklımdan geçiyor ki, Kur’an’ın Allah’ın kitabı olduğuyla ilgili.

Mesela şimdiye kadar yaptığım, gayrimüslimlerle yaptığım toplantıların hiçbir tanesinde, Kur’an Allah’ın kitabı mıdır? Diye bir soru sorulmadı. Herkes bunun öyle olduğunu anladı. Çünkü Kur’an’ı Kerim’in kendisi bunu ispatlıyor. Allah-u Teâlâ’nın… Geçen de zaten cevap olarak verdim. Asıl cevap şudur, Kur’an’ı Kerim Allah-u Teâlâ’nın indirdiği kitaptır. O kitabın delili, Allah’ın yarattığı kitap, kâinattır. Cenab-ı Hak Fussilet suresinin 53. Ayetinde diyor ki,

(41/ Fussilet 53)

“Senurîhim âyâtinâ fil âfâgı ve fî enfusihim”

“Onlara çevrelerinde ve kendi içlerindeki ayetlerimizi göstereceğiz.”

“Hattâ yetebeyyene lehum ennehul hagg,”

“Kur’an’ın hak kitap olduğu onlar için çok net bir şekilde ortaya çıkacak”

Yani herkesin kendi bilgisi, kendi birikimi o kitabın hak kitap olduğunu gösterecektir. Aksi takdirde ben şimdi kendime göre bir ispat yaparım, ne olur? Kur’an Allah’ın kitabıdır. Bizim hani öğrencilerimize sorsak, Kur’an Allah’ın kitabıdır, nereden biliyorsunuz? Ne derler? Öğretmenim öyle söyledi. E öğretmenin yanlış söylediyse? Babam öyle anlatıyor. Ya baban yanlış söylediyse? E canım camideki hoca? Kardeşim bunu, yani bu yanlış bilgiyi bir Hıristiyan, bir Yahudi verdiği zaman yanlış oluyor da, bir Müslüman verdiği zaman olmuyor mu? Bir sorgulasana! Ya seni aldatıyorsa? Ama ne zaman kendin okur, kendin onun Allah’ın kitabı olduğu kanaatine varırsan işte o zaman “eşhedü” dersin.  “Ben şahidim” dersin. Dolayısıyla falan böyle diyor filan böyle diyorla olmaz, onun için Kur’an’ı Kerim, kendinin Allah kitabı olduğunu her insana haber verir, ama o insan onu kendi diliyle okuması şartıyla. Kendi diliyle okumazsa, ezbere, istediği kadar ezberlesin sadece bir musikisi kendisinde kalır. Allah’ın kitabı olduğu konusunda soracağınız hiçbir soruya cevap veremez. Evet.

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Hocam bu soruyla alakalı olarak; şayet Kur’an’ın Allah’ın kitabı olduğuna dair Kur’an’dan delil getirilemeyecek olursa; Rasulullah’a Mekke’de ve Medine’de ehli kitabın ve müşriklerin Kur’an’ın Allah’ın kitabı olduğuna inanmadıklarına dair yaptıkları itirazların tümünü haklı itirazlar olarak görmemiz gerekir. Çünkü Rasulullah onlara, Allah’ın kitabından delil getirdi. Gidip kütüphanelerden, bakın madem bizzat kitaptan delil kabul etmiyorsunuz ben size şu şu kitaplardan, şu kütüphanelerden bilgi aktarıyorum demedi.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Tabi. Şimdi biliyorsun bir ayeti kerime var. Bakayım da onu bulayım. Şimdi ayeti kerimeyi bulayım da ben. Yanlış okuma ihtimalinden dolayı, şimdi diyor ki bak, Cenab-ı Hak, Ankebut suresinin 48. Ayetinde diyor ki,

(29/Ankebut 48)

“Ve mâ kunte tetlû min gablihî min kitâb”

“Bundan önce sen herhangi bir kitap okuyor değildin”

“Ve lâ tehuttuhû biyemînik”

 “Sen şu anda da elinle böyle bir kitabı yazmıyorsun.”

Şu anda Kur’an’ı okuyorsun ama, yani Rasulullah baştan herhangi bir kitap okumuş değil, Kur’an’ı Kerim inince onu okuyor elbette.

“Ama şu anda da onu elinle yazıyor değilsin.”

“İzen lertâbel mubtılûn.”

 “Öyle olsaydı hakkı batıl görenler şüphelenirlerdi.”

O zaman demek ki, Rasulullah Kur’an’la insanlara… Zaten

(50/ Kaf 45)

fezekkir bil gur’âni mey yehâfu veîd”

“Benim vaadimden korkanı Kur’an’la bilgilendir.” Diyor.

Ve yine Allah-u Teala Ğaşiye suresinde olacak galiba,

(88/ Ğaşiye 21-22)

“Fezekkir innemâ ente muzekkir.” Diyor.

“Sen insanlara doğru bilgi ver,” Kur’an’daki bilgiyi ver, Kur’an oku, senin yapacağın sadece Kur’an’ı  okumaktır.”

“Leste aleyhim bimusaytır.”

“Onların tepelerine dikilecek değilsin.”

Çünkü Kur’an’ı Kerim’i okuduğun zaman karşı taraf bunun Allah’ın kitabı olduğunu çok rahat bir şekilde anlar. Ben sadece bu konudaki… Yani hatıralarımın birçoğunu siz biliyorsunuz, anlatmak istemiyorum, tüm dersi kaplar diye. Yani sadece işte tekrar edeyim. Yani gayrimüslimlerden bu konuda şüphesi olana hiç rastlamadım şu ana kadar. Yani Kur’an’ı okuyayım da ben, bu Allah’ın kitabı değildir desin hiç hatırlamıyorum. Çünkü o kendisinin Allah’ın kitabı olduğunu kendisi hatırlatıyor. Mesela şunu hep görmüşümdür. Ben gayrimüslimlerle konuştuğum zaman da sordukları sorulara hep ayetlerle cevap veririm. Bir ayetle cevap verdiğim zaman, ikinci soruyu aynı konuda sormazlar.

Şimdi, internette vardır, Roma’da bir sunumumuz oldu. Ve benim konuşmamı özellikle bir kokteylde anlattılar, dediler yarın toplantı var. Otelde bir kokteyl verdiler. Kokteylde de öyle içki falan yok, Hıristiyanlar içki içerler biliyorsunuz ama, yani bize karşı olan şeylerinden dolayı bizim dinimizce yasak olan hiçbir şey yoktu. Orada ilan ettiler, dediler ki yarın ilmi toplantımız var. Bekliyoruz. Saat 15.30’da Abdulaziz Bayındır’ın konuşması var, mutlaka bekliyoruz. Özellikle bekliyoruz dediler. Şimdi sabahleyin toplantıda birkaç kişi var. Bizim konuşma saati gelince tıklım tıklım doldu salon. Ve, hep böyle Katolik Kilisesinden papazlar, üniversitelerden öğretim üyeleri, en düşüğü doktora öğrencisi ve doktora yapmış olan elemanlar. Kısa bir sunumdan sonra, üç saat kadar soru sordular. Sorulan her soruya Kur’an’ı Kerim’den cevap verdim. Aynı konuda bir daha soru sormadılar. Tamam. Kur’an’dan cevap verince, tatmin oluyor karşı taraf. Saat oldu 17.30… yok 19.00 oldu. Çünkü bir de o sunumla beraber akşam saat 19.00 oldu. Dediler ki, artık kapatmamız lazım. Hiç kimse kalkmadı yerinden. Bakın o kadar uzunca bir süre, kimse yerinden kalkmadı. Dediler ki, hayır sorularımız bitmedi. Peki, bir yarım saat daha verdiler. 19.30 a kadar. Gene kimse kalkmadı yerinden. Orası Roma. Gene kimse kalkmadı yerinden. Dediler ki, sorularımız bitmedi. Ya dediler şeyler, burası otel, yapılan program var, yarım saat daha ancak alabildik, daha fazla mümkün değil, işte yukarıda yemek yememiz lazım falan. Dediler ki, bir toplantı daha düzenleyeceğinize söz verin kalkalım. Onlar da dediler ki vallahi yapmaya çalışırız, ama yapamadılar. Dinleyicilerin tamamı gayrimüslim, tamam mı?

Şimdi Kur’an’ı Kerim öyle bir… bu Allah’ın kitabı. Yani şimdi siz susamış bir insana şöyle güzel soğuk bir su verdiğiniz zaman, o insan o suya doyar mı? Susuzluğu gidene kadar içmek ister değil mi? İşte Allah’ın kitabını verdiğiniz zaman bu böyle. O insan derhal onun zevkini alıyor. Ben bu konuda, -samimiyetle söylüyorum kesinlikle bir şey değil- Müslümanlardan başka itiraz eden görmedim. Şey değil, şaka falan değil, sakın yanlış anlamayın. Yani Allah’ın kelamını anlattığınız zaman, bak Rusya’da, Avrupa’nın çeşitli yerlerinde, Amerika’da ne bileyim, birçok yerlerde konuşmalar yaptık. Müslümanlarla konuştuğun zaman bir ayet okudunmu adam hop diye sanki iğne batırmışsın, “ama!” diyor falan. Ama gayrimüslimler son derece böyle şey yapıyor ve Avrupa’da yaptığım konferanslardan üç saatten aşağı süreni hiç hatırlamıyorum. Evet.

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Evet bir başka soru şöyleydi. Allah Teâlâ’nın kulların imtihan gereği olan fiillerini bilmediği iddiasına delil getirdiğiniz Al-i İmran suresinin 140. Ayetine “iman edenleri bilsin diye” şeklinde anlam verdiniz. Oysa kendiniz; Allah içimizi, kalbimizi bilir diyorsunuz. O halde, burada niçin Allah Teala iman gibi bir bildiği konuda Müslümanları müminleri, ayrıca Uhud gibi çetin bir imtihana tabi tuttu?

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Evet. Şimdi tabi burada aslında sorgulanan Kur’an’ı Kerim ben değilim. Bu ifadeler benim ifadem değil ki, Allah-u Teâlâ’nın sözü. Yani soruyu, Allah niye böyle dedi? diye Cenab-ı Hakk’a soracağına bana soruyor. Şimdi Cenab-ı Hak burada diyor ki, estauzubillah

(3/ Al-i İmran  140)

“İn yemseskum garhun”

 “Size bir yara dokunduysa”

 Çünkü Uhud’da Müslümanlar bir yara aldılar.

“Fegad messel gavme garhun misluhu”

“Karşıdaki kavme de daha önce bunun benzeri bir yara dokunmuştu.”

Yani onlar da Bedir’de yara almışlardı.

“Ve tilkel eyyâmu nudâviluhâ beynen nâs,”

 “İşte bugünler insanlar arasında dolaştırılır.”  Bir o galip gelir, bir bu taraf galip gelir.

“Ve liyağlemallâhullezîne âmenû”

“Allah iman edenleri bilsin diye” İman edenleri bilsin diye.

“Ve yettehıze minkum şuhedâé’,”

“Ve sizden şahitler alsın diye.”

Yani çünkü ahirette de Cenab-ı Hak evet defterler açılacak her şey olacak ama bir de şahitler ortaya çıkacak, onu da ayeti kerimelerde bildiriyor.

(4/ Nisa  41)  

Cié’nâ min kulli ummetim bişehîdin ve cié’nâbike alâ hâulâi şehîdâ.”

 “Her topluluktan şahit getirdiğim ve seni de bunlara şahit getirdiğim zaman ne olacak?” diyor.

Yani o ahiretten haber verdiği ayeti kerimede. Şimdi ben… Ama bu Ebubekir Sifil beyin sorusu, aslında bizim müfessirlerde gördüğüm büyük bir yanlışın ortaya çıkarılmasıdır. Mesela Maturidi’de görüyorum. Gördüm. Fahrettin Razi’de gördüm. Elmalılı Hamdi Yazır’da gördüm. Şimdi bunlar, “Allah imtihan eder” derken zannediyorlar ki, Cenab-ı Hak insanı bilgi imtihanından geçirir. Hâlbuki Allah-u Teâlâ her insanın içinden geçeni… Yani kişiye kendinden daha yakın. Yani kalbiyle kişinin kendi arasında bulunduğunu Allah-u Teâlâ bildiriyor değil mi? Dolayısıyla Allah-u Teâlâ’nın bizim içimizde olanı bilmemesi diye bir şey söz konusu olamaz. Ve ondan dolayı da imtihan etmez. Peki, imtihanı nasıl yapıyor? İmtihanı, olaylar karşısındaki tavırlarımızı ortaya koymak için yapıyor.

Her şeyden önce şunu çok iyi bilelim. Mesela şöyle bakın. İlk imtihanı kaybeden kimdi? İblis. İblis’ti. İblis’le ilgili ayetleri bir açalım. Gerçi bunlar çok fazla zaman alacak gene. O kadar… Yani vakit yetmeyecek ama neyse. Ama bu imtihan meselesi önemli. Biliyorsunuz Allah-u Teâlâ, Âdem As’ı halifesi olan bir varlık olarak yaratacağını belirtince, melekler buna itiraz etmişlerdi. Ya Rabbi kan dökecek birilerini mi oluşturuyorsun? Diye. Fesat çıkaracak. Allah-u Teâlâ dedi ki, sizin bilmediğiniz tarafı var. Evet, siz bunu biliyorsunuz. Çünkü hayvanlar âleminde de liderlik mücadelesi kanlı biter. Bunlar hepsi birbirinin yerine geçecek kişiler olduğuna göre burada da kanlı mücadeleler olacak demektir. Bugün işte Mısır’da olan, Suriye’de olan, senin olmasın benim olsun mücadelesidir. Yani bir halifelik mücadelesidir. Buraya ben senden daha layıkım mücadelesidir.

Şimdi… Sonra Allah-u Teâlâ, Âdem As’a bütün isimleri öğretti. Yani eşyanın bilgisini öğretti. Bu konuda ayrıntılı bilgi edinmek isteyenler konuyla ilgili videoyu dinleyebilirler. Çünkü ayrıntıya giremiyorum. Sonra onları meleklere gösterdi. Dedi ki bunların isimlerini bana bildirin. Yani bunlar ne işe yarar? Eğer iddianızda haklıysanız. Halifelik bu… Bilimde ve teknolojide olacaktır demektir o.

(2/ Bakara 32-33-34)

“Gâlû subhâneke lâ ılme lenâ illâ mâ allemtenâ, inneke entel alîmul hakîm.”

dediler ki ya Rabbi bizim bir bilgimiz yoktur, sen bize neyi öğretmişsen onu biliriz, bilen sen doğru  karar veren sensin.”

Sonra Âdem As’a dedi ki, şunların isimlerini bildir onlara. Onların isimlerini bildirince Allah-u Teâlâ şöyle dedi.

“Gâle elem egul lekum innî ağlemu ğaybes semâvâti vel ard”

“Ben size demedim mi? Ben göklerin ve yerin gaybını bilirim”

yani sizin bilmediğiniz nice şeyler var, siz bildiğinizi zannediyorsunuz. Bak bu eşyanın içindeki bilimden haberiniz yok. Bildiğimi ben size söylemedim mi? Ondan sonra

“ve ağlemu mâ tubdûne ve mâ kuntum tektumûn.”

“Ortaya koyduğunuz yani sizin söylediğiniz başka, içinizde başka şey var” diyor meleklere.

Şimdi açığa çıkarıyorsunuz Âdemle ilgili bir şey söylüyorsunuz ama içinizde demek ki bir kıskançlık var Âdem As’la ilgili. Meleklerin hepsinde var demek ki. Tabi şimdi buna hemen diyecekler ki, meleklere çok değişik roller biçilmiştir biliyorsunuz, o da, henüz o konuda bir ders yapmadık inşallah yaparız. Ondan sonra Allah-u Teâlâ emir veriyor. İşte meleklerin imtihanı.

“Üscudu li adem”

 “Adem’e secde edin.”

Hadi bakalım. Kıskandığınız kişiye secde edin. Hepsi secde ediyor, İblis etmiyor. Hepsi kendisini yeniyor. Ama İblis etmiyor. Direniyor, kendini büyük görüyor ve kâfirlerden oluyor.

Şimdi İblis’in… bak İblis Allah’ı inkâr etmiş değildir. İblis, ahireti inkâr etmiş değildir. İblis, Âdem As diye bir varlık yok demiyor. Ama ne yapıyor? İblis o kendinde… Zaten Allah’la ilgili inancı falan var. Pekâlâ var, hiç problem yok. Ama kendi arzularını, kendi isteklerini, Cenab-ı Hakk’ın isteklerinin önüne geçirerek Allah’a şirk koşmuş oluyor. Kendi nefsini Allah’a ortak koşmuş oluyor. Şimdi hepimizde bu vardır.

Şimdi mesela bir örnek vereyim. Bu örnekte isim vermeyeceğim. O kişi bizi zaten dinlemez. Hiçbiriniz de onu tanımazsınız. O bakımdan rahatlıkla veririm. Şimdi bundan iki-üç ay kadar… Üç ya da dört ay kadar önce, Vakfın bir ihtiyacı oldu, bir arkadaştan, – yani zengin bir arkadaş, maddi durumu oldukça iyi-  dedim “elli bin lira borç verir misin?” Çünkü biliyorsunuz bizim Vakfımızın her ay seksen beş bin lira,nin altına düşmeyen harcaması var. Maaştır, vergidir, şudur, budur. Dedi ki, “Ben sana borç vermeyeyim, şu anda… Birkaç gün sonra elime yüklüce bir para geçecek, ben onun birkaç katını Vakfa bağış olarak vereyim” dedi. Ha iyi ne güzel. O birkaç gün geçti, yok! Birkaç hafta geçti, yok! Telefonlar ediyorum falan. Baktım ki artık telefonlara çıkmamaya başladı. Dedim, anlaşıldı sen parayı aldın vermek istemiyorsun, bir daha da seni aramayacağım.

Şimdi bu… İşte bu imtihandır. Elinize imkân geçinceye kadar veririm dersiniz. Fakat imtihan geçti mi para o kadar tatlı gelir ki veremezsiniz ve imtihanı kaybedersiniz. Hâlbuki o ana kadar, veririm diyor. İçinde olan o, ama Allah-u Teâlâ sizin samimiyetinizi olaylarla deniyor. Hadi bakalım!

Şimdi buna Kur’an’ı Kerim’den biraz daha ayrıntılı bir örnek şey yapalım. Kur’an’ı Kerim’in bu konuda örneklerle doludur. Cenab-ı Hak insanı nasıl imtihan eder? Ama bir tek örnek 33. Surenin 11. Ayetini açın. Yani hangi örneği vereceğim diye gerçekten şey yapıyorum, tereddüt ediyorum. Çünkü çok fazla örnek var bu konuda. Ahzab suresi 11. Ayet, Allah-u Teâlâ burada diyor ki, “ya eyyühellezi” Yok. 11. Ayet tamam. Aslında 9’dan başlayalım tamam.

(33/ Ahzab 9 10)

“Yâ eyyuhellezîne âmenuzkurû niğmetallâhi aleykum”

Bu şey savaşıyla alakalı, Hendek Savaşı olarak biliyoruz ya. Medine’ye Mekke’den, Arap yarımadasının büyük kabilelerinden genişçe bir grubun yapmış olduğu hücum. O sırada beni Kureyza ile Müslümanlarla ittifak etmişlerdi. Beni Kureyza Yahudi kabilesiydi. Birlikte Medine’yi savunmak için ittifak etmişlerdi. Sonra beni Kureyza ayrılmıştı ve Müslümanlarda da bir dağılma olmuştu. İşte o durumu anlatan ayetler bunlar. Diyor ki Allah-u Teala,

“Yâ eyyuhellezîne âmenuzkurû niğmetallâhi aleykum  iz câetkum cunûdun feerselnâ aleyhim rîhan ve  cunûden lem teravhâ,”

 “Müminler Allah’ın size olan nimetini hatırlayın. Size ordular geldi, ben de onlara rüzgâr gönderdim.     Ve sizin görmediğiniz ordular gönderdim.”

Zaten o ayrıntılara girmeyeyim, çünkü sorular çok. Onu siyer kitaplarından okursunuz. râ

“Ve kânallâhu bimâ tağmelûne basîr”

“Allah-u Teâlâ ne yapmakta olduğunuzu görüyordu.”  Ne durumda olduğunuzu görüyordu.

“İz câûkum min fevgıkum ”

Sizin üstünüzden onlar gelmişlerdi.” Yani üst taraftan gelmişlerdi.

“ve min esfele minkum”

 “alt taraftan da gelmişlerdi.”

Zaten şeyde Yahudilerle Mekkelilerle ittifak edince Müslümanlar iki ateş arasında kalmışlardı.

“ve iz zâğatil ebsâru ve beleğatil gulûbul hanâcira”

“Gözler dönmüş kalpler boğaza kadar gelmişti.”

Yani yüreğim ağzıma geldi deriz ya, o noktaya gelmişlerdi.

“ve tezunnûne billâhiz zunûnâ”

 “Allah hakkında da çeşitli zanlar beslemeye başlamıştınız.”

Allah bize yardım etmiyor, Allah bizi bıraktı, Allah’ın desteği gelmeyecek falan diye birtakım zanlar içerisine girmeye başlamıştınız. O noktaya kadar herkes çok dindardır, çok şeydir ama asıl mesele, o zor onda dik durabiliyor musunuz? Dikkat edin yani.

Şimdi burada ben bir hikâye anlatmam gerekiyor. İstanbul Müftülüğünde çalışıyorum. Doksanlı yılların başında. Bizim ailede, yakın çevremizde, bulunduğumuz köyde öyle tarikat falan yok. Erzurum’da da yoktu,  sonradan oluşmuş gerçi. Dolayısıyla ben tarikatı, tasavvufu üniversitelerden şurdan buradan duymuştum. İstanbul’a geldim bunlarla karşılaştım, yani bazı davranışları hoşuma gitmiyordu ama, iyi işte toplaşıyorlar bir şeyler yapıyorlar falan diye. Sonra hurafelerini vatandaşın sorularıyla öğrenince, baktım bu çok ciddi bir problem, Süleymaniye Camisinde kürsüye getirdim, anlatmaya başladım, ortalık müthiş bir şekilde karıştı tabi. Bugün de öyle yani, biliyorsunuz. Sürekli bir şey konuştuk mu ortalık karışıp duruyor. Ortalık acayip karıştı. Şimdi o zaman, o zamana kadar gerçekten… Bilenler bilir, tarikatlar bize soru sorar, cemaatler sorar, hepsinin güvendiği kişiydik. Herkesin bildiği bir şeydir bu yani. Şimdi… Sonra herkes bize muhalif olmaya başladı. Hatta bir ara, ben kafayı mı yedim? Dedim yani, tek başıma kalınca. Ne oldu yani Allah Allah? Ya binlerce kişi şeydi. Mesela işte biz Süleymaniye Vakfını kırk küsur kişiyle kurmuşuzdur, otuz dokuzunu burada Fatih görmemiştir. Yani. Tamam mı yani. Herkes, etrafımızdan kaçmak bir şey değil.

Şimdi onun çok büyük hikâyeleri vardır onları anlatamam şimdi de… Şey olarak, esas adını bileceğiniz bir hocayla karşılaşmıştım o sıra, yaşlı bir hoca. Bir odada oturduk, bana tarikatları ve tasavvufu anlattı. Hani dedim ya, ben onları hiç tanımıyorum diye. Kendisi çok iyi biliyor onları, bana bir anlattı, kanım dondu. “Ya hocam bunlar bu kadar mı?” “Ooo daha fazla,” dedi. “Bak sana bir şey söyleyeyim dedi, şirk yoksa tarikat yoktur,” dedi. “Bu derece kesin.” “Allah Allah hocam hep mi böyle?” “ Oo dedi daha aşırıları vardır,” falan dedi. “Allah Allah,” neyse. Ayrıldık tabi, hocaya teşekkür ettim falan. A geldim, baktım ki iki gün sonra bir tarikatın dergisinde bana karşı yazı yazmış. O hoca. Gerçekten öyle bir tuhaf oldum ki, şaşırdım kaldım, ya nasıl oluyor bu iş?

Şimdi o sıra hakikaten benim tek tesellim Kur’an’ı Kerim’di. Yani kimseyle konuşamıyorsun, kime desen herkes karşı. Tek tesellim Kur’an’ı Kerim’di. Ve o sıra Hud suresi, 127 gibi aklımda kalıyor bir açalım. Yok, 116ymış, yanlış söyledim bak. Sayfadaki yeri aklımda da, numarası aklımda kalmamış. Şu ayet hemen karşıma çıktı, böyle açtım tesadüfen bu ayet çıktı karşıma, Cenab-ı Hak teselli edecek ya, karşıma bu ayeti çıkardı. Estauzubillah.

(11/ Hud 116- 117)

“Felev lâ kâne minel gurûni min gablikum ulû begıyyetin yenhevne anil fesâdi fil ardı”

“Keşke diyor sizden önceki”

“Keşke.” Allah keşke der mi? diyecekler. Vallahi kendine sorun, ben karışmam, demiş işte. Yani, Allah’a soramadıklarını bana soruyor hâşâ. Cenab-ı Hakk’ın avukata ihtiyacı yok. Ayet ortada işte.  “

“Felev lâ kâne minel gurûni min gablikum ulû bagıyyetin”

Sizden önceki çağlarda birikimi olanlar, keşke olsalardı”

“yenhevne anil fesâdi fil ard”

“O bulundukları yerlerdeki fesattan insanları nehyedecek olsalardı”

“illâ galîlen mimmen enceynâ minhum,”

 “onlardan kurtardığımız çok azı bunu yapmıştır.”

“vettebeallezîne zalemû mâ utrifû fîhi.”

 “Ama o zalimler şımartıldıkları şeyin peşine düştüler.”

Hocam diye saygı gösteriyorlar, elini öpüyorlar. İşte, hocam saygılar, falan. Tabi onu kaybetmek istemiyor. O zaman da ne yapıyor? İmtihanı kaybediyor. İşte Cenab-ı Hak insanları böyle imtihan eder. Bilgi imtihanından geçirmez. Sen dik durabiliyor musun? Allaha çok şükürler olsun, hamdü senalar olsun, tanıyanlar gayet iyi bilir, ben şahsen televizyondan konuşmayacağım hiçbir sözü kapalı kapılar ardında konuşmam. Allah’a hamdolsun. Zaten onun için bu kadar tepki görüyoruz.  Ama orada o hoca, bana karşı konuştukları şeylerin tamamını unuttu. Tuttu, o zaman tam hedefte olan tarikatın dergisinde bize yazı yazdı. Evet,

“ve kânû mucrimîn”

“Ve böylece günahkâr hale dönüştüler.”

“Ve mâ kâne rabbuke liyuhlikel gurâ bizulmin ve ehluhâ muslihûn. ”

“Rabbin, ülkeleri halkı salih iyiyken zalimlik yaparak hâşâ yanlış yaparak helak edecek değil ya” diyor. Evet.

Şimdi işte imtihan bu. İmtihan dik durabiliyor musunuz? Yani adam gibi adam olabiliyor musunuz kardeşim? Çevrenize bakın, bu tür insanlar çok azdır.

Şimdi mevki ve makam ihtiyacı… makama gelmek istiyorsa yetkilinin karşısında ne yapacağını şaşırır. O makama gelmek istediği kişi dese ki, “ya iki kere iki kaç eder?” “Kaç etmesini istersiniz efendim?” “Sekiz. “Tabi elbette ki sekiz eder.” “Yok yedi.” “Ha yanılmışım efendim tabii ki yedi eder” diyor. “Ya dokuz olması lazım.” “A bak bende ne kadar şey yaptım ya, dikkatsizim elbette ki dokuz olacak.” Böyle çocuk gibi… Yanlış mı söylüyorum?  Bunlar Allah’tan korkmanın ne olduğunu bilmiyorlar ki. Cenabı Hakk’ın gücünü bilmiyorlar ki.

O sıra yine bir hoca bana demişti ki, “Sen kime dayanıyorsun demişti. Arkanda kim var? Şimdi büyük oğlum burada olsa da bir anlatsa. O zaman İmam Hatip okulunda okuyor, o çocukları deli ettiler… yani oradaki şeyler. İşte baban arkasında şey var. O da tabi çok zeki bir çocuk. Bilmiyorsunuz diyor, CIA de var, KGB de var. Diyor ki, korktular baba diyor. Şimdi bu dalga geçiyor, onlar ciddi zannediyorlar. Şimdi dedi ki bana, “Senin arkanda kimler olduğunu ben biliyorum.” “Kim var?” Dedim. “Biliyorum, biliyorum, gelip müftü beye söyleyeceğim. İstanbul müftüsüne söyleyeceğim.” Zannediyor ki ben İstanbul Müftüsünden, mevkiden makamdan…  Allaha hamdolsun… Korkan bir adam bunlarla uğraşır mı? “Gel söyle” dedim. “Geleceğim” dedi. “Gel.” “ Biliyorum” dedi. “Biliyorsan söyle. Ya kardeşim söylesene.” Dedim. Ondan sonra tabi sinirlendim. “Söylemezsen dedim en adi adamsın” dedim. Etrafında da tabi kimler olduğunu söylesem gene şu anda ortalık karışır. Şimdi ona dedim ki bak, “Siz hayatta hiç Allah’a güvenip dayandınız mı?” dedim. “Siz Allah’a dayanmayı sadece cemaate anlatmak için öğrenmişsiniz” dedim. “Bir de insanların cebindeki parayı almak için Cenab-ı Hakk’ın adını kullanırsınız. Allah’a güvenmenin ne demek olduğunu siz bilir misiniz?” Dedim. “Cenab-ı Hakk’ın gücünün kudretinin ne demek olduğunu siz nereden bileceksiniz?” Dedim. “Hayatınızda bir kere ona dayandığınız yak ki, hep şunun bunun sırtından geçinmeye çalışıyorsunuz, siz ne bilirsiniz bunu?” Ondan sonra tabi birçok hikayeler var onları… belki bakarsınız, öyle bir adetim yoktur ama bir gün yazarsam yazarım. Onların çoğusunu bizim çocuklar da bilmez, hanım da bilmez. En yakınlarım da bilmez neler olduğunu. Evet.

Şimdi… Evet. Bakın şimdi ayeti kerimeyi okuyorum. Az önceki 116’ydı. Şimdi esas şeye geldim, Ahzab suresine tekrar devam ediyorum. İmtihan neymiş bakın şuradan görün. Diyor ki Allah-u Teala,

(33/ Ahzab 10 -12)

İz câûkum min fevgıkum”

“Bir grup üst taraftan geliyor.” Yahudiler bastırmışlar üst taraftan.

“Ve min esfele minkum”

“Alt taraftan da bütün Arap koalisyonu”

Çünkü çok büyük bir orduyla, Arap yarımadasının görmediği büyüklükte bir ordu, geliyorlar.

“Ve iz zâğatil ebsâru ve beleğatil gulûbul hanâcira”

“gözleri dönmüş yürekler ağıza gelmiş”

“ve tezunnûne billâhiz zunûnâ” 

“Allah hakkında çeşitli zanlara kapılmışsınız.”

Çünkü can pazarı artık. Her şey gidiyor. Çoluk çocuk gidiyor, mal gidiyor, mülk gidiyor, tüm her şey gidiyor.

Hunâlikebtuliyel mué’minûne”

“İşte müminler orada imtihandan geçirildiler.”

İmtihan öyle şey değil. Sorduğu sorulara cevap değil, bilgi imtihanı değil. Tamam mı?

“Ve zulzilû zilzâlen şedîdâ.”

 “Çok şiddetli bir şekilde sarsıldılar.”

Öyle bir sarsıldılar ki. İşte cihad edenler ve sabredenler diyor ya Allah-u Teâlâ, cihad ve sabr. Yani şartlar ne olursa olsun gevşeme yok, yürümeye devam. Yürüyeceksin. Sabır da odur. Doğru bildiğin yolda dik durup, yürümeye devam edeceksin. Allah’tan başkasına boyun eğmeyeceksin. İşte imtihanı orada kazanırsın.

“Ve iz yegûlul munâfigûne vellezîne fî gulûbihim meradun” 

Hani münafıklar şöyle diyor. Münafık ne demek? Bakın şu mesele çok mühim. Hepimiz, her an münafıklıkla kâfirlikle yüz yüzeyiz, bunu unutmayın. Hepimiz. Herkes. Allah’ın enbiyası da dâhil. Yani nebiler de dâhil. Ahzab suresinin… yokk ahzab değil. Zümer suresinin 65. Ayetini hatırlayın. 464. Sayfa. Bak diyor ki, Allah-u Teala,

(39/ Zümer 65)

“Ve legad ûhıye ileyke ve ilellezîne min gablike, lein eşrakte leyahbetanne ameluke”

“Sana ve senden öncekilere şu vahyedildi. Hele şirke düş bütün yaptığım yok olur gider.”

Bu, nebilere yapılan vahiy. Ne demek şirke düşmek? Allah’ın emriyle başkasının emri arasında git gel yapar da öbürünü tercih edersen gittin.

Şimdi, geçende bir düğünde, çok güvendiğim bir arkadaşım dedi ki, “bana soruyorlar -iyi de Arapça bilen bir arkadaş- işte Abdulaziz hocayla ilgili ne şey yapıyorsun?” Dedim ki, “diğer konular neyse ama işte imsak konusunda doğru olabilir.” Neyse o şeyle, Bakara 187’nin ilgili kısmını okudum ve mealini de verdim çünkü masada başkaları da vardı. Dedi ki, “o senin yorumun.” Dedim ki, “burada herhangi bir kelimeye yanlış mana verdiysem söyle.” “O senin yorumun” diyor. Allah’ın ayetine Abdulaziz’in yorumu diyor. Allah Allah. Bu ne biçim mantıktır? “Peki dedim, bak yetmişe gelmiş yaşın, bugüne kadar bir kere olsun çıkıp da imsak gözlemi yaptın mı?” dedim. “Hayır” dedi. E buyur şimdi. Ayet benim yorumum, gözlem de yapmamış. İmtihan böyle kaybediliyor. Her şeye rağmen dik duracaksın.

Bak bu Ramazan’da biliyorsunuz bütün şeyleriyle bize yüklendiler de kim galip çıktı peki? Allah’a hamdolsun, Cenab-ı Hakk’ın yardımıyla biliyorsunuz… Peki, Diyanetteki görevliler bu imtihanı yüzde yüz kaybettiler. Burada açıkça söylüyorum. İlan ediyorum. Yüzde yüz kaybettiler. Yüzde yüz yanlış olduklarını adları gibi biliyorlar, inat ettiler. Bu ümmete zulmettiler, sahura kalkması gereken saatte millete namaz kıldırdılar ve teheccüd vaktinde namaz kıldırdılar. Allah-u Teâlâ’da rezil etti onları. Bana cevap verme sözü verdikleri halde kendi televizyonlarında konuştular. NASA’nın Meksiko City’de çektiği fotoğrafı, fecr-i kazip fotoğrafı diye gösterdiler. Ben baktım. Bu fotoğraf otuz derece enlemin güneyinde çekilemez. Çünkü biraz şey yapınca öğreniyorsunuz meseleleri. Sonra baktık ki NASA Meksiko City’de çekmiş. Ve bizim ilan ettiğimiz saati gösteren ufuk resmini de eksi on sekiz derece diye gösterdiler. Kaç kere burada konuştum. O astronomun öğrencilerin yüzüne bakamaması gerekir. Onurluysa mesleğinden ayrılması gerekir. Tekrar ediyorum. İşte, doğruları bilmek bir şey değil, doğruları söylemek lazım. Peki, niye efendim kabul etmediler? E canım şimdi bu kadar millete karşı… işte imtihan orada kaybedilir. Halk ne der?i tercih eder de, Allah ne der?i ikinci plana koyarsanız işte bu Cenab-ı Hakk’ın şirk dediği şeydir. Evet.

(33/ Ahzab 13 -15)

“Ve iz galet tâifetun minhum yâ ehle yesrib”

 “Müslümanlardan bir grup dedi ki, ey Medineliler,”

 “lâ mugâme lekum ferciû,”

“Artık bugün duracak yer kalmadı. Burada kalmanın bir anlamı yok, dönün geriye.”

“Ve yesteé’zinu ferîgun minhumun nebiye”

“Bir grup da gelip Rasulullah’tan izin istiyor.” O en zor zamanda.

“Yegûlûne inne buyûtenâ avratun ve mâ hiye biavrah,”

“Diyorlar ki evlerimiz açık ya Rasulallah gidip bir koruyalım çoluk çocuğu.”

“İn yurîdûne illâ firârâ”

“Bunlar sadece kaçmak istiyorlardı.”

Ve lev duhılet aleyhin min agtârihâ summe suilul fitnete leâtevhâ ve mâ telebbesû bihâ illâ yesîrâ.”

“Çevrelerinden onların yanına gelinse burada bir fitne çıkarmaları bir bozgunculuk çıkarmaları istenseydi Müslümanların arasında bunu mutlaka yaparlardı. Hiç böyle çok az bir gecikmeyle bunu yaparlardı.”

Bak şurayı iyi dinle.

“Ve legad kânû âhedullâh”

“Halbuki bunlar savaşa gelmeden Allah’a şu sözü vermişlerdi.”

 “min gablu”

 “Daha önce.”

 “Lâ yuvellûnel edbâr,”

 “Ne pahasına olursa olsun geri dönmeyecekler.”

İşte sıkıyı görene kadar, sıkıyı gördün mü birçoğu imtihanı kaybediyor. Şimdi bilgi imtihanı mıymış? Cihad ve sabır imtihanıymış. E peki tefsirler diyor ki, Allah insanın kalbindekini bilir. Ya kardeşim imtihan o değil. Ya niye siz ayetleri anlamamakta ısrar ediyorsunuz ey müfessirler? Niye ısrar ediyorsunuz? Cenab-ı Hak insanı bilgi imtihanından mı geçiriyor? Ya cihad ve sabır imtihanından geçiriyorum diyor. Niye siz onları düşünmüyorsunuz? Kur’an’ı Kerim’de bunun dünya kadar örneği var. Evet. Neyse bir ara verelim. Gene devam edelim oldu mu?

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Ebubekir Sifil’in yönelttiği bir başka soru şöyle. Kehf suresinin 80. Ve devamındaki ayetlerde öldürülen çocuk hakkında Allah Teâlâ’nın onu tahmin üzere öldürdüğünü söylüyorsunuz. Eğer Allah Teâlâ gerçekten o çocuğu bilgi üzere değil tahmin üzere öldürdüyse arkasından gelecek çocuk için de aynı durum söz konusu olmayacak mıdır?

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Çünkü yani Allah-u Teâlâ diyor ki burada, bakın mesela Diyanetin Mealinden okuyayım ben size.

Erkek çocuğa gelince onun ana babası mümin kimselerdi. Bunun için onları azgınlık ve nankörlüğe boğmasından korktuk.

Benim sözüm mü bu? Yani bunu söylüyorsunuz demenin bir anlamı var mı? Efendim ondan sonrakini biliyor muydu? Bilmiyor muydu? Ya kardeşim Allah-u Teâlâ çok açık ve net ayetlerde söylüyor, bilinceye kadar diyor. Bilmedikçe diyor, bilelim diye diyor. Allah-u Teâlâ böyle söyledikten sonra bize ne düşer? Ya inanırsın ya da inanmazsın. O senin bileceğin bir şeydir. İnanırsan sen bilirsin, inanmazsan gene sen bilirsin. Dolayısıyla bu konunun… Bu konu zaten kaderi anlamak için çok açık olan ayetlerdendir. Şimdi bu çocuk iman ve küfürle imtihan ediliyor. Yani, bu çocuğun annesini babasını küfre sürüklemesinden korktuk diyor. Sürüklemeyebilirdi de. Niye? Çünkü imtihan gereği şey olduğu için imtihan gereği olan kısmı Cenab-ı Hak bilmediğini bize ifade ediyor. Bilmiyorsa bilmiyor o kadar. Yani Allah-u Teâlâ’ya biz laf öğretecek değiliz ki. İster inanırsın ister inanmazsın. Çünkü Cenab-ı Hak ne diyor? Estauzubillah

(6/ Enam 103)

“Lâ tudrikuhul ebsâru ve huve yudrikul ebsâr, ve huvel lâtîful habîr.”

“Basiretler onu kavrayamazlar “diyor.

Yani siz ne kadar ince görüşlü, ayrıntılı bir şekilde düşünen, çok geniş tahliller yapan, çok zeki insanlar olsanız bile Allah’ı idrak edemezsiniz” diyor.  Bak şeyde En’am suresinin 103. Ayeti

“Lâ tudrikuhul ebsâru ve huve yudrikul ebsâr, ve huvel lâtîful habîr.”

“O latif ve habirdir.” Ne demek latif? Yani,

“sizin bütün duyu organlarınızı, bütün imkânlarınızı, bütün kapasitenizi çalıştırsanız da Cenab-ı  Hakk’ı kavrayamazsınız” diyor.  Ondan sonra da söylediği şey 106. Ayette.

(6/ Enam 106)

“İttebiğ mâ ûhiye ileyke min rabbik,”

“Öyleyse Rabbinden sana vahyedilen neyse sen ona uy.”

İşte Allah’tan vahyedilenlerden birisi de, “o çocuğun annesini babasını küfre sürüklemesinden korktuk” sözüdür. O da Allah’ın vahyidir. E bilinceye kadar ifadesiyle bunu birleştirdiğin zaman, olay tam oturuyor mu? Yani siz de bilinceye kadar… hani şeyde Muhammed suresinin 31. Ayetinde

(47/ Muhammed 31)

“Ve lenebluvennekum”

“Sizi kesin olarak yıpratıcı imtihandan geçireceğiz,”

 “ hattâ nağlemel mucâhidîne” 

“içinizden cihad edenleri bilinceye kadar.”

Bunun ne olduğunu bir derste gördük işte. Cenab-ı Hak o en zor zamanda dik durup durmayanları denemiş oluyor. Ondan sonra

“minkum ves sâbirîne”

“ve sabredenleri bilinceye kadar.”

“ ve nebluve ahbârakum.”

“Ve haberlerinizi ortaya çıkarıncaya kadar.”

Bunu Allah-u Teâlâ söylüyor. İster inanırsın, ister inanmazsın. Allah-u Teâlâ’ya laf öğretmeye gerek yok ki… şimdi kendileri Allah-u Teala’nın ayetlerinden uzaklaşıyorlar. Bizi de uzaklaştırmaya çalışıyorlar. Hiç kusura bakmayın biz uzaklaşmayız. Biz bu ayetlere sonuna kadar uyarız. Evet.

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Bir başka soru şöyle. Rum suresinin ilk ayetleri ile ilgili olarak Rumların üç ila dokuz yıl içinde galip geleceğini bilen ve bildiren Allah Teala’nın insanın iradi fiillerini bilmediğini söylemek ne kadar inandırıcıdır?

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Gene yani Cenab-ı Hakk’ı sorguya çekiyor.

(21/ Enbiya 23)  

Lâ yus’elu ammâ yef’alu ve hum yus’elûn.”

 “Allah yaptığından sorguya çekilmez. Sorguya çekilecek olan insanlardır.”   

Bu Rum suresi 30. Ayeti ben mi yazdım ki, bana soruyorsun? Cenab-ı Hakk’ın ayeti, üç ile dokuz yıl içerisinde sizi galip getireceğiz. Galip gelmek başka bir şeydir, imtihanı kazanmak başka bir şeydir. Bakın imtihanı Müslümanların kaybettiklerini Allah-u Teâlâ’nın kendisi bildiriyor. Şimdi, burada gene okumuştum, bir daha okuyayım. Yani geçen Cuma günü okumuştum. Enfal suresinin 68. Ayetinde Cenab-ı Hak ne diyor? Hatta 67/68’i tekrar birlikte okuyalım. Müslümanlar biliyorsunuz… Bak şöyle bir düşünün, Allah-u Teâlâ Rasulullah SAV’e ve Müslümanlara Muhammed suresinin 4. Ayetini indirmiş. Savaş meydanında düşmanı iyice ezmeden esir alamazsınız diyor.

(47/ Muhammed  4)

“Feizâ legîtumullezîne keferû fedarber rıgâb,”

“O kafirlerle savaş meydanında karşılaştığınız zaman boyunlarını vurun”

“hattâ izâ eshantumûhum”

“onları tamamen etkisiz hale getirinceye kadar”

“ feşuddul vesâga”

“işte o zaman bağı sıkı tutun.” Yani esir alın. Arkasından da,

“feimmâ mennem bağdu ve immâ fidâen”

“Arkasından ya karşılıklı ya karşılıksız serbest bırakırsınız” diyor.

Esirin köleleştirilmesi öldürülmesi falan yok. Bir kere kölelik o ayetle kaldırılmıştır.  Şimdi… Ama Müslümanlar tabi bu savaştan önce Rasulullah ve ashab bu ayete uymamayı aklının köşesinden geçirir miydi? Bilgi imtihanı olsa, bu ayeti biliyorlar değil mi? Ama esirlerle, ganimetle yüz yüze gelince ne yaptılar? Esir aldılar. Ve imtihanı kaybettiler.

E şimdi siz… siz tabi diyorsunuz ki, Rasulullah’ın yaptığı her şey vahiyledir, dedikten sonra bu ayetlerin üstünü örtmek zorundasınız. Ondan sonra, icma diye bir delil var diye ortaya çıktıktan sonra bu ayeti kimsenin görmemesini sağlamak zorundasınız. Çünkü Rasulullah ve ashabı ittifakla Cenab-ı Hakk’ın emrine aykırı davrandıysa, icma diye bir delil olur mu? Olmaz. Peki, Rasulullah Cenab-ı Hak tarafından bu derece ağır suçlandıysa, her yaptığı vahiy olur mu? Ama siz, işi tamamen karıştırıyorsunuz, hikmet diye bir bilgi ortadan kaybolmuş. Sünneti kitabın önüne geçirmişsiniz. Kitap sünnet ilişkisini bozmuşsunuz. Kur’an bir kenarda kalmış. Tabii ki sünneti öne geçirirsen çok rahatlıkla uydurma hadislerle işi idare edersin. O zaman ayetlerin doğru anlaşılmasını engellemek için her şey yapılır. Yani … Cuma günü ben yanlışa dikkati çektim, hangi mealden okursanız okuyun benim bu size anlattığımı orada göremeyeceksiniz. Ve siz böyle bir Bedir savaşını hiç duymuş muydunuz şimdiye kadar? Yani her tarafı bozmuşlar. Hani minareyi çalan kılıfı hazırlamış.

Biliyorsunuz kader inancını tarumar ettikten sonra Rasulullah’a şu sözü söylettirirler. Kader konusunda Rasulullah konuşmayı yasakladı. Allah Allah. Ya iman edilecek bir konuda konuşma nasıl yasaklanır? Bunu Hıristiyanlar söylüyor. Çünkü izah edemiyorlar. Diyorlar ki siz kiliseye güvenin, biz sizin imanınızı koruruz diyorlar.

Bak ne diyor Allah-u Teâlâ.

(8/ Enfal 67)

“Mâ kâne linebiyyin en yekûne lehû esrâ”

 “Hiçbir nebinin esir almaya hakkı yoktur.”

“Hattâ yushıne fil ard,”

”Savaş meydanında tam hâkimiyet kuruncaya kadar.”

“Turîdûne aradad dunyâ,”

Bakın önce nebiye hitap etti, sonra müminleri de kattı işin içine. Niye siz uyarmadınız Rasulullahı? Onlar da işin içine girdiler dikkat ediyor musunuz?

“Turîdûne aradad dunyâ,”

“Siz dünyalık istiyorsunuz,”

“Vallâhu yurîdul âhırah,”

“Ama Allah sonrasını istiyor.” Mekke’ye girmenizi istiyor. Ondan sonra…

“Vallâhu azîzun hakîm”

“Allah güçlüdür doğru karar verir.” Allah’ın verdiği karara uyun gerisine karışmayın.

Ondan sonra bakın ne diyor Allah? Üç ile dokuz yıl içerisinde zafere ulaşacaksınız diye önceden söz vermedi mi Rum suresinde?

(8/ Enfal 68)

“Lev lâ kitâbun minallâhi sebega”

“Daha önce Allah’ın bu yazdığı şey olmasaydı,” Yani bu suredeki size verdiği söz.

“Lemessekum fîmâ ehaztum azâbun azîm.”

 “Aldığınız şeyden dolayı size elbette büyük bir azap dokunacaktı”

Peki Cenab-ı Hak önceden biliyor muydu, bilmiyor muydu bunların esir alacaklarını? Açık değil mi ayeti kerime?

Yine bakın İsra suresinde de Allah-u Teâlâ Rasulullah SAV’e niye mucize vermediğini anlatıyor. Bak diyor ki 59. Ayet, mealden okuyayım bakın. Bizi mucizeler göndermekten alıkoyan tek şey. Allah’ı bir şey alıkoyar mı? Değil mi? Çünkü bunlar Allah’ı kendi kafalarına göre tanımlıyorlar, Allah şudur diye felsefeciler tanımlamış, kelamcılar tanımlamış, bu insanlar tanımlamış. Allah budur. Ondan sonra da o kendi tanımlamalarına aykırı olan ayetlerin hepsinin üstünü çiziyorlar. Ya Allah-u Teâlâ diyor ki, siz beni tanımlayamazsınız. Benim size tanıttığıma bakın diyor.

(6/ En’am 106)

“İttebiğ mâ ûhiye ileyke min rabbik,”

“Rabbinden sana indirilene uy” diyor. İttebiu ma uhiye ileykum muydu o öbür ayette? İttebiğ ma uhiye ileyke min rabbik, evet. Şimdi,

“Rabbinden sana vahyedilene uy.” Tamam. Yani vazifen Allah ne diyorsa ona uymaktır. Biz ilk günden beri bunu söyleyip duruyoruz. Bak,

(17/ İsra 59)

“Ve mâ meneanâ en nursile bil âyâti illâ en kezzebe bihel evvelûn,”

“Öncekilerin mucizeler karşısında yalan söylemeleri bizi engelledi”diyor.

Onun için Rasulullah’a Cenab-ı Hak mucize vermemiştir. E şimdi, Muhammed As’ın mucizeleri diye kitap yazan adamlar,bu ayeti kabul edebilirler mi? Hadis kitaplarını Rasulullah’ın mucizeleri ile dolduran insanlar bu ayeti kabul edebilirler mi? Ama Kur’an’dan da çıkaramıyorlar. E meneanâ kelimesi de açık. Onu görmeyecek. Görmeyecek. Onu karıştırma. Bak diyor ki,

“Ve âteynâ semûden nâgate mubsıraten fezalemû bihâ,”

“Semuda her şeyi açıkça gösteren, deveyi mucize olarak gösterdik”  Yani, Salih As’ın nebi olduğunu.

“Ve mâ nursilu bil âyâti illâ tahvîfâ.”

 “Biz mucizeleri korkutmak için göndeririz.”

Şimdi, işte açık. Peki, Allah ezelden bütün her şeyi biliyor diyenlere bu ayeti kerime… ve dünya kadar ayet ne diyor? Siz neye göre konuşuyorsunuz? Allah-u Teâlâ demeyecek mi ahirette? Ya ben size demedim mi, siz beni kavrayamazsınız, benim dediğime bakın. Bunu yapan var mı? Allah aşkına söyleyin bana. Ya iste bak hep Allah’ın ayetlerini okuyorum size. Evet devam et.

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Evet. Konuyla ilgili Faruk Beşer hocanın bazı tesbitleri var. Şimdi ben onları aktaracağım. İlki şöyle. Bilelim diye ifadesi önceden bilmiyorduk anlamına gelmez. Bir şeyi önceden ilim olarak bilmek ile vaki olarak bilmek ayrı şeylerdir.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Yani hiç böyle bir şey duydunuz mu şimdi? Bilelim diye. Bilelim diye söylenen bir söz, önceden bilmediği anlamına gelmez. Böyle bir şey olur mu? Devam et. Hiç bunun üzerinde durmaya gerek yok.

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Aslında yine üzerinde durulmaya değmez bir ifade. Ama okuyalım. Madum, şey değildir. O halde bu ayetler onu kapsamaz demek madumun şey olmayacağı görüşünü tercih eden bir yorumdan ibarettir ve o da zannidir.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Madum, şey değildir, yani olmayana şey denmez ifadesinin… Biliyorsunuz Cuma günkü sunumda… bunların mensup olduklarını söyledikleri Maturidi mezhebinde İmam Maturidi bunu çok kesin bir dille ifade ediyor. Diyor ki, Mutezile bunu söyler sadece. Yani Maturidi de söylemiyor, Eş’ari de söylemiyor. Burada zaten Ebubekir Sifil dedi ki Eş’ariye göre de, ehlisünnete göre de madum şey değildir. Olmayana şey denmez. Zaten Arap dilinde de olmayana şey denmez. E Türk dilinde denebilir canım, şey kelimesi Arapça bir kelimedir, Arapça’dan Türkçe’ye geçmiştir. Bir dilden bir dile geçerken kelimeler anlam kaybeder, değiştirir falan. Ama Arapçada maduma şey denmez. İşte belli. Yani Allah-u Teâlâ efendim olmayan şeyi biliyorduysa eskiden, daha niye bizi engelledi ifadesini kullanıyor. Bilmiyor muydun önceden ki böyle diyorsun der değil mi insanlar?

Evet dikkat ediyor musunuz hiç haklı tarafları yok. Şey yapıyorlar, yani az önce de söylediğim gibi kader inancı diye saçmalıklarla dolu, asla savunulamayacak bir inanç türü oluşturuyorlar, ondan sonra da savunamayınca diyorlar ki, bu akılla anlaşılmaz. E kardeşim insanlar akıllı. Ne yapacağız? Koyun değil ki, koyun olsa anlarım. Evet.

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Şöyle devam ediyor. Kaldı ki O bir şeyi dilediğinde ona ol der, o da hemen oluverir ayetinde Allah olmayan bir şeye de şey demektedir.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Bakın iza erade şey’en. İki türlü takdir vardır. Birisi yaratılıştan önce yani bir plan yapma manasına. Yani şimdi siz bir ev yapmadan önce, bir iş yapmadan önce, bir çay yapmadan önce zihninizde onun planını, bir kurgusunu yapıyor musunuz? O plan olması lazım. O zihinde olandır, o zihindeki şeydir. Sonra onu uygulamaya geçiyor, geçiriyorsun o da dışarıdaki şeydir. Murad ettiği zaman bir şeyi ona ol der, o da oluverir. Çünkü bir zihinde kurgulanan vardır, bir de uygulanan vardır.

Cenab-ı Hak kıyamete kadar kurguladığı her şeyi tabiî ki bize de bildiriyor, ahirette şöyle olacak, cennette böyle olacak, cehennemde böyle olacak. Hepsini bildiriyor. Bunları Allah-u Teâlâ kurguladığı için yani kuralını koyduğu için kesin olacak. Ama insanların imtihanla ilgili davranışlarını Cenab-ı Hak önceden kurgulamamış. Aksi takdirde imtihan etmesinin anlamı olmaz. Evet.

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Evet. Şöyle demiş daha sonra. Hadid suresinin 22. Ayetini zikrederek, yani ayetin meali şöyle, yeryüzünde ya da kendi içinizde size isabet eden bir şey yoktur ki, biz onu yaratmadan önce o bir kitapta yazılı olmasın. Bu ayetle ilgili şu tesbitte bulunmuş. Bu kitabı, ister Allah’ın ezeli ilmi olarak alın, ister bizim mahiyetini bilemeyeceğimiz ana hafıza gibi düşünün, orada bizim fiillerimiz de vardır.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: İşte bu… Burada şöyle bir yanlış anlam veriliyor. Gerçi Faruk öyle bir şey yapmamış da. Ama bazı tefsirlerde vardır. İşte

(57/ Hadid 22)

“Mâ esâbe min musîbetin fil ardı ve lâ fî enfusikum illâ fî kitâbin min gabli en nebreehâ,”

Nebraahadaki ha zamirini ard ve enfüs’e gönderenler vardır. Yani toprağı yaratmadan, sizin nefislerinizi yaratmadan önce bir kitaba kaydetmişizdir şeklinde anlam verenler vardır. Bu o anlamı… Gerçi öyle bir anlam vermemiş ama, o anlamı verenlerin safında yer almış. Şimdi, Allah-u Teâlâ bir şeyi yaratmadan mutlaka bir yere kaydeder. Allah’ın kanunu budur. Şimdi diyor ki ayette,

Mâ esâbe min musîbetin”

“Başa gelen herhangi bir şey”

“fil ardı”

“yeryüzünde” ve ya da

“ve lâ fî enfusikum”

 “kendinizde”

 “illâ fî kitâbin min gabli en nebreehâ,”

“onu ayrı bir varlık olarak yaratmadan önce kaydederiz.” 

Ezelde falan… Ezelde diye bir şey zaten yok şeyde… Öyle bir kelime bulamazsınız Kur’an’ı Kerim’de. “Onu ayrı bir varlık olarak yaratmadan önce.” Hatta şeyde de işte bir yaprağın düşmesi ayrı bir olaydır yani. Şimdiye kadar yaprak dalındaydı şimdi düşüyor. Onun için ne diyor?

 (6/ Enam 59)

“ve mâ tesgutu min veragatin illâ yağlemuhâ ve lâ habbetin fî zulumâtil ardı ve lâ ratbin ve lâ yâbisin illâ fî kitâbim mubîn.”

“Yani bir yaprak düşmez ki, düşmeden önce bir yere kaydedilmiş olmasın.”

Düşmeden önce kaydediliyor. Ezelden değil.

Katılımcı: Hocam an o zaman bize göre an.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: O an, bize göre an falan değil, onun çok küçük bir parçası. Çok küçük. İşte bu Cenab-ı Hakk’a kolaydır diyor Hadid suresinde.

Katılımcı: Diğeri dokuz yıl önce kaydedilmiş. Rum suresinde Müslümanların galip geleceği.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Tabi Rum suresi dokuz yıl önce kaydedilmiş. Bu şeyde. Tamam.

(6/ Enam 59)

“Ve mâ tesgutu min veragatin illâ yağlemuhâ”

Tamam o şeymiş. Mâ tesgutu şimdiki zaman için kullanılan bir ifadedir Arapça’da,

“yani şu anda bir yaprak düşüyor olmasın ki Allah onu mutlaka bilir.” Ondan  sonra diyor ki,

ve lâ habbetin fî zulumâtil ardı ve lâ ratbin ve lâ yâbisin illâ fî kitâbim mubîn.”

“Yerin derinliklerindeki bir dane, kuru-yaş ne varsa hepsi mutlaka onu ortaya çıkaracak bir yerde kayıtlıdır.”

Yani kâinatta kaydı tutulmamış hiçbir şey yoktur. Bütün hareketler kayda geçiyor. O olay olmadan önce kayda geçiyor, ezel falan diye bir şey yok. Onun için o sürekli yazı halindedir. Ondan dolayı

(57/ Hadid 22)

“İnne zalike alallahi yesir” diyor.

“Bu Allah’a kolaydır” diyor.

Şimdi düşünürsünüz, yani sizin ifade edemeyeceğiniz rakamlarda olay bir anda meydana gelir kâinatta. Bu kadar şey yazılır mı? Dersiniz.  Allah-u Teâlâ, “Bu Allah’a kolaydır” diyor.

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Evet şöyle devam ediyor Faruk Beşer hoca. Bu tür hataların iki temel sebebi vardır, aklının her şeye kesmeyeceğini akledememek ve akla fazla güvenmek. Bununla beraber subhaneke la ilme lena demeyi unutmak ya da gururuna yedirememek.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır:

(2/ Bakara 32)

Subhaneke la ilme lena… Subhaneke la ilme lena, illa ma allemtena kısmını niye söylemiyor ki?

İlla ma allemtena,”

“ya Rabbi bize öğrettiğinden başkasını bilmeyiz.”

Allah’ın öğrettiklerini okuyoruz biz. Ama onlar Allah’ın öğrettiklerini okumak istemiyorlar. Aradaki fark bu. Tamam mı?

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  İkincisi var. İkincisi de zaman konusundaki eksik bilgimiz. Zaman bize göre var olan bir şeydir. Allah için geçmiş gelecek diye bir şey yoktur. Onun için her şey andır.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Ya şimdi… Hakikaten, bu var ya, buna saçmalık demek saçmalığa hakarettir.

Katılımcı: ….

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Ya bunun kardeşim Kur’an’ı Kerim’de Cenab-ı Hak kendisiyle ilgili fiillerin tamamını zaman kipleriyle ifade ediyor. Peki, az önce okuduğum, “bizi engellemedi” Ezelden mi engelliyor? Öncekilerin, bak diyor ki,

(17/ Isra 59)

“Ve mâ meneanâ en nursile bil âyâti illâ en kezzebe bihel evvelûn,” diyor değil mi? Ayeti yanlış okumadım değil mi?

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Öyle hocam.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Öyle. Bak,

“Öncekilerin yalanlamasından başka hiçbir şey bizi engellemedi.” 

Demek engellemeden bir öncesi var. Meneana fiilinin mefulu da Allah-u Teâlâ. Bizi engellemedi. Bu zaman değil mi bu? Bugün birisi internetten soru sormuş, efendim Allah’ın fiillerini zamanla bağlantılı göstermek şirkmiş. Ben de cevap yazdım, sen Allah’a müşrik mi diyorsun? Evet yani bunun başka bir cevabı var mı? Başka cevabı varsa söyleyin. Ya bunu söyleyen Allah-u Teâlâ. Yani Allah-u Teâlâ bak mesela demiyor mu?

(9/ Tevbe 105)

“Ve guliğmelû feseyerallâhu amelekum ve rasûluh”

“Çalışın davranın Allah çalışmanızı görecek.” Görecek. Gelecekle ilgili.

Ya kardeşim Allah’ın zamanla mekânla ilişkisi yokmuş. Allah Allah. Ya bunu birisi Cenab-ı Hakk’a anlatmalı. Ya Rabbi sen kendini tanımıyorsun. Sen gel bize sor demesi lazım. Tekrar ediyorum. Buna saçmalık demek, saçmalığa hakarettir. Ya bunlar… Bunlar gerçekten soruyorum hangi dinin mensubuysalar açıkça söylesinler. Allah’ın kitabında bu yok. Bir tane delil getirsinler ya. Ya biz o kadar ayetler sıralıyoruz. O ayetlerin hiçbirisini görmüyorlar. Kâfirlik görmemektir. Görmezlikten gelmektir kâfirlik, imanlarını kurtarsınlar, tevbekar olsunlar, Allah’tan korksunlar.

Bu ümmet öldürüldü, kader inancı ümmetin içine girdiğinden beri ümmette iş kalmadı. Nasıl kalsın? İnsanların Allah’a güvenini bitirdi bu insanlar. Çünkü ezelden sen cehennemlik yazıldıysan ne yaparsan yap cennete gitme şansın yok. O zaman üçkâğıtçılar devreye giriyor. Kendini Allah’ın yerine koyuyorlar. Gel benden el al, seni şey yaparım diyor.

Burada biz şey yaptık biliyorsunuz, büyük bir cemaatin lideri ne dedi şeyde, buradan ben videodan gösterdim size. Ölürken sizi Naime sokacağım demedi mi? E tabi öyle olacak. O aynı kişi ne dedi? Kitabından okuduk ne diyordu? Efendim diyor, Marks anasının karnında Markstı, cehennemlikti. E tabi o Marks da gelip ona şey yapsaydı, onu da cennete götürürdü. Ama kendini kim götürecekse? O kimin cennetiyse de, onu ahirette göreceğiz. Evet. Öyle din sömürücülüğü yapmanın bir âlemi yok. Şey de vardı Ebubekir Sifil’in ayetlere zahir manasını ver… Oradan bir okusana.

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Rahman suresinin 39. Ayetinin açıklanmasını istemiş.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Orayı oku istersen.

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Diyor ki, Kur’an’daki her kelimeyi zahir anlamıyla almak durumundasınız dedikten sonra Rahman suresinin 39. Ayetine bir meal verir misiniz diye bir soru sormuş.

Katılımcı: … suresinin 88. Ayetine de….

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Bir dakika. Rahman suresi?

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  39.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: 54’müydü 55’mi Rahman suresi?

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  55

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: 55. Sure miydi? 39. Ayet. Şimdi okuyalım bakın Rahman suresi 39. Ayeti. Diyor ki Allah-u Teâlâ burada,

(55/ Rahman 39-41)

“Feyevmeizin lâ yus’elu an zembihî insun velâ cânn.”

“O gün herhangi bir insan ya da cin günahından sorulmayacaktır.”

Şunu anlat bakayım neler yaptın diye. Çünkü her şey yazılı zaten. Ama orada kalmıyor. Bakın orada ne diyor Allah-u Teâlâ, bir sonraki… 41.. o arada,

“ Febieyyi âlâi rabbikumâ tukezzibân”dan sonra diyor ki, sebebini anlatıyor. Çünkü bu şahıslarda Kur’an’a bütüncül bakmak diye bir şey yok. Öyle bir nokta arıyorlar, acaba bizim şeyimize uygun bir şey bulabilir miyiz? Noktasal bakıyorlar. Bak diyor ki Allah-u Teâlâ,

“Yuğraful mucrimûne bisîmâhum”

Günahkarlar simalarından tanınırlar.” Sormaya lüzum yok ki, belli zaten.

“Feyué’hazu binnevâsî vel agdâm.”

“Alınlarından ve ayaklarından tutunurlar.”

Eee. Şimdi cevabı var mıymış Kur’an’ı Kerim’de? Dikkat ediyor musunuz hiçbir sıkıntı çekmeden bütün her şeyin cevabını verebiliyoruz Allah’a hamdolsun. Çünkü Kur’an’ı Kerim Allah’ın kitabı. Bunun başka bir tarifi yok. Böyle bir kitap olmaz yani, sadece Cenab-ı Hakk’ın kitabı olur. Başka insanların böyle bir kitap yazması ihtimal dışı, böyle bir şey asla düşünülemez. Bir şey daha vardı neydi o?

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Maide suresinin 109. Ayeti. Sayfa 125.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Bir de Maide suresinin 109, sayfa 125. Gerçi o konuda üzerinde çok konuşmak lazım da. Şimdi Maide 109’da ne diyor?

(5/ Maide 109)

“Yevme yecmeullâhur rusul”

 “Allah’ın rasulleri bir araya getirdiği gün.”

 “feyegûlu mâ zâ ucibtum,”

“Allah-u Teâlâ onlara diyecek ki siz nasıl karşılandınız? İnsanlar size nasıl cevap verdiler? Yaptığınız       uyarılara uydular mı?”

 “Gâlû lâ ılme lenâ”

 “ya Rabbi bizim bu konuda bir bilgimiz yok.”

Zanları var da ama bilgileri yok. Bilgi olması için kesinlik gerekir.

“İnneke ente allâmul ğuyûb”

 “çünkü gayıpları çok iyi bilen sensin.” Bu ne demek? Şimdi, iman kişinin neresinde olur?

Katılımcı: Kalbinde.

 Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Kalp nedir?

Katılımcı: Gayb.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Kişinin gaybıdır değil mi? Bir kişinin kalbinde iman olup olmadığını bir rasul bilebilir mi? Sadece davranışlardan tahmin eder o kadar. Yine Allah-u Teâlâ Ahkaf suresinin 9. Ayetinde 46. Sure, Rasulullah SAV’e ne diyor?

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Sayfa 502.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: 502. Sayfa evet.

(46/ Ahkaf  9)

“Gul mâ kuntu bid’am miner rusul”

“ De ki ben…. İlk ortaya çıkan rasul ben değilim.”

 “ve mâ edrî mâ yuf’alu bî ve lâ bikum,”

“Bana ne yapılacağını bilmem. Size de ne yapılacağını bilmem.”

Şimdi bu Rasulullah’a milleti cennete göndertiyorlar. İşte aşere-i mübeşşere falan diye. Ya ayet, ben bana ne olacağını bilmem, size de bilmem dedikten sonra, sen cennete, sen cennete nasıl der? Ha şu olur. Yaptığı bir fiil için, bak bu fiil seni cennete sokar der ama onun devamını bilmez. Yarın ne olacağını bilmez ki.

İşte Osman bin Maz’un Ra vefat ediyor. Ümmü Âlâ onu evinde barındıran hanım. Rasulullah cenazesine gelince Ümmü Âlâ diyor ki, “Allah’ın sana ikram ettiğinden eminim” diyor. Rasulullah diyor ki, “Nereden biliyorsun Allah’ın ona ikram ettiğini?” “Ya Allah kime ikram eder ya Rasulallah?” diyor. “Bak” diyor, “Ben Osman’la ilgili hayırdan başka hiçbir şey bilmiyorum. Ama ben Allah’ın Rasulu olduğum halde vallahi nasıl karşılanacağımı bilmiyorum” diyor. E şimdi… hani kızını topluyor biliyorsunuz, amcasını, yakınlarını. Benim ahirette size faydam olmaz diyor. Dolayısıyla kimin imanlı öldüğünü hangi rasul bilebilir ki? İşte la ilme lena dediği odur. Ama siz Kur’an’a bütüncül bakmazsanız anlayamazsınız bu ayetleri. Yani gayıpları bilen sensin, biz bilmiyoruz nasıl öldüklerini, nereden bileceğiz, sadece Allah bilir değil mi? Ben şeyde söylüyor ya İsa As, yanlarındayken durumlarını görüyordum ama, ben öldükten sonra şahit sen oldun diyor, ben bilemiyorum ne oldu. Evet. Tamam mı?

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Salon içerisinden iki soru var. Onlarla bitirelim hocam. Sorunun biri şöyle. Ahmet Mehmet’i öldürmek istiyor. Allah Ahmet’in imtihan olarak öldüreceğini bilmezse Mehmet’in öldürüleceğini ecelinden biliyor. Mehmet’in öleceğini bilen Allah Ahmet’in öldüreceğini bilmez mi?

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Şimdi onun cevabını vereyim. Kur’an’ı Kerim… ya Al-i İmran, ya Enfal’da var.

(3/ Ali İmran 154)

“Gul lev kuntum fî buyûtikum leberazellezîne kutibe aleyhimul gatlu ilâ medâciıhim,”

“Yani siz evlerinizde de olsaydınız,” Bu Uhud savaşında şehit düşenlerle alakalı ayeti kerime.

“Evlerinizde de olsaydınız ölümü yazılı olanlar öldükleri yere gider orada ölürlerdi. Düşman  öldürmezdi ama kendileri ölürdü.”

Al-i İmran olabilir büyük bir ihtimalle. Evet, Al-i İmran olacak. Şimdi ama onlar orada düşman tarafından öldürüldükleri için şehit oldular. Evet. Dolayısıyla bunlar Cenab-ı Hak.. Yani siz Kur’an’ı Kerim’e bütüncül yaklaştığınız zaman hiçbir soru cevapsız kalmaz. Evet.

Katılımcı: Hocam sanırım o soruda ölümü yazılı olanlar doğru fakat öldüren kişinin durumu bilmez mi vardı herhalde.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: İyi. Öldüren kişi günahkâr olur. Öldürme fiilinden dolayı.

Katılımcı: Onu Allah bilmez mi? Diye herhalde soruyor.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: E tamam işte. Yani anlaşılmadı mı yani mesele? O imtihan. Öldürmeyebilirdi son ana kadar. Onun için Allah-u Teala…

Katılımcı:  O kişinin imtihanı.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Tabi o kişinin imtihanı. Allah-u Teâlâ şey yapar, öldürecek olan kişiyi son anda uyarır. Yapma! der. Ondan dolayı birçok kimseye bakarsınız ki tetiği çekemez, geri döner. Evet.

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Evet. Bu Al-i İmran suresinin 154. Ayeti.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Evet. Al-i İmran 154. Ayetmiş. Tamam mı? Bitti mi?

Yard. Doç. Dr. Fatih Orum:  Bir soru daha var. Bu gündem dışı ama önemli olabilir soran açısından. İnsanlar cemaatle kılınan namazın yirmi yedi kat daha çok sevabı var diye beş vakit namazın hepsi için camiye devam ediyor. Bunun bir dayanağı var mıdır? Demiş.

Prof. Dr. Abdulaziz Bayındır: Şimdi, cami son derece önemli. Rasulullah SAV zamanında kadınlar da camiye gelirlerdi. Erkekler de gelirlerdi. Elbette ki bir farkı vardır. Yirmi yedi kat diye bir hadisi şerif var ama o hadisin sıhhati konusunda benim bilgim yok. Onu Cenab-ı Hak ne kadar verecekse onu kendisi bilir.  Yani mümkündür, çünkü kişi evinden çıkıyor gidiyor, namaz için vakit ayırıyor, tekrar geri geliyor. Yani bu ciddi bir emek sarfıdır, bundan dolayı bu mümkündür, olabilir. Zaten bir hadisi şerif daha var. Rasulullah SAV buyuruyor ki, “la salate li carril mescide illa bil mescid” … “Mescide komşu olanın mescidin dışında namazı olmaz” diye de bir hadisi şerif var. Dolayısıyla mümkün olduğu kadar, ciddi bir özür yoksa namazı camide kılmak gerekir.

Şimdi bizim biliyorsunuz Süleymaniye Vakfında Kur’an Evinde geçen sene dersler verildi. Bu sene de Süleymaniye Vakfı Kur’an Evi Güz Dönemi kursları başlıyor. Hergün Arapça, tefsir, hadis ve fıkıh dersleri verilecek. Bu internette miydi? Evet. İnternette Kur’an Evi sayfasında böyle bir başvuru formu var. Arzu edenler başvururlar. Birde şey var, adı soyadı telefon numarası e mail adresi, dersler, kurstan beklentileriniz, görüş ve önerileriniz diye bir bölüm var oraya da kendi görüş ve önerilerinizi yazarsınız. İnşallah çok yakında herhalde eylül ayının ortalarında falan belki zannedersem başlar. Eylül ayının ortalarında mı başlayacak? Buraya tarih yazmamışsınız. İnşallah dersler başlayacak. Peki Allah hepinizden razı olsun.

Tüm Kur'an Sohbetleri
# İçerik Adı Yayınladığı Tarih Görüntülenme
1 İsra Suresi 13-15. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 12 Mart 2024
2 İsra Suresi 9-11. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Şubat 2024
3 İsra Suresi 4-8. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 20 Şubat 2024
4 İsra Suresi 2-3. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Şubat 2024
5 İsra Suresi 1. Ayet | Kur’an Sohbetleri 6 Şubat 2024
6 Nahl Suresi 124-128. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 30 Ocak 2024
7 Nahl Suresi 119-123. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 23 Ocak 2024
8 Nahl Suresi 114-118. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 16 Ocak 2024
9 Nahl Suresi 110-113. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Ocak 2024
10 Nahl Suresi 103-109. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 2 Ocak 2024
11 Nahl Suresi 101-102. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 26 Aralık 2023
12 Nahl Suresi 94-100. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 19 Aralık 2023
13 Nahl Suresi 93. Ayet | Kur’an Sohbetleri 12 Aralık 2023
14 Nahl Suresi 90-93. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 5 Aralık 2023
15 Nahl Suresi 83-89. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Kasım 2023
16 Nahl Suresi 77-82. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Kasım 2023
17 Nahl Suresi 72-76. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Kasım 2023
18 Nahl Suresi 68-71. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Kasım 2023
19 Nahl Suresi 65-67. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 31 Ekim 2023
20 Nahl Suresi 60-64. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 24 Ekim 2023
21 Nahl Suresi 56-59. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 17 Ekim 2023
22 Filistin-İsrail Savaşı | Kur’an Sohbetleri 10 Ekim 2023
23 Nahl Suresi 51-55. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 3 Ekim 2023
24 Nahl Suresi 45-50. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 26 Eylül 2023
25 Nahl Suresi 41-44. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 19 Eylül 2023
26 Nahl Suresi 38-40. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 12 Eylül 2023
27 Nahl Suresi 35-37. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 5 Eylül 2023
28 Nahl Suresi 30-34. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 29 Ağustos 2023
29 Nahl Suresi 24-29. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 22 Ağustos 2023
30 Nahl Suresi 15-23. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 15 Ağustos 2023
31 Nahl Suresi 9-14. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 8 Ağustos 2023
32 Nahl Suresi 5-8. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 1 Ağustos 2023
33 Nahl Suresi 3-4. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Temmuz 2023
34 Nahl Suresi 1-2. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 18 Temmuz 2023
35 Hicr Suresi 88-99. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Temmuz 2023
36 Hicr Suresi 85-87. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 4 Temmuz 2023
37 Hicr Suresi 61-77. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Haziran 2023
38 Hicr Suresi 51-60. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 6 Haziran 2023
39 Hicr Suresi 45-50. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 30 Mayıs 2023
40 Hicr Suresi 43-44. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 23 Mayıs 2023
41 Hicr Suresi 28-42. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 16 Mayıs 2023
42 Hicr Suresi 26-27. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Mayıs 2023
43 Hicr Suresi 19-25. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 2 Mayıs 2023
44 Hicr Suresi 14-18. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Nisan 2023
45 Hicr Suresi 6-13. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 18 Nisan 2023
46 Hicr Suresi 1-5. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Nisan 2023
47 İbrahim Suresi 42-52. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 4 Nisan 2023
48 İbrahim Suresi 35-41. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Mart 2023
49 İbrahim Suresi 28-34. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Mart 2023
50 İbrahim Suresi 22-27. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Mart 2023
51 İbrahim Suresi 18-21. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Mart 2023
52 İbrahim Suresi 9-17. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Şubat 2023
53 İbrahim Suresi 5-8. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Şubat 2023
54 İbrahim Suresi 1-4. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Şubat 2023
55 Rad Suresi 41-43. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Şubat 2023
56 Rad Suresi 38-40. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 31 Ocak 2023
57 Rad Suresi 36-37. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 24 Ocak 2023
58 Rad Suresi 33-36. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 17 Ocak 2023
59 Rad Suresi 30-32. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 10 Ocak 2023
60 Rad Suresi 26-29. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 3 Ocak 2023
61 Rad Suresi 19-25. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Aralık 2022
62 Rad Suresi 17-19. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 20 Aralık 2022
63 Rad Suresi 15-16. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Aralık 2022
64 Rad Suresi 11-14. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 6 Aralık 2022
65 Rad Suresi 6-10. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 29 Kasım 2022
66 Rad Suresi 1-5. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 22 Kasım 2022
67 Yusuf Suresi 105-111. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 15 Kasım 2022
68 Yusuf Suresi 96-104. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 8 Kasım 2022
69 Yusuf Suresi 87-95. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 1 Kasım 2022
70 Yusuf Suresi 77-86. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Ekim 2022
71 Yusuf Suresi 67-76. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 18 Ekim 2022
72 Yusuf Suresi 58-66. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Ekim 2022
73 Yusuf Suresi 43-57. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 4 Ekim 2022
74 Yusuf Suresi 36-42. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Eylül 2022
75 Yusuf Suresi 30-35. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 20 Eylül 2022
76 Yusuf Suresi 23-29. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 13 Eylül 2022
77 Yusuf Suresi 7-22. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 6 Eylül 2022
78 Yusuf Suresi 1-6. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 30 Ağustos 2022
79 Kur’an’da İman Esasları | Kur’an Sohbetleri 23 Ağustos 2022
80 Hud Suresi 118-123. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 16 Ağustos 2022
81 Hud Suresi 116-117. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 9 Ağustos 2022
82 Hud Suresi 114-115. Ayetler – Namazların Birleştirilmesi | Kur’an SohbetleriFgOoOm0a2AkFgOoOm0a2Ak 2 Ağustos 2022
83 Hud Suresi 109-113. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 27 Temmuz 2022
84 Hud Suresi 96-104. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 5 Temmuz 2022
85 Hud Suresi 84-95. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 28 Haziran 2022
86 Hud Suresi 69-83. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 21 Haziran 2022
87 Hud Suresi 61-68. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 14 Haziran 2022
88 Hud Suresi 50-60. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 7 Haziran 2022
89 Hud Suresi 36-49. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 31 Mayıs 2022
90 Hud Suresi 25-35. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 25 Mayıs 2022
91 Hud Suresi 18-24. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 17 Mayıs 2022
92 Hud Suresi 15-17. Ayetler | Kur’an Sohbetleri 11 Mayıs 2022
93 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 13-14. Ayetler 26 Nisan 2022
94 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 12. Ayet 20 Nisan 2022
95 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 8-11. Ayetler 13 Nisan 2022
96 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 7. Ayet 6 Nisan 2022
97 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 5-6. Ayetler 30 Mart 2022
98 Kur’an Sohbetleri | Hud Suresi 1-4. Ayetler 23 Mart 2022
99 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 107-109. Ayetler 16 Mart 2022
100 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 101-106. Ayetler 9 Mart 2022
101 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 99-100. Ayetler 2 Mart 2022
102 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 93-98. Ayetler 23 Şubat 2022
103 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 75-86. Ayet 9 Şubat 2022
104 Kur’an Sohbetleri | Yunus 71-74. Ayetler 2 Şubat 2022
105 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 65-70. Ayetler 26 Ocak 2022
106 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 61-64. Ayetler 19 Ocak 2022
107 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 59-60. Ayetler 12 Ocak 2022
108 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 54-58. Ayetler 5 Ocak 2022
109 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 45-53. Ayetler 29 Aralık 2021
110 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 41-44. Ayetler 22 Aralık 2021
111 Kur’an Sohbetleri | Yunus Suresi 38-40. Ayetler 15 Aralık 2021
112 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 37. AYET 8 Aralık 2021
113 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 31-36. AYETLER 1 Aralık 2021
114 Kur’an Sohbetleri | YUNUS 26-30. AYETLER 24 Kasım 2021
115 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 21-25. AYETLER 17 Kasım 2021
116 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 15-20. AYETLER 10 Kasım 2021
117 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 7-14. AYETLER 3 Kasım 2021
118 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 4-6. AYETLER 27 Ekim 2021
119 Kur’an Sohbetleri | YUNUS SURESİ 1-3. AYETLER 20 Ekim 2021
120 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 123-129. AYETLER 13 Ekim 2021
121 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 119-122. AYETLER 5 Ekim 2021
122 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 113-118. AYETLER 28 Eylül 2021
123 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 107-112. AYETLER 21 Eylül 2021
124 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 97-106. AYETLER 15 Eylül 2021
125 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 90-96. AYETLER 8 Eylül 2021
126 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 81-89. AYETLER 31 Ağustos 2021
127 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 74-80. AYETLER 24 Ağustos 2021
128 Kur’an Sohbetleri | SIKINTILAR VE BOLLUKLA İMTİHAN 17 Ağustos 2021
129 Kur’an Sohbetleri | RESUL VE TEBLİĞ 17 Ağustos 2021
130 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 71-73. AYETLER 4 Ağustos 2021
131 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 64-70. AYETLER 27 Temmuz 2021
132 Kur’an Sohbetleri | BÜYÜK GÜNAHLAR 20 Temmuz 2021
133 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 61-63. AYETLER 14 Temmuz 2021
134 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 58-60. AYETLER 6 Temmuz 2021
135 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 53-57. AYETLER 30 Haziran 2021
136 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 43-52. AYETLER 23 Haziran 2021
137 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 38-42. AYETLER 16 Haziran 2021
138 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 36-37. AYETLER 9 Haziran 2021
139 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 34-35. AYETLER 2 Haziran 2021
140 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 32-33. AYETLER 26 Mayıs 2021
141 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 30-31. AYETLER 19 Mayıs 2021
142 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 29. AYET (CİZYE) 12 Mayıs 2021
143 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 28. AYET (Müslüman olmayanlar Mekke’ye giremez mi?) 5 Mayıs 2021
144 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 25-27. AYETLER 28 Nisan 2021
145 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 23-24. AYETLER 21 Nisan 2021
146 Kur’an Sohbetleri | ORUÇ İLE İLGİLİ AYETLER 15 Nisan 2021
147 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 17-22. AYETLER 6 Nisan 2021
148 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 16. AYET 31 Mart 2021
149 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 9-15. AYETLER 24 Mart 2021
150 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 5-8. AYETLER 17 Mart 2021
151 Kur’an Sohbetleri | TEVBE SURESİ 1-5. AYETLER 10 Mart 2021
152 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 72-75. AYETLER 3 Mart 2021
153 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 67-71. AYETLER 25 Şubat 2021
154 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 65-66. AYETLER 17 Şubat 2021
155 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 59-64. AYETLER 10 Şubat 2021
156 Kur’an Sohbetleri | ‬ENFAL SURESİ 52-58. AYETLER 5 Şubat 2021
157 Kur’an Sohbetleri | ‬ENFAL SURESİ 50-51. AYETLER 27 Ocak 2021
158 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 49. AYET 21 Ocak 2021
159 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 45-48. AYETLER 14 Ocak 2021
160 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 41-44. AYETLER 6 Ocak 2021
161 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 35-40. AYETLER 30 Aralık 2020
162 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 31-34. AYETLER 23 Aralık 2020
163 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 28-30. AYETLER 16 Aralık 2020
164 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 17-23. AYETLER 2 Aralık 2020
165 Kur’an Sohbetleri | ‬ENFAL SURESİ 13-16. AYETLER 26 Kasım 2020
166 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 9-12. AYETLER 18 Kasım 2020
167 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 5-8. AYETLER 5 Kasım 2020
168 Kur’an Sohbetleri | ENFAL SURESİ 1-4. AYETLER 29 Ekim 2020
169 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 204-206. AYETLER 22 Ekim 2020
170 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 200-204. AYETLER 15 Ekim 2020
171 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 189-199. AYETLER 8 Ekim 2020
172 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 188. AYET 1 Ekim 2020
173 Kur’an Sohbetleri | SUR’A ÜFLENMESİ 24 Eylül 2020
174 Kur’an Sohbetleri | KUR’AN’DA KIYAMET SAATİ 17 Eylül 2020
175 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 184-186. AYETLER 10 Eylül 2020
176 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 180-183. AYETLER 3 Eylül 2020
177 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 179. AYET VE DEVAMI 28 Ağustos 2020
178 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 175-178. AYETLER 20 Ağustos 2020
179 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 172-174. AYETLER 13 Ağustos 2020
180 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 168-171. AYETLER 5 Ağustos 2020
181 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 163-167. AYETLER 24 Temmuz 2020
182 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 158-162. AYETLER 15 Temmuz 2020
183 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 154-157. AYETLER 8 Temmuz 2020
184 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 138-153. AYETLER 1 Temmuz 2020
185 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 127-137. AYETLER 24 Haziran 2020
186 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 103-126. AYETLER 17 Haziran 2020
187 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 100-102. AYETLER 10 Haziran 2020
188 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 94-99. AYETLER 3 Haziran 2020
189 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 85-93. AYETLER 26 Mayıs 2020
190 Kur’an Sohbetleri | KADİR GECESİ 19 Mayıs 2020
191 Kur’an Sohbetleri | A’RÂF SURESİ 73-78. AYETLER 13 Mayıs 2020
192 Kuran Sohbetleri | A’RAF SURESİ 65-72 ARASI AYETLER 6 Mayıs 2020
193 Kur’an Sohbetleri | NAMAZ VAKİTLERİNİN EVRENSEL ÖLÇÜLERİ 30 Nisan 2020
194 Kur’an Sohbetleri | ORUCA BAŞLAMA VE BİTİŞ VAKİTLERİ 23 Nisan 2020
195 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 59-64. AYETLER 16 Nisan 2020
196 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 57-58. AYETLER 9 Nisan 2020
197 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 53-56. AYETLER 2 Nisan 2020
198 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 52. AYET 26 Mart 2020
199 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 42-51. AYETLER 19 Mart 2020
200 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 37-41. AYETLER 13 Mart 2020
201 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 34-37. AYETLER 5 Mart 2020
202 Kur’an Sohbetleri | ARAF SÛRESİ 31-32. AYETLER 27 Şubat 2020
203 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 29-30. AYETLER 20 Şubat 2020
204 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 26-28. AYETLER 13 Şubat 2020
205 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 10-25. AYETLER 7 Şubat 2020
206 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 4-9. AYETLER 30 Ocak 2020
207 Kur’an Sohbetleri | ARAF SURESİ 1-3. AYETLER 23 Ocak 2020
208 Kur’an Sohbetleri | KUR’AN’A DAİR KURGULAR VE GERÇEKLER 16 Ocak 2020
209 Kur’an Sohbetleri | İSLAM VE TİCARET 10 Ocak 2020
210 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 159-165. AYETLER 3 Ocak 2020
211 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 154-157. AYETLER 26 Aralık 2019
212 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 150-153. AYETLER 19 Aralık 2019
213 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 148-150. AYETLER 12 Aralık 2019
214 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 146-147. AYETLER 6 Aralık 2019
215 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 142-145. AYETLER 28 Kasım 2019
216 Kur’an Sohbetleri | DÜNYA HAYATININ ANLAMI 21 Kasım 2019
217 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 141. AYET 14 Kasım 2019
218 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 136-140. AYETLER 7 Kasım 2019
219 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 133-135. AYETLER 31 Ekim 2019
220 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 128 – 132. AYETLER 24 Ekim 2019
221 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 122 – 127. AYETLER 17 Ekim 2019
222 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 118 – 121. AYETLER 10 Ekim 2019
223 Kur’an Sohbetleri | EN’ÂM SÛRESİ 113-117. AYETLER 3 Ekim 2019
224 KUR’AN SOHBETLERİ | EN’ÂM SÛRESİ 111 VE DEVAMI AYETLER 26 Eylül 2019
225 KUR’AN SOHBETLERİ | EN’ÂM SÛRESİ 108-111. AYETLER 19 Eylül 2019
226 KUR’AN SOHBETLERİ | EN’ÂM SÛRESİ 106-108. AYETLER 12 Eylül 2019
227 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 106-107 ARASI AYETLER 5 Eylül 2019
228 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 100-106 ARASI AYETLER 29 Ağustos 2019
229 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 95-99 ARASI AYETLER 22 Ağustos 2019
230 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ 93-94 ARASI AYETLER 11 Temmuz 2019
231 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (91-92 ARASI AYETLER) 4 Temmuz 2019
232 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (83-90 ARASI AYETLER) 27 Haziran 2019
233 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (74-83 ARASI AYETLER) 20 Haziran 2019
234 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (68-73 ARASI AYETLER) 14 Haziran 2019
235 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (63-67 ARASI AYETLER) 3 Mayıs 2019
236 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (61-64 ARASI AYETLER) 25 Nisan 2019
237 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (60-62 ARASI AYETLER) 18 Nisan 2019
238 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (56-59 ARASI AYETLER) 11 Nisan 2019
239 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (54-59 ARASI AYETLER) 4 Nisan 2019
240 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (50-53 ARASI AYETLER) 28 Mart 2019
241 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (42-49 ARASI AYETLER) 21 Mart 2019
242 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (37-41 ARASI AYETLER) 14 Mart 2019
243 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (32-36 ARASI AYETLER) 7 Mart 2019
244 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (19-31 ARASI AYETLER) 28 Şubat 2019
245 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (11-18 ARASI AYETLER) 21 Şubat 2019
246 KUR’AN SOHBETLERİ | ENAM SURESİ TEFSİRİ (1-11 ARASI AYETLER) 12 Şubat 2019
247 KUR’AN SOHBETLERİ | HER KÂFİR YALANCIDIR (ENAM 6/27) 5 Şubat 2019
248 KUR’AN SOHBETLERİ | KUR’AN’DAN KİMLER İSTİFADE EDER 29 Ocak 2019
249 KUR’AN SOHBETLERİ | CAİZ OLAN VE OLMAYAN VESİLELER 22 Ocak 2019
250 KURAN SOHBETLERİ | KİMSE MÜŞRİĞİM DEMEZ (ENAM 6/22-24) 15 Ocak 2019
251 KUR’AN SOHBETLERİ | İSLAM’IN EVRENSELLİĞİ (EN’AM 6/19-21) 8 Ocak 2019
252 KUR’AN SOHBETLERİ | KUR’AN’IN EVRENSELLİĞİ 1 Ocak 2019
253 Kuran Sohbetleri | İnsanı Kamil Uydurması 25 Aralık 2018
254 Allah’a Teslim Olmak (En’am 12-15. Ayetler) 18 Aralık 2018
255 Kur’an’da Yolculuk ve Amaçları (En’am 11. Ayet) 11 Aralık 2018
256 Nebimize Kur’an’dan Başka Mucize Verilmiş Midir? (En’am 7-10. Ayetler) 4 Aralık 2018
257 Allah Her Şeyi Bilir (En’am 1-6. Ayetler) 27 Kasım 2018
258 Dinin Bozulmasının Canlı Örneği: Namaz Vakitleri (En’am 3-6. Ayetler) 20 Kasım 2018
259 Ecel (En’am 2. Ayet) 13 Kasım 2018
260 Dünya Düz Mü Yuvarlak Mı? (En’am 1. Ayet) 6 Kasım 2018
261 İsa Aleyhisselam’ın Mucizeleri (Maide 109. Ayet ve Devamı) 30 Ekim 2018
262 Mahşerde Rasullerle Yüzleşme (Maide 109. Ayet) 23 Ekim 2018
263 Vasiyet ve Kadının Şahitliği (Maide 106-108. Ayetler) 16 Ekim 2018
264 Tebliğ Görevi ve Bireysel Sorumluluğumuz (Maide 103-105. Ayetler) 9 Ekim 2018
265 Soru Sorma Özgürlüğü (Maide 101 ve 102. Ayetler) 2 Ekim 2018
266 Çoğunluk Hakikatin Ölçüsü mü? (Maide 100. Ayet) 25 Eylül 2018
267 İnsanları Uyarma Görevi (Maide 77-81. Ayet) 18 Eylül 2018
268 Dinde Aşırılık (Maide 77. Ayet) 11 Eylül 2018
269 Rasul ve Tebliğ (Maide 99. Ayet) 4 Eylül 2018
270 İhramlıyken Avlanma Yasağı (Maide 94-98. Ayetler) 24 Temmuz 2018
271 Uyuşturucu Maddelerin Haramlığı (Maide 90-93. Ayetler) 17 Temmuz 2018
272 İçkinin Yasaklanması ve Tedricilik (Maide 90. Ayet) 10 Temmuz 2018
273 Yemin Keffâreti (Maide 89. Ayet) 3 Temmuz 2018
274 Ehl-i Kitaptan Mümin Olanlar (Maide 82-86. Ayetler) 19 Haziran 2018
275 Hristiyanlıktaki Teslis İnancı (Maide 72-76. Ayetler) 15 Mayıs 2018
276 Kur’an’a Yönelik Saldırılar (Maide 70 ve 71. Ayetler) 8 Mayıs 2018
277 İsrailoğulları’nın Kur’an’a Karşı Tutumları (Maide 70. Ayet) 1 Mayıs 2018
278 Ehli Kitap Ne Zaman Kafir Olur? (Maide 69. Ayet) 24 Nisan 2018
279 Müslümanın Görevi Kur’an’a Uyma (Maide 67-68. Ayetler) 17 Nisan 2018
280 Gerçek Zenginliğin Yolu (Maide 66. Ayet) 10 Nisan 2018
281 Yahudilerin Çıkmazları (Maide 64-66. Ayetler) 3 Nisan 2018
282 İslam’da Ticaret Ahlakı: Çiftlik Bank Örneği 27 Mart 2018
283 Günahta Yarışan Dindarlar (Maide 60-63. Ayetler) 20 Mart 2018
284 Ehli Kitaptan Maymunlaşan ve Domuzlaşanlar (Maide 60-63. Ayetler) 13 Mart 2018
285 Ehli Kitabın Müslümanlardan İntikamı (Maide 59. Ayet) 6 Mart 2018
286 Tasdik Bağlamında Namaz (Maide 55-57. Ayetler) 27 Şubat 2018
287 Mü’minlerin Yakın Dostu Sadece Mü’minlerdir (Maide 55-57. Ayetler) 20 Şubat 2018
288 Ehli Kitapla Savaşta Nebevi Siyaset (Maide 54-56. Ayetler) 13 Şubat 2018
289 Dinden Dönme ve Zındıklık (Maide 53-54. Ayetler) 6 Şubat 2018
290 Ehl-i Kitaptan Münafıklar (Maide 51-52. Ayetler) 30 Ocak 2018
291 Savaş Ahlakı 23 Ocak 2018
292 Yahudiler ve Hristiyanlarla İlişkiler: Cizye (Maide 51. Ayet) 16 Ocak 2018
293 Yahudi ve Hristiyanlarla İlişkiler (Maide 51. Ayet) 9 Ocak 2018
294 Ehli Kitapla İlişkiler (Maide 50-51. Ayetler) 2 Ocak 2018
295 Hadisler Vahiy Olabilir mi? (Maide 48-49. Ayetler) 26 Aralık 2017
296 Önceki Şeriatler (Maide 48. Ayet) 19 Aralık 2017
297 Muhammed Aleyhisselam ve Kur’an (Maide 48. Ayet) 12 Aralık 2017
298 İsa Aleyhisselam ve İncil (Maide 46-47. Ayet) 5 Aralık 2017
299 Kısasta Hayat Vardır (Maide 45. Ayet) 28 Kasım 2017
300 Allah’ın İndirdiğiyle Hükmetmeyenler (Maide 44. Ayet) 24 Kasım 2017
301 Tevrat Kime Verildi? (Maide 43-44. Ayetler) 14 Kasım 2017
302 Kafirlikte Yarışanlar (Maide 41-42. Ayetler) 7 Kasım 2017
303 Hırsızlık Suçu ve Cezası (Maide 38-40. Ayetler) 31 Ekim 2017
304 Küfür ve Şirk (Maide 36-37. Ayetler) 24 Ekim 2017
305 Şirke Alet Edilen Ayet (Maide 35. Ayet) 17 Ekim 2017
306 Toplumsal Güvenliği İhlal Suçu ve Cezası (Maide 32-34. Ayetler) 10 Ekim 2017
307 Kur’an’da Kuşların Dünyası (Maide 27-32. Ayetler) 3 Ekim 2017
308 Kendini Büyük Görmek (Maide 15-26. Ayetler) 28 Eylül 2017
309 İmtihanı Kaybettiren Benlik Yarışı (Maide 17,18 ve 19. Ayetler) 22 Eylül 2017
310 Allah Kime Lanet Eder? (Maide 12-13. Ayetler) 8 Eylül 2017
311 Allah’a Verilen Sözde Daima Adil Olmak (Maide 7-11. Ayetler) 5 Eylül 2017
312 Adaletten Şaşmamak (Maide 8-10. Ayetler) 22 Ağustos 2017
313 Yargısız İnfaz (Mâide 7-8. Ayetler) 23 Mayıs 2017
314 Allah’a Verilen Söz 16 Mayıs 2017
315 Abdestte Ayağa Mesh Meselesi (Maide 6. Ayet) 9 Mayıs 2017
316 Evlenmede Namuslu Olma Şartı 2 Mayıs 2017
317 Haram Kılınan Hayvansal Gıdalar (Maide 3. Ayet) 25 Nisan 2017
318 Dosta ve Düşmana Karşı Tavrımız Ne Olmalı? 18 Nisan 2017
319 Şirk Tehlikesi 11 Nisan 2017
320 Kitaplara İman’ın Anlamı Nisa 136 Ankabut 46 4 Nisan 2017
321 Miras Nisa 176.Ayet 28 Mart 2017
322 Kafir’lik Kendini Büyük Görmektir Nisa 172 ve 175.Ayetler 21 Mart 2017
323 Din’de Aşırılık Nisa 171 ve 173.Ayetler 14 Mart 2017
324 İnsanlığa Çağrı Nisa 170.Ayet 7 Mart 2017
325 Müslümanların Kur’an Karşısındaki Tavırları Nisa 167-169.Ayetler 28 Şubat 2017
326 Nebi ve Resul Nisa 163-166.Ayetler 21 Şubat 2017
327 Ehli Kitap’tan Mümin Olanlar 14 Şubat 2017
328 Her Haram Bir Mahrumiyet Doğurur Nisa 160-162. Ayetler 7 Şubat 2017
329 Ehli Kitapla İlişkiler Nisa (3) 153-158.Ayetler 31 Ocak 2017
330 Ehli Kitapla İlişkiler Nisa (2) 153-155.Ayetler 25 Ocak 2017
331 Ehli Kitapla İlişkiler Nisa 153-155.Ayetler 17 Ocak 2017
332 Allah İle Resul’lerinin Arasını Ayırmak Nisa-148-149 ve 150. Ayetler 3 Ocak 2017
333 Müslümanların Baş Belası Münafıklar II 27 Aralık 2016
334 Müslümanların Baş Belası Münafıklar Nisa 138 ve Devamı 20 Aralık 2016
335 İman Konusunda Verilen İmtihan Nisa 137 ve 147.Ayetler 13 Aralık 2016
336 Kafirlik Müşriklik ve Munafıklık Nisa 136.Ayet ve Devamı 6 Aralık 2016
337 İmanın Şartları Nisa 136 29 Kasım 2016
338 Takva Nisa Suresi 131 ve 135.Ayetler 22 Kasım 2016
339 Nüşuz ve Kadına Darp Nisa-128 ve 130.ayetler 15 Kasım 2016
340 Nisa suresi 125 ve 127.ayetler 8 Kasım 2016
341 Nisa suresi 122 ve 125.ayetler 2 Kasım 2016
342 Yüzü Suyu Hürmetine Dua – Nisa Suresi 117. Ayet 28 Ekim 2016
343 En Büyük Din İstismarı Şirk – Nisa Suresi 116-121. Ayetler 18 Ekim 2016
344 İcma 11 Ekim 2016
345 Peygamberlerin İsmet Sıfatı – Nisa Suresi 113. Ayet 4 Ekim 2016
346 Tevbe İstiğfar – Nisa Suresi 110-112. Ayetler 27 Eylül 2016
347 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır 4 – Nisa Suresi 105. Ayet ve Devamı 20 Eylül 2016
348 Kur’an Yorumlanabilir mi? – Nisa Suresi 105. Ayet ve Devamı 6 Eylül 2016
349 Düşmanı Etkisizleştirmenin İlkeleri – Nisa Suresi 101-104. Ayetler 30 Ağustos 2016
350 Yolculukta Namaz – Nisa Suresi 101-103. Ayetler 23 Ağustos 2016
351 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır 3(Tevbe Suresi Bağlamında) 16 Ağustos 2016
352 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır 2 9 Ağustos 2016
353 Müslümanın Ana Görevi Cihad – Nisa Suresi 94-100.Ayetler 31 Mayıs 2016
354 Adam Öldürmenin Cezası – Nisa Suresi 92-93. Ayetler 24 Mayıs 2016
355 Münafıklara Karşı Takınılacak Tavır – Nisa Suresi 88-91. Ayetler 18 Mayıs 2016
356 Münafıklık – Nisa Suresi 89-90. Ayetler 10 Mayıs 2016
357 Allah’a ve Ahiret Gününe İman – Nisa Suresi 86-87. Ayetler 3 Mayıs 2016
358 Şefaat İnancı – Nisa Suresi 85. Ayet 26 Nisan 2016
359 Müslüman-Gayrimüslim İlişkileri – Nisa Suresi 84. Ayet 19 Nisan 2016
360 Yetkililere İtaat – Nisa Suresi 83.Ayet 12 Nisan 2016
361 Kur’an’ı Çelişkili Olarak Gösterenler – Nisa Suresi 82.Ayet 5 Nisan 2016
362 Kitap-Resul İlişkisi – Nisa Suresi 80-82. Ayetler 29 Mart 2016
363 Bollukla ve Sıkıntı ile İmtihan 22 Mart 2016
364 Canı Pahasına İmtihanı Kazanmak 15 Mart 2016
365 Nisa Süresi 71. Ayet Ve Devamı (Allah Yolunda Cihad) 8 Mart 2016
366 Nisa Süresi 65-70. Ayetler (İntihar Eylemleri) 1 Mart 2016
367 Nisa Süresi 60-65. Ayetler (Müslümanların Kur’ân’dan Kaçışı) 23 Şubat 2016
368 Nisa Süresi 58-59. Ayetler (Halifelik Makamı 2) 16 Şubat 2016
369 Nisa Süresi 58-59. Ayetler (Halifelik Makamı) 9 Şubat 2016
370 Nisa Süresi 56-57. Ayetler (Hocaları Sorgulayan Müslüman) 2 Şubat 2016
371 Nisa Süresi 53-54. Ayetler (Hikmetsiz Kalan Müslümanların Çaresizliği) 26 Ocak 2016
372 Nisa Süresi 48-52. Ayetler (Müslümanların Kimlik Bunalımı) 19 Ocak 2016
373 Nisa Süresi 47. Ayet (Kur’ân’a Güvenmemenin Acı Sonuçları) 12 Ocak 2016
374 Nisa Süresi 44-46 Ayet (Ayetleri Tahrif) 5 Ocak 2016
375 Nisa Süresi 43. Ayet (Abdestte Çıplak Ayağa ve Çoraplara Mesh) 29 Aralık 2015
376 Nisa Süresi 41-42. Ayetler (Kafir İle Günahkarın Farkı) 22 Aralık 2015
377 Harcama Kültürü, Nisa 36.Ayet 16 Aralık 2015
378 Nisa Süresi 36. Ayet (Anne-Babaya İyi Davranmak) 8 Aralık 2015
379 Nisa Süresi 36. Ayet (Müslümanları Batıran Şirk) 1 Aralık 2015
380 Nisa Süresi 35. Ayet (Aile Hakemliği) 24 Kasım 2015
381 Nisa Süresi 34. Ayet (Kadının Dövülmesi Meselesi 2) 17 Kasım 2015
382 Nisa Süresi 34. Ayet (Kadının Dövülmesi Meselesi) 10 Kasım 2015
383 Nisa Süresi 33. Ayet (Mirasta Kadın-Erkek Dengesi ve Avliyye) 3 Kasım 2015
384 Nisa Süresi 32. Ayet (Kendimizi Keşfedelim) 27 Ekim 2015
385 Büyük Günahlar 20 Ekim 2015
386 Sorgulamayan Müslümanlar Ve İntihar Eylemleri 13 Ekim 2015
387 Nisa Süresi 29. Ayet Ve Devamı (Faizli Kredi Ekonomiyi Öldürür) 6 Ekim 2015
388 Hac’da Şeytan Taşlama 29 Eylül 2015
389 Nisa Süresi 26-28. Ayetler (Allah’ın İradesi Ve Sünnetullah) 22 Eylül 2015
390 Nisa Süresi 25. Ayet Ve Devamı (Recim Cezası Konusunda Şii-Sünni İttifakı) 15 Eylül 2015
391 Nisa Süresi 25. Ayet (Evlenmede Öncelik Sıralaması) 8 Eylül 2015
392 Nisa Süresi 24. Ayet (Muta Nikahı) 1 Eylül 2015
393 Nisa Süresi 22-23. Ayetler (Hürmet-i Müsahare) 25 Ağustos 2015
394 Mekkeli Müşrikler Bir Nebi Beklentisi İçindemiydiler 18 Ağustos 2015
395 Nisa Süresi 20-21. Ayetler “Evlenme Ve Boşanma Kolay Olmalı” 11 Ağustos 2015
396 Nisa Süresi 19. Ayet (Kadına Yönelik Şiddet) 4 Ağustos 2015
397 Nisa Süresi 17-18. Ayetleri (Tevbe) 28 Temmuz 2015
398 Nebimizin Yürüttüğü İç Politika (Son Olaylara Kur’an Penceresinden Bakış) 21 Temmuz 2015
399 Kur’ân’a Göre İftar ve İmsak Vakitleri 16 Haziran 2015
400 Nisa Süresi 15-16. Ayetler (Batı Güdümüne Giren Müslümanların Perişan Hali) 9 Haziran 2015
401 Kur’an’a Göre İmsak Vakti – 2.Bölüm 6 Haziran 2015
402 Kur’an’a Göre İmsak Vakti – 1.Bölüm 2 Haziran 2015
403 Nisa Süresi 13-14. Ayetleri (Allah’ın Koyduğu Sınırların Aşılması ve Kader) 26 Mayıs 2015
404 Nisa Süresi 12. Ayet ve Kelale 19 Mayıs 2015
405 Nisa Süresi 12. Ayet – Miras Konuları 12 Mayıs 2015
406 Miras Ayetleri Bağlamında Vasiyet – 2 5 Mayıs 2015
407 Nisa Süresi 11. Ayet – Miras Paylaşımı 29 Nisan 2015
408 Nisa Süresi 11. Ayet 21 Nisan 2015
409 Nisa Süresi 8. Ayet – Miras (Vasiyet) 14 Nisan 2015
410 Nisa Süresi 8. Ayet – Miras 7 Nisan 2015
411 Nisa Süresi 6. Ayet – Miras’da Asabelik 31 Mart 2015
412 Nisa Süresi 6. Ayet – Yetim ve Öksüz Çocuklar 24 Mart 2015
413 Nisa Süresi 3.Ayet – Çok Eşlilik 17 Mart 2015
414 Nisa Süresi 2.Ayet – Evlilik Yaşı 10 Mart 2015
415 Nisa Süresi 1. Ayeti ve Devamı – Kadın ve Erkeğin Yaratılışı 3 Mart 2015
416 Al-i İmrân Süresi 196 – Dünyalıkla İmtihan 24 Şubat 2015
417 Al-i İmrân Suresi 188. Ayet – Yaratılan Ayetlerdeki Zikir 17 Şubat 2015
418 Al-i İmrân Suresi 187. Ayet – Kur’ân’ı Anlatma Görevi 10 Şubat 2015
419 Al-i İmrân Suresi 186. Ayet – Gayrimüslimlerle İlişkiler 3 Şubat 2015
420 Al-i İmrân Suresi 183. Ayet – Geleneksel Dinin Çıkmazları 27 Ocak 2015
421 Al-i İmrân Suresi 180. Ayet – Cimrilik Eden Kendine Eder 20 Ocak 2015
422 Ali İmran Suresi 179- Ayet – Kur’an’ı Merkeze Koyma Zorunluluğu 13 Ocak 2015
423 Al-i İmrân Suresi 169-172. Ayetler – Güven ve Kararlılık 6 Ocak 2015
424 Al-i İmrân Suresi 164-168. Ayetler – Allah’ın Bilgisi ve Kader 30 Aralık 2014
425 Al-i İmrân Suresi 156-161. Ayetler – Hoşgörülü ve İlkeli Olmak 23 Aralık 2014
426 Al-i İmrân Suresi 149-154. Ayetler – Sabır ve Cihat İmtihanı 3 16 Aralık 2014
427 Al-i İmrân Suresi 142-148. Ayetler – Sabır ve Cihat İmtihanı 2 9 Aralık 2014
428 Al-i İmrân Suresi 140-142. Ayetler – Sabır ve Cihat İmtihanı 2 Aralık 2014
429 Al-i İmrân Suresi 137-140. Ayetler – Allah’a Güvenenler En Üstünlerdir 25 Kasım 2014
430 Al-i İmrân Suresi 137-139. Ayetler-Sünnetullah Kavramı 18 Kasım 2014
431 Al-i İmrân Suresi 132-136. Ayetler 11 Kasım 2014
432 Al-i İmrân Suresi 130-131. Ayetler – Faiz ve Ekonomi 4 Kasım 2014
433 Al-i İmrân Suresi 121-129. Ayetler 28 Ekim 2014
434 Al-i İmrân Suresi 116-120. Ayetler 21 Ekim 2014
435 Al-i İmrân Suresi 109-115. Ayetler 14 Ekim 2014
436 Kurban İbadeti ve Bayram Ahlakı 30 Eylül 2014
437 Ehl’i Kitap ile İlişkiler 23 Eylül 2014
438 Gayri Müslimler ile İlişkiler 16 Eylül 2014
439 Al-i İmrân Suresi 104-108. Ayetler 9 Eylül 2014
440 Al-i İmrân Suresi 100-105. Ayetler – Allah’ın İpine Sarılmak 2 Eylül 2014
441 Al-i İmrân Suresi 98-101. Ayetler 26 Ağustos 2014
442 Âl-i İmrân Suresi 96-97.ayetler 19 Ağustos 2014
443 Âl-i İmrân Suresi 92-93.ayetler 12 Ağustos 2014
444 Tevbe Nedir? Nasıl Yapılır? 7 Ağustos 2014
445 Yatsı Namazı ve İmsak Vakti 24 Haziran 2014
446 Esirlere Yapılması Gereken Muamele 17 Haziran 2014
447 Ali-İmran Suresi 90. Ayet 10 Haziran 2014
448 Ali-İmran Suresi 85-89. Ayetler 3 Haziran 2014
449 Ali-İmran Suresi 83-84. Ayetler 27 Mayıs 2014
450 Ali-İmran Suresi 81-82. Ayetler 20 Mayıs 2014
451 Ali-İmran Suresi 81. Ayet 13 Mayıs 2014
452 Ali-İmran Suresi 78-80. Ayetler – Nebimizin Sözleri Vahiy midir? 6 Mayıs 2014
453 Ali-İmran Suresi 78. Ayet – Kur’an ile Aldatanlar-3 Paralel Din 29 Nisan 2014
454 Ali-İmran Suresi 78. Ayet – Kur’an ile Aldatanlar-2 Paralel Din 22 Nisan 2014
455 Ali-İmran Suresi 78. Ayet – Kur’an ile Aldatanlar-1 Paralel Din 15 Nisan 2014
456 Ali-İmran Suresi 77. Ayet 8 Nisan 2014
457 Geçici Zaferi Kalıcı Hale Getirmek 1 Nisan 2014
458 Ali-İmran Suresi 70-77. Ayetler 25 Mart 2014
459 Ali-İmran Suresi 64-69. Ayetler 11 Mart 2014
460 Ali-İmran Suresi 64. Ayet – Dinler Arası Diyalog İhaneti 4 Mart 2014
461 Ali-İmran Suresi 60-64. Ayetler – Kur’an’da Mehdilik 25 Şubat 2014
462 Ali-İmran Suresi 56-59. Ayetler – İsa (a.s) ve Adem (a.s)’ın Yaratılışları 18 Şubat 2014
463 Ali-İmran Suresi 51-55. Ayetler – İsa a.s’ın İstismarı 11 Şubat 2014
464 Ali-İmran Suresi 51-55. Ayetler – İsa a.s’ın İstismarı – 2 (Şahs-i Manevi) 11 Şubat 2014
465 Ali-İmran Suresi 49-51. Ayetler – İsa a.s. Hayatı 4 Şubat 2014
466 Yahudilere Temiz Yiyeceklerin Haram Kılınması 4 Şubat 2014
467 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? – 4 28 Ocak 2014
468 Ali-İmran Suresi 44-48. Ayetler 28 Ocak 2014
469 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? – 3 21 Ocak 2014
470 Ali-İmran Suresi 38-44. Ayetler – Meryem Ana 21 Ocak 2014
471 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? – 2 14 Ocak 2014
472 Ali-İmran Suresi 33-37. Ayetler – Zekeriyya a.s. ve Meryem Ana 14 Ocak 2014
473 Adil Yargılama Nasıl Olmalıdır? 7 Ocak 2014
474 Ali-İmran Suresi 33. Ayet – Haddini Aşmak 31 Aralık 2013
475 Allah’ın Kullarını, Allah’ın Kitabına Davet 24 Aralık 2013
476 Ali-İmran Suresi 33. Ayet 17 Aralık 2013
477 Ali-İmran Suresi 30. Ayet 10 Aralık 2013
478 Ali-İmran Suresi 29. Ayet 3 Aralık 2013
479 Ali-İmran Suresi 28-30. Ayetler – Kafirleri Dost Edinmek 26 Kasım 2013
480 Ali-İmran Suresi 27. Ayet 19 Kasım 2013
481 Ali-İmran Suresi 26-27. Ayetler 12 Kasım 2013
482 Ali-İmran Suresi 19-25. Ayetler – Allah’ın Kitabına Teslim Olmak yada Olmamak 5 Kasım 2013
483 Ali-İmran Suresi 14-20. Ayetler – Müslümanların Kur’an Karşısındaki Tavırları 29 Ekim 2013
484 Dünya Sevgisi 22 Ekim 2013
485 Ali-İmran Suresi 8-12. Ayetler – Muhkem Müteşabih Ayetler – 3 8 Ekim 2013
486 Ali-İmran Suresi 7. Ayet – Muhkem Müteşabih Ayetler – 2 1 Ekim 2013
487 Muhkem ve Müteşabih Ayetler 24 Eylül 2013
488 Ali-İmran Suresi 5-6. Ayetler 17 Eylül 2013
489 Kur’an’da Furkan Kavramı 10 Eylül 2013
490 Ebubekir Sifil ve Faruk Beşer’e Cevaplar 27 Ağustos 2013
491 Kur’an’ı İkinci Sıraya Koymak 20 Ağustos 2013
492 Kur’an’ın Önceki Kitapları Tasdiki 20 Ağustos 2013
493 Ali-İmran Suresi 1-2. Ayetler 13 Ağustos 2013
494 Bakara Suresi 285-286 Ayetler 2 Temmuz 2013
495 Bakara Suresi 284-Ayet Kişinin İçinde Olanlardan Sorumluluğu 25 Haziran 2013
496 Bakara Suresi 283. Ayet – Vasiyet ve Rehin 18 Haziran 2013
497 Bakara Suresi 282. Ayet – 11 Haziran 2013
498 Kur’an’daki Musa-Hızır Kıssasının Kader Konusu ile İlgisi 4 Haziran 2013
499 Bakara Suresi 282. Ayet – Daru’ul-harpte Faiz, Borcun Zekata Sayılması ve Borcun Belgelenmesi 28 Mayıs 2013
500 Bakara Suresi 278-280. Ayetler 14 Mayıs 2013
501 Bakara Suresi 277-279. Ayetler-Kredi Sisteminin Ekonomiye Etkisi 7 Mayıs 2013
502 Bakara Suresi 275-276. Ayetler 30 Nisan 2013
503 Bakara Suresi 274. Ayet 23 Nisan 2013
504 Bakara Suresi 270-273. Ayetler – Yardımı İncitmeden Yapmak 16 Nisan 2013
505 Bakara Suresi 269. Ayet – Hikmet ve Sünnet 9 Nisan 2013
506 Bakara Suresi 267. Ayet 2 Nisan 2013
507 Bakara Suresi 262-266. Ayetler 26 Mart 2013
508 Kader İnancının Hesap Günündeki Yansımaları 19 Mart 2013
509 Kader İnancının Dini Hayata Yansımaları 12 Mart 2013
510 Allah’ın Bilgisi ile İlgili Ayetler 5 Mart 2013
511 Allah’ın Gayb Bilgisi 26 Şubat 2013
512 Doğru Allah İnancı 19 Şubat 2013
513 İnsanın Kaderi Ne Zaman Yazılır 12 Şubat 2013
514 Allah’ın İlmi ve İradesi 5 Şubat 2013
515 Bakara Suresi 261. Ayet ve Kader Konusuna Cevaplar 22 Ocak 2013
516 Kader Konusunda Yapılan Tenkitlere Cevaplar – 2 15 Ocak 2013
517 Kader Konusunda Yapılan Tenkitlere Cevaplar 8 Ocak 2013
518 Başımıza Gelenler Ne Zaman Yazılır? 1 Ocak 2013
519 Allah’ın Bilgisi ve Kader 25 Aralık 2012
520 Canlıların İlk Yaratılışı ve Yaratılışın Tekrarı 18 Aralık 2012
521 Bakara Suresi 258. Ayet – Üzeyir(a.s.) Allah’ın Oğlu mudur? 11 Aralık 2012
522 İbrahim As’ın Tağuta Karşı Tavrı 4 Aralık 2012
523 Bakara Suresi 257-258. Ayetler 27 Kasım 2012
524 İnandığı Gibi Yaşama Hürriyeti 20 Kasım 2012
525 Bakara Suresi 255. Ayet – Allah İnancı (Ayetu’l Kursi) 13 Kasım 2012
526 Bakara Suresi 254. Ayet 6 Kasım 2012
527 Resul Kavramının İçinin Boşaltılması 30 Ekim 2012
528 Kurban Bayramının Vakti ve Bayram İle İlgili Hükümler 23 Ekim 2012
529 Kur’an Sünnet Bütünlüğünde Kurban İbadeti 16 Ekim 2012
530 Bakara Suresi 246-252. Ayetler – Allah’a Güvenen Kazanır 9 Ekim 2012
531 Bakara Suresi 240-245. Ayetler 2 Ekim 2012
532 İddet Bekleyen Kadının Geçindirilmesi 2 Ekim 2012
533 Ölüm İddeti Bekleyen Kadının Evden Çıkması 2 Ekim 2012
534 Ölüm, Allaha Ait Bir Karardır 2 Ekim 2012
535 Kaza Namazı Yoktur, Korku Namazı Nedir? 25 Eylül 2012
536 Bakara Suresi 235. Ayet 18 Eylül 2012
537 Bakara Suresi 234. Ayet 11 Eylül 2012
538 Bakara Suresi 233. Ayet 4 Eylül 2012
539 Bakara Suresi 230. Ayet 28 Ağustos 2012
540 Kadir Gecesi 14 Ağustos 2012
541 Evlilik İle İlgili Mezheplerin Hataları 7 Ağustos 2012
542 Oruçla Alakalı Güncel Meseleler 31 Temmuz 2012
543 Bakara Suresi 185-187. Ayetler 24 Temmuz 2012
544 Nikahın Denetlenmesi 26 Haziran 2012
545 Bakara Suresi 230. Ayet 19 Haziran 2012
546 Kadının Boşama Hakkı İftida 3 12 Haziran 2012
547 Kadının Boşanması 5 Haziran 2012
548 Boşanma (Talak ve İftida) 29 Mayıs 2012
549 Kur’an’da Erkeğin Eşini Boşaması 22 Mayıs 2012
550 İla ve Yemin 15 Mayıs 2012
551 Bakara Suresi 222. Ayet 8 Mayıs 2012
552 Farklı Dinden Olanların Evliliği 1 Mayıs 2012
553 Yetimlerle İlgili Ayetler 24 Nisan 2012
554 Artan Malın Hepsi Verilecek mi? 17 Nisan 2012
555 Peygamberi Yanlış Algılamak 10 Nisan 2012
556 Bakara Suresi 218-219. Ayetler – İçki ve Kumar Yasağı 3 Nisan 2012
557 Bakara Suresi 214-217. Ayetler 27 Mart 2012
558 Dinlerde Süreklilik ve Allah’ın Kitabına Uyma Zorunluluğu 20 Mart 2012
559 Kafir ve Münafıkların Davranışları 13 Mart 2012
560 Şeytan Taşlama 6 Mart 2012
561 Bakara Suresi 197-202. Ayetler 28 Şubat 2012
562 Hac Farklı Zamanlarda Yapılabilir mi? 21 Şubat 2012
563 Hac Kurbanı 14 Şubat 2012
564 Faizin Ekonomiye Etkileri – Doç.Dr. Servet Bayındır 7 Şubat 2012
565 Ekonomi Krediye Değil Zekatla Gelişir 31 Ocak 2012
566 Ceza Yargılamasında Objektif Delil 24 Ocak 2012
567 Bakara Suresi 190-191. Ayetler – Savaş Hukukunun Temel Kuralı 17 Ocak 2012
568 Bakara Suresi 188. Ayet – 1 – Rüşvet 10 Ocak 2012
569 Bakara Suresi 188. Ayet – 2 – Hilal Hesapla Belirlenir 10 Ocak 2012
570 Bakara Suresi 183-187. Ayetler 3 Ocak 2012
571 Çağdaş Kölelik Sistemi – Kredi 27 Aralık 2011
572 Özel Hayatın Gizliliği 20 Aralık 2011
573 Bakara Suresi 180-183. Ayetler – Vasiyet ve Miras 13 Aralık 2011
574 Bakara Suresi 180-181. Ayetler – Mirası Paylaştırma Görevi 6 Aralık 2011
575 Bakara Suresi 178-179. Ayetler – Ölüm Cezası 29 Kasım 2011
576 Bakara Suresi 178-179. Ayetler – Kur’an’da Kısas Cezası 22 Kasım 2011
577 Bakara Suresi 177. Ayet – Allah Yolunda İyi Olanlar 15 Kasım 2011
578 Ayet ve Hadislere Göre Kurban İbadeti 1 Kasım 2011
579 Allah’ın Evliyası Kimlerdir? 25 Ekim 2011
580 Bakara Suresi 172-175. Ayetler – Helal Gıda 18 Ekim 2011
581 B. 171. Ayet – Kalp, Göz ve Kulakların Mühürlenmesi Ne Demektir? 11 Ekim 2011
582 Bakara Suresi 168-170. Ayetler – Hayvan Kesimi ve Deniz Ürünleri 4 Ekim 2011
583 Bakara Suresi 163-167. Ayetler – Allah İle İlişkiyi Koparmak 27 Eylül 2011
584 Bakara Suresi 159-162. Ayetler – Ayetleri Gizlemek Küfürdür 20 Eylül 2011
585 Bakara Suresi 158. Ayet – Geleneğin Kur’an ve Sünnet Anlayışı 13 Eylül 2011
586 Bakara Suresi 155-157. Ayetler – Sıkıntıyı Bunalıma Dönüştürmemek 6 Eylül 2011
587 Kadir Gecesi 23 Ağustos 2011
588 Sosyal ve Ekonomik Açıdan Zekat 16 Ağustos 2011
589 Kur’an ve Sünnet Işığında Teravih Namazı 9 Ağustos 2011
590 Bakara Suresi 183-186. Ayetler – Oruç 2 Ağustos 2011
591 Bakara Suresi 154. Ayet 5 Temmuz 2011
592 Kutuplara Yapılan İkinci Yolculuk 30 Haziran 2011
593 Bakara Suresi 153. Ayet – Allah’tan Başkasından Yardım İstenir mi? 14 Haziran 2011
594 Bakara Suresi 152. Ayet – Allah’ı Zikir 7 Haziran 2011
595 Bakara Suresi 152. Ayet – Kur’an’da Hikmet Kavramı 31 Mayıs 2011
596 Bakara Suresi 151-152. Ayetler – Sahabenin Kur’an Eğitimi 24 Mayıs 2011
597 Bakara Suresi 142-150. Ayetler -“Kıblenin Değişmesi” 17 Mayıs 2011
598 Bakara Suresi 142. Ayet 10 Mayıs 2011
599 Bakara Suresi 139-141. Ayetler 3 Mayıs 2011
600 Bakara Suresi 135-138. Ayetler 26 Nisan 2011
601 Kur’an’da Peygamber Algısı 19 Nisan 2011
602 Bakara Suresi 130-134. Ayetler 12 Nisan 2011
603 Bakara Suresi 124-130. Ayetler 5 Nisan 2011
604 İbrahim (A.S.)’ın Geçirdiği İmtihanlar – 2 29 Mart 2011
605 İbrahim (A.S.)’ın Geçirdiği İmtihanlar 22 Mart 2011
606 Bakara Suresi 124-128. Ayetler 15 Mart 2011
607 Bakara Suresi 122-123. Ayetler 8 Mart 2011
608 Bakara Suresi 121. Ayet 1 Mart 2011
609 Bakara Suresi 120. Ayet 22 Şubat 2011
610 Bakara Suresi 117-119. Ayetler 15 Şubat 2011
611 Bakara Suresi 116. Ayet 8 Şubat 2011
612 Kutuplarda Namaz Vaktinin Tespiti 1 Şubat 2011
613 Bakara Suresi 114-115. Ayetler 25 Ocak 2011
614 Bakara Suresi 113. Ayet 18 Ocak 2011
615 Bakara Suresi 110-112. Ayetler 11 Ocak 2011
616 Bakara Suresi 109. Ayet – “Ehl-i Kitabın Kıskançlıkları” 4 Ocak 2011
617 Bakara 108. Ayet – “Ehl-i Kitap ve Müşriklerin Peyg. İstekleri” 28 Aralık 2010
618 Bakara Suresi 105-107. Ayetler – İlahi Kitaplarda Nesh 21 Aralık 2010
619 Bakara Suresi 104. Ayet – İlahi Kitapların Tahrifi 14 Aralık 2010
620 Bakara Suresi 102-104. Ayetler 7 Aralık 2010
621 Bakara Suresi 97-102. Ayetler 30 Kasım 2010
622 Bakara Suresi 91-96. Ayetler 23 Kasım 2010
623 Hayvan Kesimi 9 Kasım 2010
624 Hayvan Kesimi – Sorular ve Cevaplar 9 Kasım 2010
625 Kurban İbadeti 2 Kasım 2010
626 Kurban İbadeti – Sorular ve Cevaplar 2 Kasım 2010
627 Konulu Kuran Sohbetleri – Hacc İbadeti 26 Ekim 2010
628 Konulu Kuran Sohbetleri – Hacc İbadeti – Sorular ve Cevaplar 26 Ekim 2010
629 Bakara Suresi 87-90. Ayetler 19 Ekim 2010
630 Bakara Suresi 84-86. Ayetler 12 Ekim 2010
631 Bakara Suresi 83. Ayet – 4. Bölüm 5 Ekim 2010
632 Bakara Suresi 83. Ayet – 3. Bölüm 28 Eylül 2010
633 Bakara Suresi 83. Ayet – 2. Bölüm 21 Eylül 2010
634 Bakara Suresi 83. Ayet 14 Eylül 2010
635 Bakara Suresi 80-82. Ayetler / Günaha Batma ve Sonuçları 31 Ağustos 2010
636 Bakara Suresi 78-79.Ayetler – Kendi Kitaplarını Kuran Gibi Gösterenler 24 Ağustos 2010
637 Bakara Suresi 74-77. Ayetler / İman ve Küfür İlişkisi 17 Ağustos 2010
638 Bakara Sûresi 183-187.Ayetler / Oruç 10 Ağustos 2010
639 Bakara Sûresi 72-73.Ayetler – Ölülerin Diriltilmesi 6 Temmuz 2010
640 Bakara Sûresi 65-71.Ayetler – Kurbanlık Boğa Olayı 29 Haziran 2010
641 Bakara Sûres 65.Ayet – Allah’a İsyanın Dünyadaki Sonuçları 22 Haziran 2010
642 Bakara Sûresi 64.Ayet – Yahudilerden Alınan Söz 15 Haziran 2010
643 Bakara Sûresi 62.Ayet – Kimler Cennete Girer 8 Haziran 2010
644 Bakara Sûresi 61.Ayet – Tarım ve Avcı Toplumu 25 Mayıs 2010
645 Bakara Suresi 60. Ayet – Mucize ve Keramet 18 Mayıs 2010
646 Bakara Sûresi 58-59 – Ehl-i Kitabın Dünya Hakimiyeti Beklentisi 11 Mayıs 2010
647 Bakara Sûresi 53-58 Ayetler – Hz. Musa’ya İnen Kitap 4 Mayıs 2010
648 Bakara Sûresi 50-52 Ayetler – Yahudilerin Denizi Geçme Mucizesi 27 Nisan 2010
649 Bakara Sûresi 47-52 Ayetler – Yahudilere Verilen Nimetler 20 Nisan 2010
650 Bakara Sûresi 40-46 Ayetler – Yahudilerin Peygamber Beklentisi 13 Nisan 2010
651 Bakara Sûresi 39.Ayet – İnsanların ve Cinlerin Ortak Sorumluluğu 6 Nisan 2010
652 Bakara Sûresi 34-39 Ayetler 30 Mart 2010
653 Bakara Sûresi 34.Ayet – Hz. Adem (as) ve Cenneti 23 Mart 2010
654 Bakara Sûresi 31.Ayet – Hz. Adem’e Eşyanın İsimlerinin Öğretilmesi 16 Mart 2010
655 Bakara Sûresi 30.Ayet – Halifelik 9 Mart 2010
656 Bakara Sûresi 29.Ayet / Göklerin ve Yerin Yaratılışı 2 Mart 2010
657 Bakara Sûresi 28.Ayet / Reenkarnasyon İddialarına Kur’an’dan Cevaplar 23 Şubat 2010
658 Bakara Sûresi 26-27 Ayetler – Allah’a Teslimiyet 16 Şubat 2010
659 Bakara Sûresi (25) Ayet / Cennet ve Cennet Nimetleri 26 Ocak 2010
660 Bakara Sûresi (24-25) Ayetler 19 Ocak 2010
661 Bakara Sûresi (23-24) Ayetler 12 Ocak 2010
662 Bakara Sûresi (21-22) Ayetler 5 Ocak 2010
663 Bakara Sûresi (7-20) Ayetler 29 Aralık 2009
664 Bakara Sûresi (5-7) -1 22 Aralık 2009
665 Bakara Sûresi (1-5) 15 Aralık 2009
666 Bakara Sûresi -1 8 Aralık 2009
667 Fatiha Sûresi -1 1 Aralık 2009
668 Bakara Sûresi (5-7 Ayetler) -1 22 Kasım 2009
669 Bakara Sûresi (1-5 Ayetler) -1 15 Kasım 2009
670 Fatiha Sûresi -1 8 Kasım 2009
671 Ehli Kitap ve Müşrikler 30 Haziran 2009
672 Nas Sûresi / Vesvese 28 Nisan 2009
673 Hased ve Nazar 21 Nisan 2009
674 Felak Sûresi / Şerden Korunma 17 Nisan 2009
675 İhlas Sûresi / Allah’ın Varlığı 7 Nisan 2009
676 Tebbet Sûresi / Beddua 31 Mart 2009
677 Nasr Sûresi / Allah’ın Yardımı 24 Mart 2009
678 Roma Ziyareti 17 Mart 2009
679 Kafirûn Sûresi / Kafirler 3 Mart 2009
680 Kevser Sûresi / Kurban 24 Şubat 2009
681 Maûn Sûresi / Dini Yalanlayanlar 17 Şubat 2009
682 Kureyş Sûresi / Kadınların Mahremsiz Yolculuğu 10 Şubat 2009
683 Fil Sûresi / Fil Olayı ve Yanardağ Patlaması 3 Şubat 2009
684 Hümeze Sûresi / Koğuculuk 27 Ocak 2009
685 Asr Sûresi / İyiliği ve Sabrı Tavsiye 20 Ocak 2009
686 Tekasür Sûresi / Çoğaltma Sevgisi ve Ölüm 13 Ocak 2009
687 Kur’anda İsrailoğulları 6 Ocak 2009
688 Karia Sûresi / Sevapların ve Günahların Tartılması 30 Aralık 2008
689 Cariyeler ve Sömürülen Cinsellikleri 23 Aralık 2008
690 Adiyat Sûresi / Aşırı Mal Sevgisinin Tehlikesi 16 Aralık 2008
691 Ayetler ve Hadisler Işığında Kurban 2 Aralık 2008
692 Ayetler ve Hadisler Işığında Mut’a Nikahı 25 Kasım 2008
693 Hac 11 Kasım 2008
694 Zilzal Sûresi / Hesap Günü 11 Kasım 2008
695 Zilzal Sûresi / Zelzele 4 Kasım 2008
696 Beyyine Sûresi / Hanifler 27 Ekim 2008
697 Beyyine Sûresi / Kafirler ve Müşrikler 27 Ekim 2008
698 Alak Sûresi / Namaz Vakitleri 14 Ekim 2008
699 Alak Sûresi / Yaratılış Safhaları 7 Ekim 2008
700 Kadr Sûresi / Kadir Gecesi 26 Eylül 2008
701 Alak Sûresi / Okumanın Önemi 16 Eylül 2008
702 Tin Sûresi / Salih Amel 9 Eylül 2008
703 İnşirah Sûresi / Zorluk ve Kolaylık 2 Eylül 2008
704 Oruç 26 Ağustos 2008
705 Duha Sûresi / Yetimlik 19 Ağustos 2008
706 Duha Sûresi / Peygamberin Yetimliği 12 Ağustos 2008
707 Leyl Sûresi / Cömertlik ve Cimrilik 15 Temmuz 2008
708 Şems Sûresi – İyilik ve Kötülük 8 Temmuz 2008
709 Beled Sûresi / İnsanın Vasıfları 1 Temmuz 2008
710 Fecr Sûresi / Kötülüğe Yönelmek 24 Haziran 2008
711 Gaşiye Sûresi / Kıyamet Günü 17 Haziran 2008
712 Ala Sûresi / Eşyanın Dili -2 10 Haziran 2008
713 Kur’anda Haram Kılınan Yiyecekler 3 Haziran 2008
714 Tekvir Sûresi / İsar Kelimesi 1 Haziran 2008
715 Ala Sûresi / Eşyanın Dili 27 Mayıs 2008
716 Avrupa’da Hayvan Kesimi 20 Mayıs 2008
717 Ala Sûresi / Kainatın Oluşumu 13 Mayıs 2008
718 Tarık Sûresi / Sabah Yıldızı 6 Mayıs 2008
719 Büruc Sûresi / Göğün Burçları -2 29 Nisan 2008
720 Büruc Sûresi / Göğün Burçları 22 Nisan 2008
721 İnşikak Sûresi / Mal ve Mülk ile Şımarma 8 Nisan 2008
722 İnşikak Sûresi / Göğün Yarılması 1 Nisan 2008
723 Mutaffifin Sûresi / İlliyyun 25 Mart 2008
724 Mutaffifin Sûresi / Ölçü ve Tartıda Hile 18 Mart 2008
725 İnfitar Sûresi / Göğün Yarılması 11 Mart 2008
726 Tekvir Sûresi / Mesiet ve İrade Toplantısı Değerlendirmesi 4 Mart 2008
727 Tekvir Sûresi / Kuranda Meşiet ve İrade 26 Şubat 2008
728 Tekvir Sûresi / Kıyamet Sahneleri 5 Şubat 2008
729 Abese Sûresi / Kıyamette İnsanların Durumu 29 Ocak 2008
730 Abese Sûresi / İnanç Hürriyeti 15 Ocak 2008
731 Abese Sûresi / Peygamberin Masumiyeti 8 Ocak 2008
732 Abese Sûresi / Peygamber Masum mudur? 1 Ocak 2008
733 Nâziat Sûresi / Kıyamet 25 Aralık 2007
734 Hac Sûresi / Hac İle İlgili Ayetler 18 Aralık 2007
735 Nâziat Sûresi / Yeniden Diriliş 11 Aralık 2007
736 Nâziat Sûresi / Ahiretle İlgili Hatırlatmalar 4 Aralık 2007
737 Nebe Sûresi / Hüküm Günü 13 Kasım 2007
738 Nebe Sûresi / Büyük Haber 6 Kasım 2007
739 Nebe Sûresi / Kıyamet Haberleri 30 Ekim 2007
740 Mûrselat Sûresi / Hakikatler 23 Ekim 2007
741 Mûrselat Sûresi / Alemin İdaresi 17 Ekim 2007
742 Ramazan Özel / Bayramdaki Görevlerimiz 9 Ekim 2007
743 2007 Ramazan Özel / Zekat ile İlgili Ayetler 2 Ekim 2007
744 2007 Ramazan Özel / Zekat – Sadaka 18 Eylül 2007
745 2007 Ramazan Özel / Ramazan ile İlgili Ayetler 11 Eylül 2007
746 İnsan Sûresi / İnsanın Yaratılışı 4 Eylül 2007
747 Kıyamet Sûresi / Kıyamet Sahnesi 31 Temmuz 2007
748 Kıyamet Sûresi / Kıyamet 24 Temmuz 2007
749 Müddessir Sûresi / 32-56.Ayetler 17 Temmuz 2007
750 Müddessir Sûresi / Faiz Yasağı 26 Haziran 2007
751 Müddessir Sûresi / İnsanları Uyarma 26 Haziran 2007
752 Müzzemmil Sûresi / Kur’an Okumanın Önemi 19 Haziran 2007
753 Müzzemmil Sûresi / Gece Kur’an Okumak 12 Haziran 2007
754 Müzzemmil Sûresi / Örtüsüne Bürünen 5 Haziran 2007
755 Ana Rahmindeki Sakat Ceninin Alınması 29 Mayıs 2007
756 2007 Ramazan Özel / Oruç ile İlgili Ayetler 25 Mayıs 2007
757 Kalem Sûresi / 32-52.Ayetler 25 Mayıs 2007
758 Cin Sûresi / Mescidler 22 Mayıs 2007
759 Cin Suresi 15 Mayıs 2007
760 Cin Suresi 8 Mayıs 2007
761 Cin Sûresi / İnsan ve Cinler 1 Mayıs 2007
762 Nuh Sûresi / Davet 24 Nisan 2007
763 Nuh Sûresi / Nuh Kıssası 17 Nisan 2007
764 Meâric Sûresi / İnkarcılar 10 Nisan 2007
765 Meâric Sûresi / Hesap Günü 4 Nisan 2007
766 Mearic Suresi 27 Mart 2007
767 Hakka Suresi / Gayrimüslimler ile İlişkiler 13 Mart 2007
768 Gayrimüslimler ile İlişkiler 13 Mart 2007
769 Hakka Sûresi / Helak Olan Kavimler 13 Mart 2007
770 Kalem Sûresi / 13-43.Ayetler 6 Mart 2007
771 Hakka Sûresi / Semûd ve Ad Kavmi 27 Şubat 2007
772 Hakka Sûresi / Kıyamet Günü 20 Şubat 2007
773 İnsanın Yaratılışı / Yokluk 6 Şubat 2007
774 İnsanın Yaratılışı / Ana Rahmi 23 Ocak 2007
775 Kalem Sûresi / Öğretmek 9 Ocak 2007
776 Ramazan Özel -Soru Cevap 2 Ocak 2007
777 Kurban Özel / Kurban İle İlgili Ayetler 26 Aralık 2006
778 Kalem Sûresi / Kalem’e Yemin 19 Aralık 2006
779 Süleymaniye Vakfı Hakkında 12 Aralık 2006
780 Mülk Sûresi 24.Ayet / İnsanın Gelişimi 5 Aralık 2006
781 Mülk Sûresi 23.Ayet / İnşâ Etmek 28 Kasım 2006
782 Mülk Sûresi 15.Ayet / Yeryüzü Nimetleri 21 Kasım 2006
783 Mülk Sûresi / Yardımlaşma 14 Kasım 2006
784 Tahrim Sûresi / Tevbe Etmek 30 Ekim 2006
785 Ramazan Özel / Oruç İle İlgili Ayetler -4 10 Ekim 2006
786 Ramazan Özel / Oruç İle İlgili Ayetler -3 3 Ekim 2006
787 Ramazan Özel / Oruç İle İlgili Ayetler -2 26 Eylül 2006
788 Ramazan Özel / Oruç İle İlgili Ayetler 19 Eylül 2006
789 Tahrîm Sûresi 3.Ayet / Haram Kılma Yetkisi 12 Eylül 2006
790 Tahrîm Sûresi / Peygamberlerin Haram Kılma Yetkisi 5 Eylül 2006
791 Talak Sûresi 8.Ayet / Boşanma -4 8 Ağustos 2006
792 Talak Sûresi 6.Ayet / Boşanma -3 1 Ağustos 2006
793 Talak Sûresi 4.Ayet / Boşanma -2 27 Temmuz 2006
794 Talak Sûresi / Boşanma 18 Temmuz 2006
795 Teğabun Sûresi 14.Ayet / İtaat 11 Temmuz 2006
796 Teğabun Sûresi / Cehennemlikler 4 Temmuz 2006
797 Teğabun Sûresi 5.Ayet / Kafir Kime Denir 20 Haziran 2006
798 Tegabûn Sûresi / Kafirlik 13 Haziran 2006
799 Teğabun Sûresi / Aldatmak 6 Haziran 2006
800 Münafikûn Sûresi / Ecel -2 30 Mayıs 2006
801 Münafikûn Sûresi 11. Ayet / Ecel 23 Mayıs 2006
802 Hz.İsa Gelecek mi? 20 Mayıs 2006
803 Münafikûn Sûresi / Münafıklar 20 Mayıs 2006
804 Münafikûn Sûresi / Allah Yolunda Olanlara Karşı Gelenler 16 Mayıs 2006
805 Münafikun Sûresi / Cuma Namazı 2 Mayıs 2006
806 Cum’a Sûresi / Cuma Namazı 25 Nisan 2006
807 Muhammed Sûresi 1-4 Ayetler / Aracılık ve Şirk 19 Nisan 2006
808 Cum’a Sûresi / Kitap Yüklenenler 18 Nisan 2006
809 Hz. İsa’nın Müjdesi 11 Nisan 2006
810 Saff Sûresi 3. Ayet / Ehli Kitabın Peygamberimize Bakışı 28 Mart 2006
811 Saff Sûresi / Ehli Kitabın Peygamberimize Bakışı 21 Mart 2006
812 Mümtehine Sûresi 13.Ayet / İftida – Bey’et 14 Mart 2006
813 Mümtehine Sûresi / İftida – Gayrimüslimlerle Evlilik 7 Mart 2006
814 Mümtehine Sûresi 10.Ayet / Kadınların Boşama Hakkı 28 Şubat 2006
815 Karikatür Olayı 14 Şubat 2006
816 Mümtehine Sûresi / Gayrimüslimlerle İlişkiler 14 Şubat 2006
817 Mücadele Sûresi 18.Ayet / Allah’ın İsimleri 31 Ocak 2006
818 Haşr Sûresi 11. Ayet / Münafıklar ve Karekterleri 19 Ocak 2006
819 Ganimet – Kurban 3 Ocak 2006
820 Fetih Suresi -15 / Tebük Seferi ve Münafıklar 28 Aralık 2005
821 Haşir Sûresi / Ganimet ve Nesir 27 Aralık 2005
822 Fetih Sûresi / Hudeybiye Sonrası Olaylar 21 Aralık 2005
823 Haşr Sûresi / Sürgün ve Ganimetler 20 Aralık 2005
824 Mücadele Sûresi / Allah’ın Gazab Ettiği Kişilerle İlişkiler 13 Aralık 2005
825 Mücadele Sûresi / Allah’a ve Peygamberine Karşı Gelmek 6 Aralık 2005
826 Mücadele Sûresi / Zihar ve Kefareti 22 Kasım 2005
827 Kur’anı Kerim’de Ehli Kitap 15 Kasım 2005
828 Hadid Sûresi / Demirin Önemi 8 Kasım 2005
829 Fetih Sûresi / İslam Müslümanlar ve Diğer Dinler 1 Kasım 2005
830 Ramazan Özel / Zekat 1 Kasım 2005
831 Ramazan Özel / Zekat ve Kadir Gecesi 25 Ekim 2005
832 Ramazan Özel / İnfak – Zekat 18 Ekim 2005
833 Ramazan Özel / Oruç 11 Ekim 2005
834 Ramazan Özel 4 Ekim 2005
835 Hadid Sûresi 20.Ayet 27 Eylül 2005
836 Hadid Sûresi 11.Ayet 20 Eylül 2005
837 Hadid Sûresi 7.Ayet / İnfak 13 Eylül 2005
838 Hadid Sûresi / Arş ve Kûrsi 6 Eylül 2005
839 Vakıa Sûresi 41. Ayet / Cehennemlikler 16 Ağustos 2005
840 Vakıa Sûresi / Cennet Nimetleri 9 Ağustos 2005
841 Rahman Sûresi / Cennette Hûriler ve Gilmanlar 3 Ağustos 2005
842 Rahman Sûresi 14. Ayet / Cinlerin Yaratılışı 26 Temmuz 2005
843 Rahman Sûresi / İnsanın Yaratılışı 19 Temmuz 2005
844 Kamer Sûresi 41.Ayet / Allah’ın Varlıklara Koyduğu Standart 12 Temmuz 2005
845 Kamer Sûresi 23.Ayet / Kur’anı Anlamak Kolaydır 5 Temmuz 2005
846 Necm Sûresi 33.Ayet / Şefaat 21 Haziran 2005
847 Necm Sûresi 26.Ayet / Şefaat 14 Haziran 2005
848 Necm Sûresi 19. Ayet / Şefaat 7 Haziran 2005
849 Necm Sûresi / İsra ve Miraç 31 Mayıs 2005
850 Necm Sûresi / Sünnet – Vahiy İlişkisi 24 Mayıs 2005
851 Fetih Sûresi 24.ayet / Hac Rüya ve Mekkenin Fethi 17 Mayıs 2005
852 Tur Sûresi / İsra Miraç Hristiyanlar ve Mucize 10 Mayıs 2005
853 Zariyat Sûresi / Siirt Konferansı ve Kadın Erkek Ayrımcılığı 26 Nisan 2005
854 Zariyat Sûresi 38.Ayet / Tevbe ve Zamanı 12 Nisan 2005
855 Zariyat Sûresi 41.Ayet / Kıssalar 3 Nisan 2005
856 Zariyat Sûresi 36.Ayet / Ecel-i Musemma 29 Mart 2005
857 Zariyat Sûresi / Gökten Rızık İnmesi 22 Mart 2005
858 Zariyat Sûresi / Gök Kapıları 15 Mart 2005
859 Kaf Sûresi / Kıyamet 8 Mart 2005
860 Kaf Sûresi / Kıyamet Günü ve Yeniden Dirilme 1 Mart 2005
861 Hucurat Sûresi 18.Ayet / İman İslam ve Münafıklar 22 Şubat 2005
862 Hucurat Sûresi 7. Ayet / İslam Kardeşliği 15 Şubat 2005
863 Başörtüsü ve Laiklik 12 Şubat 2005
864 Hucurat Sûresi / Öncelik Allah ve Elçisi 1 Şubat 2005
865 Kamer Sûresi / Peygamberlerine Karşı Çıkanların Sonu 28 Ocak 2005
866 Hucurat Suresi 25 Ocak 2005
867 Kur’an ve Sünnete Göre Kurban 18 Ocak 2005
868 İftida – Hudeybiye 14 Aralık 2004
869 Muhammed Sûresi (28-38) 30 Kasım 2004
870 Kadir Gecesi 19 Kasım 2004
871 Sadaka ve Zekat 1 Kasım 2004
872 Oruç ile ilgili ayetler 2 Ekim 2004
873 Zekat / Tevbe Sûresi 60.Ayet 13 Mayıs 2004
Kuran Dersi Canlı Yayın